سرطان ریه عبارتست ازتومورهای بدخیم است که در ریه ها رشد می کنند. سرطان ریه ممکن است اولیه یا متاستاز ( گسترش به ریه ها از نقاط دیگر بدن ) . دو نوع اصلی از سرطان ریه وجود دارد : سرطان ریه سلول کوچک که به خصوص تهاجمی و غیر کوچک هستند .مزوتلیوما بدخیم نوع خاصی از سرطان که از قرار گرفتن در معرض آزبست ناشی می شود
سلولهای طبیعی با الگوی نرمال تمام سلولهای بدن تقسیم شده و رشد میکنند. ولی سلولهای سرطانی اینگونه نیستند. آنها رشدشان را بیوقفه ادامه میدهند و از حد نرمال بیشتر تکثیر مییابند. با وجودی که انواع مختلف سرطان شناخته شده است، ویژگی مشترک بین تمام انواع تومور در همین رشد خارج از کنترل است.
انواع مختلف سرطان، به اشکال متفاوت رفتار میکنند. مثلاً سرطان ریه و پستان، بیماریهای کاملاً متفاوتی هستند. سرعت رشد آنها و نیز پاسخ به درمانهای مختلف، متفاوت است. به همین دلیل بیماران سرطانی نیاز به درمانهایی دارند که مختص نوع خاص سرطانشان است. گاهی اوقات سلولهای سرطانی ميتوانند از تومور سازندهشان جدا و خارج شده و از طریق گردش خون یا سیستم لنفاوی در قسمتهاي دیگر بدن انتشار یابند. آنها ميتوانند در محلهاي جدید مستقر شوند و انواع جدید تومور ایجاد کنند. به این حالت، متاستاز گفته ميشود. سرطانی که به این شکل منتشر ميشود، سرطان متاستاتیک نامیده ميشود. با وجود انتشار سرطان به محلهاي جدید بدن، همچنان با نام خاستگاه اولیه در بدنشان نامیده ميشوند.
بهعنوان مثال، اگر سرطان پروستات به استخوان انتشار یابد، همچنان سرطان پروستات نامیده ميشود. اگر سرطان پستان به ریهها انتشار یابد، هنوز سرطان پستان است.
به بازگشت سرطان، در فردی که تحت درمان قرار گرفته و بدون علامت شده است، عود سرطان گفته ميشود.
سرطان ریه سلول کوچک چیست؟
مطالب این راهنما تنها در مورد سرطان ریة غیرسلول کوچک است. درمان هر نوع سرطان ریه (نوع سلول کوچک و نوع غیر آن) کاملاً متفاوت است. اکثر اطلاعات مربوط به یک روش، برای روش دیگر قابل استفاده نیستند. اگر مطمئن نیستند که چه نوع سرطان ریهای دارید، بسیار مهم است که از پزشکتان سؤال کنید تا مطمئن شوید که این اطلاعات برای شما مفیدند یا خیر.
سرطان ریه، سرطانی است که از ریهها منشأ ميگیرد. برای آشنایی بیشتر با سرطان ریه، باید با ساختار و عملکرد ریهها آشنا شوید.
ریهها:
ریهها دو عضو اسفنجی شکل در قفسة سینه هستند. ریة راست از 3 قسمت تشکیل شده است که به هر قسمت لوب گفته ميشود. ریة چپ از 2 لوب ساخته شده است. ریة چپ به دلیل وجود قلب در نیمة چپ قفسة سینه کوچکتر است. ریهها هوا را وارد و خارج بدن ميکند. آنها اکسیژن هوا را جذب و دیاکسیدکربن که یک مادة زائد است را دفع ميکنند. به پوشش اطراف ریهها، پردة جنب گفته ميشود که از ریهها محافظت ميکند و به آنها اجازه ميدهد حین تنفس، حرکت کنند. نای، مجرای عبور هواست و هوا را از محیط خارج وارد ریهها ميکند. نای به لولههاي باریکی به نام نایژه یا برونش تقسیم ميشود که آنها هم به همین شکل بیشتر تقسیم ميشوند و تبدیل به نایژک یا برونشیول ميشوند. در انتهای این انشعابات کوچک، کیسههاي هوایی نازکی به نام آلوئول قرار دارند.
