35 درصد از دانلودهای اینترنتی پورنوگرافیک است. درآمد حاصل از پورنوگرافی 97 میلیارد دلار برآورد می شود. این ها فقط بخشی از آمارهای مربوط به صنعت قبیح پورنوگرافی هستند که به کمیت درآمده اند اما در لایه زیرین هم کمیتی، کیفی های خاصی نیز نهفته است. هیچ وقت نمی توان به راحتی استعدادهای زایل شده از مسائلی مانند اعتیاد و پورنوگرافی را به عدد درآورد.
انحراف نوجوانان، تباهی خانواده ها، تنوع طلبی و خیانت از فجایعی است که به راحتی کمیت بردار نیستند. مسائل مربوط به تماشای فیلم های مستهجن برای نوجوانان و حتی کودکان پیچیدگی های خاص خود را دارد و این موضوع نیازمند بررسی های علمی و حتی ژورنالیستی است. ولی فاجعه وقتی ابعاد وسیعی می یابد که زنان و مردان متاهل به این پدیده روی می آورند.
کارشناسان چه می گویند؟
برای بررسی دلایل، تبعات و راهکارهای درمانی اعتیاد به پورنوگرافی افراد متاهل به سراغ کارشناسان و صاحب نظران در این زمینه رفتم تا بیشتر این موضوع را واکاوی کنم. دکتر علی ناظری، روان پزشک در پاسخ به این سوال که دلایل تماشای فیلم های مستهجن چیست می گوید:
«به طور کلی مشاهده تصاویر یا فیلم هایی که مضمون رفتار جنسی و پورنوگرافی را دارند، در انسان از سال های آغاز نوجوانی و یا حتی کمی پیش از آن صورت می گیرد که در ابتدا ممکن است صرفا جهت کسب اطلاع و رفع کنجکاوی در مورد رفتار جنسی انسان باشد. بعد از مدتی و با شروع بلوغ و آغاز کنش های جنسی، به عنوان رفتاری صورت می پذیرد که باعث تحریک جنسی افراد می شود.
این امر به خصوص در مورد مردان و افراد مذکر بیشتر است و ممکن است با عدم پیشگیری و آموزش های صحیح به انحراف منجر شود.» وی در مورد آسیب های ناشی از تماشای پورنوگرافی بیان می کند: «آسیب زایی هایی که از بستر تماشای این نوع فیلم ها گریبانگیر افراد می شود این است که ممکن است با تحریک غرایز جنسی، رفتارهای جنسی افراد تازه بالغ تهییج بیشتری شود به این معنا که رفتارهایی مانند خودارضایی یا پیگیری ایجاد رفتار جنسی را با جنس مخالف و یا احیانا با جنس موافق بیشتر کند که همه این مسائل آسیب زا هستند و ممکن است تماشای این فیلم ها به یک انحراف جنسی تبدیل شود که در روان پزشکی هم به عنوان یک بیماری تلقی می شود. به این معنی که فرد برای ارضای جنسی ترجیح بدهد به جای ارتباط با همسر و رابطه جنسی سالم به این فیلم ها روی بیاورد.»
از انحراف تا اعتیاد!
این روان پزشک برای درمان بیماری اعتیاد به پورنوگرافی، علاوه بر آموزش های صحیح به افراد گام های دیگری را نیز بر می شمارد و اظهار می دارد: «برای درمان این بیماری، به ویژه اگر شکل اعتیاد پیدا کرده باشد، روان درمانی هایی به کار می بریم که شبیه سایر اعتیادها است به این معنا که سعی می کنیم با تغییر عادات، تغییر محیط، آموزش، نهی برخی از رفتارها، تشویق برخی از رفتارهای مثبت و جایگزینی رفتارهای سازنده با رفتارهای مخرب، ذهن فرد را از یک عادت قدیمی به سمت عادات سازنده تغییر بدهیم. این درمان می تواند در مورد مصرف سیگار باشد یا در مورد استفاده از فیلم های مبتذل. یعنی در این زمینه اشتراکات زیادی وجود دارد.»
