14

استرس مادر همه ی بیماری ها است سعی کنید استرس را از خودتان دور کنید اما اگر به دنبال دارویی برای استرس هستید ما به شما این کمک را می رسانیم.قبل از معرفی داروهای ضداضطراب ابتدا باید با مفهوم اضطراب و عوامل ایجاد آن آشنا شویم:

اضطراب عبارت است از یک احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم هراس و دلواپسی با منشاء ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده است باعث اضطراب در افراد می‌شود. همهٔ انسان‌ها در زندگی خود دچار اضطراب می‌شوند، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل‌ساز است. تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند که اضطراب در خانم‌ها، طبقات کم‌درآمد و افراد میان‌سال و سال‌خورده بیشتر دیده می‌شود.

عوامل ایجادکننده اضطراب :

به طور کلی علل اضطراب به سه عامل زیر برمی‌گردد:

عوامل زیست شناختی و جسمانی :

در افراد مضطرب، میزان بعضی از هورمون‌های موجود در خون غیرعادی است. بنابراین هر آن‌چه که باعث اختلال در سیستم هورمونی شود، برای بدن خطر محسوب می‌شود. بارداری، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، پایین بودن قند خون، وجود غده‌ای در غدد فوق کلیوی که هورموناپی نفرین تولید می‌کند و بی‌نظمی ضربان‌های قلب از این عوامل هستند.

عوامل محیطی و اجتماعی :

عوامل اجتماعی و ارتباطی بسیاری باعث به‌وجود آمدن اضطراب در افراد می‌شود، مانند مشکلات خانوادگی، احساس جدایی و طردشدگی،… از عوامل محیطی می‌توان تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره را، همچون زلزله، بیماری، مرگ یکی از نزدیکان،… نام برد.

عوامل ژنتیکی و ارثی :

یکی از مهم‌ترین عوامل اضطراب ژنتیک است و احتمال اضطراب در فرزندان افراد مضطرب بسیار بالا است. البته الگو قرار دادن رفتار پدر و مادر و یادگیری و تکرار کارهای آنان نقش مهمی در اضطراب فرزندان دارد (عامل اجتماعی)، ولی تحقیقات و بررسی‌های انجام‌شده بر روی حیوانات و دوقلوهایی که با هم یا جدا از هم زندگی می‌کنند و از والدین مضطرب به دنیا آمده‌اند، نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی نیز بسیار مؤثرند. با این وجود باور نمی‌رود که ژن به خصوصی در این مورد نقش داشته باشد، بلکه ترکیب بعضی از ژن‌ها چنین پیامدی را به دنبال دارد. طبق آخرین تحقیقات به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی در بعضی انواع اضطراب مانند اختلال هراس و ترس از مکان‌های باز نقش زیادی دارد.اکنون که با مفهوم و علل ایجاد استرس آشنا شدیم به معرفی و بررسی دارو های ضداضطراب می پردازیم :داروهای ضد اضطراب (antianxiety)‏ علاوه بر ایجاد احساس بر طرف شدن تنش عضلانی، احساس آرامش و آسودگی را نیز به همراه می‌آورند. این داروها در درمان اختلال‌های اظطراب مورد استفاده قرار گرفته‌اند. داروهای ضد اضطراب مانند :دیازپام ، اکسازپام، آلیرازولام(زاناکس) (Xanax) فعالیت سمپاتیک مغز را به اندازه‌ای کاهش می‌دهند که پاسخ‌های اضطراب کاهش یابند یا باز داری می‌شوند. بنزودیازپینها مانند کلرودیازیوکساید، دیازپام، اکسازپام و آلپرازولام از جمله داروهای ضد اضطراب هستند.

دیازپام (Diazepam)‏ :

دیازپام دارویی مسکن و خواب آور است که در رده درمانی بنزودیازپین ها قرار می‌گیرد. از اشکال دارویی آن می‌توان به قرص ،آمپول و شیاف اشاره کرد.

