بر اساس آمار ارتباط بین رشد جنین در رحم مادر و خطر پس از آن از در تصلب شرایین، فشار خون بالا، دیابت و سرطان تاثیر گذار است. برای کودکانی که در رحم به اندازه کافی رشد کردند افزایش خطر ابتلا به بیماری در مراحل ابتدایی، و حتی خطر مرگ ناگهانی وجود دارد. زنان در دوران بارداری، باید رژیم غذایی مناسب داشته باشند و مکمل های دوران بارداری حاوی مواد غذایی برای بارداری مناسب باشد. مصرف یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری بر سلامت مادر و کودک بسیار تاثیر داردمیوه ها و سبزی های تازه را به عنوان میان وعده و با شکم خالی میل کنید. با آرامی و به آهستگی و در محیطی آرام و یا با موسیقی ملایم غذای تان را میل کنید.برنامه خوردنی های روزانه تان را می توانید مانند جدول زیر، تهیه نمایید.صبحانه ساعت 10 صبح ناهار عصرانه شام یک سهم نان لواش، پنیرگردو، میوه تازه . با چایکم رنگ شیرین شده سیب متوسط یک عدد .
2-3 عدد بیسکوییت یا یک تکه نان یک سهم از نان ،گوشت مرغ ، سبزی خوردن،ماست یک عددپرتقال متوسط ماکارونی با گوشت چرخ کرده، سالاد فصل،دوغ. یک سهم از هرکدامیک سهم نان ، مربا، شیر ،چای کم رنگ همراه با 2-1 خرما یک سهم میوه فصل ، نان ، پنیر عدس پلو ، سبزی خوردن از هر کدامیک سهم یک سهم میوه با ماست ،دو عدد بیسکوییت یا یک تکه نان املت تخم مرغ ، سالاد فصل و نان از هر کدام یک سهمنان،تخم مرغ، شیر، از هر کدام یک سهم و چای شیرین یا چای با خرما یک سهم میوه فصلو بیسکوییت یک سهم سبزی پلو با ماهی ، سالاد فصل یک سهم سیب یا میوه فصل با نان آش بلغور ، ماستاز هر کدام یک سهم دیگر روزهای هفته تان را نیز به همین ترتیب پر نمایید.
آب : حدود 65 درصد از وزن بدن ما را آب تشکیل می دهد. آب دمای بدن را تنظیم کرده با افزایش حرکت های روده، از یبوست پیش گیری می کند و سبب دفع اوره و مواد سمی ناشی از متابولیسم پروتئین های غذا نیز می گردد.
هر چه بافت ماهیچه ای( حجم عضلات) بیشتر باشد، آب بیشتری را به خود جذب می کند. 80 درصد از بافت مغز را آب تشکیل می دهد و از عناصر مهم در غضروف استخوانی و مایع زلال دور مفصلی است.
سودمندی های نوشیدن آب: با کمک نوشیدن آب فراوان، نمک و سموم سرطان زا از بدن دفع می شود. به کاهش وزن کمک می کند .
در صورت احساس گرسنگی می توان آب نوشید که بدون کالری و چربی است و با افزایش متابولیسم بدن، کالری ها را می سوزاند. تقریبا 30 دقیقه پس از نوشیدن آب ، متابولیسم بدن آغاز گشته، کالری های اضافی سوزانده می شود. نیز با نوشیدن آب، بزاق دهان ترشح شده و اسید تولید شده در دهان را خنثی می کند. زیرا اسید سبب آسیب دیدگی مینای دندان می شود. پس با نوشیدن آب کافی و و کاهش دریافت مواد قندی از پوسیدگی دندان های تان پیش گیری نمایید. آب مورد نیاز بدن تان از راه نوشیدن مایعات ( آّب، آب میوه، چای، …) و خوردن انواع خورش، سوپ، میوه ها و … و نیز از راه سوخت و ساز مواد مغذی (چربی، پروتئین،…) در بدن تامین می کنید.