شروع و انتشار سرطان ریه:
اکثر سرطانهاي ریه از جدار برونشها آغاز ميشوند. ولی ميتواند از سایر قسمتهاي ریه هم شروع شود.
سرطان ریه، اغلب چندین سال طول ميکشد تا رشد و گسترش یابد. در ابتدا، نواحی پیش سرطانی در ریهها ایجاد ميشود. این تغییرات بهصورت توده یا تومور نیستند. آنها توسط اشعة x قابل تشخیص نیستند و علامتی نیز ایجاد نميکنند. با گذشت زمان، این نواحی پیش سرطانی به سرطان واقعی تبدیل ميشوند. این سرطان، مواد شیمیایی تولید ميکند که باعث ایجاد عروق خونی جدید در اطراف ميشوند. این عروق تازه تشکیل شده، سلولهاي سرطانی را تغذیه ميکنند و منجر به تشکیل تومور ميگردند. در این زمان، تومور بهحدی بزرگ ميشود که با اشعة x قابل تشخیص شود.
این سلولهاي سرطانی ميتوانند شکسته شوند و به قسمتهاي دیگر بدن در فرآیند متاستاز پخش شوند. سرطان ریه یک بیماری تهدیدکنندة زندگی است، چون معمولاً قبل تشخیص در بدن پخش ميشود.
سیستم لنفاوی
یکی از راههاي انتشار سرطان ریه از راه سیستم لنفاوی است. عروق لنفاوی مثل وریدها هستند که به جای خون حاوی مایع لنف هستند. لنف یک مایع شفاف است که حاوی محصولات زیاد بافتی و سلولهاي ایمنی مقابلهکننده با عفونت است. سلولهاي سرطانی ریه ميتوانند وارد عروق لنفاوی شوند و در گرههاي لنفاوی اطراف برونش و فضای اطراف ریهها رشد کنند. وقتی سلولهاي سرطانی به غدد لنفاوی ميرسند، تقریباً به سایر بافتهای بدن هم انتشار یافتهاند. مرحلهبندی و تصمیمگیری در مورد نحوة درمان سرطان ریه به این بستگی دارد که آیا به غدد لنفاوی اطراف انتشار داشتهاند یا خیر.
انواع مختلف سرطان ریه
دو نوع مختلف سرطان ریه وجود دارند که به روشهاي کاملاً متفاوتی درمان ميشوند:
-
سرطان ریة سلول کوچک SCLC) Small Cell Lung Cancer)
-
سرطان ریة غیرسلول کوچک NSCLC) Non-Small Cell Lung Cancer)
اگر سرطانی تظاهرات هر دو نوع را داشته باشد، بهعنوان مخلوط سلول کوچک و بزرگ شناخته ميشود. اطلاعات این بخش راهنما، مربوط به سرطان ریة غیرسلول کوچک است.
سرطان ریة سلول کوچک SCLC) Small Cell Lung Cancer)
حدود10 تا 15 درصد تمام سرطانهای ریه، از نوع سلول کوچک هستند. نام دیگر SCLC، کارسینوم
oat cell و کارسینوم سلول کوچک تمایز نیافته ميباشد. این نوع سرطان، معمولاً از برونش نزدیک قسمت مرکزی قفسه سینه شروع ميشود. با وجود کوچک بودن سلولهاي سرطانی، سرعت رشد بالایی دارند و تومورهای بزرگی که در بدن منتشر ميشوند ایجاد میکنند. این خصوصیت بسیار مهم است چون در این شرایط، جراحی بهندرت یک انتخاب درمانی مناسب بوده و هیچگاه بهتنهایی به کار نميرود. درمان اصلی شامل داروهاییست که بیماری وسیع را از بین ميبرند. این نوع سرطان، همیشه در اثر سیگار کشیدن ایجاد ميشود و بسیار نادر است که فرد غیرسیگاری به این نوع سرطان مبتلا شود.
