شاید پیش از این فکر می کردید که نخستین علت مرگ و میر در ایران سرطان باشد، اما امروزه نخستین بیماری کشنده در ایران سکته قلبی شناخته شده که تا به امروز تلفات زیادی داشته است. شاید بد نباشد که در همین فرصت اشاره ای به رده های بعدی لیست مرگ و میر در ایران داشته باشیم. دومین و سومین علت مرگ در ایران سکته مغزی و تصادف مشخص شده است.
سکته در کمین چه کسانی است؟
– افراد زیادی در معرض سکته قلبی هستند و سیگاری ها احتمالا اولین گروهی هستند که باید نگران باشند؛ چون بیشتر از همه در معرض خطر هستند. گروه دومی که باید نگران سکته قلبی باشند، احتمالا کسانی هستند که بدون برنامه ثابت ورزش کرده و یا صبح های زود را برای ورزش خودشان انتخاب می کنند. این افراد در واقع فشار زیادی به قلب خودشان وارد می کنند که این مسئله می تواند باعث عدم پمپاژ منظم جریان خون در رگ ها شود.
ریسک بزرگ پایتخت نشینان
– شاید گروه بعدی که باید از سکته قلبی بترسند، ساکنان شهرهای بزرگ و پرترددی باشند که در هوای آلوده تنفس می کنند. البته متخصصان معتقدند که داشتن یک برنامه منظم برای زندگی و عدم اضطراب می تواند سطح ابتلا به بیماری های قلبی را تا حد زیادی کاهش دهد.
بیماری روحی از شما دور باد
– اما شاید وسیع ترین گروهی که باید هر لحظه نگران ابتلا به امراض قلبی باشند، گروهی هستند که بیش از پیش در معرض ناراحتی های روحی، تنش ها و دغدغه های دنیای امروزی هستند. اضطراب را شاید بتوان مهمترین عامل ابتلای افراد به سکته قلبی دانست؛ استرس، نگرانی، دغدغه و تنش های دنیای امروز تا حد زیادی ایجاد کننده و البته تشدیدکننده ناراحتی قلبی برای افراد هستند. باز هم تکرار می‌کنیم که کنترل استرس و دور کردن ناراحتی از خود و اطرافیان مان از دیگر عواملی است که می‌تواند ریسک سکته قبلی را تا حد زیادی کاهش دهد. پس تا می توانید محیط اطراف‌تان را از استرس و ناراحتی های شدید دور نگه داریید.
چه زمانی دچار سکته قلبی می شویم
– سکته قلبی دقیقا زمانی ایجاد می شود که رگ های ماهیچه قلب گرسنه می شوند! بله درست خوانده اید، دقیقا زمانی که رگ های قلبی توانایی انتقال خون به نواحی مختلف را ندارد، سکته قلبی ایجاد می شود.
نشانه های سکته قلبی
– از مهمترین نشانه های سکته قلبی می توان به درد قفسه سینه، تنگی نفس، درد دست چپ و نواحی گردن اشاره کرد. هر مقدار این درد شدت یابد، نگرانی پزشکان و احتمال سکته قلبی فرد هم بالاتر می رود.
هوای ضربان قلب‌تان را داشته باشید!
– آریتمی نام علمی نوسان ضربان قلب است، بیش از 90 درصد افرادی که دچار سکته قلبی می شوند، با این مشکل رو به رو هستند. ضربان تند قلب به حدی که فرد لرزشی در قفسه سینه خود احساس کند، از دیگر نشانه های سکته قلبی است.
به آهستگی شما را درگیر می کند
– احتمالا پیش از این گمان می کردید که سکته به صورت ناگهانی ایجاد می شود، اما حقیقت چیز دیگری است. اغلب کسانی که دچار سکته قلبی می شوند، از مدتی قبل درگیر آن بوده اند؛ به این صورت که درد خفیفی در ناحیه قفسه سینه خود احساس می کردند و این درد رفته رفته شدت می گرفته است. بیشتر ما وقتی دردی در ناحیه قفسه سینه خود احساس می کنیم، گمان می کنیم که دچار سرماخوردگی شده‌ایم و درد را جدی نمی‌گیریم. شاید نخستین قدم برای پیشگیری از سکته قلبی همین جدی گرفتن دردها و ناراحتی هایی باشد که مدتی است ما را درگیر کرده اند.
مهمترین توصیه برای بیماران قلبی
– توصیه جدی ما به شما این است كه زمانی که ناراحتی قلبی پیدا کردید، حتما روی نزدیکترین صندلی بنشینید و اصلا فشار اضافی به قلب خود وارد نکنید. البته تماس با اورژانس هم مهمترین کاری است که باید در حالت نشسته انجام دهید.
چه بخوریم، چه نخوریم؟
– نمک را از غذاهای خود حذف کنید؛ چون نمک باعث بالا رفتن فشار خون می شود. بالا رفتن فشار خون میزان خستگی ماهیچه قلب را زیاد می کند و احتمال ابتلای به بیماری را بالا می برد. از خوردن غذاهای چرب تا حد ممکن خودداری کنید، این غذاها باعث رسوب چربی در جداره ماهیچه قلب و رگ های خونی می شوند. البته خوردن چربی های اشباع نشده توصیه می شود، غذاهایی حاوی روغن زیتون، تخمه آفتابگردان یا انواع ماهی ها به بهبود عملکرد قلب کمک زیادی می کند.
سکته را با ایست قلبی اشتباه نگیریم
– سکته قلبی زمانی ایجاد می شود که حجم زیادی خون به صورت ناگهانی وارد ماهیچه قلب می شود. اختلال در عروق کرونری ماهیچه قلب هم از دیگر عللی است که ما را دچار حمله قلبی می کند. اما ایست قلبی دقیقا زمانی ایجاد می شود که قلب، خون را به سایر نواحی بدن پمپاژ نکند. افرادی که دچار این عارضه می شوند، نمی توانند نفس بکشند و بیهوش می شوند. احتمال بازگشت به زندگی فردی که به ایست قلبی دچار شده، با انجام فرآیند احیای قلبی یا «سی‌پی‌آر» زیاد است.
چه کنیم تا دچار سکته قلبی نشویم؟
– توصیه های پزشکان را جدی بگیرید، فشار خون خود را هر چند وقت یکبار اندازه بگیرید، ضربان قلب‌تان را کنترل کنید و تا جایی که برایتان امکان دارد، به طور منظم به پزشک مراجعه کنید. اگر در خانواده تان بیماری قلبی موروثی است، بیش از باقی افراد به تغذیه و سبک زندگیتان توجه کنید و از انجام ورزش های سنگین در ابتدای روز خودداری کنید. وزنتان را کنترل کنید، وزن بالا هم جزو ریسک های ابتلای افراد به سکته قلبی است. پس تا جایی که می توانید وزنتان را پایین نگه دارید.
در این باره بیشتر بخوانید: با مصرف شکلات از سکته قلبی در امان بمانید
انجام ورزش و مصرف ویتامین D احتمال سکته قلبی را کاهش می دهد
واقعیت های قرص آسپیرین
– قرص آسپیرین از لخته شدن خون جلوگیری می کند و پزشکان معمولا آن را به افرادی که غلظت خون بالایی دارند، توصیه می کنند. این قرص را روزانه مصرف کنند. برخی به اشتباه گمان می کنند که هر درد و عارضه قلبی باید با آسپیرین درمان شود، بد نیست بدانید افرادی که خون رقیق دارند، نباید از این قرص استفاده کنند. همچنین در مواردی خاص که فرد دچار ناراحتی های معده است، استفاده از این قرص توصیه نمی‌شود.
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
