هرچند وقت یک بار می توانیم خون بدهیم؟فاصله اهدای خون کامل هشت هفته است؛ یعنی اگر شما امروز خون دادید دو ماه بعد می توانید مجددا برای اهدای خون مراجعه کنید. نکته مهم این است که در طول یک سال مردها بیش از چهار بار و خانم ها بیش از سه بار خون ندهند. با این حساب اگر خیلی مشتاق پیگیر اهدای خون هستید، برنامه تان را تنظیم کنید. اگر مرد هستید، هر سه ماه یک بار و اگر زن هستید، هر چهار ما یک بار خون خودتان را اهدا کنید.
چه زمانی خون بدهیم؟
شاید شما هر موقع که سرتان خلوت بود، یادتان بیاید که باید خون بدهید اما حوادث و بیماری ها طبق زمان بندی شما اتفاق نمی افتند. بنابراین در همه ایام سال نیاز به خون های اهدایی وجود دارد. چه بهتر که در زمان هایی برای اهدا مراجعه کنید که این نیاز بیشتر از وقت های دیگر است. ماه محرم به خاطر نذر مردم معمولا جزء پرترافیک ترین وقت های سال است. بنابراین اگر می خواهید خون بدهید، این کار را به زمانی موکول کنید که سر بچه های سازمان انتقال خون خلوت است.
تعطیلات عید، ماه های بسیار سرد یا گرم سال و ماه رمضان زمان مناسب تری برای اهدای خون است. در این ایام تعداد کمتری برای اهدا مراجعه می کنند در نتیجه ذخایر خونی بسیار کاهش پیدا می کند. ضمنا اگر شغل شما طوری است که باید فعالیت بدنی شدیدی انجام بدهید، بهتر است روزی که قصد اهدای خون دارید، مرخصی بگیرید یا این کار را به روزهای تعطیل موکول کنید.
چه کسانی بیشتر خون بدهند؟
گروه های خونی را که در درس علوم دوره راهنمایی خوانده بودیم حتما یادتان هست. بین این چند گروه Oمنفی به عنوان سخاوتمندترین عضو این خانواده نقش کلیدی را بازی می کند. کسانی که گروه خونی شان Oمنفی است می توانند به همه گروه های خونی خون بدهند. اگر ماجرا را از زاویه دیگری هم نگاه کنیم، ارزش کارشان دوبرابر می شود.
اینکه اگر کسی نیازمند خون باشد و گروه خونی اش Oمنفی باشد، باید منتظر بماند تا کسی با همین نوع گروه خونی از راه برسد و زندگی اش را به او برگرداند. این ماجرا آن قدر جدی شده که سازمان انتقال خون باشگاه Oمنفی را تشکیل داده تا کسانی که این گروه خونی را دارند، از سراسر کشور دور هم جمع شوند و برنامه هایی برای خون دادنشان گذاشته شود.
کجا باید برویم؟
اهدای خون به طور انحصاری در اختیار سازمان انتقال خون است و هیچ مرکز خصوصی ای برای این کار وجود ندارد. در سایت سازمان انتقال خون نشانی و شماره تلفن مراکز انتقال خون را به تفکیک هر شهر نوشته اند.
چه وسایلی همراه مان ببریم؟
زمانی بروید که وقت تان آزاد است و بار سنگین همراه تان نیست. با توجه به اینکه حالتان بعد از خون دادن شاید چندان مساعد نباشد و عملا از یک دست تان هم نباید برای بلند کردن کیف و کوله استفاده کنید، هرچه سبک تر بروید، راحت تر هستید، البته کارت شناسایی معتبر وزنی ندارد و حتما باید همراه تان باشد. به علاوه اینکه حواستان به لباس هایی که می پوشید هم باشد. آستین لباس شما باید به راحتی بالا برود و بدون اینکه دست تان را اذیت کند در بالای آرنج جمع شود.
برای کدام بیماران فایده دارد؟
زمانی که خونریزی در بدن یک فرد اتفاق می افتد، دستگاه خون ساز شروع به فعالیت می کند اما وقتی خونریزی بسیار شدید است یا خود دستگاه خون ساز درگیر می شود، ماجرا فرق می کند. این جور وقت ها فقط خون یک فرد دیگر که می تواند به زنده ماندن بیمار کمک کند. کسانی که مشکلاتی مثل تصادف و سوختگی برایشان به وجود آمده، خانم های باردار هنگام زایمان، نوزادان نارس، بیماران مبتلا به سرطان و همچنین بیماران مبتلا به هموفیلی و تالاسمی مصرف کنندگان اصلی خون های اهدایی هستند.
