اجابت همیشگی درخواست های جنسی یکدیگر یکی از به یاد ماندنی ترین اتفاقات آن روزهاست که اگر نگوییم به طور ناگزیر اما به هر حال در طی فرآیند بلندمدت زندگی زناشویی، با موانع و دست اندازهایی مواجه می شود. طرد جنسی از جانب شریک زندگی، کسی که قرار بوده صمیمی ترین و نزدیک ترین فرد دنیا باشد، یکی از تلخ ترین تجربیات همسران است که متاسفانه معمولا بعد از گذشت چند سال کم کم به زندگی زناشویی راه پیدا می کند؛ اما چه عواملی در تبدیل شیرینی آن روزها به تلخی این روزها موثرند؟!
وقتی بر خلاف عادت گذشته، زنی درخواست جنسی شوهرش را و یا شوهری درخواست جنسی زنش را قبول نمی کند و یا آن را به وقتی دیگر موکول می کند، برای چسباندن برچسب اختلال به او نباید عجله کرد، چه بسا دلایلی پشت این امتناع ناگهانی وجود داشته باشد که زوج طرد شده، خود بتواند با شناسایی و رتق و فتق به موقع آن ها زندگی زناشویی را به حالت مطلوب معمول در آورد. در ادامه به این دلایل پرداخته می شود.
1- کم توجهی به تدارک مقدمات رابطه
کسی نمی داند این تصور که برای برقراری رابطه زناشویی، فقط زمان و مکانی لازم است، از کجا آمده، اما واقعیت این است که رابطه جنسی که یکی از پیچیده ترین و پررمز و رازترین روابط انسانی است، برای به ثمر نشستن به چیزی بیش از این ها نیاز دارد.
اگر با کمی اغماض، این چیز را همان «پیش نوازش» معروف بنامیم، باید این را هم اضافه کنیم که این کار می بایست از ساعت ها قبل از برقراری رابطه آغاز شده باشد و اگر هم ابراز عشق و علاقه نسبت به همسر بدانیمش، باز هم باید خیلی پیش از رابطه جنسی شروع شده باشد. بنابراین شوهری که می خواهد در ساعات پایانی روز با خانمش رابطه برقرار کند، باید از صبح با رفتارهای کلامی و غیرکلامی خود به تدریج وی را برای زمان مقرر آماده کرده باشد.
در گذشته، عقیده بر این بود که احساس صمیمیت در پاسخ مثبت زنان به درخواست های جنسی شوهرانشان، بیش از پاسخ دهی مثبت مردان به درخواست زنانشان موثر است؛ اما امروزه بر نیاز هر دو جنس یعنی اظهار عاطفه تاکید می شود. اگر این ابراز صمیمیت نباشد یا کافی نباشد به طرد جنسی از سوی زوج مقابل منجر می شود.
احساس دوست داشته شدن و مورد علاقه همسر بودن مهم ترین مقدمه رابطه جنسی است. شاید به همین دلیل است که متخصصین امور جنسی، ذهن را قدرتمندترین عضو جنسی بدن می شناسند.
یکی دیگر از مقدمات مهمی که باید فراهم شود، اطمینان از رضایت بخش بودن ارتباط بین فردی با همسر است. یعنی که اگر اختلاف، رنجش، خشم و یا تعارضی با همسر یا یکی دیگر از اعضای خانواده، وارد ارتباطات زوجین شده باشد، باید تا قبل از زمانی که برای رابطه جنسی در نظر گرفته شده حل و فصل شود. بر این نکته مهم تاکید می کنیم که نباید مسائل درست قبل از زمان هم بستر شدن مطرح شوند، بلکه باید از مدتی قبل برای آن ها فکری کرد.
2– آگاهی ناکافی از انتظارات همسر
رابطه جنسی با همسر، شامل انتظارات بعضا متفاوت زوجین از همدیگر است. انتظاراتی که اگر از سوی یکی از زوجین برآورده نشوند، احتمال پس زدن رابطه را در دیگری افزایش می دهند.