به در بارداری اهمیت بسیاری دارد. هورمون های بارداری با ذخیره و مصرف مایعات بدن، سبب نگه داری و بازجذب آب می گردند. حجم خون شما در بارداری2 برابر (حدود ماه هفتم) می شود و مایع آمنیوتیک افزایش می یابد. از طرفی در دوران بارداری، میزان تصفیه کلیه ای نیز بالا می رود.بنابر این با نوشیدن آب کافی می توان از بار اضافی کلیه هاست. دفع و از دست رفتن آب بدن نیز از راه های زیر امکان پذیر است:
دفع از راه کلیه ها(ادراری) – از راه روده (دفع مدفوع) – پوستی (عرق کردن) – تبخیر پوستی و بازدم تنفسی(نامحسوس آب را کم می کند)
– در مواردی مانند اسهال و استفراغ اگر طولانی شود، در موارد سوختگی ها ، در خون ریزی های شدید، و نیز در هنگام مصرف مدرها (مواد ادرار آور) آب بدن از دست می رود.
پس با نوشیدن آب کافی در دوران بارداری تان از خشکی پوست ،یبوست، زایمان زودرس و … پیش گیری نمایید. از نوشیدن بی رویه آب نیز باید خودداری شود زیرا نوشیدن بیش از 8 لیوان آب در روز، توازن سدیم بدن را به هم میریزد و این عدم تعادل سدیم می تواند مشکلات قلبی و گوارشی به همراه داشته باشد.
برای کسانی که در مناطق گرمسیر زندگی می کنند و یا در فصل های گرم سال و در افرادی که کار و فعالیت بیشتری دارند، مقدار بیشتری آب مورد نیاز است.
آهن Fe
آهن برای ساخت هموگلوبین گلبول های سرخ مادر و جنین و اکسیژن رسانی به بافت ها ضروری است و با افزایش میزان گلبول های سرخ در بارداری ، بدن به آهن بیشتری نیاز دارد . هم چنین برای تقویت دستگاه ایمنی و تولید انرژی در بدن مهم است . آهن مسئول حمل اکسیژن به سلول های بدن و به ویژه مغز است.در کم خونی فقر آهن، سلول های مغزی دچار کمبود اکسیژن شده و فرد احساس خستگی و خواب آلودگی و کاهش هشیاری خواهد کرد. هم چنین برای تقویت سیستم ایمنی و تولید انرژی در بدن اهمیت دارد. آهن به دو شکل هم ( Heme ) و غیر هم ( Non Heme ) دیده می شود. شکل “هم ” در منابع حیوانی آهن دیده می شود که به خوبی در دستگاه گوارش جذب می شود.
اما شکل” غیرهم” در فراورده های گیاهی یافت می شوند و پس از مصرف سریع دفع می شوند . بهتر است آهن را از از ترکیب منابع حیوانی و منابع گیاهی دریافت کنید. منابع حیوانی آهن منابع حیوانی آهن: گوشت قرمز ، میگو، مرغ ، جگر ، دل و قلوه ، زرده تخم مرغ، ساردین و … هستند. نابع گیاهی شامل سیب زمینی ، غلات ، برنج پخته ، کشمش ، جو پرک نشده، حبوبات ، هندوانه، شیره چغندر، اسفناج و مغزها مانند گردو ، فندق، بادام، پسته و … هستند.
میزان آهن مورد نیاز در روز برای یک زن باردار، 30 میلی گرم است . بهتر است قرص مکمل آهن را با یک لیوان آب پرتقال، پیش از شام میل نمایید .آهن فراوانی در انواع خشکبار مانند انجیرخشک، کشمش، توت خشک، برگه آلو و خرما وجود دارد . نشانه های کمبود آهن: رنگ پریدگی، خستگی زودرس، سرگیجه، سردرد، خواب آلودگی، تعریق زیاد، پوسته پوسته شدن انگشت ها ، شکنندگی ناخن ها و نیز قاشقی شدن آن ها، ریزش مو ، ریش ریش شدن پوست کنار و پایین ناخن ها، اختلال در تمرکز و یادگیری و … است .
در گیاه خواران، به ویژه خانم های جوان باردار، کم خونی فقر آهن و کمبود رشد جنین دیده می شود . پیکا، زایمان زودرس و نوزاد کم وزن از عوارض مامایی کمبود آهن به شمار می آیند. ویتامین C جذب آهن را افزایش می دهد . ماده پلی فنول موجود در چای، قهوه و کاکائو جذب آهن گیاهی را کاهش می دهند.
اگر در هنگام بارداری، ناگزیر به مصرف تتراسیکلین، دیگوکسین و لووتیروکسین سدیم هستید، بین خوردن این داروها و مصرف آهن 2 ساعت فاصله بگذارید.
