چه عواملی موجب بروز نفخ در شکم می شوند و در روده ها و معده هوا و گاز زیاد ایجاد می کنند چگونه می توان این عارضه را درمان کرد و از بروز آن پیشگیری نمود گاهی اوقات درد در شکم بخاطر نفخ ناشی از برخی مواد غذایی است!
دکتر تیرنگ نیستانی مدیر گروه تحقیقات تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور گفت: انواع انباشت گاز در روده معمولاً بیشتر میتوانند به نوع غذا مرتبط باشند و حبوبات که همهی مردم آن را نفاخ میدانند به علت وجود نوعی قند است که آنزیم لازم برای تجزیه و جذب آن در روده باریک انسان وجود ندارد.
این متخصص تغذیه تصریح کرد: قند موجود در حبوبات به روده بزرگ منتقل میشوند، سپس تحت تأثیر باکتریهای روده قرار میگیرند و تخمیر میشوند که از تخمیر آنها گاز حاصل میشود و موجب نفخ واقعی میشوند.
وی با اشاره به اینکه برخی از افراد به طور مداوم سبزیجات و میوهها را در برنامه غذایی خود قرار نمیدهند، گفت: این اشخاص بعد از توصیه متخصص تغذیه یا پزشک خود و یا اطلاعرسانی رسانهها به خوردن این مواد غذایی روی میآورند و به این دلیل که باکتریهای درون روده این افراد هنوز به رژیم غذایی محتوی سبزیها عادت ندارند، مواد قندی داخل سبزی و میوهها بعد از تخمیر گاز ایجاد میکنند که این مشکل بعد از مدتی و عادت کردن روده به مصرف این مواد غذایی رفع میشود و تخمیر میشوند که از تخمیر آنها گاز حاصل میشود و موجب نفخ واقعی میشوند.
وی با اشاره به اینکه برخی از افراد به طور مداوم سبزیجات و میوهها را در برنامه غذایی خود قرار نمیدهند، گفت: این اشخاص بعد از توصیه متخصص تغذیه یا پزشک خود و یا اطلاعرسانی رسانهها به خوردن این مواد غذایی روی میآورند و به این دلیل که باکتریها درون روده این افراد هنوز به رژیم غذایی محتوی سبزیها عادت ندارند، مواد قندی داخل سبزی و میوهها بعد از تخمیر گاز ایجاد میکنند که این مشکل بعد از مدتی و عادت کردن روده به مصرف این مواد غذایی رفع میشود.
نیستانی در خصوص افرادی که اظهار میکنند در گذشته مشکل نفخ نداشتند و به تازگی این حالت برای آنها به وجود آمده بیان کرد: در برخی مواقع این اشخاص به لحاظ اجتماعی مشکل پیدا میکنند که اگر موارد خوش خیم را در نظر بگیریم متخصص تغذیه میتواند با ارزیابی برنامههای غذایی آنها با چند توصیه کوچک به رژیم غذایی آنها کمک میکند.
مدیر گروه تحقیقات تغذیه با بیان اینکه تجمع گاز در روده در مواردی میتواند علامتی از یک بیماری جدی باشد، افزود: برخی پولیتپها، اختلالات روده، تومورها، زخمها و التهابها نیاز به ارزیابیهای بیشتری دارند که تظاهر آنها به شکل تجمع گاز در روده است و نیازمند مراجعه به متخصص گوارش است که میتوان با یک درمان ساده از بیماری جدی پیشگیری کرد.
وی در خصوص تجمع گاز در معده و نفخ ناشی از آن اظهار کرد: برخی از افراد انباشت گاز در معده دچار باد گلو میشوند که در بسیاری از مواقع مشکل این اشخاص به دلیل بینظمی در ساعت وعدههای غذایی آنهاست که باعث تندخوری و در نتیجه سوءهاضمه میشود و تجمع گاز در معده یکی از علائم اصلی سوءهاضمه است.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه برخی افراد علاوه بر تندخوری، مایعات زیادی همراه با غذا مصرف میکنند که تجمع گاز را تشدید میکنند، تصریح کرد: برخی افراد که تصور میکنند استفاده از مایعات همراه با غذا کار نادرستی است که به طور صرف اینگونه نیست اما به افرادی که زمینه بیماری مانند مشکلات مری، دریچه معده به شکل ریفلاکس دارند مصرف مایعات همراه با غذا اصلاً توصیه نمیشود.
وی با اظهار اینکه عفونتهای معده یکی از موارد شایع تظاهر تجمع گاز در آن است، گفت: عفونتهای معده که ناشی از آلودگی به باکتری هلیکو باکتر پیلوری است اگر حادتر باشد التهاب گستردهتری را در پی دارد و موجب زخم در معده و در مواقعی منجر به بدخیمی نیز میشود.
نیستانی افزود: اگر شخصی مبتلا به عفونت معده تشخیص داده شود باید با درمانهای مقتضی و داروهای خاصی عفونت را ریشه کن کرد که لزوم اصلاح عادات غذایی را در این میان نباید فراموش کرد.
مدیر گروه تحقیقات تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه با بیان اینکه برخی از افراد هیچ علائمی ندارند و تنها به برخی از مواد غذایی مانند ماست یا پیاز و یا برخی از میوهها مانند کیوی ناسازگاری دارند، تصریح کرد: اگر علت خاصی برای این مشکل پیدا نکنیم تنها راه درمان پرهیز از آن ماده غذایی است و باید بررسی شود که عدم مصرف آن ماده خطری برای سلامتی بیمار دارد یا خیر که خوشبختانه در اغلب موارد این حالت پیش نمیآید و تشخیص آن با متخصص تغذیه است که اگر چنین حالتی باشد با استفاده از مکملهایی میتوان از وقوع آن پیشگیری نمود.
نیستانی در خصوص راهکار مشکل هضم حبوبات در افراد نیز توصیه کرد: برای مصرف حبوبات را 12 ساعت قبل از طبخ خیس کنند و آب آن را دور بریزند سپس آنها را بپزند تا از حالت نفاخ بودن حبوبات تا میزان زیادی کاسته شود.\
باشگاه خبرنگاران جوان