فیستول مقعد اصطلاح پزشکی است که به آلوده شدن بین پوست و باز شدن عضلانی در پایان دستگاه گوارش گفته میشود. فیستول مقعد در نتیجه یک عفونت در محل پوست مقعد است که معمولا نیاز به درمان فیستول مقعدی دارد
فیستول مقعد شامل دهانه ای در اطراف مقعد می باشد که گهگاه از ان چرک خارج میشود.
در سراسر روده بزرگ و به ویژه در نزدیکی محل خروج مدفوع (مقعد)، غده هایی وجود دارند که مانند غده های عرق، مسئول ترشح موادی هستند که بسته به نوع مواد مترشحه، نقش خود را در تامین سلامت کلی بدن ایفا می کنند. دهانه ی این غده ها به داخل روده باز می شود و ترشحات آن ها از این طریق به داخل روده بزرگ تخلیه می گردد.
ابتدا درباره ی ابسه مقعدی که از علتهای فیستول مقعد میباشدتوضیح میدهیم.
آبسه اطراف مقعد چیست؟
اگر دهانه غده هایی که در نزدیکی مقعد هستند بسته شود، غده دچار عفونت می گردد و تدریجا متورم می شود و حاوی چرک خواهد شد. این حالت باعث ایجاد آبسه در نزدیکی مقعد می گردد.
انواع و علائم آبسه مقعدی
آبسه مقعدی ممکن است سطحی باشد و به صورت ورم همراه با درد شدید در لبه مقعد بروز کند. محل آبسه گرم تر از سایر نقاط است و ممکن است با قرمزی و التهاب بافت های اطراف نیز همراه باشد.
انواع سطحی آبسه های مقعدی، شایع ترین نوع آبسه های مقعدی هستند و در این مبحث فقط به توضیح این نوع پرداخته می شود.
گاهی ممکن است چرک آبسه به قسمت های عمیق تر نفوذ کند وانواع عمقی آبسه های مقعدی را ایجاد کند.
آبسه مقعدی به تدریج متورم تر و دردناک ترمی شود، به طوری که راه رفتن و نشستن برای بیمار مشکل می شود. گاهی نیز به طور خودبه خود دهانه آبسه باز می شود و خون و چرک آن تخلیه می شوند و به دنبال تخلیه چرک از شدت درد کاسته می شود
روش درمان آبسه مقعدی
در مواردی که آبسه به طور خودبه خود تخلیه نمی شود، تنها روش قطعی درمان، برش دادن آبسه و تخلیه آن است. به دنبال خروج چرک که با بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی و توسط جراح انجام می شود، از شدت درد کاسته می شود. پس از عمل جراحی، بیمار معمولا عصر همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شود.
پس از تخلیه چرک لازم است که بیمار 3 تا 4 مرتبه و هر بار به مدت 20 دقیقه در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین بنشیند تا محل چرک ضدعفونی شود و پس از خشک کردن موضع، آن را پانسمان کند. این کار تا رفع کامل التهاب که حدود دو هفته است ادامه می یابد.
اگر التهاب شدید باشد، بر اساس نظر پزشک جراح، چرک خشک کن تزریقی یا خوراکی نیز برای بیمار شروع می شود.
در صورت وجود درد ناشی از برش، می توان از داروی مسکن استفاده کرد. معمولا التهاب پس از حدود یک هفته فروکش خواهد کرد.
اگر آبسه مقعدی به موقع درمان نشود چه عوارضی ایجاد می کند؟
عدم درمان به موقع این بیماری باعث می شود که علائم عفونت گسترش پیدا کند و عفونت در بدن پخش شود. در صورت شدید شدن این عارضه، باید بافت های مرده در اطراف محل آبسه را برداشت.
عدم درمان به موقع آبسه در افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری قند یا افرادی که توان جسمی کمی دارند، می تواند خطر جانی هم داشته باشد.
فیستول اطراف مقعد
پس از تخلیه آبسه به طور خود به خود یا توسط جراح، پس از حدود دو هفته علائم کاملا رفع می شوند و فرد سلامت کامل خود را به دست می آورد، ولی در بعضی افراد دهانه ای که برای خروج چرک به روش جراحی یا به طور خودبه خود ایجاد شده است، باز می ماند.
