در این فصل از سال سرماخوردگی جزو رایج ترین بیماری هایی است که در تمامی رده های سنی مشاهده می شود. اگر می خواهید از شر این بیماری خطرناک در امان بمانید بهتر است با درمان های خانگی جدید در این رابطه آشنا شوید. این روش های درمانی کمتر استفاده می شوند و بیشتر نتیجه میدهند.
درباره راه‌های پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و این که چه بخوریم و چه اقداماتی انجام دهیم که از شدت علائم این بیماری ویروسی بکاهیم، پرسش‌های زیادی مطرح است.
اهمیت موضوع، ما را بر آن داشت تا در باره این بیماری فصلی با چند کارشناس و متخصص تغذیه و طب سنتی به گفت‌وگو بنشینیم و بهترین اقدامات و راهکارهای تغذیه‌ای مقابله با سرماخوردگی را از دیدگاه‌های مختلف طب نوین و سنتی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم.
پرهیز سرماخورده‌ها
نکات زیادی درباره سرماخوردگی وجود دارد که با رعایت آن، می‌توانیم شرایط را در جهت بهبود پیش ببریم. قرار نگرفتن در معرض هوا و باد سرد، گرم نگه داشتن سر حتی با وجود زکام گرم، خودداری از نوشیدن آب سرد در مواقع تشنگی، پرهیز از خوابیدن به پشت برای جلوگیری از انتقال اخلاط به ریه، اجتناب از خوابیدن زیاد بخصوص در طول روز و پس از صرف غذا و استحمام، پرهیز از فعالیت جسمی شدید و فعالیت جنسی، اجتناب از مصرف خوراکی نفاخ مثل نخود و لوبیا و خوراکی بشدت غلیظ مانند حلیم و کله پاچه و خوراکی قابض، شور و ترش و کم‌خوری، ازجمله پرهیز‌هایی است که متخصصان طب سنتی به رعایت و توجه آن اصرار دارند.
شوربا، مفیدترین غذا در زمان ابتلا
از دیدگاه طب سنتی، یکی از غذاهایی که مصرف آن در زمان سرماخوردگی بسیار توصیه شده، شورباست. این غذا را می‌توان با گوشت بره یا جوجه مرغ، هویج، پیاز، گشنیز، جعفری، شنبلیله، یونجه، نخود، کمی عدس و جو، بلغور گندم، اندکی مصطکی و در انتها کمی برنج تهیه کرد. همچنین استفاده از شلغم و کلم و چغندر در شوربا به صورت پخته یا به تنهایی مفید است، ضمن این که افزودن کمی مرزنجوش، آویشن و دارچین به شوربا به میزانی که طعم خاصی بر شوربا غالب نشود، توصیه می‌شود.
شوربا باید در طول روز و هنگام احساس گرسنگی به صورت گرم میل شود، به صورتی که بخار آن به سر و گردن برسد. با این کار، از شدت سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی کاسته می‌شود. غذای دیگری که برای نزله و زکام سرد مفید است، استفاده از رشته پخته شده با عسل است. البته توصیه کلی این است که تا سه روز، جلوی زکام و آبریزش گرفته نشود.
نقش مرکبات و مکمل ویتامین C در بیماری
با توجه با این که ویتامین C به عنوان یک آنتی‌اکسیدان شناخته می‌شود و استفاده از مکمل آن و مرکبات حاوی این ویتامین، موجب تقویت سیستم ایمنی و افزایش مقاومت بدن در برابر ابتلا به بیماری می‌شود، اما تاثیر ثابت شده‌ای بر درمان سرماخوردگی یا بهبود علائم آن وجود ندارد. در هر حال، می‌تواند ریسک ابتلا به سرماخوردگی را کاهش دهد.
مرکبات ترشمزه و تشدید علائم سرماخوردگی
این یک باور تغذیه‌ای نادرست در میان افراد جامعه است و براساس شواهد علمی و پژوهشی مصرف مرکبات ترش تاثیری بر تشدید علائم ناشی از سرماخوردگی ندارد. استفاده از میوه‌هایی مانند پرتقال، لیمو شیرین، نارنگی و سایر مرکبات به دلیل داشتن خواص آنتی آکسیدانی و منبع غنی از ویتامینC تاثیر خوبی بر تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و مصرف آن به سرماخورده‌ها توصیه می‌شود.
خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های کاهنده تب
با توجه به این که به ازای هر درجه تب، میزان متابولیسم بدن، تقریبا 13 درصد افزایش می‌یابد، لازم است میزان استفاده از مایعات بویژه آب و آبمیوه طبیعی بدون شکر و مصرف روزانه مواد غذایی حاوی ویتامین E و C مانند گوجه‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای، بروکلی و شلغم افزایش یابد.
رفع گلودرد و سردرد سرماخوردگی
استفاده از مخلوط عسل و لیموترش و مصرف زنجبیل در کنار نوشیدنی‌ها، مصرف شلغم و سیر به عنوان یک آنتی‌بیوتیک طبیعی، استفاده از غذاهای ترجیحا مایع یا نرم و محدودیت مصرف در مواد غذایی التهاب‌زا مانند مواد پرچرب، گوشت قرمز و سیب‌زمینی توصیه می‌شود.
اهمیت مصرف سوپ جوجه، شلغم و جو
با توجه به این که فرد سرماخورده ممکن است بخشی از پروتئین و املاح معدنی بدن خود را طی دوره بیماری از دست بدهد، استفاده از سوپ‌های حاوی گوشت جوجه به عنوان منبع پروتئینی ضدالتهاب و جو به عنوان منبع ویتامین B و شلغم با تاثیر آنتی‌بیوتیکی مفید است.
وخامت بیماری با مصرف سرخ کردنی
با توجه به این که سرماخوردگی، موجب التهاب مخاط برخی ارگان‌های بدن مانند گلو می‌شود، مواد غذایی التهاب‌زا مانند مواد سرخ کردنی پرچرب و کربوهیدرات‌های ساده و نیز ادویه بسیار تند و تیز بجز زنجبیل، کاری، زردچوبه و رزماری می‌تواند موجب وخامت حال بیمار و تشدید بیماری شود.
*دکتر عین‌اله ولی‌زاده متخصص تغذیه/لزوم لینت مزاج در سرماخورده‌ها
این که گفته می‌شود، اگر فرد سرماخورده لینت مزاج داشته و بیشتر ادرار کند، ویروس از بدنش سریع خارج می‌شود و حرارت بدنش پایین می‌آید، صحت دارد. در همه حالت‌ها خصوصا در زمان بیماری، فرد باید لینت مزاج داشته باشد. بهترین غذا نوعی است که مغذی، زود هضم و زود جذب باشد و مواد زاید آن به سهولت و سریع دفع شود. دفع ادرار و مدفوع و تعریق از روش‌های سم‌زدایی از بدن است و بویژه در زمان بیماری بخصوص سرماخوردگی این امر مهم باید انجام پذیرد.
پیشگیری از سرماخوردگی با سیر و پیاز
در منابع مختلف طب سنتی و مدرن برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی استفاده از سیر و پیاز و دود دادن اسپند در محیط آلوده به ویروس بسیار توصیه شده است. سیر و پیاز به دلیل داشتن الیسین و گوگرد در ضدعفونی کردن محیط و جلوگیری از ابتلا به امراض عفونی و سرماخوردگی مفید است، اما در رابطه با اسپند، منابع علمی موثق این موضوع را تایید نمی‌کند. در طب سنتی تاکید بر استفاده از دود اسپند و کندر و برخی گیاهان دیگر وجود دارد.
جام جم
