با چه روش هایی می توانیم زندگی مبتلایان به آلزایمر را بهبود ببخشیم و مانع پیشرفت این بیماری در آنان شوم چه کمک هایی می توانیم به آن ها در این زمینه کنیم و بهترین وسایل کمکی در این زمینه کدامند
در هر 67 ثانیه یک نفر مبتلا به بیماری آلزایمر تشخیص داده میشود. این آمار واقعا شوکهکننده است اما تازه اول راه سختیهای این بیماری است. از هر سه فرد مسنی که در جهان فوت میشود، یکی از آنها از بیماری آلزایمر یا سایر علائم زوال عقل رنج میبرده است. آلزایمر هماکنون ششمین علت مرگ در کشورهایی چون بریتانیا و قبل از عواملی چون دیابت و خودکشی به حساب میآید.
این بیماری در جهان شایع شده اما واقعیتهای زوال عقل تا زمانی که این بیماری به سراغ کسی نیامده است معمولا نادیده گرفته میشود و اولین کسانی که از این بیماری رنج خواهند برد، نزدیکان بیمار خواهند بود.
ماه نوامبر «ماه آگاهی در مورد آلزایمر» نامیده شده و هدف از آن، حمایت از گسترش آگاهی درباره این بیماری غیرقابل درمان است. البته هدف مهمتر آن است که به افراد مبتلا به آلزایمر تجربه زندگی روز به روز راحتتری بدهد و در اینجاست که پای فناوریها به وسط کشیده میشود.
روت درو، رئیس خدمات خانوادگی و اطلاعات انجمن آلزایمر، در مورد نقش فناوریها در بهبود شرایط زندگی بیماران آلزایمری میگوید: «فناوری دستیار، تجربه زندگی برخی از افراد آلزایمری را دگرگون کرده و مبنای زندگی آنها را ساخته است. اما متاسفانه فناوری مورد مصرف یک بیمار، استاندارد لازم را برای بهبود شرایط زندگی بیماری آلزایمری دیگری ندارد. یعنی آنچه برای یک بیمار مورد مصرف دارد، ممکن است برای بیمار آلزایمری دیگر قابل استفاده نباشد».
با این حال، محققان چندین نوآوری را انتخاب کردهاند که مطمئنا به درد افرادی که از زوال عقل رنج میبرند، میخورند:
ساعت پر از اطلاعات واضح
یکی از علائم پیشرفت بیماری آلزایمر این است که بیمار به تدریج توانایی پیگیری ساعت را از دست میدهد و همین امر باعث میشود که حفظ انجام کارهای روتین روزانه برایشان سخت شود. به همین دلیل ساعتهای آنالوگ شاید بدتر این افراد را گیج کنند. پس بهتر است که از ساعتهای دیجیتالی با فونت بزرگ استفاده شود که تمامی اطلاعات روزانه مثل روز و ماه و سال را در کنار ساعت نشان میدهند.
این کار به افراد آلزایمری کمک میکند که درک بهتری از زمان عددی پیدا کنند. گزینههای دیگری نیز همانند ساعتهایی که روز هفته و حتی صبح و ظهر و شب را نشان میدهند، وجود دارد. به هر حال هرچقدر این ساعتها اطلاعات بیشتری را در اختیار بیمار قرار دهد، بهتر است.
لامپهای مبتنی بر حسگر حرکتی
لامپهای مجهز به حسگر حرکتی معمولا در ادارات برای کمک به مصرف بهینه انرژی مورد استفاده قرار میگیرند. اما برای کسانی که بیماری زوال عقل دارند، این لامپها میتوانند کمک کنند که شخص حتی در تاریکی راه خود را پیدا کند و دیگر مجبور نباشد که به دنبال کار طاقتفرسای یافتن کلید برق باشد. این نوع لامپها در شب از افتادن بیمار به زمین به دلیل برخورد با موانع نیز جلوگیری میکنند.
ست غذاخوری
با توجه به اختلالات شناختی و حسی افراد آلزایمری، این افراد معمولا گرایش بسیاری به غذا خوردن پیدا میکنند و افرادی که با آنها زندگی میکنند، به کلی الگوهای غذا خوردن خود را از دست میدهند. معمولا بیماران در حین غذا خوردن، به یکباره به سراغ کار دیگری میروند و گرسنه میمانند. اما ست ناهارخوری Eatwell که توسط طراح صنعتی شا یائو طراحی شده است، میتواند در جلوگیری از این سرخوردگی موثر باشد. یائو سالها روی رفتارهای آلزایمریها مطالعه کرده و این ست را به گونهای طراحی کرده که بیماران را به اتمام غذا تشویق میکند. این ست شامل کاسههای رنگارنگ و اشتهاآور است که با جزئیات دقیق و توجهی جامع طراحی شدهاند.
لیبلهای ساده
یک سری لیبل یا برچسبهایی طراحی شدهاند که از فناوری پیشرفتهای هم استفاده نمیکنند اما کاربرد بسیار زیادی برای آلزایمریها دارند. این برچسبها تکههای کاغذی هستند که میتوان در اتاقهای مختلف آنها را چسباند و کارهای روز به روز این افراد را روی آنها نوشت.
درو میگوید: «این لیبلهای نوشته شده یا حتی تصاویر سادهای از توالت یا یخچال به افراد مبتلا به آلزایمر کمک میکند که مناطق مختلف خانه را به راحتی شناسایی کنند و دیگر سرگردان در خانه راه نروند».
حسگرهای حرکتی و تشکهای حساس به فشار
شاید یکی از ترسناکترین علائم بیماری زوال عقل، گرایش این افراد به سرگردانی باشد. معمولا پرستاران این افراد مجبورند که ساعتها دنبال این افراد بروند زیرا این افراد بدون هیچ اطلاعی راه خود را میگیرند و میروند؛ بدون اینکه راه بازگشت را بلد باشند.
کنت شنازوکا، یک مخترع 15 ساله، در همین راستا جورابهایی با حسگرهای یکپارچه را طراحی کرده که لحظه به لحظه موقعیت بیمار را به پرستارش اطلاع میدهد. این حسگرها همچنین از طریق یک اپلیکیشن مکان فرد بیمار را اطلاع میدهند و این امر مانع گم شدن بیمار مخصوصا در شب میشود.
یک سری تشکهای مبتنی بر فناوری حساس فشاری نیز طراحی شدهاند که زمانی که فرد بیمار از رختخواب بلند میشود یا روی تشک جابهجا میشود، هشدارهایی به پرستار میفرستد.
کف کفش هوشمند
سیستم مکانیاب جهانی یا GPS کاربردهای بسیار زیادی دارد و این بار نیز به کمک افراد آلزایمری آمدهاند. مهندسان در این راستا، کفشی را طراحی کردهاند که زیره آن مجهز به GPS است و هوشمند است و مکان فرد بیمار را از طریق اپلیکیشن به موبایل خانواده یا پرستار وی ارسال میکند.