شما و یا پزشکتان ممکن است به سادگی و با نگاه کردن به رنگ ادرار و چگونگی شفافیت آن، قادر باشید چیزهایی در مورد سلامتی خود بدانید. اما یک آزمایش از ادرار شما، خیلی چیزها می تواند بگوید. پزشک شما با استفاده از آن می تواند تشخیص دهد و یا برای شرایط سلامت شما، مراقبت هایی را پیشنهاد کند.
1- وجود خون در ادرار شما
چنانچه در ادرار خود خون مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. این ممکن است ناشی از چیز بی اهمیتی مثل ورزش سخت باشد یا داروی خاص؛ یا ممکن است نشانه جدی تری از بیماریهایی مثل بیماری کلیوی، پروستات بزرگ، سرطان مثانه و یا کم خونی سلول داسی شکل باشد.
2- یک نگاه بازتر
برخی از غذاها یا داروها میتوانند باعث تغییر رنگ ادرار شما شوند. برای مثال، چغندر میتواند آن را قهوه ای مایل به قرمز یا قهوه ای تیره گرداند؛ مارچوبه میتوان آن را سبزرنگ کرده و هویج میتواند آن را به رنگ نارنجی دربیاورد. برخی از آنتی اسیدها می توانند رنگ ادرار شما را به سایه ای از آبی کمرنگ تبدیل کرده و برخی از داروهای شیمی درمانی میتوانند آن را نارنجی کنند. گاهی اوقات یک رنگ غیرمعمول میتواند نشانه ای از مشکلات مربوط به سلامتی باشد. اگر ناگهان رنگ ادرار شما تغییر کرد و شما دلیل آن را نمی دانستید، با پزشک خود صحبت کنید.
3- بوی بد
غذاها، ویتامین ها و داروها همگی میتوانند دلیلی برای بوی ادرار شما باشند. برای مثال مارچوبه، برای برخی افراد، بویی شبیه به بوی آمونیاک در ادرارشان به وجود می آورد. اگر به اندازه کافی آب ننوشید، یا از مکمل های ویتامین6 B استفاده کنید، ادرار شما بویی قوی خواهد داشت. البته برخی از مشکلات مربوط به سلامتی نیز، چنین کاری میتوانند بکنند. دیابت، عفونت های مثانه، عفونت های کلیه و نارسایی کبدی همگی میتوانند باعث تغییر بوی ادرار شما شوند. اگر تغییر ناگهانی در بوی ادرار شما به وجود آمده که از بین نمی رود، با پزشک خود صحبت کنید.
4- عفونت مجاری ادراری
اگر یکی از این عفونتها را داشته باشید، ممکن است رنگ ادرار شما قرمز یا قهوه ای شده و یا دارای نقاط قرمزی در آن باشد. ممکن است سبز شده و دارای بویی قوی شود. عفونت های مجاری ادرار معمولا زمانی اتفاق می افتند که باکتری ها به مثانه یا مجاری ادرار شما (لوله ای که ادرار را به خارج از بدن می رساند) دسترسی دارند. پزشک شما با یک تست ساده از ادرار شما متوجه می شود که آیا به یکی از آنها مبتلا شده اید یا خیر.اگر چنین باشد، به وسیله آنتی بیوتیک درمان میشوید.
5- هایپرگلیسمی (زیادی قند خون)
این بیماری زمانی اتفاق می افتد که شما مقدار زیادی قند (گلوکز) در ادرار خود دارید. سطح بالای گلوکز نیز می تواند در ادرار شما ظاهر شود. شما با نگاه کردن به ادرار خود این را متوجه نمی شوید، اما پزشک شما میتواند به وسیله یک آزمایش ساده به آن پی ببرد. این میتواند نشانه ای از دیابت بوده و میتواند منجر به بیماری قلبی، سکته مغزی، بیماری – کلیوی، نابینایی و سایر مشکلات شود.
6- دیابت
اگر پزشک شما حدس بزند که دارای دیابت هستید، ممکن است آزمایشی برای پی بردن به وجود چیزی به نام “کتون” در خون و ادرار شما درخواست کند. بدن شما زمانی که شروع به تجزیه چربی برای ایجاد انرژی میکند، این ماده را می سازد. چون نمی تواند آن طور که باید، از قند برای ایجاد انرژی استفاده کند.
7- کم آبی یا دهیدراته شدن
اگر ادرار شما تیره به نظر می آید یا به طور معمول برای دفع ادرار نمی روید، میتواند به این معنی باشد که آب به اندازه کافی در بدن شما وجود ندارد. شما همچنین ممکن است احساس خستگی، تهوع و یا ضعف داشته باشید. پزشک شما ممکن است درخواست یک آزمایش ادرار از شما داشته باشد تا ببیند که چه مقدار آب در آن وجود دارد.
