شیوه پرورش فرزند در خانواده های امروز به کلی تغییر کرده است و به سمت فرزند سالاری پیش می رود و نظرات و پیشنهادات فرزندان روی زندگی و تصمیمات آن بسیار تاثیرگذار و موثر هستند به گفته روانشناسان زیاه روی در این امر می تواند مشکل ساز باشد!!
بچه که بودم همیشه تو ذهنم بلندپروازی و خیال‌بافی می‌کردم. حسرت داشتن خیلی چیزها روی دلم مونده از دفترچه‌های خط کشی شده قشنگ تا … همیشه وقتی به آروزهام می‌رسیدم که بچه‌های هم سن و سال من خیلی وقت پیش، آروزهای من برای آنها خاطره شده بود. نمی‌دانم چرا همه چیز برای من آنقدر محال و دست نیافتنی بود!!
آن روزها حرف، حرف پدرم بود. همه‌ی اعضای خانواده دور سفره مدت‌ها منتظر پدر می‌نشستند و دست به غذاها نمی‌زدند تا پدر بیاید و غذایش را شروع کند و بعد ما شروع به غذا خوردن می‌کردیم. همیشه بهترین قسمت غذا، گل هندونه و بهترین جای خانه مال پدرم بود.
تو زندگی از خیلی چیزها محروم شدم مثل شیطنت‌های کودکانه، بهانه‌گیری‌ها و … هر موقع که تو خونه شروع به بازی می‌کردیم مادرم می‌گفت: بچه‌ها ساکت، پدرتون خوابیده! اما حالا که سن و سالی ازم گذشته و صاحب دو فرزند هستم، مقام زندگیم شده کار کردن و تا بتوانم قبل از اینکه بچه‌ها از من چیزی بخواهند مقام خواسته‌ها و نیازهای آنها را برآورده کنم. الان وقتی می‌خواهم بعد از یک روز خسته کننده و طاقت‌فرسا تو خانه با همسرم صحبت می‌کند می‌گوید: هیس… !!! بچه‌ها خوابیدن !!! الان دور، دور بچه‌هاس.
دکتر مریم کوشا روانپزشک کودک می‌گوید: با گذشت زمان، سیستم سنتی فرزند پروری به سیستم مدرن تبدیل شده است که این تغییر در روش فرزندپروری یک افراط و تفریط را در پی دارد. نباید مقام خواسته‌های فرزند را برآورده کنیم ولی از طرفی نباید نسبت به آنها بی‌تفاوت باشیم.
تقابل کودکان امروز با کودکان دیروز
این روانپزشک کودک معتقد است: در گذشته پدر و مادر مطلق تصمیم می‌گرفتند ولی الان نظر بچه‌ها هم دخیل است. باید هرم قدرتی اصلی که همان والدین هستند، حفظ شود.
در عین حال نباید به مقام خواسته‌های آنها جواب مثبت دهیم از آنهایی که کودک در محیط غنی‌تری از لحاظ آموزشی نسبت به گذشته زندگی می‌کند، از لحاظ رفتاری خیلی زود پخته می‌شود. بنابراین باید سعی کنیم با فرزندان متناسب با سن آنها رفتار کنیم.
چگونه قطب‌های رفتاری کودکان باشید؟!!
کوشا در خصوص رفتار والدین در مقابل فرزندان عنوان کرد: والدین باید الگوی خوبی برای فرزندان خود باشند تا بتوانند به رفتارهای آنها جهت بدهند نه اینکه برای کنترل آنها دست به سرکوب کردن آنها بزنند. عوامل اجتماعی، انتخاب دوست، نوع بازی‌ها، فیلم‌ها و کارتون‌های کودک می‌تواند در جهت‌دهی رفتار او مؤثر باشد که والدین باید به آنها توجه کنند.
بزرگ کردن کودکانتان را ریشه‌یابی کنید
دکتر علی باجلان روانشناس خانواده در خصوص علل بروز فرزند سالاری در خانواده‌ها بیان کرد: علت فرزند سالاری ضعف و ناهماهنگی در مدیریت والدین است. مثلاً والدین یکدیگر را قبول ندارند و رفتارهای یکدیگر را زیر سؤال می‌برند. پس در درجه‌ی اول والدین باید باهم هماهنگ باشند. در برخی موارد نادر، گاهی فرزند اول توانایی مدیریتی خوبی دارد که در این موارد مشکلی ایجاد نمی‌شود. والدین باید در تصمیم‌گیری‌های خود قاطع باشند و الگو بودن خود برای فرزندان را به رخ آنها بکشند، در غیر این صورت کودکان، والدین را به عنوان الگو نمی‌پذیرند. فرزند سالاری موجب ناهماهنگی در نقش آفرینی اعضای خانواده می‌گردد و در نتیجه‌ی آن اضطراب و تشویش در محیط خانواده ایجاد می‌شود.
دوستی خاله خرسه ممنوع!
این روانشناس خانواده در خصوص پیامدهای فرزند‌سالاری می‌گوید: فرزند سالاری یعنی اولویت قراردادن نیازها و خواسته‌های فرزند تا در بهترین شرایط زندگی کند که گاهی موجب از بین رفتن جایگاه والدین در خانواده می‌شود. در چنین شرایطی فرزندان پرتوقع، بی‌مسئولیت، به شدت به خانواده وابسته و ناتوان در مقابل مشکلات و حل آنها رشد می‌یابند که این خود بدترین دشمنی است که والدین در حق فرزندانشان می‌توانند داشته باشند.
دست آخر این رفتارهای والدین با یکدیگر و روش‌های تربیتی آنها است که به کودک از همان سنین راه را نشان می‌دهد. بنابراین والدین باید از خود اصلاحات را شروع کنند تا بتوانند الگوی مناسبی برای فرزندان خود باشند.
گزارش از میترا پوررمضان