انتظار تنوع در رفتار جنسی: یکنواختی آفت رابطه جنسی است چرا که این نوع رابطه مانند رابطه های دیگر نیاز به تنوع دارد. گاهی انتظاری که زوج طردکننده از طرف درخواست کننده دارد، به سادگی ایجاد تغییر در شیوه های برقراری رابطه، مکان یا زمان آن است. ایجاد این تغییرات، گرچه شاید هم به عنوان یک شیوه بلندمدت چندان به کار زوجین نیاید، اما به عنوان یک رفتار جدید به امتحان کردنش می ارزد.
انتظار حفظ استقلال جنسی: گاهی اوقات علت پس زدن درخواست همسر، خطری است که طرف طردکننده نسبت به استقلال جنسی خود احساس می کند. به این صورت که زوج دریافت کننده درخواست برای انتخاب این که چه وقت و چه میزان رابطه داشته باشد احساس آزادی و اختیار نمی کند. در نتیجه هرچقدر درخواست کننده برای نزدیکی به او بیشتر تلاش می کند، با قدرت بیشتری او را پس می زند.
انتظار اولویت دادن به رابطه جنسی: برای بعضی از زنان و مردان مهم است که اولویت دادن همسرشان به رابطه جنسی را به چشم خود ببینند. برای مثال خانمی که شوهرش در دفعات قبل به دلایلی مثل کار درخواست او را به وقتی دیگر موکول کرده، به خاطر عدم اطمینان از میزان اهمیت و معنای رابطه برای مرد، احتمالا درخواست او را در خواهد کرد.
انتظارات متفاوت در تعداد دفعات رابطه: یکی از علت های پس زدن درخواست جنسی همسر می تواند احساس نیاز کمتر فرد طردکننده باشد. این در حالی است که طرف مقابل به دلیل احساس نیاز بیشتر و نیز نبود آگاهی کافی از انتظارات و نیازهای دیگری، پس زده شده و دچار سرخوردگی و احساس بی کفایتی می شود.
انتظارات متفاوت در زمان بندی برقراری رابطه: این مورد درباره زنان که از زمان بندی مشخصی برخوردارند، اهمیت بیشتری پیدا می کند. البته همه زنان یک الگوی یکسان زمانی ندارند.
انتظار گیرنده بودن: این نیز یکی از مواردی است که می تواند به پس زدن درخواست جنسی همسر منجر شود. به این ترتیب که اگر زوج درخواست کننده به جای این که رابطه جنسی را یک مشارکت برد- برد بداند، با نگرش گرفتن لذت به آن بنگرد، خاطره خوبی از خود در ذهن همسرش به جا نگذاشته و احتمال مثبت شدن پاسخ وی به درخواست های بعدی خود را کاهش می دهد.
برای مثال مردی که به محض رسیدن خودش به ارگاسم و بدون توجه به زمانی که زن برای رسیدن به این مرحله نیاز دارد، رابطه را تمام شده می بیند و یا بعد از رابطه از پس نوازش غفلت می کند، شانس زیادی برای اجابت درخواست های بعدی خود نخواهد داشت.
3- عوامل تهدیدکننده سلامت روان زوج طردکننده
گاهی اوقات، پس زدن درخواست جنسی همسر، به دلیلی غیرجنسی و غیرعاطفی اتفاق می افتد و آن زمانی است که زوج طردکننده با گرفتاری های سلامتر وان دست به گریبان باشد. برای مثال همسری که افسرده شده، حوصله رابطه جنسی را نخواهد داشت. یا کسی که اضطراب دارد یا به وسواس مبتلا شده، به راحتی تن به رابطه نمی دهد. عزت نفس کم و تصور بدنی ضعیف نیز دو عاملی هستند که پذیرش رابطه جنسی را به خصوص از سوی زنان کاهش می دهند.
