گرمازدگی اتفاقی است که بعد از بالا رفتن درجه حرارت محیط از 35 درجه رخ می دهد که این درجه گرما را کودکان و سالمندان نمی توانند تحمل کنند بخاطر همین نباید از خانه خارج شوند. در این مقاله از دکتر سلام نوشیدنی های که از گرمازدگی جلوگیری می کنند را آماده کرده ایم. با ما همراه شوید.
ضعف و خستگی، کشیدگی و درد عضلات، استفراغ و تهوع، پوست رنگ پریده و چسبناک، دمای طبیعی بدن، گرفتگی عضلات، سرگیجه، ضعف و غش، ادرار زرد تیره یا نارنجی، سردرد و اسهال را علائم نشان دهنده گرمازدگی است. در صورتی که فردی این علامتها را مشاهده کرد باید سریعاً خود را به جای خنک مانند زیر سایه درخت برساند و شروع به نوشیدن مایعات خنک کند و در صورت داشتن اسهال، ضعف و بی حالی به پزشک مراجعه کند.
متأسفانه بیشتر افراد به علت دیر مراجعه کردن به پزشک دچار عوارضی میشوند که مهمترین آنها از بین رفتن کلیههاست که در پی آن کاهش حجم ادرار ایجاد شده و در نهایت منجر به دیالیز میشود بنابراین درمان باید در همان دقایق اولیه انجام شود.
بدون شک با افزایش دمای هوا، نوع مواد غذایی مورد استفاده افراد نیز باید تا حدودی تغییر پیدا کند. برخی خوراکیها هستند که سبب کاهش دمای بدن میشوند و خوردن آنها در فصل تابستان توصیه میشود. در ادامه به بررسی خوردنی های مفید برای جلوگیری از گرمازدگی می پردازیم.
میوه های مفید برای جلوگیری از گرمازدگی
برخی میوهها از قبیل:گلابی، خیار، انگور، طالبی و هندوانه سبب خنک ماندن بدن در فصل گرما هستند. این میوهها سرشار از آنتی اکسیدانهای ضروری هستند و علاوه بر آن، بخش قابل توجهی از آنها را آب تشکیل داده و مصرف آنها سبب میشود بدن در مواجهه با گرما، آب کافی داشته باشد. مصرف لیمو ترش در فصل تابستان توصیه میشود. افراد میتوانند لیمو ترش را با آب و کمی شکر مخلوط کرده و مصرف کنند. خوردن شربت آب لیمو به همراه نعنا به کم کردن دمای بدن در هنگام اوج گرفتن گرما کمک میکند.
رفع گرمازدگی با شربت شیرین ممنوع!
در حالت عادی درجه حرارت بدن بین ۳۶ تا ۳۸ درجه است، افزود: گرمازدگی به حالتی گفته میشود که دمای بدن به مدت طولانی و به دلایل محیطی و استعداد فردی به بیش از ۴۰ درجه افزایش یابد. بهتر است افراد آب خنک حاوی یخ در قالب بطری با خود داشته باشند تا در صورت تشنگی یا مواجهه با گرما از آن استفاده کنند و اگر برای مدت مدیدی قرار است در گرما باشند، مقداری نمک یا آبلیمو در آب نوشیدنی خود بریزند. وجود قند در مایعات هم عاملی برای دفع آب بدن است، چرا که هضم قند نیاز به آب دارد، بنابراین مصرف نوشیدنیهای شیرین مانند نوشابه و شربت در این موارد توصیه نمیشود.
از قهوه و چای بپرهیزید
نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه و چای ادرارآور است و سبب از دست دادن آب بدن میشود و خوردن آن در فصل تابستان توصیه نمیشود. کاهش مایعات در بدن سبب گرمازدگی میشود و ما همزمان با از دست دادن مایعات در بدن سدیم و املاح هم از دست میدهیم بنابراین نمیتوانیم آب ساده را جایگزین کنیم و یکی از علتهایی که در فصل تابستان مردم مایل به خوردن مایعات شیرین مانند شربت بنوشند همین امر است.
توصیه هایی مهم
بهترین راه پیشگیری از گرمازدگی خوردن آب حاوی چند قطره آبلیمو و کمی نمک است که میتواند جلوی گرمازدگی را تا حدی بگیرد.
نوشیدنیهای گازدار ترجیحاً نباید استفاده شود چرا که دستگاه گوارش را به هم میریزند و خوردن خاکشیر و شربت به لیمو بهترین نوشیدنی برای جلوگیری از گرمازدگی است.