ناظری در مورد درمان افرادی که الزاما اعتیاد به پورنوگرافی ندارند ولی به تماشای این فیلم ها مبادرت می ورزند، می گوید: «ممکن است افرادی پیدا شوند که به پورنوگرافی اعتیاد ندارند و ترجیح می دهند به جای رفتار جنسی مشروع و سالم به پورنوگرافی روی بیاورند. این افراد نیازمند روان درمانی های مربوط به انحرافات جنسی هستند.
یعنی در درمان این افراد تلاش می شود در آن ها در درجه اول مجددا اعتماد به نفس و توانایی ابراز وجود صحیحی جنسی در یک رابطه عاطفی با جنس مخالف به ویژه همسر خودشان ایجاد شود. بعد از آنکه این افراد توانستند راه سازنده و درست ارتباط با جنس مخالف را بیاموزند، نهایتا در رفتار جنسی هم می تواند به یک رفتار نرمال نزدیک شوند و این را از طریق آموزش و تمرین و در افراد متاهل مشارکت و همیاری متقابل همسرشان می توانیم ایجاد کنیم.»
این روان پزشک هم چنین می گوید: «برخی از افراد در کنار این مشکل دچار بیماری های همراه مانند افسردگی و بروز برخی از اضطراب ها می شوند. اگر فردی دچار این بیماری های همراه شود، ما به عنوان روان پزشک وارد درمان این اختلالات روانی نیز می شویم و وقتی آن ها را هم برطرف می کنیم اراده فرد برای از بین بردن این اعتیاد یا انحراف تقویت می کنیم که این اراده خود به خود کمک کننده است.»
از وی در مورد شکسته شدن قبح عمل جنسی و بروز اختلالات اجتماعی در محیط های عمومی در اثر تماشای فیلم های مستهجن، پرسیدم که پاسخ داد: «البته حتی بدون اعتیاد به فیلم های پورن این رفتارهای نا به هنجار اجتماعی با اشاعه این فیلم ها می تواند در جامعه رشد پیدا کند. یعنی این فیلم ها قبح را از بین می برد. چون این فیلم ها به راحتی در دسترس هستند و زیاد دیده می شوند، طبیعتا میل جنسی را بیش از حد تحریک می کنند و این غریزه که قدرت بسیار بالایی برای درگیر کردن ذهن انسان دارد، اگر به اندازه لازم مدیریت نشود، می تواند تمام ابعاد فرد را تحت تاثیر قرار بدهد و فرد دائما در خدمت این غریزه خود باشد.»
فیلمنامه هایی نازل برای ترویج زندگی حیوانی
دکتر ناظری اشاره ای به قبح زدایی اجتماعی عمل جنسی توسط این فیلم ها می کند و می گوید:
«فیلم های پورن به ظاهر دارای فیلمنامه هایی- هرچند نازل- هم هستند، که این فیلمنامه ها هم نوعی قبح زدایی می کند. رفتار جنسی، کنشی است که باید از انسان در یک محیط خلوت، در فضای بسیار خصوصی و همیشه همراه با رعایت نوعی از شرم و شان انسانی صورت بگیرد. اما فیلم های مستهجن رفتارهای جنسی را به کنش های کاملا آزاد تبدیل می کند که در هر نوع فضا و محیط (حتی محیط کار)، با اشکال و البسه مختلف صورت می پذیرد و ما نباید این مسئله را نادیده بگیریم که برای ذهن انسان ها بسیار مخرب است و نوعی حریم شکنی محسوب می شود که تصوری در فرد به وجود می آید که این گونه رفتارها می تواند از انسان ها در هر نقطه ای و به هرشکلی سر بزند.»
وی با اشاره به موضع جوامع تولید کننده فیلم های مبتذل، نسبت به این پدیده نه چندان نوظهور ادامه می دهد: «واقعیت این است که رفتارهای این چنینی در خود کشورهای سازنده و اشاعه دهنده فیلم های مستهجن هم به صورت گسترده و آزادانه وجود ندارد. چون اصولا قانون گذاران این جوامع هم می دانند که اگر رفتارهای جنسی بی قید و شرط باشد، باعث اضمحلال جامعه می شود و نظام های اقتصادی آن ها از هم می پاشد.
