12دسامبر 2013- درمانهای دارویی برای کنترل دیابت نوع 2 دارای تأثیرات متفاوتی بر قلب مردان و زنان است اگر چه کنترل قندخون درهر دو جنس بخوبی صورت گیرد اما تأثیرات این داروها بر سیستم قلبی زنان و مردان متفاوت است.محققین دانشکده ی پزشکی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس به بررسی این تأثیرات پرداختند.
دانشمندان دریافتند تأثیر داروی متفورمین بر قلب زنان مثبت است اما برای مردان چنین نیست، در متابولیسم مردانی که از داروی متفورمین استفاده می کنند تغییری ایجاد می شود که خطر نارسایی قلبی را افزایش می دهد. پرفسور Groplerمی گوید: ما تفاوت واضحی را در پاسخ های قلب به درمانهای مختلف در دو جنس مشاهده کردیم بنظر می رسد بهتراست تعریف واضحی از درمانهای بهینه برای زنان مبتلا به دیابت و مردان مبتلا به دیابت ارائه دهیم. نتایج این تحقیق درشماره ی دسامبر مجله ی the American Journal of Physiology – Heart and Circulatory Physiologyمنتشر گردید.
این اولین تحقیقی است که در آن به بررسی تفاوت جنسیت در پاسخ قلب به داروهای دیابت پرداخته شده است. در دیابت نوع 2، پانکراس به ساخت انسولین ادامه میدهد اما بدن نمی تواند از آن به بطور موثر برای جذب گلوکز از خون وانتقال آن به بافت استفاده کند و به دلایلی که هنوز کاملاً مشخص نشده است بیماران مبتلا به دیابت درمعرض خطر بالاتری نسبت به افراد عادی برای ایست قلبی هستند.
پرفسور McGillمی گوید: ضروری است که ما به درک درستی از داروهای دیابت وتأثیر آنها بر قلب به منظور طراحی درمانی مطلوب برای بیماران دست یابیم و این تحقیق درهمین راستا انجام شده است. محققین به ارزیابی داروهای تجویز شده ی دیابت برای 78 بیمار پرداختند، داروهای تجویز شده یکی از سه گروه دارویی زیر بودند:
– گروه اول متفورمین به تنهایی
– گروه دوم متفورمین همراه با رزیگلیتازون (Avandia)
– گروه سوم متفورمین بعلاوه ی Lovaza(نوعی روغن ماهی)
متفورمین تولید گلوکز را در کبد کاهش می دهد وبه بدن کمک می کند نسبت به انسولین حساسیت بیشتری بیابد. رزیگلیتازون سبب بهبود حساسیت به انسولین می شود و سبب خروج اسیدهای چرب از خون می گردد. Lovazaبه منظور کاهش مقدار تری گلیسرید خون تجویز می شود و نوعی چربی است.
پرفسور Groplerمی گوید: هنگامیکه بدون جدا نمودن نتایج بر اساس جنسیت به بررسی و مقایسه ی این سه گروه پرداختیم، هیچ تفاوت واضحی درمتابولیسم قلب مشاهده نشد. اما هنگامیکه بیماران را بر اساس جنسیت طبقه بندی کردیم داروها تأثیرات متفاوت و گاهی متضادی را بر متابولیسم قلب نشان دادند، حتی اگر تأثیر کنترل قند خون آنها در بیماران خوب و مشابه بود.
دکتر Groplerمی افزاید: بیشترین تفاوت بین دو جنس با مصرف متفورمین به تنهایی مشاهده گردید اطلاعات بدست آمده نشان می دهد مصرف متفورمین دارای تأثیرات مطلوبی بر متابولیسم قلبی در زنان بر جا می گذارد درحالیکه دارای تأثیرات نامطلوب بر متابولیسم قلب در مردان است.
محققین می گویند: این پاسخ های متفاوت در زنان و مردان می تواند بخشی از جواب نتایج متناقص بدست آمده در مطالعات بر روی برخی از داروهای دیابت باشد. بخصوص نسبت زنان به مردان شرکت کننده درکارآزمایی های بالینی ممکن است نقش غیر منتظره ای در تعیین ایمنی یا خطر مصرف داروها داشته باشد.
اختلاف نظر ویژه ای در مورد رزیگلیتازون وجود دارد. در سال 2010، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)مصرف رزیگلیتازون را به دلیل مشکلاتی درباره ی ایمنی آن بر سیستم قلبی-عروقی ممنوع کرد. اما بر اساس بازنگری های اخیر، این سازمان تصمیم گرفت محدودیت تجویز این دارو را لغو کند.