سایر انواع سرطان ریه
بهجز 2 نوع شایع سرطان ریه، تومورهای دیگری هم در ریهها وجود دارند. بعضی از آنها سرطانی نیستند و بسیاری دیگر هم سرطانیاند. بهعنوان مثال، تومور کارسینوئید، رشد کندی داشته و اغلب با جراحی قابل درمان است.
بهخاطر داشته باشید که سرطانی که از سایر اعضا مثل پستان، لوزالمعده، کلیه یا پوست منشأ ميگیرد و به ریهها انتشار ميیابد، مشابه سرطان ریه نیست. مثلاً سرطانی که از پستان منشأ گرفته و به ریهها منتشر شده، هنوز بهعنوان سرطان پستان شناسایی ميشود و سرطان ریه نیست. درمان این سرطانهاي انتشار یافته به ریه بستگی به محل اولیه و منشأ تومور دارد.
چه تعدادی از افراد به سرطان ریه از نوع سلول کوچک مبتلا ميشوند؟
سرطان ریه (هر نوع سلول کوچک و غیرسلول کوچک)، یک علت شایع منجر به مرگ در زنان و مردان است. مرگومیر ناشی از سرطان ریه بیشتر از سرطان رودة بزرگ، پستان و پروستات است. این سرطان در افراد زیر 45 سال نادر است. شانس متوسط ابتلای یک مرد در طول زندگی به سرطان ریه بهصورت 1 نفر از هر 13 مرد است. و در زنان این احتمال بهصورت 1 نفر از هر 16 نفر است. این اعداد و ارقام هر 2 گروه سیگاری و غیرسیگاری را شامل ميشود. برای افراد سیگاری، مسلماً ریسک ابتلا بالاتر است.
عوامل خطر ساز و نحوة پیشگیری:
چه عواملی سرطان ریة سلول کوچک را ایجاد ميکنند؟
عامل خطرساز یا ریسک فاکتور، هر عاملی است که شانس فرد را برای ابتلا به بیماری مثل سرطان تحت تأثیر قرار ميدهد. سرطانهاي مختلف، عوامل خطرساز متفاوتی دارند. بعضی از آنها مثل سیگار قابل کنترلند. ولی بعضی دیگر مثل سن فرد و سابقة خانوادگی غیرقابل تغییرند. ولی ریسک فاکتورها تعیینکنندة همه چیز نیستند. داشتن ریسک فاکتور و یا حتی بسیاری از این عوامل خطرساز، به این معنا نیست که شما حتماً مبتلا به بیماری ميشوید. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری، هیچ عامل خطرساز شناختهشدهای ندارند. حتی اگر فرد مبتلا به سرطان ریه، ریسک فاکتور هم داشته باشد، تعیین اینکه این عامل چه مقدار مرتبط با سرطان فرد است، بسیار مشکل است. هنوز هم، داشتن چندین ریسک فاکتور، شما را بیشتر مستعد ابتلا به سرطان ریه ميکند.
سیگار کشیدن
سیگار تاکنون یکی از ریسک فاکتورهای بسیار مهم ابتلا به سرطان ریه بوده است. تنباکو عامل 9 مورد از 10 فرد مبتلا به سرطان ریه ميباشد. هرچه مدت زمانی که فرد سیگار ميکشد و نیز تعداد پاکتهایی که روزانه مصرف ميکند، بیشتر باشد، این احتمال افزایش ميیابد. اگر فرد قبل شروع سرطان ریه، سیگار را ترک کند، بافت ریه به آهستگی به حالت طبیعی خود باز ميگردد. ترک سیگار در هر سنی، ریسک ابتلا به سرطان ریه را کاهش ميدهد. کشیدن پیپ و سیگار برگ و نیز سیگارهای سبک هم مشابه کشیدن سیگار عادی، منجر به سرطان ریه ميشوند.
در حال حاضر این نگرانی وجود دارد که قلیان یا سیگارهای با اسانس نعنا، ریسک ابتلا به سرطان را حتی نسبت به سیگارهای عادی بیشتر افزایش دهد. چون نعنا به افراد سیگاری این امکان را ميدهد که نفس عمیقتری بکشند.