موارد مصرف:

این دارو جزوبنزودیازپینهای طولانی اثر است و متابولیتهای کبدی آن نیز فعال هستند. از دیازپام برای درمان انقباض عضلانی و تشنج (تب و تشنج در کودکان یا حمله صرع) نیز استفاده می‌شود. دیازپام برای تسکین اضطراب، اختلالات خواب، و اختلالات هراس تجویز می‌شود. این دارو همچنین به‌عنوان ضد تشنج و شل‌کننده ماهیچه اسکلتی استفاده می‌شود.

مکانیسم اثر:

مانند سایر بنزودیازپین‌ها آگونیست گیرنده‌های بنزودیازپینی بوده که با اثر بر روی گیرنده‌های گابا و در نهایت ورود یون کلر به نورونها اثرات خود را اعمال می‌کند.

چگونگی مصرف:

دیازپام بسته به شرایط متفاوت و در افراد متفاوت با مقادیر متفاوتی تجویز می‌شود. از دستورات پزشکتان به دقت پیروی کنید. شکل‌های مایع دیازپام را می‌توان با غذاهای مایع یا نیمه جامد مثل پوره مخلوط کرده نگذارید دیازپام مایع یخ بزند. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به مجردی که آن را به یاد آوردید مصرفش کنید. اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده‌است، نوبت فراموش شده را رها کرده به برنامه دارویی منظمتان بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید. نام تجاری معروف دیازپام والیوم است.

هشدارها و عوارض جانبی:

در صورت بروز هریک از علایم نادر ولی جدی زیر، مصرف دیازپام را قطع کرده، با پزشکتان تماس بگیرید: افت قوای ذهنی؛ خواب‌آلودگی شدید؛ تکلم نامفهوم؛ ضربان قلب کند؛ تنگی‌نفس؛ عدم تعادل؛ بثورات جلدی؛ گلودرد؛ تب؛ لرز؛ کبودی یا خونریزی غیرعادی؛ زخم‌های دهانی؛ زردی پوست یا چشمان؛ از دست رفتن حافظه؛ بی‌خوابی؛ اضطراب؛ یا تحریک‌پذیری. دیازپام می‌تواند اعتیادآور باشد، و علایم ترک دارو ممکن است در صورت قطع ناگهانی آن روی دهد؛

علایم ترک دارو عبارتند از:

گیجی، افت قوای ذهنی، دردهای شکمی، افزایش تعریق، تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا، یا احساس سوزن‌سوزن شدن یا گزگز. اگر می‌خواهید مصرف دیازپام را قطع کنید با پزشکتان تماس بگیرید تا شاید این کار تدریجی انجام گیرد. علایم زیر ممکن است مشاهده شوند اما فقط در صورتی که مشکل‌ساز شوند نیاز به گزارش دارند: سرگیجه، خواب‌آلودگی، خشکی دهان، سردرد، تهوع، یبوست، اسهال، ضربان قلب سریع و شدید، یا لرزش.

کلردیازپوکساید ( Chlordiazepoxide)‏ :

کلردیازپوکساید یکی از بنزودیازپینهای‌های پرمصرف است که در درمان اضطراب و بیخوابی موثر است. این دارو همچنین در درمان قطع مصرف الکل و اضطراب قبل از جراحی مصرف می‌شود.کلردیازپوکساید به صورت ترکیب با داروهای دیگر نیز کاربرد دارد مانند کلدینیوم سی که ترکیب کلردیازپوکساید و کلدینیوم است.

تاریخچه :

کلردیازپوکساید اولین دارو از خانواده معروف بنزودیازپینها است که در سال ۱۹۵۷ خواص درمانی آن کشف شد و درسال ۱۹۶۰ با نام تجاری لیبریوم وارد بازار شد.

عوارض جانبی:

خواب آلودگی طولانی مدت (کلردیازپوکسایداز بنزودیازپینهای طویل الاثر است)سرگیجه، سردرد، تحریک‌پذیری، ضعف و خستگی، یبوست، خشکی دهان، تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی، خارش، کاهش فشارخون، تاری دید و وزوز گوش(بسیاری از عوارض این دارو بعدا مشخّص می‌شود مثل بی تفاوتی شدید نسبت به تغییرات محیط)مصرف این قرص در زمان بارداری عوارض جانبی متعددی دارد.

منبع:پورتال آسمونی