اثر قرص متیل دوپا (داروی ضد فشار خون) با آن کم می شود و در نتیجه فشار خون را به اندازه کافی پایین نمی آورد.ر صورت مصرف این داروها با گروه مامایی مشاورتان در بارداری، درمیان بگذارید. جذب آهن در روده تحت تاثیر اسید معده است و در صورت مصرف آنتی اسید جذب آن مختل می گردد.
امگا – 3
امگا – 3 برای رشد مغز جنین تان ضروری است و امگا -3 موجود در ماهی و دیگر خوردنی های دریایی سبب باهوش تر شدن نوزاد و افزایش مهارت های فراگیری او می شود. پژوهش های اخیر نشان داده است کودکان مادرانی که در برنامه خوردنی ها ی خود بیشتر از ماهی استفاده کرده بودند، مهارت های فراگیری و ضریب هوشی بالاتری نسبت دیگران داشتند.
بهتر است 2 بار در هفته ماهی میل نمایید و اگر از مکمل های امگا-3 استفاده می کنید ، نوع بدون جیوه و سرب( تصفیه شده) را تهیه نمایید و از داروخانه ها بخواهید. هم اکنون در بازار موجود است .
از خوردن کوسه و ماهی هایی که جیوه بالایی دارند و نیز سوشی (ماهی خام)در دوران بارداری خودداری نمایید. اسید فولیک یا ویتامین B9 اسید فولیک برای نخستین بار از عصاره برگ اسفناج به دست آمد و چون در زبان لاتین فولیوم نامیده می شود، این ماده را اسید فولیک نام گذاشتند. جزو خانواده ویتامین B است و با کمک ویتامین های C و B12 ، سبب تجزیه و تشکیل پروتئین های جدید می گردد.برای تولید و سلامت گلبول های سرخ نقش حیاتی دارد و کمبود شدید آن به نوعی کم خونی (آنمی مگالوبلاستیک) منجر می گردد. در این آنمی سلول های خونی قادر به حمل اکسیژن نیستند.
اسید فولیک برای تکامل دستگاه عصبی مرکزی مغز جنین اساسی و ضروری است و در ساختار لوله عصبی نقش دارد.اگر کمبود آن پیش بیاید، جنین دچاراسپینابیفیدا (ناهنجاری لوله عصبی) خواهد شد که در این صورت، نخاع و پرده های نخاعی از شکاف روی ستون مهره ها بیرون زدگی پیدا می کنند .گل کلم ، بادام زمینی( دقت نمایید حساسیت نداشته باشید) ، فندق و اسفناج دارای اسید فولیک هستند . برای پیش گیری از بروز این اختلال نه تنها باید در سه ماهه نخست بارداری، اسید فولیک استفاده کنید، بلکه باید از سه ماه پیش از بارداری(هنگام اقدام به بارداری) اسید فولیک بخورید و یا مواد دارای فولات را به اندازه ی کافی دریافت نمایید .
مواد غنی شده با اسید فولیک آرد، ماکارونی، برنج، جو دوسر و غلات آماده نیز در دسترس هستند. می توان مقادیر قابل توجهی از این ویتامین را در مواد زیر پیدا کرد.
1- حبوبات (لوبیا، عدس، ماش، لپه) و غلات (سبوس گندم و جو)
2- مرغ و غذاهای دریایی مانند ماهی
3- میوه های ترش مانند پرتقال ، سیب ترش ، نارنگی ، لیمو ترش ، گوجه فرنگی و توت .
4- گیاهان دارای برگ سبز ( اسفناج، کاهو، نخود سبز، کلم و… )
خوراک جگر نیز دارای آهن، اسید فولیک و ویتامین A فراوان است اما به خاطر داشته باشید که زیاده روی در مصرف آن خطرناک است و سبب ناهنجاری های جنینی می شود .
دانستنی های سودمند
غذاهای دارای گلوکز جذب اسید فولیک را زیاد می کنند و مواد قلیایی جذب آن را کم می کنند .
نوشیدنی های الکلی ، گردش کبدی این ویتامین را مختل می کنند.
ویتامین ها
ویتامین ها نقشی اساسی و کلیدی در هضم و جذب مواد مغذی و کالری زا، یعنیقند، چربی و پروتئین ها دارند. به همین دلیل در سلامت شما و جنین تان نقش دارند.