این دهانه در واقع توسط مجرای باریکی به روده بزرگ و مقعد راه دارد و مانند تونل باریکی، پوست اطراف مقعد را به داخل روده بزرگ وصل می کند. به این مجرای باریک، فیستول اطراف مقعد گفته می شود. البته گاهی نیز بدون سابقه بارزی از علائم آبسه مقعدی، فرد دچار فیستول می شود.
علائم فیستول مقعدی
– ترشح مداوم یا متناوب
– وجود یک برجستگی سفت و دردناک به هنگام لمس
– درد به هنگام اجابت مزاج یا پس از آن
– تغییر رنگ پوست اطراف فیستول
فیستول مقعدی باعث می شود که محتویات میکروبی داخل روده ی بزرگ از طریق مجرای مذکور، به زیر پوست راه پیدا کنند و هر چند مدت، باعث ایجاد عفونت یا ترشح یا آبسه یا ایجاد حالتی مثل جوش چرکی گردد که باعث درد و ترشح در ناحیه می شود و پس از تخلیه شدن ترشحات، درد فروکش می کند
علل
از بین رفتن بافت به علت گسترش آبسه زمینهی گسترش عفونت ناشی از پارگی در مجرای مقعدی گاهی در نتیجه عواملی چون ضربه، عفونت راست روده (از جمله با میکربی به نام کلامیدیا)، سرطان، و اشعه درمانی ایجاد میشود.
درمان فیستول مقعدی
درمان این بیماری فقط به روش جراحی است، یک جراحی کوچک برای برداشتن فیستول. معمولاً این کار با بی حسی موضعی انجام می پذیرد (البته گاهی بیهوشی عمومی لازم می شود).
بسته به عمق درگیری، روش های جراحی مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. پس از عمل جراحی، بیمار معمولا عصر همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص می شود.
مراقبت از محل عمل شده، به صورت نشستن در لگن آب گرم حاوی چند قطره بتادین، سه الی چهار بار در روز و هر بار به مدت بیست دقیقه است که برای دو هفته ادامه می یابد. در صورت وجود درد از داروی مسکن استفاده می شود. سایر مراقبت ها بسته به نظر جراح، برای بیمار شرح داده می شود.
قابل ذکر است که امروزه عمل فیستول مقعد با لیزر قابل انجام است.در این عمل باید از لیزرهای پرتوان استفاده و مراحل جراحی مانند جراحی باز است
فواید لیزر
چرا استفاده از لیزر به جراحی باز ارجح است؟
لیزر در هنگام برش و برداشتن تگ پوستی انتهای عصب بریده شده را ترمیم میکند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی دارد.
لیزر عروق کوچک بریده شده در هنگام همل را ترمیم میکند و در نتیجه خونریزی هنگام عمل کاهش میابد.
این عمل بطور سرپایی و بدون بیهوشی قابل انجام است.
بیمار فقط شب اول استراحت میکند ونیاز به استراحت بیشتر ندارد.
بیمار بازگشت سریعتر به محیط کار وزندگی طبیعی خوددارد.
با این نوع لیزر میتوان تمام انواع هموروئید و حتی شقاق و فیستول همزمان را درمان نمود.
لیزر محیط عمل را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل میشود.قابل ذکر است به همین علت انتقال بیماریهای ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به صفر میرسد.
لیزر هنگام عمل به بافت اطراف صدمه نمیزند و مانند کوتر باعث نکروز نمیشود به همین علت درد بعد از عمل کاهش داشته وبه اسفنکتر مقعد اسیبی وارد نمیشود.این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی اختیاری مقعد میشود..
