آیا می دانستید گاهی اوقات استرس و اضطراب می تواند یکی از عوامل ایجاد کننده وسواس در افراد مختلف باشد و احساس گناه یا عذاب وجدان در ایجاد وسواس های مختلف در افراد نقش بسزایی دارند می خواهیم در این زمینه از راهنمایی های روانشناسان کمک بگیریم
یک روانشناس با تاکید بر اینکه احساس گناه میتواند باعث ابتلای فرد به وسواس شود، توضیح داد: «فردی که در کودکی اتفاق بدی برایش افتاده یا مورد سوءاستفاده قرار گرفته یا اتفاقی برخلاف باورهایش برایش رخ داده و… ممکن است به قدری دچار احساس گناه شود که این احساس گناه او را به سوی بیماری وسواس سوق دهد.»
دکتر پروین ناظمی، روانشناس و مشاور خانواده در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری سلامانه با بیان این مساله گفت: «برای درک بهتر این موضوع میتوان مثالی زد؛ کودکی را فرض کنید که مدام به او تاکید شده است نباید هرگز به صورت نامحرم نگاه کند و یکبار برحسب تصادف نگاه این کودک به نامحرم بیفتد و او به قدری دچار احساس گناه و اضطراب شود که از آن پس به شکل وسواس گونهای از نگاه به نامحرمها بپرهیزد و افکار منفی در این زمینه مدام او را آزار دهد.»
وی در ادامه افزود: «باید توجه داشت که در اینجا پرهیز از نگاه به نامحرم عامل وسواس نیست بلکه احساس گناه و اضطراب بیشازحد از این موضوع منجر به وسواس میشود همانطور که در یک خانم خانهدار ترس از آلودگی ممکن است باعث وسواس به شکل شستشوی بیش از حد شود.»
ناظمی همچنین با تاکید بر اینکه وسواس یک بیماری است که باید آن را جدی گرفت، گفت: «افرادی که در مراحل اولیه و خفیف وسواس برای درمان مراجعه میکنند اغلب کمتر نیاز به دارو درمانی دارند و با استفاده از برخی تمرینها و روشهای شناختی درمان میشوند اما در مراحل حاد نیاز به درمان دارویی بیشتر است تا جایی که گاهی 70 درصد درمان با استفاده از دارو و 30 درصد با کمک تکنیکهای روانشناختی خواهد بود.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی به افرادی هم که یکی از نزدیکانشان مبتلا به وسواس است، توصیه کرد: «اگر در خانواده یا دوستانتان، فردی به وسواس از جمله وسواس در امور مذهبی و… مبتلاست هرگز او را نصیحت نکنید و مدام به او گوشزد نکنید که چقدر این کارهای تکراری را انجام میدهد، چرا که با چنین سخنانی نهتنها کمکی به او نمیکنید بلکه باعث خواهید شد اضطرابش تشدید شده و در نتیجه وسواسش هم افزایش یابد. در برخورد با این بیماران بهتر است از راهکارهای غیرمستقیم استفاده شود.»
ناظمی در نهایت خاطرنشان کرد: «یکی از بهترین راهکارها در برخورد با افراد وسواسی این است که حواس فرد پرت شود. مثلا هنگام وضو گرفتن به او بگویید زود باش با هم برویم مسجد اگر عجله نکنی نماز اول وقت را از دست میدهیم. علاوه بر این، گاهی تغییر محیط هم میتواند کمککننده باشد به طور مثال ممکن است فرد در موقعیت خاصی یا مواجه با فرد مشخصی دچار اضطراب شود و همین اضطراب رفتار یا افکار وسواسی او را تشدید کند بنابراین رفع عوامل اضطرابزا کمککننده خواهد بود.»