از شایع ترین علل درد آرنج می توان به تنیس البو Tennis elbow یا Lateral epicondylitis اشاره کرد که دردی در قسمت خارجی آرنج ایجاد می کند. اینکه این بیماری به نام آرنج تنیس بازان نامگذاری شده است به این خاطر است که تنیس بازان بیشتر به این عارضه دچار می شوند. در بعضی از ورزش ها که با راکت انجام می شود، این بیماری دیده می شود.
تنیس البو بر اثر التهاب تاندون بوجود می آید. تاندون عضلاتی که در قسمت خارجی ساعد قرار داشته و موجب حرکت مچ و انگشتان دست می شوند در بالای ساعد به سطح خارجی آرنج میچسبند. اینها عضلات اکستانسور و سوپیناتور ساعد هستند. محل دقیق اتصال این تاندون ها سطح خارجی پایین ترین قسمت استخوان بازو است. بر اثر حرکات تکراری که با قدرت زیاد انجام میشوند (مثلاً ضربات مکرری که یک تنیس باز با راکت به توپ وارد میکند) محل اتصال این تاندون ها به استخوان تحت کشش فراوان قرار میگیرد.
علل تنیس البو
از جمله علل درد آرنج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تمامی حرکت‌های مکرر مچ دست، از جمله تنیس، هرس کردن و باغبانی، استفاده بیش از حد از چکش یا پیچ‌گوشتی، نقاشی یا هر فعالیتی که فشار دادن یا مشت کردن مداوم را ایجاب کند، می‌تواند به بروز این عارضه دامن بزند.
در ورزش تنیس، حرکت‌های زیر عامل ایجاد تنیس البوبه شمار می‌روند:
- بک هند یک‌دستی به شیوه نادرست
- چرخش دیرهنگام زمان فورهند زدن و در نتیجه خم شدن قابل ملاحظه مچ
- چرخاندن ناگهانی مچ هنگام سرویس زدن با تمام نیرو
نشانه‌ها و علائم تنیس البو
نشانه ها و علائم درد آرنج به شرح زیر است:
- التهاب و حساسیت قسمت خارجی استخوان آرنج
- خشکی و گرفتگی صبحگاهی آرنج توأم با درد مداوم
- درد ساعد
- تشدید شدن درد آرنج زمان مشت کردن دست یا نگه داشتن اشیاء
فعالیت‌های ایجاد کننده آرنج تنیس بازان
انجام هر گونه فعالیت دربرگیرنده حرکت‌های مکرر چرخشی مچ دست و استفاده بیش از حد از عضله‌های ساعد می‌تواند به بروز آرنج تنیس بازان بیانجامد. بعضی از این فعالیت‌ها عبارت‌اند از:
- ورزش‌های راکتی مانند تنیس، بدمینتون یا اسکواش
- ورزش‌های پرتابی مانند پرتاب دیسک یا نیزه
- استفاده از قیچی باغبانی
- به کار بردن قلم مو یا غلطک نقاشی هنگام تعمیر و تزیین خانه
- کار جسمی و یدی مانند لوله کشی یا آجرچینی و خشت مالی
- فعالیت‌هایی مانند استفاده از قیچی یا تایپ کردن که حرکت مکرر و دقیق مچ و دست را ایجاب میکند.
- فعالیت‌های دیگری مانند نواختن ویولون که خم شدن مکرر آرنج را دربرمی‌گیرد.
ورزش‌های راکتی، به ویژه در صورت بازی پس از وقفه‌ای طولانی، احتمال ابتلا به آرنج تنیس بازان را افزایش میدهد. بااین حال همان طور که قبلاً اشاره شد، این عارضه مختص تنیس بازان نیست و علی‌رغم نامش تنها 5 درصد بیماران مبتلا به آن در واقع تنیس بازی می‌کنند.
پیشگیری تنیس البو
– اصلاح عملکرد و صحت تکنیک اجرای حرکت ها یکی از قواعد مهم پیشگیری است.
– برخی مواقع استفاده از بریس یا آرنج بند می تواند موجب اتلاف نیروهای خارجی قبل از رسیدن آنها به اپی کندیل شود و بنابراین از ایجاد بیماری آرنج تنیس بازان جلوگیری کند.