در تماس با سیگار و فرد سیگاری بودن یا به اصطلاح سیگاری منفعل
افرادی که خودشان سیگار نميکشد ولی به دلیل تماس نزدیک با فرد سیگاری، دود سیگار را استنشاق ميکنند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. همسران افراد سیگاری که خودشان سیگار نميکشند، نسبت به سایر افراد 20 تا 30 درصد احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. تماس افراد غیرسیگاری با تنباکو در محیط کار هم ریسک ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهد.
قلیان
کشیدن قلیان در سالهاي اخیر در بین جوانان بسیار رایج شده است. تصور ميشود که قلیان از سیگار سالمتر و ایمنتر است. با وجودی که تنباکوی کمتری در ترکیباتی که در قلیان استفاده ميشود به کار ميرود، همچنان خطرناک و اعتیادآور است و نیز کشیدن قلیان منجر به سیگاری شدن در آینده ميشود.
رادون
رادون، یک گاز رادیواکتیو است که در اثر شکسته شدن طبیعی اورانیوم در خاک یا سنگ ایجاد ميشود. سطوح بالای اورانیوم در خاک یافت ميشود. رادون قابل دیدن، بوییدن و چشیدن نیست. این گاز معمولاً بهصورت خانگی ساخته ميشود و ریسک فاکتورهای احتمالی سرطان را ایجاد ميکند. سیگاریها بهخصوص به اثرات رادون بسیار حساسند.
آزبستوز
تماس به آزبستوز یک ریسک فاکتور دیگر سرطان ریه است. افرادی که با این ماده کار ميکنند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. مخصوصاً اگر سیگار بکشند، این احتمال بسیار بیشتر ميشود. هر دو گروه افراد سیگاری و غیرسیگاری که با آزبستوز تماس داشتهاند، احتمال بالاتری برای ابتلا به نوع خاصی از سرطان به نام مزویلتوم که از لایة پوشانندة ریه یعنی پردة جنب منشأ ميگیرد دارند. با وجودی که آزبستوز برای چندین سال مصرف ميشده، دولت استفاده از آن را در محل کار و نیز در محصولات خانگی متوقف کرده است. با وجودی که این ماده هنوز در بسیاری از ساختمانها وجود دارد، بهنظر نميرسد که تا زمانیکه به داخل هوا آزاد نشود، ضرری ایجاد کند.
سایر عوامل ایجاد سرطان در محیط کار
سایر موادی که ریسک ابتلا به سرطان را افزایش ميدهند و در محیط کار وجود دارند شامل: امواج رادیواکتیو مثل اورانیوم، مواد شیمیایی و معدنی استنشاقی مثل آرسنیک، برلیوم، کادمیوم، کلرید وینیل، ترکیبات حاوی نیکل و کروم، ترکیبات ذغالی، گاز خردل و …. ميباشند. دولت و صنعت در سالهاي اخیر در جهت محافظت از کارگران، قدمهاي بزرگی برداشته است. ولی خطر، همچنان باقی است و اگر شما با هرکدام از این مواد کار ميکنید، باید احتیاط کنید و تا حد امکان تماس خود را با آنها به حداقل برسانید.
رادیوتراپی روی ریهها
افرادی که تحت رادیوتراپی در ناحیة قفسة سینه برای درمان سایر سرطانها قرار گرفتهاند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. بهویژه اگر این افراد سیگار هم بکشند. زنان غیرسیگاری که تحت درمان رادیوتراپی پستان بعد عمل جراحی لامپکتومي (برداشتن توده از پستان) درمانی سرطان سینه قرار گرفتهاند. بهنظر نميرسد تا زمانیکه سیگار نکشند، احتمال بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه داشته باشند.
آرسنیک
سطوح بالای آرسنیک در آب آشامیدنی، احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهد. این احتمال حتی برای افراد سیگاری بالاتر هم ميباشد.
