روز جهانی فشار خون بالا هر سال در ۱۷ می مصادف با ۲۷ اردیبهشت در سراسر جهان با هدف بالا بردن آگاهی عمومی در مورد فشار خون بالا، اقدامات پیشگیرانه در این زمینه و عوارض این بیماری برگزار میشود. این روز برای اولین بار در سال ۲۰۰۵ به عنوان روز جهانی فشارخون بالا انتخاب شد.
امسال روز جهانی فشارخون بالا با شعار «عدد فشارخونتان را بدانید یا از فشار خونتان آگاه باشید» برگزار میشود تا مردم با اطلاع از آن از بروز بیماریها و خطر مرگ در امان بمانند.
بروز فشار خون بالا در ۵ سال گذشته در همه جوامع ۲ برابر شده و بر اساس آمار، حدود ۱.۸ میلیارد نفر در سراسر جهان از فشار خون بالا رنج میبرند، تنها ۵۷ درصد مردم جهان از فشار خون بالا خود باخبر هستند و ۴۰.۶ درصد آنها داروی ضد فشار خون دریافت میکنند و ۱۳.۲ درصد از این افراد فشار خونشان کنترل شده است.
با درمان نیمی از جمعیت مبتلا به فشار خون میتوان از ۱۰ میلیون مرگ و میر جهانی در ۱۰ سال آینده با کاهش بروز سکته و حملههای قلبی عروقی جلوگیری کرد.
به گفته وزیر بهداشت، نزدیک به ۵۰ درصد مردم ایران اضافه وزن، کبد چرب، دیابت و فشار خون دارند که درمان اصلی آن پیادهروی و ورزش است.
علائم فشار خون را بشناسید
فشار خون بالا یک بیماری است که طی آن فشار خون، بالاتر از سطح طبیعی یعنی ۱۲۰ / ۸۰ میلی متر جیوه میرود، این بیماری به عنوان قاتل خاموش شناخته میشود، زیرا در بسیاری موارد علائم آن بروز نمیکند، اما با این حال در فشارخون بسیار بالا و در حد خطر برخی از علائم مانند سردرد، خواب آلودگی، تپش قلب، تاری دید، خستگی، سرگیجه، گیجی، احساس زنگ در گوش، اشکال در تنفس، ضربان قلب نامنظم بروز میکند و حتی ممکن است فرد به حتی کما برود.
مقدار طبیعی فشار خون ۱۲۰ روی ۸۰ میلیمتر جیوه بوده و مقدار بین ۱۲۰ روی ۸۰ تا ۱۳۹ بر روی ۸۹ به عنوان مرحله پیش از فشار خون بالا و فشار خون ۱۴۰ روی ۹۰ و بیشتر از آن نیز نشان دهنده ابتلا به فشار خون بالا است.
عللی که فشارخون سراغتان میآید
فشار خون به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود، فشار خون اولیه علت مشخصی ندارد و ۹۵ درصد افراد مبتلا به این نوع فشار خون هستند. فشار خون ثانویه در اثر علل مشخصی مثل بیماری کلیوی، تومور، نقص مادرزادی قلب و مصرف برخی داروهای خاص مانند قرصهای ضدبارداری، داروهای ضد احتقان، بعضی داروهای مسکن رخ میدهد.
همچنین عملکرد بیش از حد غدد آدرنال، سندرم آپنه خواب، مصرف مواد مخدر روان گردان، بیماریهای مربوط به غده تیروئید، کوآرکتاسیون آئورت، دیابت، کم تحرکی، چاقی و اضافه وزن، مصرف نمک و موادغذایی شور، سابقه خانوادگی، افزایش سن، مسمومیت بارداری، کمبود ویتامین D در بدن و مصرف برخی داروها از دیگر عوامل افزایش فشارخون محسوب میشوند.
افرادی که تحرک کافی ندارند ضربان قلب بالاتر بوده و هرچه ضربان قلب بیشتر باشد یعنی در هر انقباض، قلب سختتر کار کرده و فشار قویتر بر شریانها وارد میشود علاوه براین کمبود فعالیت بدنی خطر چاقی و اضافه وزن را نیز افزایش میدهد.
بلاهایی که فشاربالا سرتان میآورد
فشارخون یک بیماری ارثی نیز شناخته شده و منجر به آترواسکلروز یعنی سختی و افزایش ضخامت سرخرگهای خونی شده که این امر باعث حمله و سکته قلبی ومغزی میشود علاوه بر این آنوریسم، نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، ضخیم شدن و تنگی و پارگی رگهای خونی چشم، سندرم متابولیک و اختلال یادگیری و حافظه به دلیل فشار بالا بروز میکند.
فشارخونتان را اینگونه پایین بیاورید
کاهش فشارخون با تغییر سبک زندگی و رعایت عادتهای زندگی سالم مانند اجتناب از مصرف سیگار، مصرف کم نمک بین ۱.۵ تا ۲.۵ گرم در روز، مصرف غذاهای کم چرب و رژیم غذایی با فیبر بالا حاوی میوهها و سبزیجات سبز، ورزش به خصوص ورزشهای هوازی، وزن مناسب، چک کردن فشار خون، کاهش استرس، کاهش سطح کلسترول بدخون امکان پذیر است.
رژیم غذایی، ورزش و وزن بر فشار خون تاثیر میگذارد. اگر شما دارای فشار خون بالا، هستید با مصرف مواد غذایی سالم، کاهش وزن و انجام تمرینات ورزشی فشارتان را پایین بیاورید.
فشار خون پایین با غذای سالم
فشار خون شما تحت تاثیر غذایی که میخورید، قرار دارد. با کاهش نمک مصرفی وغذاهای چرب و خوردن میوه و سبزیجات فشار خون کاهش پیدا میکند.
با ورزش فشار خونتان را تنظیم کنید
فعالیت بیشتر و ورزش منظم منجر به کاهش فشار خون و حفظ سلامت قلب و عروق میشود.
وزنتان را کم کنید تا فشار خونتان پایین بیاید
وزن بالا یکی از عوامل تهدید کننده سلامت قلب و عروق بوده و موجب افزایش فشار خون میشود به همین دلیل کاهش وزن کمک زیادی به پایین آمدن فشار و سلامت قلب و عروق میکند.
منابع: باشگاه خبرنگاران جوان