یکی از شایع ترین علت های مرگ و میر مادران در سه ماه اول بارداری، بارداری خارج از رحم می باشد که بسیار کشنده است. در این مقاله از دکتر سلام راهکارهای تشخیص بارداری خارج از رحم و روش های درمان آن را آماده کرده ایم. توصیه ما به مادران باردار این است که حتما این بخش را مطالعه کنند و به هیچ وجه از دست ندهند.
در بارداری طبیعی تخمدان یک تخمک را به سمت لوله رحم یا لوله های فالوپ (دو لوله در دو طرف انتهای فوقانی رحم که انتهای این لوله از طرف تخمدان باز است) آزاد می‌کند. اگر تخمک زن با یک اسپرم مرد برخورد کند، تخمک بارور شده و به سمت رحم حرکت می‌کند سپس به جداره رحم چسبیده و رشد می‌کند.
اما از هر 50 بارداری یک مورد وجود دارد که تخمک در لوله فالوپ باقی می‌ماند که در این صورت به آن بارداری خارج از رحم می‌گویند. در موارد نادر تخمک بارور شده به تخمدان یا سایر ارگان‌ها مانند دهانه رحم می‌چسبد. در هر صورت در این شرایط زندگی شما در خطر است.
در اکثر موارد، بارداری خارج از رحم در چند هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد. حتی ممکن است ندانید که حامله هستید و غافلگیر شوید. پزشکان در 8 هفته اول بارداری متوجه این بیماری می‌شوند.
بارداری خارج از رحم خطرناک و غم انگیز است. در شرایط بسیار نادری امکان زنده ماندن جنین وجود دارد اما در اکثر مواقع جنین زنده نمی‌ماند. افرادی که بارداری خارج از رحم را تجربه می‌کنند به احتمال زیاد می‌توانند در آینده بارداری طبیعی را تجربه کنند.
علائم بارداری خارج از رحم
خونریزی کم از واژن
تهوع و استفراغ همراه با درد
درد زیر شکم
گرفتگی عضلات شکم
درد در یک سمت بدن
سرگیجه یا ضعف
درد در شانه، گردن و مقعد
اگر لوله فالوپ پاره شود درد ممکن است آن قدر زیاد باشد که منجر بیهوشی بیمار شود.
اگر علائم بارداری خارج از رحم را در خود مشاهده کردید، بلافاصله با متخصص زنان خود تماس گرفته و به اورژانس مراجعه کنید. هر چه سریع‌تر خود را به بیمارستان برسانید احتمال خون ریزی شدید کم‌تر می‌شود.
علت بارداری خارج از رحم چیست؟
یکی از علل بارداری خارج از رحم لوله فالوپ آسیب دیده است که به تخمک اجازه عبور به سمت رحم را نمی‌دهد. به همین خاطر تخمک در لوله فالوپ یا جای دیگری باقی می‌ماند.
علت دیگر بارداری خارج از رحم:
استفاده از IUD (وسیله‌ای به شکل‌های گوناگون اکثراً T شکل از جنس پلاستیک یا فلز که برای جلوگیری از بارداری در رحم جاگذاری می‌شود.)
سابقه بیماری التهابی لگن
بیماری‌های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا (chlamydia)
بیماری لوله های فالوپ مادرزادی
سابقه جراحی لگن (چون به دلیل زخم ممکن است راه خروج تخمک بارور شده از لوله فالوپ بسته شود.)
سابقه بارداری خارج از رحم
بستن ناموفق لوله‌های رحم (عقیم کردن)
استفاده از داروهای باروری
درمان ناباروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF)
تشخیص بارداری خارج از رحم
در بیمارستان آزمایش بارداری، معاینه لگنی و سونوگرافی برای مشاهده رحم و لوله‌های فالوپ انجام می‌شود.
درمان بارداری خارج از رحم
تشخیص و درمان بارداری خارج از رحم باید هرچه سریع‌تر انجام شود چرا که جان فرد در خطر است. اگر دکتر تشخیص دهد که لوله فالوپ پاره شده برای جلوگیری از خونریزی عمل جراحی الزامی است. در برخی موارد لوله فالوپ و تخمدان هر دو آسیب دیده و باید برداشته شوند.
اگر لوله فالوپ پاره نشده و مدت زیادی از بارداری نگذشته باشد، جراحی لاپاراسکوپی برای برداشتن جنین و ترمیم لوله آسیب دیده الزامی است. لاپاراسکوپ وسیله‌ای نازک و انعطاف پذیر است. در این جراحی برشی کوچک روی لوله فالوپ ایجاد شده و جنین برداشته می‌شود.
در شرایطی که لوله فالوپ پاره نشده و مدت زیادی از بارداری نگذشته باشد از دارو نیز برای درمان بارداری خارج از رحم استفاده می‌شود.
بعد از درمان بارداری خارج از رحم معمولاً برای اطمینان آزمایش خون متعددی از بیمار گرفته می‌شود.
بارداری طبیعی بعد از تجربه‌ی بارداری خارج از رحم
در بیشتر خانم‌هایی که بارداری خارج از رحم را تجربه می‌کنند حتی اگر لوله فالوپ برداشته شود در آینده می‌توانند بارداری سالمی داشته باشند. تا زمانی که یک لوله فالوپ سالم داشته باشید می‌توانید باردار شوید. اگر بارداری خارج از رحم بر اثر بیماری‌های قابل درمانی مانند بیماری‌های مقاربتی ایجاد شده باشد، پس از درمان آن‌ها شانس داشتن بارداری سالم افزایش می‌یابد.
در مورد اینکه باید بعد از چه مدتی دوباره باردار شوید با متخصص زنان صحبت کنید.
بعد از تجربه بارداری خارج از رحم نیاز به زمانی برای درمان خود و بهبود وضعیت روانی دارید. خودتان را هرگز سرزنش نکنید.
منبع: اینفو سلامت