برای خودمان هم فایده ای دارد؟
بله، یکی از بزرگ ترین فایده هایش این است که قبل از خون دادن آزمایش های مهمی از شما گرفته می شود. در نتیجه بسیاری از بیماری هایی که ممکن است داشته باشید، مثل فشار خون بالا، مشکلات خونی و ناراحتی های قلبی همین جا کشف و ان شاءالله خنثی می شوند. به جز این، بعضی از مردم هم هستند که بیشتر از نیاز روزانه آهن مصرف می کنند. این کار تولید رادیکال های آزاد در بدن را بیشتر می کند که باعث تغییرات سلولی می شوند. علت بعضی از بیماری ها مثل بیماری های قلبی همین قضیه است. با خون دادن این آهن اضافه از بدن خارج می شود. درنتیجه احتمال ابتلا به بیماری هم کم خواهدشد.
قبل از خون دادن چی بخوریم؟
از دو هفته قبل از اهدای خون مواد غذایی مثل اسفناج، تخم مرغ و گوشت قرمز را که منابع اصلی آهن محسوب می شوند، وارد رژیم غذایی تان کنید. این کار باعث می شود سطح آهن خون شما به حد قابل قبولی برسد. در این صورت هم خون دادن برای شما آسان تر است و هم خونی که می دهید، پراستفاده تر خواهدبود. یادتان باشد که همیشه مصرف ویتامین C جذب آهن را بیشتر می کند. پس بهتر است از سبزیجات و میوه هم در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید.
صبح روز موعود حتما صبحانه بخورید. این کار از افت قند خون جلوگیری می کند. در نتیجه احساس ضعف در بدن به وجود نمی آید. بهتر است صبحانه را مدتی قبل از مراجعه به پایگاه اهدای خون بخورید چون اگر فاصله خوردن صبحانه و خون دادن کم باشد، احساس تهوع شدیدی ایجاد می شود. اگر هم شب قبل و هم صبح قبل از اهدای خون مقدار زیادی آب بنوشید، مشکلاتی مثل سرگیجه، ضعف و از هوش رفتن هم در اثر افت فشار خون برایتان به وجود نمی آید.
قبل از خون دادن چه خوراکی هایی نخوریم؟
نوشیدنی های کافئین دار مثل چای و قهوه باعث بیرون راندن آب از بدن می شوند، در نتیجه نوشیدن آنها قبل از خون دادن کار درستی نیست. ضمنا قبل از اهدای خون دور غذاهای چرب را خط بکشید چرا که چربی وارد شده به خون ممکن است نتیجه آزمایش هایی را که از لحاظ بیماری های عفونی روی خون انجام می شود، تحت تاثیر قرار بدهد.
بعد از خون دادن چه کار کنیم؟
بعد از اهدای خون، به مدت 15 دقیقه در محل خون گیری استراحت کنید و از کیک و آبمیوه ای که به شما می دهند، لذت ببرید. تا یک ساعت بعد از خون دادن فکر سیگار کشیدن را از سرتان بیرون کنید. به دستی که از آن خون گرفته شده فشار وارد نکنید و حداقل تا چهار ساعت بعد از آن، با این دست بار سنگین بلند نکنید. اگر ورزشکار هستید، یک امروز را به خودتان استراحت بدهید و ورزش سنگین انجام ندهید چرا که فعالیت شدید باعث می شود سیاه رگی که خون گیری از طریق آن انجام شده، دوباره باز شود و خون ریزی زیرپوستی اتفاق بیفتد اما اگر به بدن خود یک شبانه روز فرصت بدهید، این رگ خود به خود بسته شده و به حالت طبیعی برمی گردد.
حتما خون ما برای بیماران استفاده می شود؟
«اهدای خون سالم، اهدای زندگی» همین شعار نشان می دهد که بیماران به خون سالم شما نیاز دارند نه خون مشکل دارتان. بنابراین جدا از آزمایش هایی که روی خون شما انجام می شود، همان اول کار هم یک فرم به شما می دهند. در این فرم از شما پرسیده می شود که بعد از انجام خون گیری از خون شما برای مصرف بیماران انجام شود یا خیر؟ این برگه مخفی است و بعد از پرکردن باید آن را به صندوق خودحذفی بیندازید. بنابراین اگر رفتار پرخطری داشته اید اما رویتان نشده به پزشک بگویید، بهتر است همین جا بی سر و صدا کار را تمام کنید. با علامت زدن گزینه «خیر» از شما خون گرفته می شود اما از چرخه مصرف خارج می شود.
