عضلات گردن برخی اوقات به دلیل فشار زیاد یا قرار گرفتن در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی دچار اسپاسم عضلانی یا گرفتگی شدید می شوند که در اکثر مواقع این دردها مقطعی و با حرکات ساده ورزشی قابل درمان است.
اسپاسم عضله گردن چیست؟
به انقباض غیرارادی عضله اسپاسم عضلانی یا گرفتگی عضلانی گفته می‌شود که به صورت ناگهانی بروز می‌یابد، معمولاً به سرعت برطرف می‌شود و غالباً دردناک است.
اسپاسم عضلانی با پرش عضلانی تفاوت دارد. پرش عضلانی یا فاسیکولاسیون به حرکت جزیی غیرقابل کنترل بخش کوچکی از یک عضله بزرگتر گفته می‌شود که از زیر پوست قابل مشاهده است.
دلایل گرفتگی گردن
رگ به رگ شدن و پیچ خوردن گردن
شایع‌ترین دلیل گرفتگی گردن رگ به رگ شدن عضلات و بافت‌های نرم، به ویژه عضله‌ی آسیب‌پذیر بالا برنده کتف (لواتور اسکاپولا) است. عضله بالا برنده کتف واقع در پشت و اطراف گردن مهره‌های گردنی را به شانه متصل می‌کند. عصب‌های سوم و چهارم گردنی این عضله را کنترل می‌کند.
بسیاری از حرکات روزانه به رگ به رگ شدن عضله بالابرنده کتف منجر می‌شود:
- قرار گرفتن گردن در حالت نامناسب هنگام خوابیدن به گونه‌ای که به عضله‌های گردن فشار وارد شود.
- آسیب‌های ورزشی مانند زمین خوردن یا وارد شدن ضربه ناگهانی که سر را به یک سمت می‌کشاند.
- هر گونه فعالیت توام با چرخش مکرر از راست به چپ یا بالعکس سر، مانند شنای کرال سینه
- حالت اندامی نامناسب مانند قوز کردن هنگام نگاه کردن به صفحه نمایشگر یا پایین آوردن طولانی مدت سر برای نگاه کردن به موبایل
- وارد شدن فشار بیش از اندازه به گردن
- نگه داشتن گردن در وضعیت غیرطبیعی برای مدت طولانی، برای مثال مانند حالتی که گوشی تلفن را بین شانه و گردن نگه می‌دارید.
روش های درمانی گرفتگی عضلات گردن
خشکی و گرفتگی گردن در اکثر موارد در رگ به رگ شدن یا پیچ خوردگی ساده عضلانی ریشه دارد و ظرف چند روز درمان می‌شود. نخستین درمان گرفتگی گردن ناشی از این دلایل ساده یا آسیب دیدگی بافت نرم با به کارگیری یک یا جند مورد از روش‌های زیر شروع می‌شود:
1) استراحت
سعی کنید پس از گرفتگی گردن به مدت چند روز فعالیت بدنی را کاهش دهید تا علائم کمتر شود و مقداری از التهاب برطرف شود. شرکت در ورزش‌هایی مانند فوتبال، گلف، دو یا وزنه برداری را به مدت ۲ تا ۳ هفته متوقف کنید.
2) دارو
استفاده از ضد درد موضعی: استفاده از پمادهای حاوی منتول یا دیگر مواد تسکین دهنده پوست و عضلات تسکین سریع درد را به دنبال دارد. آیسی هات، بنگای و اسپر کرم متداول‌ترین پمادهای موضعی تسکین دهنده درد ناشی از گرفتگی گردن هستند.
مصرف ایبوپروفن یا آسپرین: داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و آسپرین را می‌توان بدون نسخه برای تسکین درد از داروخانه تهیه کرد. حتماً قبل از مصرف بروشور دارو را مطالعه کنید و آن را بیش از مقدار تعیین شده مصرف نکنید.
3) تغییر وضعیت خواب
– بالشی انتخاب کنید که گردن را به خوبی نگه دارد.
– بالش خود را پس از گذشت یک سال عوض کنید.
– سعی کنید بدون بالش بخوابید.
– از خوابیدن روی شکم خودداری کنید.
