خواندن درس و امتحان، کم و بیش برای همه ی دانش آموزان دغدغه هایی را به دنبال دارد. بعضی از محصلان برای خواندن امتحانات حفظی راحت تر هستند و بعضی برای امتحانات مفهومی و محاسباتی. تقریبا همه ی محصلان از یکی از این دو دسته امتحان واهمه و ترس دارند. می خواهیم بررسی کنیم که چگونه می توانیم درس های حفظی را بهتر به یاد آوریم.

تکنیک های مناسب برای خواندن دروس حفظی:

1- جعبه لایتنر

2- درخت حافظه

3- pqrst

چهار مزیت  شیوه صحیح مطالعه

1- زمان مطالعه را کاهش میدهد.

2- میزان یادگیری را افزایش میدهد .

3-مدت نگهداری مطالب در حافظه را طولانی تر می کند.

4- بخاطر سپاری اطلاعات را آسانتر می سازد.

روش مطالعه pqrst

روش مطالعه pqrst برای خواندن هم درس حفظی و هم محاسباتی استفاده می شود. این روش دارا پنج مرحله می باشد که خوب است این 5 مرحله را به خوبی درک کنید.

1- مرحله پیشخوانى (preview):

در این مرحله یک بار فصل مورد نظر را ورق می زنیم و به شکل ها و جدول ها نگاه می کنیم (تحلیل نمی کنیم و فقط نگاه میندازیم). این مرحله یک دید کلى از مطلبى که قصد مطالعه اش را داریم به ما می دهد. به قول معروف روزنامه وار از روی کتاب یا جزوه رد شوید.

روش هایی برای پیش خوانی:

  •  نگاهی سریع و گذرا به متن بیاندازید
  •  نکات مهم و کلیدی را بیابید
  • سؤالات و تمرین‌های آخر درس را مرور کنید
  • پاراگراف اول و آخر و خلاصه درس را به شیوه ای گذرا بخوانید

2- مرحله طرح سوال (questioning):

در این مرحله براى خودمان از فصل سؤالاتى کلى مطرح می کنیم. این سؤالات، سوالاتى هستند که در انتهاى این مراحل به جوابشان می رسیم. در اصل باید سرنخ هایی را با ایجاد سوال در مغز بسازید تا با دیدن جواب، مغز سریع آن را ثبت کند و به خاطر بسپارد. چون مغز پس از طرح سوال به دنبال جواب است و هوشمندانه تر برای یافتن و ثبت جواب، عمل می کند.

توصیه برای انجام بهتر این روش 

  • عناوین و تیترها را بصورت سؤال درآورید
  • از خود بپرسید: “راجع به این موضوع چه می دانم؟”، “معلم راجع به این موضوع چه چیزهایی می گفت؟” و …

3- مرحله مطالعه (reading):

در این مرحله مطالعه عمقى مطلب به همراه خط کشى نکات مهم و کلیدى انجام می شود. البته بیشتر دانش آموزان ما یاد گرفته اند که از این مرحله اقدام کنند و دو راه قبلی رو فراموش می کنند. سعی کنید در این مرحله از خلاصه نویسی استفاده کنید.

 در هنگام مطالعه کردن:

  • به دنبال جواب سؤالاتی باشید که در ذهن خود ساخته بودید
  • به سؤالات آخر درس جواب بدهید
  • زیر نکات مهم خط بکشید
  • اگر مطلبی را درست نفهمیده‌اید، دوباره آن را بخوانید

4- مرحله تلقین و تکرار (self-recitation):

این مرحله (خصوصا در مورد درس زیست شناسى) مهمترین مرحله است. در این مرحله شما باید پس از مطالعه فصل مربوطه، کتاب را کنار گذاشته و با توجه به چیز هایى که در مطالعه اول یاد گرفته اید فصل را براى خودتان بازگو کنید و توضیح دهید. در این مرحله هر چه خلاصه های نوشته شده ی خود و نکاتی که در جعبه لایتنر خود قرار داده اید را مرور کنید، نتیجه ی بهتری میگیرید.

5- مرحله آزمون (test):

همانطور که از نامش مشخص است، آزمون یعنی تست و امتحان. در این مرحله فرد باید به کتاب های آموزشی مراجعه کرده و سعی کند این مطالب را مغز خود بیشتر ثبت کند.


