بارها در مورد این دارو گفته ایم و از تاثیرات مختلف آن و عوراض جانبی استفاده از آن نوشته ایم موارد مصرف آن بیشتر برای تسکین دادن دردهای مختلف در بدن است غافل از اینکه برای سلامت قلب و عروق بهترین داروی موجود است!
اوایل ماه اکتبر، محققان انگلیسی در بیانیه‌ای رسمی اعلام کردند، بزرگترین کارآزمایی بالینی را در مورد آسپیرین که تا کنون انجام شده، آغاز خواهند کرد، یعنی فاز 3 کارآزمایی Add-Aspirin، و محققان به دنبال آن هستند که ببینند آیا داروی آسپیرین برای پیشگیری از عود سرطان موثر است یا خیر. در این مطالعه، نزدیک به 11 هزار نفر وارد شده‌اند.
این اعلامیه، هیجان زیادی را در دنیای پزشکی برانگیخته است. بسیاری از متخصصان سلامت مدعی هستند که این کارآزمایی می‌تواند نوعی «تغییر بازی» باشد، اگر ثابت شود که دارو موثر است و استراتژی ارزان‌قیمتی را برای ارتقای بقای بیماران مبتلا به سرطان پیشنهاد می‌کند.
سرطان، فقط یکی از بیماری‌هایی است که آسپیرین ممکن است با آن به مبارزه برخیزد. اما در میان مزایای بالقوه آن در ارتقای سلامت، خطراتی را هم پیش‌روی بیمار قرار می‌دهد، واقعیتی که بعضی از متخصصان معتقدند اغلب نادیده گرفته می‌شود.
پروفسور پیتر ویسبرگ، از بنیاد قلب بریتانیا می‌گوید: «این نادیده گرفته شدن، شاید به این دلیل است که مدت زمان زیادی است افراد فکر می‌کنند آسپیرین باید ایمن باشد و خطری را متوجه مصرف‌کنندگان نمی‌کند. افراد آسپیرین را فقط در موارد خاص مصرف می‌کنند، اما باید بدانند که آسپیرین خطرناک‌تر از بسیاری دیگر از داروها است که افراد در مورد آنها نگرانند، مانند استاتین‌ها.»
در این نوشتار، قصدمان برآن است تا نگاهی عمیق‌تر و نزدیک‌تر به مزایای بالقوه آسپیرین، همچنین خطرات مرتبط با آن بیندازیم.
آسپیرین، یکی از داروهای پرمصرف دنیا
آسپیرین، دارویی است که در سال 1897، بوسیله محقق آلمانی، فلیکس هوفمن Felix Hoffman، در کمپانی دارویی بایر، کشف شد. هافمن، آسپیرین را با ارتقای روند سنتز استیل سالیسیلیک اسید (ASA)، ماده‌ای مشتق شده از یک ترکیب به نام سالیسین، به دست آورد که به‌طور طبیعی در گیاهانی مانند درخت بید وجود دارد.
در کارآزمایی‌های ابتدایی که روی آسپیرین انجام شد، محققان دریافتند که آسپیرین در درمان تب و التهاب موثر است. عقیده بر آن است که این دارو اثرات خود را با مهار تولید مواد شیمیایی تولید کننده درد، به نام پروستاگلندین‌ها، اعمال می‌کند. به این ترتیب، آسپیرین اغلب برای تخفیف سردرد، دردهای عضلانی، درد دندان و سرماخوردگی، همچنین تورم موجود در آرتریت، تجویز و استفاده می‌شود.
اخیرا، محققان دریافته‌اند که آسپیرین ممکن است با مهار سنتز و تولید یک پروستاگلندین، به نام ترومبوکسان که نقش کلیدی در لخته شدن خون دارد، در رقیق کردن خون و پیشگیری از تشکیل لخته‌های خون در شریان‌ها هم موثر باشد. با این اوصاف، نتایج مطالعات متعددی حاکی از آن هستند که درمان روزانه با آسپیرین ممکن است خطر بروز حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد و اغلب مصرف آن برای بزرگسالانی که در معرض خطر این شرایط قرار دارند، توصیه می‌شود.