4– خستگی
با این که این مورد هم برای زنان قابل استناد است و هم برای مردان، اما به دلیل نیاز بیشتر زنان به خواب و نیز اشتغال بدون فراغت آن ها به خانه داری و تربیت و درس فرزندان، در مورد زنان بیشتر مورد تاکید قرار می گیرد.
5– استرس های شغلی
این مورد به خصوص برای کسانی که تمامیت طلبند و یا موقعیت شغلی را با احساس خود ارزشمندی شان مساوی می بینند، مانع مهمی به شمار می رود. استرس ناشی از احساس عدم امنیت شغلی نیز از مواردی است که حتی در بستر نیز فرد را ترک نخواهدکرد. معلوم است که کسی که درگیر این گونه افکار استرس آمیز است دل و دماغی برای برقراری رابطه جنسی با همسرش نخواهدداشت.
چه طور کمتر نه بشنویم؟
این چند راهکار برای پیشگیری از پس زده شدن توسط همسر را امتحان کنید.
اولویت بدهید: رابطه جنسی با همسر را در اولویت های زندگی تان قرار دهید و این مهم را برای او عینی کنید.
پیش نوازش یادتان نرود: از تدارک مقدمات عاطفی و ارتباطی غفلت نکنید. هرچه مقدمات بهتر، احتمال قبول درخواست شما بیشتر!
انتظارتان را بگویید: درباره انتظارات جنسی خود در ابعاد مختلف با همسرتان گفت و گو کنید. البته شاید در نگاه اول کار آسانی به نظر نیاید اما سختی آن در برابر تبعات ناگفته ماندنش، به مثابه تحمل تلخی دارو در برابر سینه پهلو کردن است.
تحت فشارش نگذارید: در آغاز، حین و پایان رابطه، طوری رفتار کنید که احساس استقلال و آزادی همسرتان را تقویت کند و در هیچ مرحله ای به هیچ وجه او را تحت فشار نگذارید.
با همسرتان همدلی کنید: اگر همسرتان به دلیل علاقه ای که به شغلش دارد، از رابطه با شما کم می گذارد، به جای این که شغل او را هووی خود ببینید، سعی کنید اطلاعاتتان را در آن زمینه افرایش دهید و گوی سبقت را از رقیب بربایید.
استرس همسرتان را کم کنید: به هر نحوی که می توانید استرس، خستگی و فرسودگی همسرتان را کم کنید. برای مثال اگر ممکن است، بعضی از کارهای خانه را به عهده بگیرید. مثلا خواباندن بچه ها، قصه گفتن برای آن ها، پخت و پز یا شستن ظرف ها را نوبتی کنید. یا اگر امکانات مالی خانواده اجازه می دهد، کسی را برای کمک به انجام امور خانه استخدام کنید. کمک به افزایش درآمد خانواده و قناعت نیز از راه هایی است که می تواند مفید باشد.
ریلکس باشید: فنون ریلکسیشن را یاد بگیرید و با همسرتان آن را انجام دهید. می توانید این روش ها را به تدارک مقدمات اضافه کنید.
رابطه جنسی تعامل معنادار است: افق دید خود را نسبت به رابطه جنسی وسعت ببخشید. رابطه جنسی یک «داد» یا «ستد» نیست، بلکه داد و ستدی متقابل، عاشقانه و معنادار است.
خاطره های روزهای خوب را زنده کنید: به جاهایی بروید که آن ایام پاتوق خلوت های عاشقانه دو نفره تان بود، حرف های آن روزهایتان را مرور کنید و دوباره آن ها را نثار هم کنید. وقتی زنده شدن محبت را در دلتان احساس کردید، برای اجابت بی درنگ درخواست های جنسی یکدیگر تلاش کنید؛ درست مثل آن روزها.
*کارشناس ارشد روان شناسی
