شاید این سوال برای شماهم پیش آمده باشد که با خود فکر کنید میان روده و مغز چه ارتباطی می تواند وجود داشته باشد و چگونه با مصرف مواد غذایی پروبیوتیک می توان به این ارتباط کمک کرد؟ در این مقاله از دکتر سلام اطلاعاتی در خصوص ارتباط میان روده و مغز و لزوم مصرف مواد غذایی پروبیوتیک را آماده کرده ایم. با ما همراه شوید.
قبل از آن اجازه دهید کمی از سیستم پیچیده رودهها بگوییم. به اکوسیستم پیچیده باکتریهادر روده انسان که از آن بهعنوان «میکروفلورا» یا «فلورا» نیز یاد میشود، میکروبیوتای روده یا میکروبیوم میگویند. بههنگام تولد این اکوسیستم باکتریایی در بدن شما وجود ندارد، اما پس از تولد رشد کرده و با ورود غذاهای مختلف به برنامه غذایی پیچیدهتر میشود. باکتریهای روده، بخش فعال سیستم گوارش شما را تشکیل میدهند و با هر گونه تغییر در برنامه غذایی و سلامتتان، ترکیب فلورای روده شما نیز تغییر میکند.
باکتری خوب و باکتری بد
باکتریهای موجود در روده شما تقریباً ده برابر سلولهای کل بدن شما هستند (تقریباً 100 تریلیون باکتری). در حالی که اغلب این باکتریها مضر نیستند (برخی از آنها برای رشد و نمو طبیعی بسیار مفید و ضروری نیز هستند) اما بعضی از این باکتریها میتوانند موجب بیماری شوند. در شرایط عادی، تعداد باکتری «خوب» نسبت به باکتری «بد» با تفاوت زیادی بیشتر است، اما هر گونه تغییری در تعادل باکتریهای خوب و بد ممکن است روی کیفیت عملکرد سیستم گوارشی شما تأثیر بگذارد. عوامل بسیاری مثل استرس، آنتیبیوتیکها، بیماری، افزایش سن و رژیم غذایی میتوانند باعث تغییر فلورای روده شوند.
ارتباط بین روده و مغز
سلامت فلورای روده و تأثیر آن بر مغز و سلامت جسمانی که به آن محور روده ــ مغز میگویند، موضوع بسیاری از تحقیقات امروزی است. با اینکه یافتهها در این زمینه هنوز کافی نیستند اما تحقیقات اخیر نشان میدهد که ارتباطی بین سیستم گوارشی، خلقوخو، سلامت و حتی نحوه فکر کردن ما وجود دارد.
بر اساس تحقیقات انجامشده، به هم خوردن تعادل فلورای روده (کاهش باکتریهای خوب) روی سلامت کلی بدن و خلقوخوی شما میتواند تأثیر منفی بگذارد. دستگاه گوارش با داشتن بیش از 100 میلیون نورون (یاختههای عصبی) در واقع دارای دستگاه عصبی مختص به خودش است؛به همین دلیل به آن مغز دوم انسان نیز گفته میشود. بهطور ساده اگر بخواهیم بگوییم، آنچه در رودههایتان احساس میکنید به آنچه در مغزتان احساس میکنید متصل است، برای مثال احساس دلپیچه. ناراحتیهای گوارشی میتوانند به سلامت جسمانی و غیرجسمانی شما آسیب بزنند و حال شما را دگرگون کنند، بهعبارت دیگر وقتی حال رودههای شما خوب است، حال شما هم خوب است.
تأثیر مصرف ماست پروبیوتیک بر عملکرد رودهها
تصور کلی که در مورد پروبیوتیکها وجود دارد این است که باکتری موجود در مواد غذایی پروبیوتیکدار میتواند زمینهساز یک محیط باکتریایی خوب در روده باشد. بسیاری از افراد فکر میکنند پروبیوتیکها تنها باکتری خوب را وارد روده میکنند اما در روده تریلیونها باکتری وجود دارد که اضافه شدن چند بیلیون باکتری از سوی یک غذای پروبیوتیکی تنها قطرهای در اقیانوس باکتریها است.
اضافه کردن محصولات لبنی پروبیوتیک به برنامه روزانه غذایی تعادل فلورای روده حفظ و بهموجب آن سلامت دستگاه گوارش شما را تأمین میکند. اینکه چگونه تعادل سلامت گوارش را حفظ کنید، تأثیر مثبتی روی تفکر و احساس شما دارد. پروبیوتیکها میتوانند به شروع یک رشد باکتریایی خوب کمک کنند، اما نمیتوانند تعداد باکتریهای خوب را آنقدری که تغییری حاصل شود بالا ببرند.
برای اینکه پروبیوتیکها مؤثر واقع شوند، محیط روده نیز باید برای رشد باکتری خوب مساعد باشد و اینجا است که پروبیوتیکها وارد عمل میشوند.
پروبیوتیکها با تنظیم فلورای روده از چه بیماریهایی جلوگیری میکنند؟
امروزه حفظ تعادل فلورای روده یکی از جالبترین حوزههای تحقیقاتی است. هیچکس فکرش را هم نمیکند که بههمریختگی تعادل فلورا در رودهها بهچهمیزان میتواند منجر به ناراحتیهای فیزیکی و غیرفیزیکی شود.
چنانچه از طریق غذاهایی که میخورید پروبیوتیک دریافت نکنید، باکتری خوب رفته رفته از بین میرود و جایگزین باکتریهایی میشود که شاید بیماریزا باشند یا به یکی از چندین بیماری ناشی از باکتریهای روده ارتباط داشته باشد. برخی از این بیماریها و مشکلات ضعف سیستم ایمنی، دیابت، بیماریهای قلبی، اختلال در رشد مغز، چاقی، سندرم روده حساس، افسردگی، اسکیزوفرنیا، آلزایمر، بیماریهای کبد و… میباشند.
شرط میبندیم که هیچ فکر نمیکردید باکتریهای روده شما آنقدر مهم باشند! بهنظر میرسد بیماریهای مختلف از چاقی گرفته تا عملکرد مغز همه به تغییرات فلورای روده ارتباط داشته باشند، بنابراین اگر از امروز تصمیم دارید فلورای روده خود را به حال اول برگردانید از خوردن محصولات پروبیوتیکغافل نشوید.
منبع: خبرگزاری تسنیم