چرا دچار کهیر می شویم و مهمترین علت های بروز کهیر در بدن ما کدامند؟چرا برخی کهیرها با سوزش و خارش همراهند چرا این حالت برای پوست ایجاد می شود و دلیل ایجاد این مشکلات پوستی کدامند؟
آمارهای موجود نشان می دهد بین 15 تا 20 درصد جمعیت جهان حداقل یک بار در طول زندگی دچار کهیر می شوند و 1 تا 5 درصد نیز کهیز مزمن می گیرند. عوارض کهیر نیز برخی از مبتلایان را به شدت آزار می دهد؛ به گونه ای که حدود 73 درصد افراد مبتلا به کهیر در طول بروز علائم در اجتماع ظاهر نمی شوند. در 74 درصد مبتلایان کیفیت کار حرفه ای کاهش می یابد و 63 درصد دچار اضطراب می شوند.
بیشتر متخصصان پوست بر این باورند که این بیماری پوستی بیش از آنچه به نظر می رسد بر روان افراد تاثیر منفی می گذارد و به همین دلیل شناختن آن و روش های پیشگیری از آن و درمانش اهمیت ویژه ای دارد. در این مطلب با دکتر محمدعلی نیفروش زاده، رئیس انجمن متخصصان پوست ایران و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در رابطه با این بیماری نسبتا شایع پوستی گفت و گو کرده ایم.
ضایعات پوستی کهیر چه مشخصاتی دارند؟
کهیر درواقع نوعی تورم قرمزرنگ پوست است که با خارش و گاهی سوزش و به ندرت با درد همراه می شود. این ضایعات معمولا بعد از گذشت چند دقیقه تا چند ساعت در ناحیه درگیر ناپدید و در منطق دیگری ظاهر می شوند. اندازه آنها هم می تواند از اندازه یک ماش تا یک بشقاب متغیر باشد. گاهی کهیرها به هم متصل می شوند و گاهی در سطح بدن پراکنده اند.
چرا برخی افراد به صورت مرتب دچار عود کهیر می شوند؟
به طور کلی کهیر 2 نوع است؛ کهیر حاد که معمولا قبل از 6 هفته کاملا برطرف می شود و کهیر مزمن که بیش از 6 هفته ادامه دار است و مرتبا عود می کند. مصرف مرتب و روزانه داروهای آنتی هیستامین برای افراد دچار کهیر لازم است.
آیا دلیل ابتلا به کهیر مشخص است؟
خروج پلاسما از مویرگ های ریز خونی به دلیل برخی مکانیسم های شیمیایی از جمله ترشح هیستامین باعث بروز کهیر می شود. برخی خوراکی ها (تنقلات، شکلات، گوجه فرنگی، تخم مرغ، انواع توت ها، شیر و ماهی)، داروها (آنتی بیوتیک ها، مسکن ها، خواب آورها، مکمل ها، آنتی اسیدها، قطره های چشمی و برخی ملین ها)، نیش حشرات و عفونت های ناشی از سرماخوردگی، گلودرد، سینوزیت و آبسه و برخی بیماری ها از جمله بیماری های کبدی و غدد و داخلی و برخی آلودگی های انگلی و بدخیمی ها، برخی عوامل فیزیکی مثل گرما و سرما و نور آفتاب، ارتعاشات و ورزش، تعریق و اضطراب، خاراندن و عوامل فشاری و… در ترشح هیستامین در بدن و بروز کهیر حاد نقش دارند اما دلایل بروز کهیر مزمن مشخص نیست و در دوسوم مبتلایان هرگز مشخص نمی شود.
درباره عامل بروز کهیر بیشتر بخوانید
آیا درمانی برای آن وجود دارد؟
برای کهیر حاد حذف عامل ایجادکننده مهم است اما در کهیر مزمن باید بیماری را علامتی درمان کرد و رفع کامل آن امکان پذیر نیست. برای تمامی مبتلایان مصرف داروهای آنتی هیستامینی در راس قرار دارد. البته این داروها تا قبل از بروز کهیر و برای پیشگیری، بیشتر موثرند و میزان تاثیر آنها بعد از بروز کهیر کم می شود.