منبع- بیتوته
سلام اقای دکتر من دقیقا حدود سه سانت بالای مقعدم زیر پوست چیزی سفت وجود دارد که فقط موقع نشستن درد میگیرد و نه خارش و نه خونریزی و نه قرمزی ندارد و انگار داخلی است لطفا پاسخ دهید با تشکر
سلام لطفا به پزشک متخصص مراجعه فرمایید باید از نزدیک بررسی شود
سلام من الان شیش ماه هست ک ابن علائم رو دارم هر دوهفته یبار دوطرف باسنم ابسه بزرگ چرکی و همراه با خون میزنه بعد میترکه .کاملا سوراخ شده هر دوطرفش .درد هم دارم.به صدرت مدام ازش خون و چرک میاد تو ابن شیش ماه.مشکل یبوست ندارم ولی این درد اذیتم میکنه و خیلی هم ترس از عمل جراحی و لیزر دارم تورو خدا راهنماییم کنید
سلام به پزشک متخصص مراجعه فرمایید
لطفا آدرس پزشک معتبر جهت درمان فیستول مقعدی و همورویید به اینجانب معرفی نمایید و اینکه مشهد جراحی مقعد با لیزر وجود دارد لطفا معرفی نمایید
لطفابگوییدچکارکنم بایددوباره عمل کنم یا بادارو خوب میشه
آیا دوباره دچار علائمتون قبل از عمل شدید؟بیشتر توضیح دهید.
با عرض سلا وخسته نباشید اقای 40ساله هستم شقاق مقعد دارم یک سال قبل فیستول زد وخودش تخلیه شد وبه مدت تقریبا 10روزکاملا خوب شد الان دوباره فیستول زده هر گاهی یه خورده چرک وخون میاد نمیدانم چه بکنم .مددجو بهزیستی هستم درآمدی هم ندارم که درمان قطعی بکنم اگه میشه کمکم کنید
سلام دوست عزیز
فیستول مقعد نیاز به جراحی دارد و باید به پزشک جراح عمومی مراجعه کنید، میتوانید به درمانگاه های بیمارستان های دولتی مراجعه کنید در صورت داشتن بیمه 90 درصد هزینه توسط بیمه داده میشود .باید بدانید فیستول مقعد میتواند گسترش بیابد و در آن صورا جراحی سختتر و عوارض بیشتر است
سلام دکتر من در تاریخ ۱۹ مهر جراحی آبسه و فیستول انجام دادم اما همچنان ترشحات زرد رنگ دارم و جای جراحیم بسته نشده لطفا بفرمایید چکار باید بکنم.
آیا اصلا این زخم بسته میشه یا نه؟
آیا ممکنه دوباره عود کنه؟با این توضیح که من دراین مدت اصلا ننشستم فقط استراحت کردم و با تمام توان بهداشتو رعایت کردم و روزانه ۶الی ۷ بار در لگن آب گرم نشستم.
ممنون از وقتی که برای جواب دادن به من میگذارید.
سلام دوست عزیز
عملا دو هفته گذشته، گاها زخم هایی بوده که که ترمیم تا یک ماه، یک ماه و نیم طول کشیده باشد. به عمق و شدت فیستول ها و اکنون زخمتان بستگی دارد ، اگر همراه این ترشح زرد رنگ در محل زخم تورم قرمزی و درد هم دارید برای معاینه به همان پزشک جراحتون مراجعه کنید تا زخمتونو بازدید کنن، اگر نه و سیر زخم را رو به بهبودی اما کند میبینید میتوانید هنوز هم صبر کنید
سلام و عرض ادب. من دو سال پیش جراحی فیستول داشتم که طی دو مرحله و با بیهوشی انجام شد. الان چند روزه که از همون ناحیه جراحی شده دوباره متورم شده و موقع اجابت مزاج درد داره. علتش چیه؟ به نظر شما میتونه از بد عمل کردن دکتر در دو سال قبل باشه؟
سلام
از بد عمل کردن بعد از دو سال خیر
ولی احتمال هست که بیماریتون عود کرده ، در فیستول مقعد عود زیاد است، پس در صورت شک به همان جراحتان مراجعه کنید
سلام من بواسیر و شقاق دارم که با درد زیادی همراهه پس از مصرف یک دوره دارو درد شقاق و بواسیر خیلی بهتر شده ولی در قسمت انتهای روده بزرگ از داخل بدنم درد دارم که گاهی به کمر منتشر میشه حالا نمیدونم که از کمر درده و یا مریوط به فیستولی چیزی هستش علائم ظاهری هم هیچی ندارم نه دفع عفونت و نه برجسنگی و داغ بودن منطقه درد ممنون میشم اگر من رو راهنمایی کنین
در ضمن بگم که دکتر انتی بیوتیک هم تجویز کرده بودن
سلام
درد شما به دلیل هموروئید و یا زخم در ناحیه مقعد می باشد در صورت عدم بهبود کامل جهت معاینه و تشخیص دلیل درد خود به متخصص جراح عمومی مراجعه کنید زیرا ممکن است دلیل درد شما بیماری های دیگر در این ناحیه باشد
باسلام ببخشید من کنار سوراخ مقعدم یه برامدگی هست که پس از هربار مدفوع دردش شدید میشه وبعداز چندساعت اروم میشه مبشه کمکم کنید ..