در دوران بارداری از چه خوراک هایی باید پرهیز نمود؟
ماهی های دارای جیوه، خوراک دریایی دودی، صدف خام، تخم مرغ خام، شیر غیر پاستوریزه، الکل، مغز منجمد برخی پنیرهای وارداتیغیر پاستوریزه، سالاد کلم آماده و پاته آماده ممکن است دارای لیستریا باشند، گوشت خام و سبزی های نشسته (به دلیل خطر توکسو پلاسموز)، در برخی منابع کافئین(بیش از 300 میلی گرم در روز) و …. نیز آمده است. خوردنی هایی که در آبستنی برای رشد جنین تان،اساسی و مورد نیازند، موارد زیر هستند:
1 – گروه نان و غلات این گروه شامل: انواع نان (سبوس دار و سفید)،نان های خانگی و نان خشک، برنج، ماکارونی، رشته، گندم و جوی درسته یا پرک، و ذرت و انواع بیسکوییت است. گروه نان و غلات را به اندازه 6 تا 11 سهم در روز، پس از مشورت گروه مامایی تان میل نمایید.
چند نمونه :
یک سهم نان سنگک یا تافتون یا بربری : یک کف دست یعنی به ابعاد 10 در 10 سانتی متر مربع و یا حدود 30 گرم .یک سهم نان لواش: 4 برش به ابعاد 10 در 10 سانتی متر مربع، یک سهم نان همبرگری یا باگت معمولی: نصف آن یک سهم غلات : یک لیوان غلات پخته یا نصف لیوان غلات نپخته . یک سهم برنج : نصفی از یک لیوان از برنج پخته شده
یک سهم ماکارونی : نصفی از یک لیوان ماکارونی پخته شده یک سهم بلغور گندم یا جوی پخته : نصفی از یک لیوان پخته شده آن یک سهم بیسکوییت : سه عدد بیسکوییت معمولی (6در 6 سانتی متر)
دانستنی های سودمند
از نان های سبوس دار مانند سنگک و بربری استفاده کنید. بهتر است برنج را به صورت کته بپزید.
بهتر است این مواد غذایی را با حبوبات (مانند عدس پلو، نخودپلو، لوبیا پلو، عدسی با نان، هوموس(عربی) و …) میل کنید.
برنج و ماکارونی را آب کش نکنید تا ویتامین B آن کم نگردد.
2 – گروه میوه و سبزی این گروه را روزانه 5 تا 9 سهم میل کنید. میوه را 2 تا 4 سهم در روز میل کنید و
سبزی ها را به طور میانگین 3 تا 5 سهم در روز میل نمایید .
بهتر است ازمیوه های فصل استفاده کنید و از سهم های زیر برای مقایسه و پیدا کردن اندازه میوه مورد نیازتان استفاده نمایید. یک سهم = یک عدد سیب ، یک عدد پرتقال ، یک موز متوسط ، 3 عدد زردآلو ، یک چهارم از یک طالبی به اندازه متوسط .
یک سهم = نیمی از یک لیوان کمپوت یا میوه پخته ، نصف لیوان حبه انگور ، 2 قاشق غذاخوری میوه خشک یا برگه . سبزی ها : سبزی های سبز مانند اسفناج، جعفری، کاهو و سبزی های زرد مانند هویج، کدو حلوایی، و سایر سبزی ها مانند گوجه فرنگی و خیار هستند.
برخی از سبزی ها مانند کدو حلوایی، سیب زمینی باقلا سبز، نخود سبز، چغندر و ذرت به دلیل دارابودن مواد نشاسته ای زیاد، از دیگر سبزی ها انرژی بیشتری دارند.
سبزی ها را 3 تا 5 سهم در روز میل کنید . یک سهم سبزی: یک لیوان سبزی خام برگ دار ، یک لیوان سالاد سبزیجات و یا نصف لیوان سبزی های پخته شده است .
گیاهان منبع ویتامین : مرکبات، گوجه فرنگی، فلفل سبز، سیب زمینی، کلم بروکلی، هویج زردک، اسفناج و کدو هستند.
