همه ما فکر می‌کنیم به عنوان بزرگسالان عاقل و بالغ می‌دانیم چه زمانی گرسنه هستیم، اما در واقع این طور نیست! خیلی وقت‌ها گرسنگی غیر از نیاز بدن به انرژی می‌تواند دلایل دیگری هم داشته و به اصطلاح کاذب باشد که نشانه آن احساس سیری به محض خوردن غذا است. این وضعیت نشان می‌دهد ذهن ما تمایل به خوردن را با نیاز به خوردن اشتباه گرفته است و جالب است بدانید خیلی‌ها اصلا متوجه این مساله نیستند. غذا خوردن تنها برای رفع گرسنگی و زنده ماندن نیست و می‌تواند برای سرگرمی، پرت کردن حواس، ایجاد حس آرامش و غلبه بر استرس انجام شود.
توانایی تشخیص گرسنگی واقعی از کاذب بسیار مهم است و با جلوگیری از پرخوری می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از اضافه وزن و یا ماندن در وزن ایده‌آل داشته باشد. خوشبختانه با پرسیدن چند سوال ساده از خودتان میتوانید بفهمید که واقعا گرسنه هستید یا می‌خواهید با خوردن غذا خودتان را گول بزنید و ما قصد داریم شما را با این سوال‌های مهم آشنا کنیم، با دکتر سلام همراه باشید.
آگاهانه غذا بخوریم
– منظور از غذا خوردن آگاهانه، غذاخوردن با تصمیم و توجه است. به جای خوردن غذا از سر رفع تکلیف، عادت یا در کنار کارهای دیگر، این کار را به قصد تامین انرژی موردنیاز و با توجه به تاثیر مستقیم غذاهای مصرفی بر وضعیت بدنتان انجام دهید. توجه به غذا خوردن به صورت یک امر مجزا و مهم باعث می‌شود که بهتر است با سیگنال‌های غریزی گرسنگی و سیری خود ارتباط برقرار کنید. در نتیجه بهتر میتوانید به صورت طبیعی خورد و خوراک خود را کنترل کرده و بدون روش‌های دشواری مثل رژیم‌های سخت‌گیرانه یا نگرانی بابت هر لقمه غذایی که می‌خورید وزنتان را کنترل کنید.
از خودتان بپرسید
– وقتی که به هر دلیل احساس نیاز به خوردن غذا داشتید، لحظه‌ای مکث کرده و از خودتان بپرسید: آیا من گرسنه هستم؟ شاید این پرسش کمی خنده‌دار به نظر برسد اما واقعیت این است که با این سوال نمی‌خواهید بدانید اجازه خوردن چیزی دارید یا نه، بلکه هدف کشف دلیل واقعی این احساس گرسنگی است. درست همان‌طور که قبل از بنزین زدن مقدار باقیمانده در باک خودرو را کنترل می‌کنید و وارد هر پمپ بنزینی که می‌بینید نمی‌شوید. اما چطور میتوانید به این سوال بسیار مهم پاسخ دهید؟ بهترین کار بررسی سریع وضعیت جسمی – روانی خودتان و توجه به نشانه‌‌های گرسنگی است. بسیاری از احساسات ما از جمله بی حوصلگی و اضطراب می‌توانند باعث ایجاد گرسنگی کاذب شوند که با خوردن برطرف نمی‌شود و تنها تشدید می‌شود. گرسنگی واقعی علائم فیزیکی دارد و با هوس و پرخوری ناشی از استرس تفاوت دارد. نشانه‌هایی مثل ضعف و نداشتن انرژی، قار و قور شکم، نداشتن تمرکز و دشواری تصمیم‌گیری، سردرد خفیف، لرزش دست و سایر اعضاء بدن، تحریک‌پذیری و بدخلقی همه نشان می‌دهند که گرسنگی شما واقعی است. با کنترل این نشانه‌ها میتوانید متوجه شوید که دلایل کافی برای اطمینان از واقعی بودن احساس گرسنگی خود دارید یا نه.
مطلب مرتبط: گرسنگی در رژیم لاغری ممنوع !
خودتان را بشناسید
– ما در جهانی زندگی می‌کنیم که در آن غذا و غذا خوردن مورد توجه فراوانی قرار دارد و به همین دلیل محرک‌های فراوانی در اطراف ما پیدا می‌شوند که می‌توانند باعث تحریک ما و ایجاد گرسنگی کاذب شوند. در واقع ذهن ما به صورت شرطی شرایط بسیاری را به غذا خوردن ربط می‌دهد و با قرار گرفتن در آن‌ها احساس کاذب نیاز به خوردن غذا را در فرد بیدار می‌کند. چند نمونه رایج از چنین شرایطی عبارت‌اند از: دیدن غذا یا غذا خوردن دیگران، فرا رسیدن ساعت خوردن نهار یا شام، دیدن افراد یا قرار گرفتن در مکان‌های بخصوص و فعالیت‌هایی مثل دیدن یک مسابقه ورزشی یا فیلم با دوستان. غیر از این باید به گرسنگی ناشی از عوامل عاطفی هم توجه داشته باشید که خود بخش بزرگی از کالری‌های اضافی مصرفی ما را تشکیل می‌دهد. ممکن است بعد از یک روز پرتنش کاری با خوردن چند عدد بستنی خودتان را آرام کنید، اما بخاطر داشته باشید که وقتی احساس هوس شما ناشی از گرسنگی نباشد، خوردن غذا هم باعث رفع آن نمی‌شود! واقعیت این است که گاه با وجود آن که می‌دانیم جواب سوال “آیا من گرسنه هستم؟” یک نه قاطع است، اما باز هم احساس نیاز به خوردن می‌کنیم. هدف اصلی فرار از این موقعیت‌ها نیست؛ نمی‌توانید تا ابد جایی نروید که کسی جلوی شما چیزی نخورد. بلکه باید به دنبال شناختن بهتر خودتان و محرک‌هایی که باعث ایجاد گرسنگی کاذب در شما می‌شوند باشید. در این صورت بهتر میتوانید گرسنگی واقعی و کاذب را از هم تفکیک کرده و با خوردن به اندازه نیاز بدنتان از اضافه‌وزن و چاقی دور بمانید.
به سایر نیازهای خود توجه کنید
– اگر نمی‌توانید مطمئن باشید که واقعا گرسنه هستید یا فقط احساس نیاز به خوردن دارید و هنوز به مرحله ضعف و حس کردن علائم فیزیکی گرسنگی نرسیده‌اید سعی کنید خودتان را به کارهای دیگرتان سرگرم کنید. از خانه بیرون رفته و کمی قدم بزنید تا حال و هوایتان عوض شود، اگر احساس خستگی دارید یک چرت کوتاه بزنید یا با خوردن کمی آب رفع عطش کنید. واقعیت این است که شاید به جای خوردن غذا به کمی زمان برای تمرکز مجدد نیاز داشته باشید و انجام این کارها باعث از بین رفتن هوس کاذب شما شود. درصورتی که بعد از انجام این‌کارها احساس گرسنگی شما هنوز وجود داشت و بیشتر شده بود (چون در این مدت چیزی نخورده‌اید) میتوانید مطمئن باشید که کاذب نیست و باید به آن رسیدگی شود.
در این باره بیشتر بخوانید: با انواع گرسنگی و تاثیر آن‌ها در کاهش وزن آشنا شوید
تهیه و تنظیم: ساناز مطلبی خامنه کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
منبع: دکتر سلام