– اجتناب از انجام تمرین های تکنیکی نامتقارن.
درمان آرنج تنیس بازان
1) درمان تنیس البو با ماساژ (درمان دستی)
– این درمان ها می تواند باعث تنظیم و تحرک مفصل آرنج شود. به این نوع درمان در بعضی از مواقع یک درمان بسته گفته می شود. این درمان مزایای زیادی نسبت به درمان های دیگر دارد. بسیار مهم است که درطول درمان کپسول های مفصل با دست کشش داده شود درمان های ماساژ فقط برای کاهش علائم بیماری انجام نمی شود، بلکه برای اصلاح مشکل واختلال هم انجام می شود. قبل ازشروع هرگونه درمانی پزشک ماساژ معایناتی برروی نواحی سر، گردن، ناحیه فوقانی مفصل کمر و اندام های فوقانی به صورت کامل انجام میدهد این معاینات برای ارزیابی عملکرد سیستم عصبی که شامل گروهی ازعصب ها است که به آن شبکه بازویی (brachial plexus) گفته می شود، انجام می شود.
2) درمان تنیس البو با دارو
– مصرف مسکن هایی مانند پاراستامول و داروهای ضدالتهاب بدون استروئید مانند ایبوپروفن می تواند باعث کاهش دردهای خفیف، درمان آرنج تنیس بازان و التهابات ناشی ازعارضه تنیس البوشود داروهای ضدالتهاب بدون استروئید علاوه برقرص درنوع کرم وژل هم وجود دارد این کرم وژل ها به صورت مستقیم بروی مفصل مانند مفصل ساعد و آرنج استفاده می شوند.
3) درمان تنیس البو با تزریق
– تزریق کورتیکاستروئید معمولا برای درمان مشکلات خاص ماهیچه ها انجام میشود اگرچه شواهد موجود درکلینک ها بیانگر این است که این روش را برای درمان بیماری تنیس البو موثرنمی داند.
– درمان درد آرنج با تزریق خونی اتولوگ Autologous و PRP نیز انجام می شود. در تزریق خونی از خون خود فرد استفاده می شود و خون از بیمار گرفته، می شود و درتاندون های آسیب دیده تزریق می شود و بهبودی را تحریک می کند.
4) درمان تنیس البو با فیزیوتراپی
– درصورتیکه درد تنیس البو شدید یا به صورت پایدارباشد پزشک شما را برای درمان دردآرنج به دکتر فیزیوتراپی معرفی می کند.
5) درمان تنیس البو با بریس و ارتز
– ارتزهای درمانی مانند بریس برای درمان دردآرنج می تواند استفاده شود این بریس ها باعث تنظیم وتعادل مفصل آرنج می شود. درصورتیکه بیماران درحین انجام فعالیت ها ازبریس استفاده کنند با کاهش درد مواجه می شوند.
6) درمان تنیس البو با شاک ویو
– شاک ویو یا شوک درمانی یک درمان سرپایی و بدون جراحی است. که امواج با انرژی بالا از طریق پوست به بدن وارد می شود و باعث کاهش درد و افزایش تحرک در مفصل آسیب دیده میشود میزان جلسات شوک درمانی به شدت عارضه بستگی دارد برای به حداقل رساندن میزان درد وناراحتی این جراحی باید از بی حس کننده استفاده شود.
7) درمان تنیس البو با جراحی
در مواردی که بیماری با درمان های غیر جراحی بهبود نیابد، به تشخیص پزشک معالج جراحی انجام می گیرد.
توانبخشی بعد از عمل جراحی تنیس البو
پس از عمل جراحی بیماری تنیس البو ممکن است بازوی شما به طور موقت توسط آتل یا گچ بی حرکت شود. حدود یک هفته بعد بخیه ها و آتل برداشته می شوند.
پس از برداشتن آتل تمرینات ورزشی به منظور بازیابی حرکت و انعطاف پذیری بازو آغاز می شود. تمرینات استقامتی سبک و تدریجی پس از حدود 2 ماه شروع می شود.