گیاهان منبع ویتامین C: کلم ، گوجه فرنگی، و میوه هایی مانند توت فرنگی، لیمو، پرتقال، نارنگی، گریپ فروت، کیوی و انگور و … یافت می شود. سبزی ها هم منابع باارزش ویتامینی ( A و C ) هستند و هم با دارا بودن فیبر،
سبب رفع یبوست می گردند . بهترین میان وعده های غذایی برای شما در دوران بارداری، میوه ها و سبزی های تازه و آب میوه های تازه و نیز کمپوت و میوه های خشک شده هستند. بهتر است کمپوت را با میوه های تازه و در خانه تهیه مایید. دانستنی های سودمند
تلاش کنید تا بیشتر از سبزی های با برگ سبز و خام استفاده کنید تا اسید فولیک و ویتامین C آن از بین نرود.
سبزی ها را با دقت کافی بشویید.
بهتر است سبزی ها را هنگامی که تازه هستند میل کنید و پس از خرد کردن بپزید. بخارپز کردن بهترین روش است. با این کار ارزش غذایی آن ها حفظ می شود. سبزی ها را با آب کم بپزید و از آب آن نیز استفاده نمایید . بهتر است سیب زمینی را کاملا با دقت بشویید و با پوست بپزید و میل کنید.
از قرارگرفتن سبزی ها در معرض نور خورشید و یا هوا پیش گیری نمایید و تا حد امکان آن ها را طولانی مدت نپزید. مثلا سبزی سوپ را 10 تا 20 دقیقه پیش ازبرداشتن قابلمه از اجاق، اضافه کنید تا خواص آن نگه داری شود.
توت خشک، کشمش و انجیر خشک از میوه های خشک بسیار با ارزش هستند که بهتر است آن ها را به عنوان میان وعده در برنامه تان بگنجانید.
3 – گروه شیر و لبنیات
این گروه شامل شیر، ماست، پنیر، کشک، دوغ و بستنی است. روزانه 3 تا 4 سهم گروه لبنیات و شیر میل کنید.
چند نمونه
هر یک سهم لبنیات شامل : یک لیوان شیر( 240 سی سی) ، سه چهارم لیوان ماست ، 45 تا 60 گرم پنیر کم چرب ، یک لیوان کشک و یا 1.5 لیوان بستنی است. از هر کدام که تمایل دارید می توانید استفاده کنید و نیز می توانید با سهمی معادل آن جایگزین نمایید. مثلا یک روز 2 لیوان شیر و یک سهم ماست میل کنید و روز دیگر صبحانه 45 گرم پنیر و یک لیوان شیر و ناهار خوراکی حاوی یک لیوان کشک و عصر نیز 1.5 لیوان بستنی میل نمایید و …
شیر و فرآورده های آن برای ساخت و شکل گیری استخوان های جنین لازم است و دارای مواد مغذی مانند کلسیم، فسفر و برخی از انواع ویتامین ها از جملهویتامین A و گروه ویتامین B به ویژه ویتامین B2 است. قند شیر لاکتوز نام دارد و کمی شیرین است.
یک لیوان شیر معادل 300گرم کلسیم است و شما در هنگام بارداری به 1000 میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارید! برخی از افراد با نوشیدن شیر دچار دل درد و نفخ شکم می گردند این حالت به سبب عدم تحمل لاکتوز است. در این گونه موارد بهتر است از جایگزین های شیرمانند ماست یا کشک و … استفاده کنید و یا شیرهای بدون لاکتوز و یا کم لاکتوز را به کار ببرید. از نظر مواد معدنی 2 لیوان دوغ و یا یک لیوان دوغ نسبتا غلیظ معادل یک لیوان شیر است.
میزان
میزان کلسیمآب میوه 237 میلی لیتر (8 اونس) آب پرتقال غنی شده با کلسیم 500 میلی گرم شیر 1 فنجان (237 میلی لیتر) شیر بدون سرشیر 299 میلی گرم ماست 170 گرم( 6 اونس) ماست میوه ای کم چرب یا ماست با میوه تازه 258 میلی گرم پنیر 28 گرم (1 اونس) پنیر موزارلای کم چرب 222 میلی گرم اسفناج 90 گرم ( نصف فنجان ) اسفناج پخته شده 122 میلی گرم دانستنی های سودمند لبنیات را پاستوریزه شده خریداری کنید. اگر کشک غیرپاستوریزه باشد، دست کم 5 تا 10 دقیقه آن را بجوشانید.
اگر پس از نوشیدن شیر دچار نفخ و یا مشکلات گوارشی می شوید، بهتر است از معادل آن ماست و یا پنیر استفاده کنید . کم تر از 2درصد افراد، به لبنیات حساسیت دارند و در اثر مصرف شیر دچار حساسیت می شوند .
