برخی مشکلات جنسی آناتومیک در مردان وجود دارند که اکثر آقایان به خاطر شرم و حجب و حیا از بازگوکردن آنان به پزشک مربوطه خودداری می کنند!
از خصوصیات اختلالات جنسی آناتومیک، قابلیت اصلاح پذیری آنها است و می توان مشکل بیمار را برای همیشه حل کرد. بسیاری از این بیماران با پاکتها دارو ما بین مطبها و کلینیکها سرگردان هستند، غافل از اینکه این بیماران نه تنها نیاز به دارو ندارند، بلکه مشکل آنها با دارو نیز حل نمی شود.
آناتومی اصطلاحی است که در علم پزشکی برای توصیف اعضاء مختلف بدن بکار می رود. اختلالات آناتومیک یعنی یک اختلال در ساختار عضو. مثلا اگر یک فردی شش انگشت در دست داشته باشد می گویند دچار اختلال آناتومیک است و غیره. از نظر علم پزشکی آلت تناسلی در مردان می تواند اختلالات آناتومیک بسیار زیادی داشته باشد که بعضی از آنها می توانند منشاء اختلالات جنسی باشند که شدت آنها از خفیف تا شدید متفاوت است. اختلالات جنسی هم در زن و هم در مرد به دو دسته بزرگ روحی – روانی و جسمی طبقه بندی می شوند که هر کدام از آنها دارای انواع بسیار زیادی هستند.
اختلالات جنسی ناشی از مشکلات آناتومیک جزو اختلالات جنسی جسمی محسوب می شوند، ولی گاهی استرس روانی ناشی از داشتن یک مشکل آناتومیک بیشتر از مشکلات جسمی است. بنابراین این بیماران اکثرا از اختلالات جنسی روحی – روانی و جسمی در رنج هستند.
مسئله مهم در این مردان تشخیص و درمان صحیح است. اینگونه مردان به چهار دسته تقسیم می شوند:
· تعداد قابل ملاحظه ای بعلت خجالت به پزشک مراجعه نمی کنند و با مشکل خود تا آخر عمر بسر می برند.
· تعداد زیادی واقف به مشکل خود هستند ولی به آن اهمیت نمی دهند و پس از ازدواج مشکل ساز شده و گاها نیز کار به طلاق می انجامد.
· یک تعداد دیگر به پزشک مراجعه می کنند ولی مشکل واقعی خود را به پزشک نمی گویند، مثلا مردی بعلت داشتن هیپوسپادیاس (سوراخ مجرای ادرار پائین تر بر روی تنه آلت باز می شود) و مشکل روانی ناشی از آن دچار کاهش میل جنسی شده است و با شکایت کاهش میل جنسی به پزشک مراجعه می کند و تحت آزمایشات و درمانهای مختلف قرار می گیرد و مشکل نیز لاینحل باقی می ماند. درست است که بیمار بعلت خجالت مشکل اصلی خود را بیان نکرده است ولی این وظیفه پزشک است که بتواند مشکل اصلی بیمار را تشخیص و درمان کند.
· تعدادی نیز به مشکل خود واقف هستند و عاقلانه به پزشک متخصص مراجعه و مشکل خود را بر طرف می کنند.
شایعترین مشکلات آناتومیک که در مردان سبب اختلالات جنسی شده و با جراحی قابل اصلاح هستند به قرار زیر می باشند. در مورد هر کدام از آنها در مقالات جداگانه ای بطور مفصل توضیح داده شده است. در این مبحث فقط بطور مختصر جهت یاد آوری به آنها اشاره خواهد شد:
1. هیپوسپادیاس
هیپوسپادیاس (Hypospadias) به معنی باز شدن سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود بر روی آلت تناسلی است. آن از موارد خفیف تا بسیار شدید متفاوت است. هر قدر سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود قرار گیرد، مشکل شدیدتر است. این مشکل معمولا سبب اختلالات جنسی نمی شود، ولی هر قدر سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود باز شود، کجی آلت تناسلی بطرف پائین بیشتر است. در مواردیکه سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی خود در محل اتصال آلت تناسلی به کیسه بیضه قرار می گیرد، بعلت اینکه هنگام رابطه زناشوئی مایع منی بیرون می ریزد، مشکل باروری ایجاد می شود. در موارد شدید، گاها استرس روانی بسیار زیادی به فرد وارد می شود و این افراد از ازدواج خودداری می کنند. این بیماری با جراحی قابل اصلاح است. موارد شدید آن نیاز به اعمال جراحی متعدد و پیچیده دارد.
2. کجی آلت تناسلی
کجی آلت تناسلی (Penile curvature, Penile Chordee) یک بیماری نسبتا شایع است و 10 درصد مردان درجاتی از آنرا دارند. این بیماری نیز از نوع بسیار خفیف (کجی 5 درجه) تا بسیار شدید (کجی حدود 90 درجه) متفاوت است. تمام موارد کجی آلت تناسلی نیاز به جراحی ندارند. اگر کجی آلت تناسلی بیش از 30 درجه باشد، سبب مشکل در برقراری رابطه زناشوئی می شود. گاها بیمار حتی با درجات خفیف کجی آلت تناسلی نیز از نظر روانی دارای استرس شدید است. این بیماری با جراحی قابل اصلاح است.