درتحقیق اخیر مشاهده شد که مصرف متفورمین سبب تغییر متابولیسم قلبی درمردان به جهتی می شود که نتایج نامطلوبی را به همراه دارد- سوزاندن مقادیر کمتری قند و مصرف بیشتر چربی توسط عضله ی قلب – مصرف طولانی مدت چربی توسط قلب برای تأمین انرژی سبب بروز تغییرات مضری بر عضله ی قلب می گردد که می تواند به نارسایی و ایست قلبی بیانجامد.
دکتر Groplerمی افزاید: مصرف متفورمین به تنهایی توسط مردان سالم به جای بهبود متابولیسم قلب به سمت طبیعی، وضعیت قلبی این افراد را مشابه با قلب افراد مبتلا به دیابت می کند. اما در زنان متفورمین تأثیرات مطلوبی را موجب می شود(کاهش متابولیسم چربی وافزایش جذب قند توسط قلب) . بنظر می رسد مصرف رزیگلیتازون یا Lovazaهمراه با متفورمین سبب کاهش تأثیرات منفی مصرف متفورمین به تنهایی در مردان می گردد. اما در زنان فواید مصرف متفورمین بر متابولیسم قلب با مصرف رزیگلیتازون بیشتر می شود که این موضوع به دلیل کاهش وابستگی قلب به متابولیسم چربی است. افزودن Lovazaدارای هیچ تأثیر قویی بر متابولیسم قلب در زنان و مردان نیست.
دکتر Groplerبه این نکته اشاره می کند که او و همکارانش در تحقیق قبلی خود نشان دادند که حتی مردان و زنان سالم تفاوت هایی در چگونگی سوزاندن سوخت در قلب دارند، قلب مردان سالم تمایل به سوزاندن مقدار بیشتری گلوکز دارد درحالیکه قلب زنان سالم تمایل به سوزندان بیشتر چربی دارد. این تفاوت می تواند توضیح مناسبی برای این مطلب باشد که چرا زنان مبتلا به دیابت بیش از مردان به نارسایی قلبی شدید مبتلا می شوند: زیرا عضله ی قلب در زنان مقدار بیشتری چربی می سوزاند.
دکتر Groplerمی گوید: ما از تفاوت جنسیت در متابولیسم قلب افراد سالم و بیماران مبتلا به دیابت درشروع تحقیق اطلاع داشتیم اما این نتایج پیام دیگری به این دانسته ها افزود و آن اینکه این تفاوت جنسیت در پاسخ بیمار به داروها تأثیر می گذارد. بهمین علت بهنگام تجویز دارو برای بیماران مبتلا به دیابت باید بیشتر به این مسئله دقت نمود. موضوع پیچیده تر اینکه تفاوتی که محققین در متابولیسم قلب مشاهده کردند با آزمایشات معمولی خون قابل اندازه گیری نیست.
بر خلاف بسیاری از مطالعاتی که بر اساس آزمایش قندخون وکلسترول بروی قلب انجام می شود، محققین دانشگاه واشنگتن در این تحقیق از اسکن توموگرافی نشر پوزیترون یا PETاستفاده کردند تا بتوانند از قلب تصاویری تهیه کرده و به اندازه گیری جریان خون، میزان مصرف اکسیژن ، اسید چرب و جذب گلوکز از میان سایر اندازه گیریها بپردازند.
آنها همچنین از اکوکاردیوگرام در رابطه با اسکن PETو ایزوتوپ های پایدار برای اندازه گیری متابولیسم کل بدن و چگونگی تأثیر آن بر قلب استفاده نمودند. اگر چه این کارآزمایی از نظر افراد شرکت کننده کوچک است اما در مورد استفاده از روشها برای آنالیزمتابولیسم قلب بسیار قوی می باشد. دکتر Groplerتاکید می کند بسیاری از مراکز پزشکی در سراسر دنیا دارای منابع مورد نظر برای انجام چنین تحقیقی هستند. اگر شما از اندازه گیری های استاندارد استفاده کنید احتمالاً تفاوت جنسیتی را که ما در مشاهدات اخیر دیدیم مشاهده نخواهیدکرد و این بدین معنا است که برای بررسی تأثیر درمان ها بر قلب وانتخاب بهترین درمان برای این بیماران باید از تصویربرداریهای پیشرفته ی قلبی استفاده شود.
مترجم: ماندانا فرخی نیا
منبع-http://diabetestma.org