خطرات احتمالی مصرف آسپیرین
همانند هر داروی دیگری، بروز خطر عوارض جانبی با مصرف منظم این دارو هم دور از انتظار نیست. یکی از جدی‌ترین و شدیدترین این عوارض، خونریزی از دستگاه گوارش است که در اثر بروز زخم‌های معده رخ می‌دهند. اگر فردی مبتلا به زخم معده باشد، مصرف آسپیرین می‌تواند خطر خونریزی را بیشتر کرده و تهدیدکننده بالقوه حیات باشد. آسپیرین، همچنین، می‌تواند با دیگر داروها هم تداخل داشته و خطر خونریزی داخلی را بیشتر کند، خصوصا داروهایی که خواص ضدانعقادی داشته باشند، مانند وارفارین، آپیکسابان apixaba- و دابیگاتران dabigatran. مصرف آسپیرین با برخی از مکمل‌های غذایی، مانند روغن evening primrose و روغن ماهی، هم خطر خونریزی داخلی را افزایش می‌دهد.
بعضی از افراد به آسپیرین آلرژی دارند، خصوصا بیماران مبتلا به آسم بیشتر در معرض خطر هستند. واکنش آلرژیک به دارو ممکن است باعث تورم لب‌ها، دهان یا گلو شود که بیمار را با مشکلات تنفسی روبرو کرده و راش پوستی هم ایجاد می‌شود.
از دیگر عوارض جانبی آسپیرین می‌توان به سردرد، تهوع و استفراغ، وزوز گوش و کبودی پوست اشاره کرد.
بعضی مطالعات به ارتباط مصرف آسپیرین و افزایش خطر دیگر بیماری‌ها اشاره کرده‌اند. به‌طور مثال، در سال 2013، مطالعه‌ای که در JAMA Interna- Medicine منتشر شد، پیشنهاد کرد استفاده طولانی‌مدت از آسپیرین ممکن است خطر دژنراسیون ماکولای مرتبط با سن را افزایش دهد. این وضعیت، علت اولیه کوری در میان بزرگسالان مسن است.
مطالعات قبلی هم ارتباط میان مصرف آسپیرین و خطر بیشتر ابتلا به سندرم ری Reye را نشان داده بودند (یک اختلال نادر که با تورم در مغز و کبد همراه است و اغلب در میان کودکان و نوجوانان دیده می‌شود.) با وجود این خطرات بالقوه، آسپیرین یکی از پرمصرف‌ترین داروهایی است که نیاز به تجویز پزشک ندارد و در سراسر دنیا استفاده می‌شود.
پ
سالانه، بیش از 100 میلیون قرص آسپیرین استاندارد تولید می‌شود. اما بیماران، تنها افرادی نیستند که برای رهایی از سردردهای عجیب و غریب یا سرماخوردگی از این دارو استفاده می‌کنند. به‌نظر می‌رسد آسپیرین یکی از داروهای محبوب است که افراد زیادی آن را روزانه و به‌طور منظم دریافت می‌کنند تا از بروز بیماریهای زیادی پیشگیری کنند، واقعیتی که بسیاری از تحقیقات به آن اشاره کرده و معتقدند آسپیرین در این زمینه داروی موثری است.
آسپیرین و سلامت قلب
همانطور که پیش از این اشاره شد، یکی از مزایای بی‌شمار آسپیرین، توانایی آن در پیشگیری از تشکیل لخته‌های خونی است. سال گذشته، گزارشی از سوی دانشمندان استرالیایی منتشر شد که دریافته بودند، افراد مبتلا به ترومبوآمبولی وریدی، با 42 درصد کاهش در عود تشکیل لخته‌های خونی، با کمک مصرف روزانه 100 میلی‌گرم آسپیرین، مواجه هستند. این مطالعه و بسیاری مطالعات دیگر، به این نتیجه رسیده‌اند که خواص ضدانعقادی آسپیرین منجر به انتشار توصیه‌هایی شده که افراد در معرض خطر حمله قلبی یا سکته مغزی ممکن است از درمان روزانه آسپیرین منفعت ببرند.
انجمن آمریکایی قلب توصیه می‌کند، افرادی که از حمله قلبی جان سالم به دربرده یا دیگرانی که در معرض خطر حمله قلبی قرار دارند، تحت نظر پزشک، روزانه یک عدد آسپیرین با دوز کم مصرف کنند. همچنین، کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده هم در ماه گذشته اعلام کرد، افراد 50 تا 59 سال که در معرض خطر بیشتر بیماری قلبی‌عروقی قرار دارند، روزانه یک عدد آسپیرین با دوز کم مصرف کنند تا از حمله قلبی و سکته مغزی پیشگیری شود. در شماره آینده، دیگر جنبه‌های این داروی شگفت‌آور بررسی خواهد شد.سپید