سلام دوست عزیز
احتمالا این برامدگی یک جوش عفونی یا یک آبسه پری انال کوچک باشد
چند مدت است که آن راپیدا کرده اید؟ در صورت عدم بهبودی خود به خود تا دو هفته برای معاینه و احتمالا تخلیه به پزشک مراجعه کنید، مصرف انتی بیوتیک به علت نفوذ کم به آن ناحیه از بدن اثر کمی در درمان دارد
با سلام.من فیستول دارم.2ساله بااینکه ترشحات داره ولی مشکلی برام بوجودنیاورده.ولی حدود1هفته اس درد شدید و تورم سفت دراون ناحیه دارم.بایدچیکارکنم.لطفا راهنماییم کنین.ممنون
سلام دوست عزیز
هرچه سریعتر به جراح عمومی مراجعه کنید احتمالا آبسه ی انورکتال داده است و نیازمند جراحی میباشد
سلام
من روی باسنم(نه اطراف مقعد) در محل نشیمنگاهم دانه هایی به وجودمی آیدو دوباره از بین میرود.در بعضی موارد خیلی دردناک است. بعضی وقت ها از آنها خون و چرک خارج میشود. و بعضی وقت ها هم خود به خود خوب میشود.
این همان فیستول است یا بیماری دیگری ست؟
سلام
خیر فیستول نمیباشند
با سلام
من فیستول مقعدی دارم که ماهیچه ای، که اراده دفع را دارد ،را دور زده است طبق نظر جراح اگر بخواهم فیستول را ببندم این ماهیچه را از دست میدهم. راه دیگر درمان چیست؟
سلام دوست عزیز
جهت پاسخ دقیق به معاینه نیاز دارید ولی اگر این شرح حالی که گفتید صحت داشته باشد بله احتمالِِ از دست دادن اسفنگتر مقعد طی جراحی و تخلیه و تراشیدن فیستول هست ، البته جراحی های ترمیم اسفنگتر امروزه انجام میشود در صورت سکونت در تهران میتوانید به آقای دکتر عالم رجبی فوق تخصص کولورکتال بیمارستان فیروزگر مراجعه کنید، ایشون ترمیم اسفنگتر انجام میدهند.
لازم به ذکر است فیستول مقعد(آنال) در 50 درصد مواقع به دنبال تخلیه ی آبسه ی آنورکتال بهبود میاید در 50 درصد دیگر دچار فیستول پایدار میشوند، در صورت وجود فیستول پیچیده، پیشرفت کننده و عود کننده باید به فکر بعضی علل درونی مثل بیماری کرون، بدخیمی، عفونت های نامعمول(سل، اکتینومایکوز) باید بود و نیاز به پیگیری دقیق دارد.
سلام لطفا راهنمایی کنید برای درمان بیماری فیسلول مقعدی به کدام یک از متخصصین پزشکی مراجعه کنیم. با تشکر از شما از استان اردبیل هستم.
سلام دوست عزیز
پزشک جراح عمومی
سلام وعرض خیر. من یک هفته پیش عمل جراحی فیستول مقعد کردم والان با هر مدفوع خون خارج میشه, الان خ ترسیدم, باید برم پزشک یا از جراحی هست؟
سلام
به جراح خود مراجعه کنید.
با سلام ،کاهش تعداد گلبولهای خون نشانه چیست؟
سلام، باید بررسی شود ولی ممکن است از کم خونی باشد