تا به حال برایتان پیش آمده که در زندگی مشترکتان احساس کنید که دیگر برقراری رابطه جنسی برایتان لذتبخش نیست و آنگونه که باید از روابط خود لذت ببرید. احتمالا اوایل این مساله را به خستگی و مشغله کاری زیادتان ربط دادهاید ولی باز در شرایطی که احساس خستگی هم نمیکردید، چنین حسی به شما دست داده! بد نیست بدانید که به گفته دکتر غلامحسین قائدی، روانپزشک جنسی انواع مشکلات پزشکی و بیماریها میتوانند باعث اختلال در عملکرد جنسی شوند.
این روانپزشک با اشاره به اینکه دلایل متعددی وجود دارد که میتواند باعث شود فرد از روابط جنسی خود لذت نبرد، توضیح داد: «عمدتا این دلایل در چند دسته تقسیمبندی میشوند دسته اول دلایل پزشکی است؛ از این رو وجود هر نوع مشکل پزشکی ممکن است باعث شود فرد نه فقط لذتی از رابطه جنسی خود نبرد بلکه حتی باعث از بین رفتن میل جنسی در فرد شود.»
قائدی با تاکید بر اینکه مطالعات مختلف نشان دادهاند که انواع مشکلات پزشکی و بیماریها باعث اختلال در عملکرد جنسی فرد میشوند، ادامه داد: «ابتلا به انواع بیماریها حتی سرماخوردگی ممکن است باعث اختلال در عملکرد جنسی شود و فرد میل به داشتن رابطه جنسی را از دست دهد و نتواند فعالیت جنسی لذتبخش و موفقی داشته باشد و به این دلایل زندگی جنسیاش، لذتبخش نباشد.»
وی به عامل موثر دیگر در کاهش لذت از روابط جنسی اشاره کرد و گفت: «علل روانپزشکی دومین عامل هستند که ممکن است باعث شود فرد از داشتن رابطه جنسی با همسرش لذت نبرد. در واقع نداشتن آمادگی ذهنی و روانی فرد برای داشتن رابطه جنسی میتواند بر عملکرد جنسی و نهایتا لذت جنسی تاثیر بگذارد، علاوه بر این، وجود مشکلات روانپزشکی نظیر استرس، اضطراب، افسردگی و… هم بر میل و عملکرد جنسی فرد تاثیر میگذارد.»
وی در ادامه افزود: «معمولا در یک رابطه جنسی لذتبخش و موفق، آمادگی ذهنی و روانی در کنار آمادگی جسمانی نقش مهمی دارد، طبیعی است که آشفتگیهای ذهنی فرد، استرس و مشکلات عصبی و خلقی باعث شوند که فرد بهجای تمرکز بر لذت بردن از رابطه بر عملکرد خود متمرکز شود و همین مساله منجر به ایحاد اضطراب عملکردی شود و در نتیجه رابطه جنسی لذتبخشی بین او و همسرش شکل نگیرد.»
دانشیار دانشگاه شاهد و عضو گروه پژوهشی خانواده و سلامت جنسی در ادامه گفتوگو به نقش عوامل محیطی در کاهش لذت جنسی اشاره کرد و توضیح داد: «سومین علت، شرایط محیطی است. شرایط محیطی شامل شرایط زمانی و مکانی است که رابطه جنسی زوجین در آن شکل میپذیرد. نبود احساس امنیت ناشی از قرار گرفتن در مکانی که فرد در آن احساس راحتی نمیکند و همچنین نبودن امکانات لازم و مناسب و وجود عوامل محیطی مزاحم و… همگی میتوانند بر عملکرد جنسی فرد تاثیر بگذارند و به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر رابطه جنسی و لذت بردن از آن موثر باشند. به عنوان مثال داشتن رابطه جنسی در محیطی که فرد دارای دغدغه و نگرانی از جمله نگران مراقبت از فرزندان یا نگران حضور افراد دیگر در منزل و… است یا حتی قرارگرفتن در شرایطی نامناسب مثل وجود نور، سرما و گرما و… همگی میتواند بر عملکرد جنسی و لذت بردن از رابطه تاثیر بگذارند و باعث شود زوجین آنطور که باید و شاید از رابطه با هم لذت نبرند.»
قائدی در پاسخ به این سوال که آیا روابط بینفردی زوجین هم تا هم در شکلگیری این مشکل میتواند نقش داشته باشد، یا نه گفت: «روابط بینفردی زوجین عامل دیگری است که در شکلگیری این مشکل نقش دارد. درواقع نوع رابطه فرد با همسر، میزان صمیمت و عاطفه در رابطه جنسی، شرایط فیزیکی، روحی و روانی همسر و تعاملات زوجین از جمله عواملی هستند که در این گروه جای گرفته و نقش مهمی در لذت بردن از رابطه جنسی ایفا میکنند. مطالعات متعددی نشان داده است که رابطه جنسی زوجینی که دارای تعارضات زناشویی، مشکلات و آسیبهای عاطفی و روابط آسیبدیده عاطفی هستند، لذتبخش و موفق نیست و عمدتا یک رابطه مکانیکی قلمداد میشود. در چنین روابطی لذت بردن از رابطه جنسی اتفاق نمیافتد و حتی ممکن است زوجین هیچ تمایلی برای داشتن رابطه جنسی نداشته باشند. درضمن، جدای از تعارضات بین فردی، فقدان آمادگی ذهنی و جسمانی همسر بر رابطه جنسی نیز تاثیر منفی میگذارد و باعث می شود زوجین از رابطه لذت نبرند.»
عضو گروه پژوهشی خانواده و سلامت جنسی در نهایت با تاکید بر اینکه کلیه عوامل ذکر شده میتوانند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد جنسی فرد و میزان رضایت وی از زندگی جنسیاش تاثیر داشته باشند، خاطرنشان کرد: «با این حال فقدان لذت از رابطه جنسی ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد که از طریق ارزیابی و بررسیهای تخصصی مشخص خواهند شد. از این رو زوجینی که احساس میکنند از رابطه جنسی با همسرشان لذت نمیبرند، پیشنهاد میشود حتما به متخصص مربوطه مراجعه کنند تا بررسیهای لازم صورت بگیرد.»
سلامانه