باید درنظر داشت که این فیلم ها برای بهره برداری های اقتصادی تولید می شوند که متاسفانه در وهله نخست مخاطبان اصلی در جوامع هم جوانان و نوجوانان هستند و در وهله دوم جوامع توسعه نیافته و یا بهتر است بگوییم جوامع در حال توسعه هستند که به هر حال صاحب فرهنگ های خاص بوده و از طریق این تهاجم ممکن است ساختارهای ذهنی افراد و بعد نهاد خانواده به شدت متضرر شود.»
یک تیر و چند نشان فاجعه بار
دکتر حسین باهر، استاد جامعه شناسی و مشاور خانواده در گفت و گوی کوتاهی که با وی داشتم، اظهار داشت:
«آثار و تبعات تماشای فیلم ها و تصاویر مستهجن و پورن برای مردان و زنان متاهل در خانواده، تخریب ذهنیت، عفت و عصمت آنان است.» از دکتر باهر پرسیدم تماشای فیلم های پورن چه تاثیراتی در روابط اجتماعی میان افراد در محیط های بیرون از خانواده دارد؟ وی در این زمینه معتقد است افرادی که این تصاویر را تماشا می کنند یکدیگر را به چشم حیران می نگرند، البته نه همه و نه همیشه.
درواقع آثار مخرب تصاویر مبتذل حتی می تواند تا سطح کوچه و خیابان شهرها هم برسد و در نهایت منجر به خیانت شود. البته خیانت و دلایل کشش های آن کاملا اخلاف اخلاق به نظر می رسد اما مرزبندی اخلاق به ما نشان خواهد داد که این اتفاق تا کجای ماجرا تقصیر طرفین است.
رعایت حقوق جنسی طرف مقابل در روابط اجتماعی ما به شکلی که شخصیت فرد در آن مخدوش نشود از هر چیزی مهم تر است. به هنگام قرار ازدواج زن و مرد متقابلا متعهد می شوند رفتار جنسی شان را طوری تنظیم کنند که شخصیت طرف مقابل عرفا مخدوش نشود. ولی تماشای تصاویر مبتذل و اعتیاد به هرزه نگاری باعث می شود که عملا شخصیت یکی ز طرفین مخدوش شود و فرد نتواند به تعهد همسری خویش عمل کند.
دکتر باهر رابطه آسیب های اجتماعی مثل طلاق و خیانت با اعتیاد به فیلم های مستهجن را بدیهی می داند و بیان می کند: «با تماشای فیلم های مبتذل و اعتیاد به هرزه نگاری انتظارات جنسی بیننده بالا می رود و اگر طرف مقابل آن انتظارات را برآورده نکند دلسردی و سردمزاجی فراهم می شود و نهایتا احتمال طلاق عینی و یا ذهنی و یا خیانت فراهم می آید.» وی برای درمان اعتیاد به پورنوگرافی راهکارهایی را هم پیشنهاد می کند: «ضروری است که برای درمان اعتیاد به هرزه نگاری باید فرهنگ و سواد جنسی را در بین مردم بالا برد و سطح بی شرم شدن و بی حیایی را پایین آورد.»
از دید روان شناسان فهم و درک درجه اعتیاد به هرزه نگاری و قدرت آن در معتادان برای غیرمعتادان دشوار است. زمانی که افراد معتاد تحت فشار آن بحران قرار می گیرند هیچ چیز نمی تواند جلوی آن ها را بگیرد و اعتیاد بر زندگی آن ها حکمرانی می کند. جدایی و طلاق در این زمینه بسیار رواج دارد و البته کمتر رسانه ای می شود. فرد معتاد به سمتی حرکت می کند که همسر مجبور است او را همراهی کند و او خواستار رفتارهای عجیب و متنوع جنسی خواهد شد و این موضوع تا جایی پیش می رود که همسر که درجه اعتیاد را درک نمی کند و از این رفتارها هیچ لذتی نمی برد نمی تواند موضوع را تحمل کند و نتیجه آن جدال، جدای و طلاق خواهد شد.