پس مبتلایان باید روزانه این دارو را مصرف کنند؟
در افراد مبتلا به کهیر مزمن زیر نظر پزشک بله؛ اما در افراد مبتلا به کهیر حاد لازم نیست. این افراد می توانند در شرایط خاص مثلا در فصل سرد و خشک سال یا شرایطی که دچار اضطراب هستند با مشورت پزشک دارو مصرف کنند. آنتی هیستامین ها بدون عارضه نیستند و نه تنها خواب آورند بلکه باعث احتباس آب می شوند. در نتیجه خانم های باردار و سالمندان باید مراقب مصرف آن و هم چنین تداخلات دارویی باشند. در موارد اورژانسی که کهیر در بلع و تنفس اختلال ایجاد کند، گاهی حتی کورتون های تزریق تجویز می شوند.
آیا غیر از دارودرمانی، روشی برای تسکین خارش و علائم کهیر وجود دارد؟
برای تسکین علائم می توان از کمپرس سرد استفاده کرد. استفاده از عصاره گیاه بابونه هم می تواند خارش را کاهش دهد. پوشیدن لباس های سبک با الیاف طبیعی جلوی تحریک پوست را می گیرد و برخی تمرین های آرامش بخش مثل یوگا به کاهش اضطراب کمک می کند.
بیمارستان مشاهیر
می گویند مشهورترین فردی که در طول تاریخ به کهیر مبتلا بوده، ریچارد سوم، پادشاه انگلیس بین سال های 1483 تا 1485 بعد از میلاد مسیح بوده است. وی که از بیماری خود و منشاء آن کاملا آگاه بوده، آن را وسیله ای برای نابودی دشمنان خود کرده بود. ریچارد سوم دشمنان خود را به قصر دعوت می کرد و از آشپز می خواست توت فرنگی سرو کند و بعد از خوردن آن و در حالی که کهیر زده بود، مهمانان را محکوم می کرد که در غذا سم ریخته اند و به این بهانه آنها را روانه قتلگاه می کرد!
کهیر بارداری
دکتر مجتبی امیری*: کهیر بارداری یکی از مشکلات پوستی شایع دوران بارداری است که به ویژه در 3 ماهه سوم و در خانم هایی که برای نخستین بار است که باردار می شوند، بروز می کند. این بیماری پوستی با ضایعات خارش دار بیشتر ناحیه شکم و گاهی ران ها را درگیر می کند و تفاوت کهیر بارداری با سایر بیماری های پوستی دوران بارداری این است که اطراف ناف را درگیر نمی کند و همین موضوع آن را از سایر مشکلات پوستی دوران بارداری افتراق می دهد. این بیماری برای مادر و جنین خطرناک و مشکل ساز نیست. اما خارش شدیدی ایجاد می کند که تحمل آن برای خانم باردار سخت است.
بهتر است ضایعات خارش دار را متخصص معاینه کند تا تشخیص دقیق داده شود. کهیر بارداری در هفته های آخر بارداری شایع تر است و در اسرتیاها بیشتر نمایان می شود. دلیل بروز کهیر بارداری مشخص نیست اما گفته می شود کشش ایجاد شده در پوست باعث آزادی برخی آنتی ژن ها می شود که سرچشمه این ضایعات هستند.
با پایان بارداری معمولا کهیر رفع می شود اما در صورتی که شدت خارش بالا باشد می توان در مان های مضوعی متناسب با شدت خارش تجویز کرد. مصرف آنتی هیستامین خوراکی و دوزهای کم کورتون در 2 هفته آخر بارداری برای تسکین خارش اشکالی ندارد.
* متخصص پوست عضو هیات علمی بیمارستان بقیه ا…
هفته نامه سلامت – سمیه مقصودعلی:
