نتایج تحقیقات علمی نشان می دهد جویدن آدامس ممکن است به خوبی برای تعدادی از چیزهایی است که عبارتند از: بهبود حافظه، کاهش استرس، افزایش تمرکز، هوشیاری و تمرکز، مدیریت وزن، بهبود سلامت دهان و دندان و غیره دارد.تحقیقات جدید نشان می دهد که جویدن آدامس فواید تعجب آور دارد. با این حال، منافع استاندارد در همه وجود دارد. هر فردی واکنش های متفاوتی به جویدن آدامس دارند.قرن‌ها است که از آدامس برای تمیز کردن و یا خوشبو کردن تنفس استفاده می‌شود. جویدن آدامس را اولین بار یونانی‌ها ابداع کردند. زنان یونانی از صمغ یا رزین درخت mastic یا mastiche برای تمیز کردن دندان‌ها و خوش بو کردن تنفس استفاده می‌کردند.نتایج مطالعات نشان داده که استفاده از آدامس بدون قند، باعث افزایش معنی‌دار ترشح بزاق و pH آن می‌گردد. بنابراین جویدن آدامس می‌تواند در جلوگیری از بروز بیماری‌های ناشی از خشکی دهان و همچنین پوسیدگی دندان موثر باشد.
نکات مثبت:
نکات مثبت در مورد آدامس که در برخی مطالعات علمی به آنها اشاره شده است عبارتند از:
رفع خشکی دهان: جویدن آدامس می‌تواند به رفع خشکی دهان که بر اثر نارسایی کارکرد غدد بزاقی اتفاق می‌افتد کمک کند. تحریک جریان بزاق به وسیله انواع آدامس‌ها در افرادی که دارای غدد بزاقی نیمه توانا هستند، سودمند است.
بهبود حافظه و یادگیری: آدامس باعث بهبود حافظه عملی و افزایش توان یادگیری کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌شود. نکته قابل توجه دیگر این است که برخی از محققان اعلام داشته‌اند جویدن آدامس بخش جلوی شبکه کورتکس مغزی را فعال‌تر کرده و موجب پردازش بهتر اطلاعات مغز انسان می‌شود.
دفع مواد سمی از عضلات: محققان معتقد هستند که نه تنها عضلات دهانی، بلکه فعالیت عضله زبان نیز، هنگام جویدن آدامس افزایش می‌یابد و به دفع گروهی از مواد سمی از عضلات بدن کمک می‌کند.
سایر نکات مثبت:
نتایج بعضی دیگر از تحقیقات، نشانگر تأثیر مثبت جویدن آدامس در کاهش موارد ریفلاکس بوده است.
به نظر برخی از محققان، استفاده از آدامس موجب کاهش احتمال خونریزی لثه و تشکیل پلاک‌های دندانی می‌شود.
جویدن آدامسی که حاوی گزیلیتول و یا سوربیتول ( انواعی از قندها که از آنها برای ساخت مربای دیابتی‌ها استفاده می‌شود) باشد، به کاهش پوسیدگی دندان کمک می‌کند.
برخی محققان بر این باورند که گزیلیتول موجود در آدامس در جلوگیری از اوتیت میانی(گوش درد) در افرادی که به دفعات از آدامس‌های حاوی این ماده جویده باشند، موثر است.
در برخی مطالعات دیده شده است که جویدن آدامس پس از سزارین باعث کاهش ایلئوس بعد از عمل شده و فاصله زمانی تا اولین دفع را کوتاه می‌کند. همچنین تحمل رژیم غذایی زودتر و حرکت کردن بیمار سریع‌تر صورت می‌گیرد و این همه باعث ترخیص زود هنگام بیمار می‌شود. بنابراین جویدن آدامس به عنوان یک روش فیزیولوژیک و ارزان در پیشگیری و یا کاهش ایلئوس بعد از سزارین پیشنهاد می‌گردد.
نکات مـنـفـی:
برخی نکات منفی در مورد آدامس که در بعضی مطالعات علمی به آنها اشاره شده است عبارتند از:
گاهی اوقات جویدن آدامس، موجب افت فشار خون مینیمم و افزایش ضربان قلب در بیماران قلبی شده، و احتمال خطر را در آنان افزایش می‌دهد.
واکنش‌های حساسیتی: جویدن آدامس‌های شیرین شده با برخی شیرین کننده‌ها موجب بروز واکنش‌های حساسیتی در برخی افراد می‌گردد. ضمناً محققان اعلام کرده‌اند که جویدن آدامس در بعضی افراد حساس و مستعد، موجب تحریک دستگاه گوارش می‌شود.
نکته: مصرف آدامس‌های حاوی کافئین (ماده تسکین دهنده موجود در قهوه) ممکن است به قدری بر خواب افراد اثر کند که موجب بی‌خوابی آنان شود.
خطرات عدیده: علاوه بر اینها، مواردی از پَریدن آدامس به ریه افراد و خطرات عدیده برای آن ذکر شده است. برخی از محققان بیان کرده‌اند که جویدن آدامس برای کسانی که قرار است بیهوشی قبل جراحی داشته باشند بسیار خطرناک است و همین کار ممکن است باعث مسدود شدن ریه شود، بنابراین افرادی که قرار است جراحی لوزه داشته باشند، باید از جویدن آدامس در روز جراحی خودداری کنند. همچنین جویدن آدامس قبل از جراحی گوارشی با افزایش ترشحات گوارشی، احتمال خطر را افزایش می‌دهد.
در ضمن باید توجه داشته باشیم که جویدن آدامس نباید بر دریافت غذایی تاثیر بگذارد و یا با کاهش حس تشنگی (به طور کاذب) ما را از مصرف مایعات باز دارد.
بهارک آقاپور کارشناس ارشد تغذیه
زیبــاشــو دات کام