3. آلت تناسلی پرده دار
آلت تناسلی پرده دار (Webbed Penis) به معنی وجود یک پرده ای است که قسمت تحتانی آلت تناسلی را به پوست کیسه بیضه متصل می کند. این بیماری نیز از نوع بسیار خفیف تا نوع بسیار شدید متفاوت است. در نوع خفیف این پرده یک سوم تحتانی آلت تناسلی را به پوست کیسه بیضه متصل می کند در نوع شدید تمام قسمت تحتانی آلت تناسلی به کیسه بیضه متصل است. این مشکل آناتومیک دارای دو عارضه عمده است. اول اینکه سبب کوتاهی آلت تناسلی می شود و دوم اینکه از برقراری رابطه واژینال کامل، جلوگیری می کند. آلت تناسلی پرده دار با جراحی قابل اصلاح است، منتهی اگر جراحی درست انجام نشود سبب جمع شدن کیسه بیضه و بد شکل شدن آن می شود.
4. چرخش آلت تناسلی
چرخش آلت تناسلی (Penile Torsion) از نوع خفیف (10 درجه) تا نوع بسیار شدید (180 درجه) متفاوت است. آن بخودی خود سبب اختلال جنسی جسمی نمی شود ولی گاها بعلت داشتن ظاهر نامناسب بیمار دچار افسردگی و یا استرس روانی می گردد. این بیماری نیز با جراحی قابل اصلاح است. بهترین سن اصلاح قبل از شش سالگی است.
5. انحراف زاویه آلت تناسلی در حالت نعوظ
در حالت طبیعی آلت‌تناسلی در حالت نعوظ کامل باید با شکم زاویه 45 درجه داشته باشد. مقادیر اندک در کم شدن یا زیاد شدن این زاویه شایع است و مشکل ساز هم نیستند، ولی وقتی این انحراف بیشتر می شود، سبب ایجاد مشکل شدید در برقراری رابطه زناشوئی می گردد. این انحراف زاویه ممکن است آنقدر شدید باشد که در حالت نعوظ آلت‌تناسلی به شکم یا به کیسه بیضه بچسبد. من زوجهائی داشتم که چند ماه و حتی چند سال از ازدواجشان گذشته بود ولی هنوز رابطه زناشوئی موفقیت آمیز نداشتند و مدتها بود که تحت درمانهای مختلف قرار گرفته بودند، پس از اخذ شرح حال و معاینه متوجه شدم که بعلت انحراف شدید در زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ، اصلا دخول امکانپذیر نیست. با اصلاح جراحی، مشکل زوجها نیز حل شده و توانستند رابطه زناشوئی موفقیت آمیز برقرار کنند از خصوصیات انحراف زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ این است که در هیچ موقعیت نزدیکی، اجازه دخول نمی دهد. این بیماری دارای دو نوع عمده است:
نعوظ بدون بالا آمدن آلت‌تناسلی
آن یک حالت از انحراف زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ است که در آن زاویه آلت‌تناسلی با شکم بیش از 150 درجه است و در حالت نعوظ آلت‌تناسلی در یک یا دو سانتی متری از پوست کیسه بیضه قرار می گیرد، و در حقیقت موقعیت آلت‌تناسلی در حالت نعوظ تفاوت چندانی با حالت شل آلت‌تناسلی ندارد.
نعوظ با بالا آمدن بیش از حد آلت‌تناسلی
این حالت بر عکس حالت قبلی است و زاویه آلت‌تناسلی در حالت نعوظ کمتر از 45 درجه می شود. گاها این زاویه در حدود 5 درجه است، یعنی آلت‌تناسلی در حالت نعوظ در فاصله 2-1 سانتی متری از شکم قرار می گیرد. در این بیماران دخول حتی با کمک دست نیز امکان پذیر نیست. بنده تعدادی بیمار داشتم که دارای این مشکل بودند و بعلت وارد کردن فشار به آلت‌تناسلی جهت نزدیکی، دچار شکستگی آلت‌تناسلی شده بودند. علت این مشکل کوتاه بودن رباط آویزان کننده آلت‌تناسلی است، هر قدر این رباط کوتاهتر باشد، سبب نزدیک تر شدن آلت‌تناسلی به بدن در حالت نعوظ می شود.
بیماری انحراف زاویۀ آلت‌تناسلی در حالت نعوظ با جراحی قابل اصلاح است.
باید خاطر نشان کرد، مردانیکه دارای مشکلات آناتومیک در آلت تناسلی هستند و هنوز ازدواج نکرده اند، پس از ازدواج بنده دیده ام که کار حتی به طلاق هم انجامیده است و علی رغم اینکه به همسر توضیح داده می شود که مشکل با جراحی حل می شود، تعدادی از آنها زیر بار نرفته و برای طلاق پافشاری می کنند، بدین دلیل توصیه می کنم که اگر مردی دارای مشکلات فوق است، حتما قبل از ازدواج مشکل خود را با همسر آینده در میان بگذارد.
دکتر محمد رضا صفری نژاد/جراح و متخصص بیماریهای کلیه و مجاری ادراری – استاد دانشگاه