شش روش مطالعه :

1-خواندن با نوشتن:

یکی از بهترین روش هایی که برای خواندن دروس حفظی میتوان به آن اشاره کرد، نوشتن است. خیلی از دانش آموزان با اینکه چند بار از روی دروس حفظی می خوانند ولی نتیجه ی خوبی نمی گیرند و کلمات سر امتحان به ذهن آنها نمی آید. در نتیجه نمی توانند به خوبی عمل کنند.

روش نوشتن مطالب، یک روش امتحان شده است که نتیجه ی خود را پس داده است. حتی اگر می خواهید درس تاریخ یا دین و زندگی را حفظ کنید، هر مطلبی را که حفظ می کنید، یک یا چند بار برای خود، روی برگه بنویسید. اشکالی ندارد اگر هرنگاهی از روی کتاب هم نگاه کنید. فقط بنویسید.

2- خط کشیدن زیر نکات مهم:

خط کشیدن اصولی یعنی اینکه فقط زیر کلمات و جملات کلیدی خط بکشید. نه اینکه با وسواس تمام خطوط را خط کشی کنید. مشخص است که کتابی تمیز و بدون خط، هزاران بار از کتاب کثیفی که یک خط زیر نوشته های آن است بهتر است.

خط کشی باید طوری باشد که بتوانید در عرض یک ساعت، قبل از امتحان، با نگاه کردن به جملاتی که زیر آنها خط کشیده اید، یک دور دیگر مرور کنید.

3- حاشیه نویسی:

به شما پیشنهاد می کنم برای حاشیه نویسی از روش درخت حافظه استفاده کنید. یک درخت حافظه ی کوچک برای هر مطلب، در حاشیه ی کتابتان بکشید. شاید این روش در ابتدا سخت به نظر برسد ولی کم کم در کشیدن این درخت ها، ماهر می شوید.


بیشتر بخوانید: درخت حافظه چیست؟


4- خلاصه نویسی:

تا به حال دیده ایم دانش آموزانی را که خلاصه هایشان بیشتر از جزوه ی درسی بوده است! کاملا مشخص است که هیچ وقت برای مرور کردن به سراغ این خلاصه ها نمی روند. خلاصه نویسی یعنی آوردن کلمات کلیدی و درخت های حافظه در چند برگه.

5- کلید برداری:

همانطور که از نامش مشخص است، کلیدی ترین کلمه ی هر پاراگراف را با مشخص کنید. طوری که با یک نگاه سریع روی کلمات کلیدی، مروری سریع در ذهن شما شکل بگیرد.

6- خلاقیت و طرح شبکه ای مغز:

این روش بهترین شیوه برای یادگیری خصوصا فراگیری مطالب درسی است. در این روش شما مطالب را میخوانید بعد از درک حقیقی آنها نکات مهم را به زبان خودتان و بصورت کلیدی یادداشت می کنید و سپس کلمات کلیدی را بروی طرح شبکه ای مغز می نویسد.

فراموش نکردن مطالب خوانده شده

  • موقع مطالعه تمركز داشته باشيد
  • تمرين و تكرار پس از مطالعه را فراموش نكنيد
  • مطالب خوانده شده راحتما مرور كنيد
  • به محتوي ذهن خود با خواندن مطالب مشابه پشت سر هم نظم بدهيد
  • از علائم ونشانه ها براي ياد آوري مطالب استفاده كنيد
  • استفاده از قلم وكاغذ هنگام مطالعه جهت تمركز حواس را فراموش نكنيد

درس های حفظی نیاز به تکرار زیادی دارند. حتی اگر در دورهای اول مطالعه تان، نفهمید که مطلب در مورد چیست و چند بار روزنامه وار از روی جزوه بخوانید، در دورهای بعدی کاملا ملکه ی ذهنتان می شود.

 

گرد آوری و تدوین: فرزانه پاشایی

هرگونه استفاده با درج نام دکتر سلام و با لینک دهی مستقیم مجاز می باشد.


√ تقویت حافظه دانش آموزان با رزماری

√ تکنیک های مناسب برای موفق شدن در امتحانات

 شیوه مطالعه صحیح دروس فرمولی