تخم شربتی (دانه گیاه ریحان) به علت اینکه بعد از مصرف، دانهها لعابدار میشوند بهترین راه برای نگهداشت آب بدن است. همچنین مایعات خیلی سرد را فوراً نباید نوشید چرا که تعادل سیستم گوارش و ایمنی را بر هم میزند.
نوشیدنی های مفید برای فصل گرما
خوردن مایعات در طی روز چه میخواهد آب باشد یا آب میوه برای سلامت بدن مفید است، همانطور که ثابت شده مصرف کافی مایعات بدون قند مصنوعی میتواند در کاهش وزن بدن کمک کند. در روزهای گرم، نوشیدنیهای خنک طرفدارهای بیشتری پیدا میکنند، اما گاهی تنها نمیتوان با آب روزها را گذراند، چرا که افت فشار و گرمازدگی در روزهای گرم بیشتر است. بنابراین خوب است از میوههای تازه و خوشمزه این فصل برای درست کردن نوشیدنیهای سالم استفاده کنیم و از آبمیوههای مصنوعی که پر از رنگهای شیمیایی و اسانس هستند، دوری کنیم.
در ادامه به معرفی برخی از شربت ها که در فصل گرما می تواند مفید باشد می پردازیم.
شربت خاکشیر
گیاه دارویی خاکشیر تب بر و مسکن بوده و مصرف آن برای تسکین التهاب پوست و درمان کهیر توصیه میشود. گل و برگ خاکشیر برای رفع عوارض ناشی از کمبود ویتامین C موثر است، همچنین خاکشیر در درمان بیماریهای برونشیت، تب، عوارض سرخچه، سرخک و مخملک نیز بسیار مفید است.
درخصوص تاثیر دارویی خاکشیر در تقویت معده و افزایش اشتها، نیز باید گفت: روغن چرب دانههای خاکشیر دارای لینولئیک اسید، لینولینیک اولئیک اسید، اروسیک اسید و استئاریک اسید است و در اسانس آن نیز بنزیل، برونپیل و آلیل دی سولفید وجود دارد. خاکشیر به طور تقریبی در تمام مناطق زراعی و زمینهای بایر اطراف مزارع و نیز زمینهای آیش مشاهده میشود.
شربت زرشک
با استفاده از زرشک تازه به صورت شربت به عنوان تصفیه کننده خون، به یک نوشیدنی بسیار گوارا در تابستان دست یابید. البته مصرف مقدار زیاد زرشک و یا ریشه و ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست، زیرا رحم را تحریک میکند و ممکن است باعث سقط جنین شود. مصرف زیاد این گیاه به مدت طولانی میتواند سبب ناراحتی معده و رودهها شود و جذب ویتامینهای گروه B را در بدن مختل کند. عرق طبی زرشک که از تقطیر آب میوه زرشک به دست میآید، نیز خواص زیادی دارد از جمله کاهش کلسترول خون، کاهش قند خون، تقویت معده، رفع سوء هاضمه، درمان زخم معده و رماتیسم.
سکنجبین
سکنجبین شربت مناسبی برای فصل گرم است. پدربزرگها و مادربزرگها با روش تهیه این نوع شربت آشنایی کامل دارند، چراکه از قدیم و ندیم سکنجبین رفیق کاهو بوده و هر وقت که سفرهای از کاهو میگسترانند، سکنجبین نیز در کنارش بوده و هنوز هم ما ایرانیها دوست داریم این دو را با هم مصرف کنیم.
آب طالبی
مطالعات نشان داده است، مصرف یک لیوان آب طالبی در روز به میزان ۲۵ درصد احتمال بروز فشار خون را کاهش میدهد. محققان برای آزمایش، مقداری از پلاکتهای خون را گرفته با مقدار کمی عصاره یا آب طالبی شیرین مخلوط کرده و مشاهده کردند در طالبی عاملی وجود دارد که به شدت مانع از انباشته شدن غیرطبیعی پلاکتها میشود و در نتیجه از انعقاد و لخته شدن خون در رگها (که عامل حملههای قلبی است) جلوگیری میشود.
طالبی را بدون شکر یا چیزهایی دیگر به طور ساده باید پیش از غذا خورد، کسانی که طالبی را با نمک و فلفل میخورند، هضم آن را آسانتر میکنند ولی در مقابل، خاصیت ملین آن را کم میکند.
منبع: نبض ما