بیماری هپاتیت چیست؟

زرد شدن سفیدی چشمها و غشاهای مخاطی بدن و پوست، ناشی از یک اختلال یا نارسایی کبدی نهفته بوده و بیماری هپاتیت یا یرقان نامیده میشود. هپاتیت توسط انباشته شدن فراورده‌های صفرا ایجاد میشود. همچنین میتواند ناشی از انسداد مجاری صفراوی، عفونت یا التهاب یا آسیب سمی به سلول‌های کبدی باشد. هپاتیت‌های ویروسی یكی از مهم ترین معضلات بهداشتی است و در بین آنها هپاتیت‌های منتقله از راه خون، از جمله بیماری‌هایی هستند كه سهم قابل توجهی از مرگ و میر، ناتوانی، بار اقتصادی، اجتماعی و روانی را به خود اختصاص داده و موارد مزمن این بیماری‌ها، در حال حاضر مشكلات و تبعات بسیاری را بر جوامع تحمیل نموده است.

خطرناکترین نوع بیماری هپاتیت

هپاتیت ویروسی توسط ویروس‌های مختلفی ایجاد و به انواع A، B، C، D، E، G و F تقسیم می‌شود. خطرناکترین نوع بیماری هپاتیت، هپاتیت B و C می باشد. البته اهمیت هپاتیت B شیوع زیاد این بیماری و همچنین عوارض مهم كبدی و خارج كبدی است. در حال حاضر سه چهارم مردم دنیا در نواحی با شیوع بالای آلودگی هپاتیت B زندگی می‌كنند و حدود یك میلیون نفر در سال به علت عوارض حاد عفونت هپاتیت B و همچنین عوارض مزمن آن فوت مى كنند. عفونت هپاتیت B یك مشكل مهم بهداشتی در سراسر دنیا است. سیر بیماری از یك عفونت حاد تا یك بیماری مزمن متفاوت می باشد. معمولا موارد حاد و خطرناک هپاتیت B ، در 50 – 30 درصد موارد منجر به مرگ بیمار می‌گردد .

وضعیت خطرناک بیماری هپاتیت B در جهان و ایران

براساس آخرین گزارشات سازمان بهداشت جهانی حدود 400 میلیون نفر در سراسر جهان حامل ویروس هپاتیت بی هستند و این بیماری پس از بیماری‌های ســل و مالاریا شــایعترین بیماری عفونی و مسری است. سالانه حدود 50 میلیون نفر به تعداد افراد آلوده به ویروس هپاتیت ب این در دنیا افزوده میشود. در ایران نیز هپاتیت B از جمله ویروس‌هایی بوده که از دیرباز در کشور وجود داشته و شیوع این بیماری در جامعه ایران بیش از سه درصد و در برخی از نقاط کشور بیش از پنج درصد بوده است.

علائم بیماری هپاتیت

در اکثر موارد علائم بسیار غیر اختصاصی است، برخی از مهمترین علائم این بیماری عبارتند از:

• خستگی زودرس
• علائم بیماری‌های مزمن کبدی
• یرقان
• طحال بزرگ
• جمع شدن مایع در شکم
• ورم اندامها
• اختلال هشیاری در بیماران

زمانی که هپاتیت اثر منفی خود را بر کبد بگذارد، سبب از بین رفتن سلول های کبدی و از کار افتادن سیستم فعالیت کبدی می شود که به دنبال آن آسیب شکمی را به همراه دارد بنابراین نگرانی های مربوط به بیماری هپاتیت زمانی است که این بیماری به سمت مزمن شدن پیش می رود.

راههای انتقال بیماری هپاتیت

عمده‌ترین راه‌های انتقال شامل موارد زیر است:

• مادر به جنین: به ویژه اگر مادر در ماه سوم بارداری آلوده شده باشد احتمال انتقال بیماری به جنین بسیار بالا است.
• تماس و روابط جنسی: از راه خون، استفاده از سرنگ مشترک در معتادان تزریقی و یا فرو رفتن سوزن آلوده به ویروس به طور اتفاقی در پوست افراد سالم و استفاده از تیغ‌های آلوده است.
• ترشحات بدن: از جمله بزاق، مدفوع، صفرا، اشک و مایع منی به عنوان یکی از منابع انتقال ویروس مطرح هستند.
• انتقال از طریق اقدامات دندانپزشكی: انجام اقدامات دندانپزشــكی در مراكــزی كه از وســایل غیر بهداشــتی و بــا روشــهای غیر صحیح وسایل خود را ضد عفونی مینمایند، میتواند موجب انتقال بیماری شود.

به طورکلی بیشتر انواع ویروس بیماری هپاتیت در اثــر برخــوردهای ســاده روزانــه مانند صحبت كردن، دست دادن، بوسیدن، در آغوش گرفتن و یا در مكانهایی مانند استخرها منتقل نمیشود. ویــروس هپاتیت در خارج از بدن انســان در برابر حرارت، رطوبت و عوامل شیمیایی بسیار مقاوم است. این ویروس در حرارت 20- درجــه تا 15 ســال و در حرارت اتاق تا 6 مــاه و در یك لیوان خشــك تا 4 هفته زنده میماند ولی پس از جوشاندن در 100 درجه ســانتیگراد به مدت 5 دقیقه از بین میرود. این ویروس با مواد ضد عفونی كننده نظیر گلوتار آلدئید، كلروفرم و فرمالین از بین میرود.

 مجله اینترنتی ستاره