8- بارداری
یک نوار شیمیایی تست بارداری که در داروخانه ها فروخته می شود، میتواند به وسیله آزمایش ادرار در زنان، فقط در صورت حاملگی، وجود هورمونی به نام هورمون “گونادوتروپین کوریونی” یا hCG را در ادرار آنها نشان دهد. نتایج به احتمال زیاد پس از 10-5 روز بعد از قطع قاعدگی، دقیق هستند.
9- بیماری کلیوی دیابتی
ادرار کف آلود می تواند به این معنی باشد که شما پروتئین زیادتر از معمول در ادرار خود دارید. این اغلب اولین نشانه از این اختلال است، که علت اصلی نارسایی کلیه است. این بیماری به عروق خونی کلیه های شما آسیب می رساند. این بیماری باعث می شود که بدن شما بیشتر از آنچه باید، نمک، آب و مواد زائد را در خون نگه دارد. پزشک می تواند با آزمایش ادرار شما با یافتن پروتئینی به نام “آلبومین” در آن، پی به این بیماری ببرد.
10- گلومرولونفریت
ادرار همراه با خون و کف آلود، می تواند نشانه ای از این بیماری باشد. همچنین این بیماری می تواند چهره و مچ پای شما را متورم کرده و موجب گرفتگی عضلانی و خارش پوست شود. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که فیلتر کوچک در یکی از کلیه های شما ملتهب شود. در نتیجه می تواند باعث ایجاد مایع و مواد زائد در بدن شما شده و باعث مشکلاتی مانند فشارخون بالا و یا نارسایی کلیه شود.
گلومرولونفریت می تواند به وسیله چندین عامل بهداشتی و سلامت از جمله دیابت، عفونت و یا بیماریهای خود ایمنی به وجود آید.
11- واسکولیت
اگر این بیماری بر کلیه های شما اثر بگذارد، ادرار شما ممکن است به رنگ چای بوده و تب و دردهای بدنی داشته باشید. این بیماری زمانی اتفاق می افتد که آنتی بادی های بدن خودتان (که بدن برای مبارزه با میکروب ها می سازد)، به عروق خونی کوچک در یکی از اعضای بدن شما حمله کند. در نتیجه می تواند منجر به وجود خون و پروتئین در ادرار شما شده و کارکرد کلیه های شما را متوقف کند.
12- انسداد
اگر احساس کنید نمی توانید ادرار کنید و یا با وجود این که مجبور به دفع آن هستید مقدار زیادی خارج نمی شود، می تواند به این معنی باشد که چیزی جلوی بیرون آمدن ادرار شما را سد کرده است. همچنین ممکن است ادرار شما تیره رنگ بوده و یا در آن خون مشاهده کنید. انسداد در میان سایر شرایط می تواند در نتیجه پروستات بزرگ، سنگ کلیه، سنگ مثانه و یا لخته های خون نیز ایجاد شود.
13- سنگ کلیه
اگر پزشک احتمال دهد که شما مبتلا به سنگ کلیه هستید (زمانی که مواد معدنی خاصی تشکیل سنگ های کوچکی داده و آنها باعث می شود تا لوله هایی را که برای خروج ادرار هستند، بسته شوند)، یک آزمایش ادرار برای یافتن کلسیم و یک نوع مشخص اسید را خواهد داد. این آزمایش ها می توانند همچنین به یافتن مشکلاتی در روده کوچک، غدد پاراتیروئید یا کلیه های شما کمک کنند.
14- لوپوس
این اختلال، زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه، به قسمت های مشخصی از بدن شما حمله کند. اگر این حمله بر روی کلیه ها اثر بگذارد (نفریت لوپوس)، میتواند باعث خونریزی یا کف آلود شدن ادرار شود. برای آن هیچ درمانی وجود ندارد و پزشکان مطمئن نیستند که چه دلیل یا دلایلی باعث می شود که بیماری اغلب در زنان تاثیر می گذارد.
15- مشکلات کبدی یا کیسه صفرا
اگر ادرار شما خیلی تیره باشد، مسئله راجع به یکی از این دو اندام است. مصرف داروهای خاص به میزان زیاد، مثل استامینوفن، می تواند به این مشکلات منجر شود. سرطان، یک سنگ مسدود کننده راه کیسه صفرا، ویروس هایی مثل هپاتیت C و سایر بیماری ها نیز میتوانند دلیل آن باشد. این بیماریها باعث میشود بدن شما یک مایع زرد که “بیلی روبین” نامیده می شود بسازد و ادرار شما را بسیار تیره کند. این مایع زرد رنگ می تواند از کبد و خون شما بیرون آمده و پوست و چشمان شما را زرد رنگ سازد (که این بیماری زردی نامیده می شود). آزمایش خون و ادرار می تواند سطح بیلی روبین شما را اندازه بگیرد.
برگردان: سیما ازادفلاح