سابقة شخصی یا خانوادگی سرطان ریه
اگر مبتلا به سرطان ریه هستید، احتمال بالاتری برای ابتلا به نوع دیگر سرطان ریه دارید. بستگان درجة اول (خواهر، برادر یا فرزندان) فرد مبتلا به سرطان ریه، مختصری احتمال ابتلای بالاتری برای سرطان ریه دارند. تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
رژیم غذایی و ویتامینها
بعضی تحقیقات نشان ميدهند که رژیم غذایی با میوه و سبزیجات پایین، احتمال ابتلا به سرطان ریه در افرادی که در تماس با دود تنباکو قرار ميگیرند را مختصری افزایش ميدهد. بهنظر ميرسد که میوه و سبزیجات ميتوانند اثر محافظتی در برابر ابتلا به سرطان ریه داشته باشند. از طرف دیگر، در دو مطالعة انجام شده مشخص شده است که افراد سیگاری که مکملهاي حاوی بتاکاروتن مصرف ميکنند، شانس بالاتری برای ابتلا به سرطان ریه دارند. نتایج نشان ميدهند که افراد سیگاری نباید ترکیبات حاوی بتاکاروتن مصرف کنند.
آلودگی هوا و یا آلایندههاي محیطی
در شهرهای بزرگ، آلایندههاي هوا، مختصری ریسک ابتلا به سرطان ریه را افزایش ميدهند. ولی این افزایش همچنان نسبت به اثر دود سیگار نقش بسیار کمتری در افزایش ریسک ابتلا به سرطان ریه دارد.
در کل حدود 5% از تمام علل مرگ ناشی از سرطان ریه به دلیل آلودگی محیط زیست و هواست.
مصرف ماری جوانا
مصرف ماری جوانا، احتمال ابتلا به سرطان دهان و حلق را افزایش ميدهد. محتوای تار در سیگارهای ماری جوانا نسبت به سیگارهای عادی بسیار بیشتر است. بسیاری از ترکیبات ایجادکنندة سرطان در تنباکو، در ماری جوانا هم وجود دارند. این ماده بهصورت استنشاقی و عمیق تنفس شده و منجر ميشود که دود، مدت زیادی در ریهها باقی بماند. ولی به دلیل اینکه مصرف این ماده قانونی نیست، جمعآوری اطلاعات در مورد آن و تأثیر آن بر بدن بهراحتی مقدور نميباشد.
تغییرات DNA و ژن
در طی چندین سال اخیر، دانشمندان پیشرفتهاي زیادی در مورد شناسایی اثر ریسک فاکتورها روی تغییرات DNA و ژن که منجر به سرطانی شدن سلول ميشوند، داشتهاند. DNA یک مادة ژنتیک است که تقریباً دستورالعمل هر کاری که سلولهایمان انجام ميدهند را دارد. هدف تحقیقات فعلی در این زمینه، یافتن روشهاي تشخیصی است که بتوانند سرطان ریه را در مراحل اولیه با تشخیص تغییرات نقطهای در ژن و DNA، شناسایی کنند. ولی این روشهاي تشخیصی هنوز برای استفادة عادی در دسترس نیستند. در حال حاضر پزشکان روی عدم مصرف تنباکو و سایر عوامل افزایندة ریسک سرطان ریه تأکید دارند.
آیا سرطان ریة سلول کوچک، قابل پشیگیری است؟
بعضی افراد مبتلا به سرطان، هیچ عامل خطرساز شناخته شدهای ندارند. با وجودی که امروزه ميدانیم چگونه از بسیاری از سرطانهاي ریه پیشگیری کنیم، هنوز روش پیشگیری از تمام آنها را نميدانیم. بهترین راه جلوگیری از سرطان ریه، سیگار نکشیدن است. اگر از قبل سیگار ميکشید، سعی کنید آن را قطع کنید. همچنین باید از تنفس در محیطی که فرد سیگاری وجود دارد هم دوری کنید. رادون نیز یک علت سرطان ریه است. با درمان و آزمایشهاي خانگی ميتوانید میزان تماس خود را در صورت لزوم کاهش دهید. رژیم غذایی مناسب با مقدار زیادی میوه و سبزیجات به جلوگیری از سرطان ریه کمک ميکند.