پزشک به شما خواهد گفت که چه موقع می توانید فعالیت های ورزشی تان را از سر گیرید. این زمان معمولا 4 تا 6 ماه پس از عمل جراحی خواهد بود. عمل جراحی تنیس البو در 80 تا 90 درصد موارد موفقیت آمیز بوده است. با این حال تا حدودی از دست دادن توانایی فرد معمول است.
مراقبت لازم برای پیشگیری از آرنج تنیس بازان
1) عملکرد صحیح پاها که سبب مقابله صحیح فرد با توپ خواهد شد.
2) باید به شکل صحیح و در زمان مناسب با راکت به توپ ضربه زد.
3) در تمام ضربه ها لازم است که شانه ها و کل بدن درگیر شوند. در این صورت به هنگام ضربه زدن به توپ حالت ترمز و توقف ایجاد نخواهد شد. باید اصل ادامه حرکت (follow through) و ثابت نگه داشتن مچ را رعایت کرد.
4) سطح زمین بازی باید نرم باشد به گونه ای که سرعت توپ را کاهش دهد. سطوحی مانند چمن باعث می شود که توپ با نیروی بیشتری به راکت برخورد کند لذا نیروی بیشتری به دست و آرنج بازیکن وارد خواهد آمد.
5) توپ باید سبک باشد. توپهای نمناک و فاسد سنگین هستند.
6) برای پیشگیری از آرنج تنیس بازان باید از تجهیزات سالم و مناسب استفاده شود. راکت باید انفرادی بوده و با توجه به تکنیک فرد و توسط خود او انتخاب شده باشد. بازیکن مصدوم باید از راکت سبک تری استفاده کند زیرا راکت سنگین تر بار بیشتری را وارد می کند. راکت باید متعادل باشد و برای مانورهای ضروری نظیر اجرای ضربه های کوتاه و زاویه دار مناسب باشد.
7) راکت کشیده شده و سفت سبب افزایش تنش ناشی از ورود نیروها به هنگام تصادم توپ خواهد شد. تنظیم میزان سفت کردن راکت (کشیدن زه) امری انفرادی و شخصی است (البته نباید خیلی سفت باشد). راکت افراد مبتلا به عارضه آرنج تنیس بازان باید آزاد و شل باشد. راکتهایی که زن آنها از جنس غیر نایلون است (روده) نسبت به موارد نایلونی حالت فنری بیشتر و ارتعاش کمتری دارند.
8) اندازه دسته راکت (محل گرفتن آن) باید به طور دقیق و بر اساس اندازه دست و راحتی فرد تعیین شود. یکی از راههای ساده تعیین این اندازه عبارت است از محاسبه فاصله بین نقطه وسط کف دست تا نوک انگشت وسط (به تصویر توجه شود). این اندازه باید برابر با اندازه محیط دسته راکت باشد.
9) وجود یک نقطه بزرگ به عنوان محل مطلوب ضربه مفید خواهد بود. این نقطه همان مرکز تصادم راکت و توپ است و از نظر ریاضی نقطه ای است که به هنگام وارد آمدن نیرو کمترین چرخش را ایجاد خواهد کرد. ضربه های که با خارج از نقطه مذکور زده شده و باعث افزایش میزان چرخش و به طبع ورود نیروهای ارتعاش ناخواسته خواهد شد.
بهبودی از آرنج تنیس بازان
عارضه ساده آسیب آرنج تنیس بازان اغلب به خودی خود درمان می شود و مراحل آتی آن مطلوب است. اگر چه علائم آن می تواند حداقل برای چند هفته تا چند سال باقی بماند. خصوصاً اگر ورزشکار همچنان به دست و آرنج خود فشار وارد کند. فعالیت های جدی را می توان هنگامی از سر گرفت که دست از حرکت کامل برخوردار شده و قدرت طبیعی خود را بازیافته و رها از درد باشد. برای از سرگیری بازی تنیس باید 8- 10 هفته از انجام عمل جراحی بگذرد.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
مطلب مرتبط:
آرنج گلف بازان چیست؟ از علائم تا درمان