دین، اخلاق و تعهد به تاهل
دین اسلام، به عنوان کامل ترین دین، روی مسائل جنسی و جلوگیری از انحرافات جنسی تاکیدهای ویژه ای دارد. اصولا معنویت گرایی و به خصوص روی آوردن به آموزه ها و گزاره های معنوی دین حیات بخش اسلام می تواند راهکارهای مناسبی را برای پیشگیری از انحرافات جنسی پیش روی همه بگذارد. یکی از اساسی ترین این آموزه ها آلوده نکردن نگاه به نامحرم است که تماشای فیلم های مستهجن در این ردیف قرار می گیرد. معمولا انحرافات جنسی از نگاه های آلوده نسبت به جنس مخالف آغاز و تا مراحل بالاتر پیش می رود.
بدین لحاظ، در متون قرآنی و روایی از آلودگی و عادت به این گونه نگاه ها شدیدا نهی شده است. قرآن کریم در آیات 30 و 31 سوره مبارکه نور، هم زنان و هم مردان را از آلودگی نگاه برحذر داشته و آن را زمینه ای برای پاکی دل و جان معرفی کره است و پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز ضمن امر به غض بصر، نگاه شهوانی را تیری مسموم از تیرهای شیطان معرفی می فرماید و برای کسی که این گونه نگاه را از ترس الهی ترک کند وعده ایمانی را داد که طعم و لذت آن را در قلبش احساس کند. از طرفی دیگر اخلاق هم حکم می کند انسان به قراردادهای نوشته و نانوشته اجتماعی و فردی خود پایبند باشد. هیچ آموزه اخلاقی نیست که روی وفای به عهد تاکید نکرده باشد و یا دست کم می توان گفت هیچ آموزه اخلاقی وفای به عهد را تقبیح نکرده است.
ازدواج هم قراردادی است که علاوه بر تعهدهای نوشته شده، تعهدهای نانوشته ای را هم شامل می شود. فرد متاهل، در همه نظام های سالم متعهد می شود روابط عاطفی نامشروع و خارج از چارچوب معقول و پذیرفته شده انجام ندهد و اساسا فلسفه ازدواج پایبندی دو نفر به همدیگر است. در چنین وضعیتی علاوه بر دین، اخلاق هم حکم می کند که تعهد باید حفظ شود و اگر شرایطی پیش آید که یکی از طرفین خود را با دیدن تصاویر مبتذل تحریک کند، اخلاقا به زوج یا زوجه خود خیانت کرده است.
سخن پایانی
تماشای فیلم ها و تصاویر هرزه با انگیزه های مختلفی اعم از تنوع طلبی و تحریک جنسی صورت می گیرد که باعث ایجاد انحراف و یا اعتیاد جنسی نامشروع می شود و برای درمان این اعتیاد و انحراف راهکارهای مختلفی مانند روان درمانی و آموزش جنسی و بالا بردن سطح سواد جنسی پیشنهاد شده است که منجر به تغییر عادات زشت می شود. تبعات تماشای فیلم های پورنوگرافی برای افراد متاهل می تواند به سردمزاجی و دلسردی از همسر و در نهایت به طلاق منجر شود.
رجوع به معنویت، دین، گزاره ها و آموزه های اسلامی، در جامعه اسلامی می تواند عاملی قوی در پیشگیری از انحرافات جنسی باشد که در دین مبین اسلام هم به آن توجه ویژه ای شده است. از طرف دیگر پایبندی به اخلاق و تعهد به تاهل هم سهم به سزایی در ایجاد روابط سالم جنسی بین همسران دارد. در حالت کلی می توان چنین برداشت کرد که تماشای فیلم های مبتذل توسط افراد متاهل، صورت بندی و پیکره اصلی خانواده و روابط زناشویی را بر هم می زند خود فرد باید در این زمینه اراده ای ایجاد کند تا زمینه بروز سردمزاجی فراهم نشود.