اگر شما دائما احساس سوزش در قفسه سینه و گلوی خود دارید، احتمالا به رفلاکس معده دچار شدهاید. عارضهای که در اصطلاح عامیانه به ‘ترش کردن’ معروف است. این سوزش پس از خوردن غذا و یا در ساعات پیش از خواب تشدید میشود.
در این حالت اسید معده به مری بازمیگردد و سبب احساس سوزش میشود، که در اصطلاح به آن رفلاکس معده و یا بازگشت اسید میگویند. رفلاکس میتواند باعث سرفه، خشن شدن صدا و احساس مزه تلخی در دهان گردد. همچنین اسید معده میتواند به مری صدمه برساند و عمل بلع را مشکل سازد. در موارد شدیدتر، رفلاکس سبب پدید آمدن سلولهای ناهنجار میشود که این سلولهای ناخواسته میتوانند سرطان مری را به همراه داشته باشند. باید توجه داشت که رفلاکس همیشه با سوزش قفسه سینه خود را نشان نمیدهد و میتواند خاموش بماند.
◄ دلایل بروز رفلاکس معده
دلایل بسیاری برای بازگشت اسید به مری وجود دارد. درست عمل نکردن عضلات بخش انتهایی مری، میتواند یکی از این دسته عوامل باشد. در حالت عادی، بخش انتهایی مری برای جلوگیری از بازگشت اسید و مواد غذایی به سمت بالا، بسته میماند که در برخی افراد این ناحیه به درستی عمل نمیکند و سبب بازگشت اسید به مری میشود.
◄ راههای پیشگیری
۱- تغییر در رژیم غذایی
با تغییر در رژیم غذایی، تا حدود زیادی میتوان از بازگشت اسید به مری جلوگیری کرد. مصرف غذاهای کم چرب و پروتئیندار از گزینههای موثر است. وعدههای غذایی خود را کمتر و دفعات آن را بیشتر کنید و قبل از آنکه کاملا سیر شوید، دست از غذاخوردن بکشید. همچنین از مصرف نوشیدنیها و خوراکیهای محرک که بازگشت اسید معده را باعث میشوند، خودداری کنید.
◄ نوشیدنیهایی محرک:
چای
قهوه و سایر نوشیدنیهای کافئیندار
نوشابههای گازدار
مشروبات الکلی
و …
◄ خوراکیهایی محرک:
میوههایی از قبیل لیمو و پرتقال
گوجه فرنگی و محصولاتی که حاوی گوجه هستند، مانند سس کچاپ و سالسا
شکلات
نعنا
غذاهای چرب
غذاهای تند حاوی فلفل یا کاری
سیر و پیاز
برخی نانهای صنعتی یا حتی نانهای سنتی که در مراحل آمادهسازیشان از جوش شیرین استفاده میشود
۲- تغییر در نوع زندگی
پس از تغییر در رژیم غذایی، شاید بهترین گزینه، تغییر در عادات و نحوه زندگی است. با تغییرات کوچک، شاهد تاثیرات بزرگ و مثبت باشید.
◄ ترک کردن سیگار یکی از تغییرات مثبت در این زمینه است. دود سیگار با ایجاد اختلال در کار عضلاتی که سطح اسید معده را کنترل میکنند، باعث افزایش ترشح اسید معده میشود.
◄ بیشترین زمان بازگشت اسید به مری، هنگام خواب است. بالشهایی با ضخامت ۱۰ الی ۱۴ سانتیمتر بهترین گزینه برای جلوگیری از بازگشت اسید است. ولی سعی نکنید بالشتهای زیادی زیر سر خود قرار دهید، چرا که کمردرد و دل درد از عوارض این بیتوجهی هستند.
◄ استرس از بزرگترین عوامل بروز رفلاکس معده است. اگر دچار رفلاکس معده هستید و این روزها را با اضطراب و استرس سپری میکنید، در رابطه بین این دو شک نکنید.
◄ پس از خوردن غذا، اسید معده ترشح میگردد، پس حداقل ۲ الی ۳ ساعت قبل از خواب چیزی نخورید.
◄ در طول روز میتوانید روی صندلی استراحت کنید.
◄ فشار اضافی به شکم باعث ترشح اسید معده میشود. تا میتوانید از پوشیدن لباسهای تنگ، کمربند و حتی بستن کراوات دوری کنید.
◄ اگر اضافه وزن دارید، با گرفتن رژیم مناسب و ورزش وزن خود را کم کنید. با دارو خود درمانی نکنید و برای رفع مشکل، به پزشک متخصص مراجعه کنید. برخی داروها محرک ترشح اسید هستند. آسپرین، ایبوپروفن، برخی شل کنندههای عضلانی و داروهای کنترل فشارخون از این قبیل داروها هستند.
◄ در آخر با مشاهده هرگونه علائم، به پزشک متخصص مراجعه کنید و دورههای درمانی را کامل کنید. بدین ترتیب علاوه بر خلاصی از این مشکل، احتمال بروز بیماریهای مزمن و خطرناک را نیز کاهش خواهید داد.