هورمون های دستگاه گوارش – پیام رسان های شیمیایی هستند که باعث تحریک و یا مهار کارکرد دستگاه گوارش میشود. اندام ها و ساختارهای دستگاه گوارش در تولید و انتشار هورمون های گوارشی در پاسخ به تغییرات شیمیایی و فیزیولوژیک کبا خوردن غذا و عبور آن از طریق دستگاه گوارش انجام میگیرد
اين نوع هورمون ها پلي پپتيد هايي هستند كه بوسيله ي سلول هاي اندوكرين معده روده ي باريك وبزرگ ساخته مي شود . اين هورمون ها باعث هضم وجذب پروتئين ها ،كربو هيدرات ها وليپيد ها از روده ي باريك مي شود .
بلع غذا باعث آزاد سازي هورمون هاي پانكراس از معده مي شود . به اين صورت كه بلع كربو هيدرات ها باعث ترشح GIP ( پلي پپتيد بازدارنده ي معده ) ،انتروگلوكاگون مي شود. در حلي كه بلع اسيد چرب باعث ترشح CCK
( كوله سيستوكنين ) نوروتانسين وموتيلين مي شود .
بطور كلي سه نوع هورمون گوارشي وجود دارد : گاسترين ، كوله سيستوكنين – پانكروزوئمين وسكرتين
گاسترين
محل: معده ودوازده
انواع :
1- گاسترين I : داراي 17 اسيد امينه
2- گاسترين II: داراي 17 اسيد امينه ريشه 12 داراي اتصال سولفاته به OH تيروزين
3- ميني گاسترين : داراي 17-4 اسيد آمينه ووزن 1700
4- گاسترين كوچك :داراي 17 اسيد آمينه گاسترين طبيعي بدن
5- گاسترين بزرگ :وزن 10000
مشخصه ساختاري :توالي LYS-LYS در جايگاه 18 .19 ( محل شكاف پيش ساز )
عمل : 1- ترشح اسيد معده 2- ترشح پپسين معده
نكته 1 : كوچكترين گاسترين كه قادر به پاسخ بيولوزيك است يك تترا پپتيد است
Trp- Met- Asp- Phe
نكته2: C ترمينال پنتا پپتيد در گاسترين با CCK يكسان است
ماده P: يك پپتيد 11 اسيد آمينه است كه روي فعاليت حركتي عضله صاف اثر دارد و توسط اتروپين نيز مهار نمي شود . ماده ي P اولين نورو پپتيد ي بود كه در مغر و روده مشاهده شد . ماده P عضوي از خانواده ي مرتبط به پپتيد ( نورو كينين Aو B ) كه تاكي كينين ناميده مي شود ، هستند.
بمبزين :
خانواده ي پپتيد هاي شبه بمبزين ( BLI) در معده ودوازدهه وجود دارد . ساختاري تترا دكا پپتيد ي دارد عملكرد ان عبارتست از :
1-تحريك ورهاسازي گاسترين CCK واسيد معده
2-انقباض كيسه ي صفرا
3- افزايش فشر خون
4-انقباض ماهيچه ي صاف
5-كاهش دفع كليوي ادرار
نوروتانسين :
محل: روده ومغز
عمل:
1- اثرات وازوديلاتوري
2- اثرات گوارشي : انقباض ايلئوم و فاندوس انبساط دوازدهه و افزايش ترشح گوارشي
3- اثرات پانكراتيك : افزايش ترشح انسولين وگلوكاگن
4- اثرات نورو اندو كرين : هيپوترميا افزايش ترشح ACTH، LH ،FSH ،GH و پرولاكتين
ممنون
سلام ممنون ازمطالب سایتتون میشه لطف کنین درمورد فیزیولوژی دو هورمون cckوسکرتین (فیزیولوژی)برای من مطلب اگه دارین ایمیل کنین(دانشجوی ارشد کاشمر هستم)