تشخیص زودرس، تشخیص و مرحلهبندی
چگونه سرطان ریة سلول کوچک شناسایی و یافت ميشود؟
به دلیل اینکه اغلب، اکثر افراد مبتلا به سرطان ریه هیچ علامتی ندارند، تنها تعداد کمي از موارد سرطان ریه در مراحل اولیه قابل تشخیصاند. وقتی سرطان ریه در مراحل اولیه تشخیص داده ميشود، معمولاً به دلیل تستهاي تشخیصی دیگری است که برای بیماری یا موارد دیگر به کار رفته.
1. غربالگری سرطان ریه
غربالگری به معنی استفاده از تستها و یا روشهاي تشخیصی برای یافتن بیماری (مثل سرطان) در افرادی است که هیچ علامت بالینی ندارند. چون سرطان ریه معمولاً قبل علامتدار شدن، از محدودة ریهها تجاوز ميکند و منتشر ميشود، روش غربالگری مناسب برای تشخیص زودرس بیماری، جان بسیاری از افراد را نجات ميدهد.
گرافی قفسة سینه با اشعة x و بررسی میکروسکوپی خلط از نظر یافتن سلولهاي سرطانی، سالها مورد مطالعه قرار گرفتهاند. این مطالعات نشان ميدهند که این روشهاي غربالگری، برای تشخیص زودرس سرطان ریه خیلی مناسب نیستند و احتمال درمان فرد را افزایش نميدهند. به همین دلیل، این روشهاي غربالگری، حتی برای افراد پرخطر مثلاً سیگاری هم برای تشخیص سریع بیماری توصیه نميشوند.
اخیراً یک روش استفاده از اشعة x به نام سی.تی.اسکن اسپیرال، پیشرفتهایی در زمینة شناسایی سرطان ریه در افراد سیگاری و در تماس با سیگاریها، نشان دادهاند. ما هنوز نميدانیم که آیا این روش، مرگومیر ناشی از سرطان ریه را کاهش ميدهد یا خیر. یک مشکل بزرگ این است که این روش خیلی اختصاصی نیست و معمولاً مواردی که سرطانی نیستند را هم به اشتباه تشخیص داده و شناسایی ميکند. و در نتیجه منجر به تستهاي آزمایشگاهی یا حتی جراحیهاي غیرضروری ميشود.
برای مشخص کردن میزان مفید بودن این روش، مطالعة بزرگی در حال انجام است که به آن کارآزمایی ملی غربالگری ریه (NLST) National lung Screening Trial گفته ميشود. وقتی نتایج آماده ميشود، ميتوانیم نظر و ایدة بهتری در مورد میزان اثربخشی سي.تي.اسکن اسپیرال در تشخیص زودرس سرطان ریه و نجات جان افراد بدهیم. تا آن زمان، افرادی که اکنون سیگار ميکشند، در گذشته سیگار ميکشیدند، و یا بهطور غیرمستقیم و منفعل در تماس با فرد سیگاری بودهاند، و نیز کسانی که در محیط کارشان در تماس با مواد خطرساز بودهاند، باید از احتمال بالایشان برای ابتلا به سرطان ریه مطلع باشند. آنها باید در مورد میزان ابتلا به سرطان ریه و نیز فواید و معایب غربالگری برای سرطان ریه با پزشکشان مشورت کنند. در حالیکه بسیاری از مطالعات پیشنهاد ميکنند که سي.تي.اسکن قادر است سرطان ریه را در مرحلهای که اکثراً قابل درمان است تشخیص دهد، مطالعات دیگر بیان ميکنند که در موارد بسیاری این اسکن قادر نیست بهطور قطعی به ما بگوید که آیا فرد مبتلا به سرطان است یا خیر.
در چنین مواردی، فرد به تستهاي تشخیصی بیشتری نیاز دارد که ممکن است هزینة زیادی داشته باشد و نیز برای فرد عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. اگر بعد از صحبت کردن در مورد تمام موارد فوق با پزشکتان، همچنان علاقمند به انجام این تستها بودید، مطمئن شوید که محلی را انتخاب کنید که تجربة کافی و مناسب در غربالگری سرطان ریه با برنامة مناسب در افراد پرخطر داشته باشند.
