همه عوارض اعتیاد یکی از اعضای خانواده بر دیگر افراد را در این مطلب مورد ارزیابی قرار داده ایم با ما همراه باشید.
اعتیاد، یک بیماریِ خانوادگی است چون علاوه بر فرد معتاد، خواسته یا ناخواسته، خانواده اش را هم درگیر می کند. بسته به اینکه بیمار، پدر خانواده است یا مادر، دختر خانواده است یا پسر، آثار متفاوتی روی دیگر اعضا دارد، اما به شکل کلی، تاثیرات مشترکی دارد که در خانواده های مختلف، با شدت و ضعف گوناگون بروز می کند.
اعتیاد، «بیماری انکار» است. هم برای خود فرد و هم برای خانواده اش. مشکل معمولا آنقدر بزرگ است که خانواده یاد می گیرند وانمود کنند اتفاقی نیفتاده و طوری رفتار می کنند که انگار هیچ مشکلی متوجه شان نیست. اعضای خانواده معمولا در برخورد با اعتیادِ یکی از اعضا، وانمود می کنند: «مشکل آنقدرها هم بزرگ نیست!»
به خاطر رفتارهای غیرقابل پیش بینی فرد معتاد، زندگی خانوادگی پر از ترس و اضطراب می شود. هیچ کس نمی داند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد، اما بنا به تجربه ای که دارند، همگی انتظارِ بحرانِ بعدی را می کشند و همین انتظار، باعث ایجاد فشار و استرس در خانواده فرد معتاد است.
اعضای خانواده معمولاً سعی می کنند این مشکل را از بقیه مخفی کنند. آنها همواره و در هر موقعیتی به بچه ها، به فامیل، به دوستان و آشنایان، به در و همسایه، به طلبکار و کارفرما و حتی به خودشان دروغ می گویند.
اعضای خانواده هر یک به نوعی، خود را در اعتیاد فرد معتاد مقصر می دانند و مدام تصور می کنند اگر فلان کار را انجام می دادند یا فلان کار را انجام نمی دادند، فرد اصلا معتاد نمی شد.
گفت و گوها و روابط، عمیقا تحت تاثیر قرار می گیرد و اعضای خانواده دیگر قادر نیستند مثل قبل با هم حرف بزنند و به هم محبت کنند. از آنجا که اعتماد و محبتشان به فرد معتاد، با بی تفاوتی و خودخواهی در قالب اعتیاد پاسخ داده شده، ناخودآگاه تصمیم می گیرند که: «اعتماد نکن، حرف نزن، احساس نداشته باش!»
وقتی یکی از اعضای خانواده معتاد می شود، بقیه مجبور می شوند وظایف و مسئولیت هایش را به دوش بکشند. مسئولیت هایی مثل نقش پدری یا مادری؛ تعهدات مالی یا خانه داری. در خانواده هایی که پدر یا مادر معتاد هستند، معمولا فرزند بزرگ خانواده، جورِ وظایف فرد بیمار را می کشد.
اعضای خانواده، کم کم از کسی که قبلا دوستش داشتند، متنفر می شوند. در خانواده فرد معتاد، به خصوص در بین بچه ها، تغییرات عجیب و عمیقی به لحاظ عاطفی پدید می آید.
آهسته آهسته اعضای خانواده به مجازات کردن فرد معتاد تمایل پیدا می کنند. آنها او را به خاطر تمام آسیب هایی که به خانواده رسانده، گناهکار می دانند و از همه مهم تر اینکه گاهی، همان افرادی که از اعتیاد آسیب دیده اند، شروع به آسیب رساندن به دیگران می کنند.