در هنگام خرید، بهتر است نوع کم چرب شیر و ماست را انتخاب نمایید که کلسیم بیشتری دارد. شیر را می توانید با طعم های دیگر مخلوط کنید می توانید مثلا آن را روی پوره سیب زمینی بریزید و میل کنید. به خاطر داشته باشید با این که مصرف کلسیم در دوران بارداری نقشی اساسی دارد، مصرف بی رویه کلسیم خطراتی مانند تشکیل سنگ های کلیه، بیماری چشمی، ناشنوایی، یبوست، و کمبود جذب آهن را نیز به دنبال دارد .
4 – گروه گوشت و جانشین های آن (تخم مرغ ، حبوبات و مغزها) این گروه شامل گوشت های سفید و قرمز، ماهی، میگو، پرندگان، دل و جگر، تخم مرغ حبوبات ( عدس ، نخود، لوبیا … ) و مغزها مانند پسته، گردو، بادام و …روزانه تقریبا 3-2 سهم از این گروه میل کنید .چند نمونه از هر یک سهم گروه گوشت : 60 گرم گوشت قرمز ، ماهی یا مرغ، نصف لیوان از حبوبات خام و یا یک لیوان از حبوبات پخته جدا کنید. یک سهم تخم مرغ یعنی یک عدد تخم مرغ یا نصف لیوان از یکی از مغزها .
این گروه تامین کننده اصلی پروتئین، آهن، ویتامین B12 و روی (Zn) هستندکه در ساختمان خون و بافت های جنین، نقش اساسی دارند. تخم مرغ یک منبع خوب پروتئین با کیفیت عالی است .اگر شرایط خاص و مشکل پزشکی ندارید می توانید در بیشتر روزهای هفته یک عدد از آن میل کنید . (در این باره با مشاور مامایی تان مشورت نمایید) دانستنی های سودمند تخم مرغ را بهتر است آب پز کنید و نیز از خوردن تخم مرغ خام و نیم پز برای پیش گیری از بیماری های انگلی، جدا خودداری نمایید.تخم مرغ دارای لیستین است که برای سلول های عصبی و مغز جنین، بسیار اساسی است و هوش جنین را افزایش می دهد. خوردن مرغ یا جوجه آب پز همراه با سبزی ها و برنج، خوراکی سالمی به حساب می آید .
هنگام پختن گوشت ها دقت کنید تا کاملا درون آن نیز پخته باشد و گوشت های نیم پز و خونابه ای( به شکل کباب یا …) را در هنگام بارداری میل نکنید. پیش از پختن حبوبات، آن ها را بخیسانید دست کم یک شب بخیسانید. تلاش نمایید تا مغزهای خام (بهترین شکل مصرف مغز همان نوع خام آن است) را به عنوان میان وعده میل کنید. 5 – گروه سایر خوردنی ها ( روغن ، شیرینی و …) این گروه شامل انواع شیرینی، روغن، کره، خامه، شکر، نمک، شکلات، چاشنی و نوشیدنی ها هستند. تا جایی که برای تان امکان دارد، مصرف این مواد را محدود نمایید . در برنامه غذایی تان از مصرف روغن های جامد و روغن حیوانی و روغن نارگیل خودداری نمایید. نکته هایی برای درست و آماده کردن خوردنی ها آشپزخانه تان را همیشه خشک و تمیز نگه دارید.
پیش از درست کردن غذاها دست های تان را به دقت بشویید. از مواد اولیه تازه برای درست کردن غذاها استفاده کنید. از خوردن غذاهای دارای مواد نگهدارنده و یا افزودنی های شیمیایی مانند سوسیس و کالباس خودداری نمایید.
لبنیات را در ظرف های کدر قرار داده، بلافاصله در یخچال بگذارید. هنگام تماس با گوشت های خام از دستکش استفاده کنید.نکته هایی برای درست کردن رفتارهای تغذیه ای هنگام خوردن خوراکی ها، در حالت نشسته باشید و از خورن خوراکی ها در حالتدرازکش خودداری فرمایید! بهتر است یک ساعت تا نیم ساعت مانده به وقت غذا خوردن، یک لیوان آب بنوشید.
منبع-http://www.seemorgh.com