افراد سیگاری باید بهخاطر داشته باشند که بهترین راه برای جلوگیری از مرگ در اثر سرطان ریه، ترک سیگار است.
2. نشانهها و علائم بالینی شایع سرطان ریه:
اکثر سرطانهاي ریه تا زمانیکه در بدن منتشر نشدهاند، علامتی ایجاد نميکنند. ولی شما باید در صورت داشتن هر کدام از مشکلات زیر، سریعاً به پزشکتان اطلاع دهید. اغلب، این مشکلات در اثر علل دیگری بهجز سرطان هم ایجاد ميشوند. ولی اگر سرطان ریه برایتان تشخیص داده شود، درمان سریع و فوری به معنی این است که قابل درمان خواهید بود و یا مدت طولانیتری با کیفیت بهتر زندگی خواهید کرد. شایعترین علائم بالینی سرطان ریه موارد زیر هستند:
-
سرفة مداوم و مزمن که برطرف نميشود.
-
درد قفسة سینه که اغلب با نفس عمیق، سرفه، خندیدن تشدید ميشود.
-
خشونت صدا
-
کاهش وزن یا بیاشتهایی
-
خلط خونی یا آجری و صورتی رنگ
-
تنگی نفس
-
عفونتهاي تنفسی مثل برونشیت و پنومونی که مرتباً تکرار ميشوند و عود ميکنند.
-
شروع خس خس سینة تازه
-
وقتی سرطان ریه به اعضای دوردست انتشار یابد علائمي مثل درد استخوان، ضعف و بیحسی دستها و پاها، سردرد و سرگیجه و تشنج، زردی پوست و سفیدی چشم، تودههاي زیر پوستی در اثر انتشار تومور به پوست یا غدد لنفاوی گردنی و یا سوپراکلاویکولار (غدد لنفاوی بالای کمربند شانه) ایجاد ميشوند. در صورت داشتن هر یک از علائم فوق، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
3. اگر پزشکتان شک کند که مبتلا به سرطان هستید:
پزشک بعد از گرفتن شرح حال و سؤالاتی در مورد سلامت و انجام معاینة بالینی، تستهاي تشخیصی زیر را درخواست ميکند:
تستهاي تصویربرداری:
تستهاي تشخیصی متفاوتی وجود دارند که ميتوانند تصاویری از بدن شما تهیه کنند. بعضی از این روشها برای تشخیص و یافتن سرطان، تعیین انتشار آن و یا میزان اثربخشی درمان به کار ميروند:
عکس قفسة سینه با اشعة x:
این روش، اولین تستی است که پزشکتان برای بررسی ضایعات ریة شما درخواست ميکند. اگر این گرافی طبیعی باشد، به احتمال زیاد سرطان ریه ندارید. ولی اگر ضایعة مشکوک یا غیرطبیعی مشاهده شود، پزشک، تستهاي تشخیصی بیشتری درخواست ميکند.
سي.تي.اسکن:
روش خاصی از استفاده از اشعة x است. در این روش بهجای تهیة یک عکس، اسکنکنندهها تصاویر متعددی در حین عبور دستگاه از بدن شما ميگیرند. سپس این تصاویر توسط کامپیوتری ترکیب شده و به مجموعهای از برشها از بدن شما تبدیل ميشود. ممکن است قبل انجام سي.تي.اسکن، از شما خواسته شود که مایع مخصوصی را بنوشید و یا از شما رگ محیطی گرفته شود تا از طریق آن، مادة حاجب تزریق شود. این اقدامات کمک ميکنند تا ساختارهای درونی بدنتان بهتر مشخص و قابل بررسی شوند. مادة حاجب ممکن است در بعضی افراد گرگرفتگی (نوعی احساس گرمای شدید بهخصوص در صورت) ایجاد کند. بعضی از افراد به این مواد آلرژی و حساسیت دارند و بهدنبال آن دچار کهیرهای پوستی ميشوند. بهندرت، عوارض جدی مثل اختلالات تنفسی و یا افت فشار خون در اثر ورود این مواد حاجب به بدن ایجاد خواهد شد. در صورت ایجاد هر کدام از این عوارض به دنبال استفاده از مادة حاجب رادیوگرافی، حتماً به پزشکتان اطلاع دهید. گرفتن سي.تي.اسکن نسبت به گرافی طبیعی با اشعة x زمان بیشتری طول ميکشد. سي.تي.اسکن، به پزشک اطلاعات دقیق جزئی در مورد اندازه، ظاهر و محل تومور ميدهد. همچنین غدد لنفاوی بزرگ که ممکن است حاوی سلولهاي سرطانی باشند را هم مشخص ميکنند. سي.تي.اسکن برای یافتن سایر تومورها که در نتیجة انتشار سرطان و متاستاز در سایر اعضای بدن انتشار یافتهاند هم کاربرد دارند.
