متاسفانه مصرف نوشابه روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می کند و باعث می شود آمار مبتلایان به پوکی استخوان نیز بالا رود چرا در کشور ما مردم از نوشیدنی های سالم و بی خطر استفاده نمی کنند و تمایل به مصرف نوشابه تا این حد زیاد است؟
یک پژوهشگر حوزه تغذیه و سلامت مواد غذایی، از جالی خالی نوشیدنی های سنتی در سفره های ایرانیان انتقاد کرد و گفت: متاسفانه ذائقه غذایی مردم جامعه ما دستخوش سیاست های سرمایه داری و بنگاه های اقتصادی قرار گرفته است با وجود اینکه غذاهای صنعتی و حتی شیمیایی از نظر ارزش غذایی بسیار ناچیز و قابل مقایسه با انواع غذاها و نوشیدنی های سنتی کشور ما نیست در سفره های خانواده ها جایگزین شده اند و امروزه فردی سراغ نداریم که نوشابه یا فست فود را نشناسد اما شربت سکنجبین یا آش دوغ را بشناسد.
دکتر حید احمدی زارع در گفت و گو با خبرنگار شفقنا زندگی، سرانه مصرف نوشابه در ایران را بسیار بالاتر از حد استاندارد آن در دنیا اعلام کرد و افزود: متاسفانه مصرف بالای نوشابه در جامعه ما یک امری فرهنگی و همچنین برنامه ریزی شده از سوی مسوولان است چرا که وقتی نوشیدنی های سنتی گذشته در خانواده ها از بین برود مطمئا نوشیدنی های صنعتی و شیمیایی مثل نوشابه جایگزین خواهد شد و از طرفی دیگر دولت با وارد کردن این نوشیدنی ها از کشورهای خارجی منبع درآمدی کلانی بدست می آورد بنابراین این یک سیاست برنامه ریزی شده از سوی مسوولان برای دست یابی به پول و درآمد است.
دوغ تنها نوشیدنی سنتی به جا مانده از گذشته
این پژوهشگر حوزه تغذیه در ادامه تصریح کرد: دوغ تنها نوشیدنی سنتی ایرانیان است که توانسته در برابر انواع نوشیدنی های صنعتی و شیمیایی مقاومت و جای خود را در سفره های خانواده ها حفظ کند این در حالی است که انواع نوشیدنی های سنتی ما نظیر آب زرشک، انجیر، گل گاوزبان، سکنجبین، آب آلبالو، آب زردآلو (که به خاطر منگنز بالا بهترین منبع برای رفع کم خونی افراد است)، شربت آبلیمو و انواع دیگر نوشیدنی ها به دلیل قیمت بالا و عدم حمایت مسوولان از تولید صنعتی این محصولات به فراموشی سپرده شده است و نوشابه یا انواع دیگر نوشیدنی های گاز دار که کاملا شیمیایی هستند و قیمت آن بسیار ارزانتر است جایگزین شده اند.
پوکی استخوان مهم ترین پیامد مصرف نوشابه
این استاد دانشگاه نوشابه های موجود در بازار را فاقد ارزش غذایی دانست و گفت: اسید فسفر موجود در نوشابه ها موجب از بین رفتن کلسیم بدن شده در نتیجه افراد از همان سنین پایین دچار بیماری پوکی استخوان که در جامعه ما نیز بسیار شایع است می شوند، اگر چه مصرف نوشابه‌های گازدار پیامدهایی دیگری همچون افزایش وزن و پوسیدگی دندان‌ها نیز به همراه دارد.
عوارض محیط زیستی بطری های نوشابه ها
به گفته دکتر احمدی زارع، بطری ها
ی نوشیدنی های گاز دار از جنس پلاستیک است علاوه بر اینکه خود مواد شیمیایی بکار رفته در این بطری ها برای سلامتی انسان بسیار خطر ناک است بلکه مشکلی اساسی برای طبیعت به شمار می رود چرا که حدود 90 تا 100 سال زمان نیاز دارد که یک بطری تجزیه شده و به چرخه طبیعت باز گردد.
عناصر تشکیل دهنده نوشابه های خارجی تا کنون مشخص نشده است
وی در ادامه یادآور شد: در حال حاضر 7 نوع نوشابه های گازدار خارجی در بازار وجود دارد که سال های سال دولت مجوز ورود این محصولات به کشور را داده است در واقع تمامی عناصر تشکیل دهنده این نوشیدنی ها شیمیایی هستند و تولید آنها یک فورمولاسیون خاصی دارد که به جز اسید فسفریک، تا کنون هیچ کسی نتوانسته متوجه شود که عناصر تشکیل دهنده این نوشیدنی های مضر و شیمیایی چیست، این در حالی است که در کشور ما نوشابه هایی دارای ارزش غذایی بالا و بدون کوچکترین مواد شیمیایی تولید شد اما به دلیل عدم حمایت دولت و عدم توان رقابت با نوشابه های خارجی که تماما شیمایی هستند از چرخه تولید خارج شد.
سیستم غذایی جامعه نیازمند آسیب شناسی جدی است
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه فرهنگ غذایی امروز جامعه ما نیازمند یک آسیب شناسی جدی است افزود: متاسفانه هیچ شفافیتی در سیستم غذایی کشور وجود ندارد مسوولان، کارشناسان، رسانه ها و فعالان این حوزه همواره از الگوی غذایی جامعه انتقاد و آن را نهی می کنند در صورتی که هنوز یک آسیب شناسی جدی در سیستم غذایی کشور ایجاد نشده است نفی کردن امری راحت است باید اتاق فکری تشکیل شود که برای اصلاح وضعیت موجود راهکار ارائه شود اینکه شعار بدهیم که نوشیدنی های گازدار مثل نوشابه مضر هستند چاره ای را حل نمی کند باید یک جانشینی برای این ذائقه مردم بیندیشیم و تلاش کنیم نوشیدنی های سنتی گذشته خود را به سفره های غذایی خانواده ها بازگردانیم.
دولت تا کنون نتوانسته سلامت و امنیت غذایی مردم را تامین کند
دکتر احمدی زارع در پایان به ضرورت تامین امنیت و سلامت غذایی توسط مسوولان تاکید کرد و گفت: رژیم غذایی خوب و مناسب برای ارتقای سلامتی از ضروریات است و مواد غذایی و تنوع آن موجب بروز بیماری‌های ناشی از سوء تغذیه می‌شوند. در این راستا ماده 84 قانون برنامه چهارم توسعه، دولت را موظف به نهادینه کردن مدیریت، سیاست گذاری، ارزشیابی و هماهنگی این قلمرو از جمله امنیت غذا و تغذیه در کشور، تامین سبد مطلوب غذایی و کاهش بیماری‌های ناشی از سوء تغذیه و گسترش سلامت همگانی کرده است. با تشکیل شورای عالی سلامت و امنیت غذایی و همچنین ارتقای فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه، در سال 1388 ابلاغ سند غذایی صورت گرفت؛ اما به نظر می‌رسد تا کنون اصلاح سبد غذایی مردم به نتیجه ای نرسیده است.