4) گرما و کمپرس یخ
سرما درمانی و کمپرس یخ اکثر موارد خشکی گردن را با کاهش التهاب موضعی تسکین می‌دهد. گرم کردن گردن به دلیل افزایش دادن جریان خون محیط التیام بهتری را ایجاد می‌کند. اغلب بیماران از کمپرس یخ استفاده می‌کنند، برخی کمپرس گرم را ترجیح می‌دهند و عده‌ای از هر دو به تناوب استفاده می‌کنند.
5) فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی همکاری بین مفصل‌ها و عضله‌ها را با انجام حرکت‌هایی خاص افزایش می‌دهد. پرکاربردترین حرکت‌های فیزیوتراپی برای رفع گرفتگی گردن به شرح زیر است:
- رترکشن گردن
- پایین بردن سر
- خم کردن به طرفین
- چرخاندن
- فلکشن (خمش)
- کشش کتف
6) الکتروتراپی
الکتروتراپی یا برق درمانی عضله‌ها و عصب‌ها را به منظور بهبود عملکرد تحریک می‌کند. شل شدن عضلات و تسکین درد متعاقب از مزایای الکتروتراپی است. کاهش گرفتگی گردن از ابتلا به میگرن و تحمل درد توانفرسا جلوگیری می‌کند.
7) طب سوزنی
طب سوزنی در رفع کشش و گره‌های ناشی از خشکی گردن موثر است. طب سوزنی توانایی بیمار را جهت مدیریت عارضه و غلبه بر استرس و اضطراب دامن زننده به عارضه افزایش می‌دهد. شواهد موجود بیانگر مفید بودن طب سوزنی برای تسکین ناراحتی‌های گردن است.
8) انواع ورزش‌های با شدت پایین
پیاده‌روی: مزیت پیاده‌روی این است که به جز یک جفت کفش مناسب نیاز به تجهیزات خاصی ندارد و در فضای سرپوشیده یا آزاد در اکثر مکان‌ها مانند خانه یا روی تردمیل قابل انجام است.
دوچرخه ثابت: دوچرخه سواری یا دوچرخه ثابت مناسب بیمارانی است که در حالت نشسته راحت‌تر هستند. استفاده از دوچرخه طی دهه گذشته به دلیل افزایش آگاهی از مزایای این ورزش ساده رواج بیشتری یافته است.
دستگاه الپتیکال ترینر یا اسکی فضایی: انجام ورزش هوازی در کنار تمرین‌های مقاومتی و تقویتی مزیت اصلی این دستگاه است؛ چون دسته‌های اکثر این دستگاه‌ها را می‌توان فشار داد یا کشید، بالاتنه به کار گرفته می‌شود و مقاومت در برابر حرکت پدال زدن عضله‌ها را به مرور قوی‌تر می‌کند.
آب درمانی: ورزش کردن در آب برای نرم شدن عضلات و به حداقل رساندن فشار روی کمر مفید است، چون خاصیت شناوری آب با کشش گرانشی وارد کننده فشار به ستون فقرات مقابله می‌کند.
ماساژ‌هایی برای خشکی گردن:
برای کاهش چوب‌شدگی، درد و التهاب، چند دقیقه ماساژ گردن را امتحان کنید تا در عین افزایش گردش خون، عضلات‌تان را نرم کنید.
هم‌چنین می‌توانید گردن‌تان را با اسانس‌هایی از قبیل اسانس نعنا ماساژ دهید که برای تسکین درد و التهاب خوب هستند، و حاوی خواص تسکینی طبیعی هستند که درد را کاهش می‌دهد. هم‌چنین نعنا حاوی متانول است که کمک می‌کند به‌طور طبیعی درد عضلات تسکین یابد.
برای نرم کردن عضلات دوش آب داغ بگیرید یا با آب داغ حمام کنید. یک قاشق غذاخوری روغن گیاهی، مانند روغن نارگیل یا روغن زیتون را با چند قطره عصاره‌ی نعنا ترکیب کنید و ناحیه‌ی دردناک را چند دقیقه با مالش‌های محکم و در عین‌حال ملایم ماساژ دهید. اگر به ناحیه‌ی درد دسترسی ندارید، از یک دوست یا اعضای خانواده کمک بخواهید.
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
