چه عواملی در بدن موجب برو آرتروز می شوند و آیا این عارضه فقط مختص افراد مسن است و چرا این گروه سنی بیشترین آسیب را از این طریق می بینند انواع آرتروز به چند دسته تقسیم میشوند و راههای درمانی برای هرکدام چگونه است.
دوازدهم اکتبر (بیستم مهرماه) به منظور افزایش آگاهی عمومی و اتخاذ سیاست هایی در زمینه کمک به بیماران مبتلا به آرتروز، روز جهانی آرتروز نامگذاری شده است.
حدود سه چهارم افراد میانسال و سالخورده به آرتروز مبتلا هستند و این عارضه کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
آرتریت ( التهاب مفاصل ) به التهاب دردناک در ناحیه مفاصل گفته می شود که یکی از بزرگترین معضلاتی است که افراد به مرور زمان و با گذشت سن با آن مواجه می شوند. شایع ترین دردهای ناشی از آرتروز در نواحی زانو، لگن، ستون فقرات و دست دیده می شود.
استئوآرتریت (آرتروز)، آرتریت روماتویید، آرتریت عفونی، ورم مفاصل پسوریاتیک و نقرس، پنج گروه عمده آرتریت محسوب می شوند.
طبقه بندی آرتریت راهکارهای مناسبی را برای تشخیص گروه هدف و اتخاذ درمان مناسب پیش روی پزشکان قرار می دهد.
**استئو آرتریت (آرتروز)
آرتروز شایع ترین نوع آرتریت است. این التهاب دردناک سبب تورم و اختلال حرکت مفاصل می شود و معمولا در ناحیه دست، زانو، لگن و ستون مهره ها بیشتر است. سه عامل اضافه وزن، سن و آسیب دیدگی مفاصل، مهمترین دلیل بروز آرتروز هستند. استفاده از دارو، ورزش و در موارد حاد، عمل جراحی توصیه می شود.
**آرتریت روماتویید
دومین نوع رایج آرتریت، آرتریت روماتویید نام دارد. این شکل از آرتریت نوعی اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول های سالم حمله می کند. این اختلال اغلب از میانسالی آغاز می شود و با درد، تورم، سفتی عضلات و مفاصل و اختلال حرکتی همراه است. آرتریت روماتویید معمولا به مچ دست و انگشتان حمله می کند. التهاب ناشی از آرتریت روماتویید به راحتی می تواند به بخش های دیگر بدن از جمله چشم ها، دهان و ریه حمله کند. این بیماری از طریق دارو و جراحی قابل درمان است.
**آرتریت عفونی
عفونت های باکتریایی، ویروسی و قارچی گسترش یافته از بخش های دیگر بدن به آرتریت عفونی منجر می شوند. علایم آرتریت عفونی شامل درد شدید مفاصل، قرمزی و تورم مفاصل، تب و لرز و دردناک شدن ناحیه عفونی است.
**ورم مفاصل پسوریاتیک
معمولا این اختلال بیشتر در افرادی دیده می شود که به بیماری پوستی پسوریازیس مبتلا هستند که هر دو جزء بیماری های خود ایمنی محسوب می شوند. ورم شدید مفاصل به مرور زمان باعث ناتوانی بیمار می شود. معمولا تنها راه درمان در این مورد، تعویض مفصل است.
**نقرس
پنجمین شکل رایج آرتریت، نقرس است که به راحتی قابل پیشگیری است. در این بیماری انگشتان دست و پا متورم، قرمز، داغ، سفت و دردناک می شوند. بیماری در مرحله پیشرفته به مچ پا، پاشنه، زانو و آرنج حمله می کند. نقرس زمانی اتفاق می افتد که بدن شروع به تولید اسید اوریک می کند. اسید اوریک از ماده ای به نام پورین تولید می شود. این ماده در مواد غذایی مانند جگر، لوبیا و نخود فرنگی وجود دارد. عواملی از قبیل سابقه خانوادگی، اضافه وزن، رژیم غذایی پر پروتئین و مصرف الکل سبب بروز نقرس می شوند. احتمال ابتلای مردان به نقرس بیشتر است.
برای آرتریت روماتویید و استئوآرتریت هیچ درمان قطعی وجود ندارد و به بیماران توصیه می شود که با کاهش وزن، افزایش تحرک، فیزیوتراپی و مصرف مواد غذایی ضد التهاب، بیماری را کنترل کنند.
****چند راهکار عملی و ساده برای کنترل آرتروز:
**شیر کم چرب سرعت پیشرفت آرتروز را کند می کند
تحقیقات نشان می دهد که یکی از مهمترین مواد غذایی کاهش دهنده التهاب مفاصل، شیر کم چرب یا فاقد چربی است که پیشرفت آرتروز در زانوی زنان را کاهش می دهد.
**کلم بروکلی از تخریب غضروف ها جلوگیری می کند
مطالعات نشان می دهد که کلم بروکلی از بروز آرتروز و تخریب غضروف ها جلوگیری می کند و رژیم دو هفته ای آن در درمان این عارضه ها موثر است. یک آنزیم در بدن وجود دارد که باعث تخریب غضروف ها می شود؛ کلم بروکلی مانع تاثیر مخرب این آنزیم می شود.
** اضافه وزن یکی از مهمترین دلایل بروز آرتروز
معمولا درمان های متفاوتی از جمله درمان های فیزیکی، تغییرات رژیم غذایی، ورزش، طب گیاهی و مکمل های غذایی برای کاهش درد ناشی از آرتروز تجویز می شود.
تحقیقات نشان می دهد که مهترین دلیل بروز آرتروز، اضافه وزن است و افراد چاق معمولا به آرتروز زانو مبتلا هستند.
محققان بر این باورند که با انتخاب الگوی مناسب زندگی، به راحتی می توان این عارضه شایع را کنترل کرد و دستیابی به وزن مناسب، مهمترین قدم در این راه است.
**کمپرس سرد و گرم
دوش ولرم صبح سبب انعظاف پذیری مفاصل می شود. همچنین توصیه شده است مقداری یخ درون کیسه پلاستیکی ریخته و درون یک حوله پیچیده شود و روی مفاصل دردناک قرار داده شود تا درد مفاصل کاهش یابد.
** مدیتیشن
تکنیک تمدد اعصاب و تمرکز، یکی از مهمترین روش های کاهش درد ناشی از آرتروز است.
** ورزش منظم روزانه به مدت حداقل 30 دقیقه
** انجام حرکات کششی در طول روز
** اجتناب از حمل اشیای سنگین
**استفاده از تشک طبی و استاندارد
** اجتناب از نشستن طولانی مدت پشت کامپیوتر
ایرنا
