افرادی که ناچار به شیمی درمانی می شوند و از بیماری های صعب العلاج رنج میبرند از چه رژیم غذایی باید پیروی کنند چه موادغذایی به افزایش قوای بدنی این افراد کمک خواهند کرد زخم های بیماران شیمی درمانی با چه روش های درمانی خانگی قابل درمان خواهند بود تغذیه تا چه حد در این زمینه نقش دارد .
مصرف هلو کارایی داروهای شیمی درمانی را در بدن بیماران بالا برده و مانع از آسیب دیدن کبد و کلیه در اثر شیمی درمانی می شود .
تجویز اسید فولیک و B12 در بیمارانی که بیماریشان کنترل شده یا در حال شیمی درمانی هستند برای ترمیم بافتهای آسیب دیده ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی تحت نظر پزشک معالجشان بلا مانع است.
در مورد مکمل های غذایی برخلاف انتطار باید بسیار با احتیاط عمل کرد چون به قول یکی از اساتید باید به این فکر کرد که اون ریزمغذی خاص رو داریم به سلول های سالم میرسونیم یا سلول های سرطانی چون اگر سلول های سرطانی بهرمند شوند در آن صورت به رشد و پیشرفت بیماری کمک کرده ایم. بنابراین تا هنگامی که بیمار شیمی درمانی میشود اصلا نباید مکمل بگیرد مگر آنکه شدت کمبود باعث خطر در زندگی بیمار شود. غذاهای پرکالری، کم‌حجم متناسب با شرایط بیمار رو تهیه کنید و درصورت عدم تامین نیازها از غذا، از پودرهای کمکی برای تامین انرژی و پروتئین استفاده شود.
افت شدید دهان و ضعف و زخم های دهانی (گاهی شیمی درمانی وبعد رادیوتراپی در منطقه سروگردن ایجاد التهاب وزخم دهانی میکند) و اسهال و یبوست ( اگردر منطقه شکمی رادیو تراپی داشته باشیم) معمولا از عوارض شیمی درمانی هستند نه علامت پیشرفت بیماری.
پس باتوجه به زخم دهانی در بیماران شیمی درمانی برخی نکات تغذیه ای زیر را رعایت کنید:
- به بیمار باید غذاهایی داده شود که بلع راحت دارند و از نظر مواد مغذی غنی شده هستند مثل: حلیم
- غذاهای نرم وعصاره گوشت بکار برد.
- ضمنا آدامس نعنایی، ادویه، ترشی، غذاهای تند و آبمیوه اسیدی خصوصا مرکبات، گوجه وفلفل دلمه (در صورت زخم دهانی) ممنوع است.
- این بیماران چون اشتها ندارند ودچار کم وزنی می شوند وعده های حجیم رو باید با وعده های کوچک و مکرر جایگزین کرد و همچنین غذاهایی با کالری با دانسیته بالا پیشنهاد می شود مثل: انواع جوانه عسل و مربا خانگی، شیر خشک، حلیم و…
- برای این بیماران قند ساده تجویز نشود، چون سلول های سرطانی از قند تغذیه می کنند.
- در بیماران تحت شیمی درمانی به دلیل ضعف سیستم ایمنی مواد غذایی خام به دلیل آلودگی بیشتر و افزایش خطر عفونت خیلی محدود شود و از نگهداری طولانی مدت مواد غذایی اجتناب کنید.
- در اسهال قهوه، چای، نسکافه، غذاهای پر فیبر وغذاهای شیرین و چرب ممنوع شود و شیر وغذاهای حاوی شیر تا مدتی حذف گردد.
- غذاهای حاوی پتاسیم مثل سیب زمینی، موز، پرتقال و ماست پروبیوتیک در اسهال پیشنهاد می شود.
- در بیماران سرطانی برای تامین پروتئین از گوشت سفید، حبوبات و سفیده تخم مرغ و پیشنهاد داده میشود.
- مصرف زیتون، عناب و آلو خیسانده در آب (ترجیحا صبح مصرف شود) ورزش وماساژ شکم، مایعات و مواد غذایی پرفیبر در یبوست مفید می باشد.
- در مورد تغذیه در شیمی درمانی میدونم که چون حفظ جان بیمار اولویت اول و چون بیماران در شیمی درمانی ذائقه شون عوض میشود و اشتها هم ندارند و ممکن است با کاهش وزن روبرو شوند و افت ایمنی هم داشته باشند و مستعد گرفتن بیماریهای دیگر و حتی عفونی بشوند بنابراین باید از آنها بخواهیم که غذاهای مختلف رو تست کنند چون ممکن است غذایی رو که قبلا دوست نداشتند حالا بتوانند بخورند و خوششان بیاد در حقیقت آنها را باید در این مدت تشویق کرد هر چه دوست دارند بخورند و هیچ پرهیزی نباید در مدت شیمی درمانی داد.
- افزودن بستنی و ژله به عنوان میان وعده وتغییر ذائقه شان مفید می باشد.
- بوییدن لیمو ترش باعث بهبود تهوع در این بیماران می شود.
- چنین بیمارانی نسبت به گوشت ها به خصوص گوشت قرمز بیزاری پیدا میکنند و نسبت به لبنیات تمایل بیشتری نشان میدهند که میشود با درنظر گرفتن این نکته برای آنها توصیه هایی کرد.
- چون این بیماران در معرض کاشکسی هستند بنابراین تامین کالری و پروتئین کافی بسیار مهم است.
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
لینک مرتبط: تأثیر شیمی درمانی بر روند درمان
برابری چای سبز با شیمی درمانی برای سرطان ها
منبع: دکتر سلام