MRI :
در این روش از امواج رادیویی و مغناطیسی قوی، بهجای اشعة x برای تصویربرداری استفاده ميشود. اسکن MRI نسبت به گرافی اشعه x زمان بیشتری طول ميکشد (اغلب تا یک ساعت). همچنین برای این کار شما باید در یک محفظة باز و لولهای شکل قرار بگیرید که برای بسیاری از افراد ناخوشایند است.
این نوع اسکن برای یافتن سرطان ریة انتشار یافته به مغز و نخاع بسیار مفید است.
اسکن PET :
در این روش، از نوعی شکر حاوی اتم رادیواکتیو استفاده ميشود. سلولهاي سرطانی در بدن مقدار زیادی شکر جذب ميکنند. سپس این فعالیت رادیواکتیو، توسط دوربین مخصوصی تشخیص داده ميشود. این تست قادر است نشان دهد که آیا سرطان به غدد لنفاوی انتشار داشته است یا خیر. همچنین مشخص ميکند اگر ضایعة غیرطبیعی در عکس ساده قفسه سینه با اشعة x دیده شود، سرطانی است یا غیرسرطانی. این اسکن همچنین برای تعیین محل متاستاز، وقتی که پزشک شک به متاستاز دارد ولی محل دقیق آن را نميداند بهکار ميرود. دستگاههاي جدیدتر، سي.تي.و اسکن PET را با هم دارند و بدین ترتیب امکان تهیه تصویر دقیق و جزئی از تومورهای بسیار کوچک و نقطهای ریه، فراهم ميکنند.
اسکن استخوان:
برای انجام این نوع اسکن، مقدار کمي از مادة رادیواکتیو بهصورت وریدی تزریق ميشود. مقدار مادة مورد استفاده بسیار کم بوده و معمولاً عوارض جانبی درازمدت ایجاد نميکند. این مادة رادیواکتیو در بعضی نواحی استخوان که به دلیل وجود سرطان، حالت طبیعی نداشته و غیرطبیعیند، قرار ميگیرد. در تصاویر اسکن استخوان این نواحی بهصورت نواحی متراکم، خاکستری یا سیاه دیده ميشود که به آنها نقاط داغ گفته ميشود. با وجودی که اغلب این نواحی، به معنی وجود سرطان متاستاتیک استخوان است ولی در سایر مشکلات و بیماریهاي استخوان هم این نقاط داغ ممکن است دیده شود.
اسکن PET که در بیماران مبتلا به سرطان ریه از نوع غیرسلول کوچک انجام ميشود، معمولاً انتشار تومور به استخوان را تشخیص ميدهد. در نتیجه از اسکن استخوان برای تشخیص متاستاز این نوع سرطان به استخوان امروزه خیلی استفاده نميشود. اسکن استخوان، اغلب وقتی احتمال انتشار سرطان به استخوان (به دلیل وجود علائم استخوانی) وجود دارد و سایر تستهاي تشخیصی قادر به تأیید نیستند، کاربرد دارد.
اسکن PET که در بیماران مبتلا به سرطان ریه از نوع غیرسلول کوچک انجام ميشود، معمولاً انتشار تومور به استخوان را تشخیص ميدهد. در نتیجه از اسکن استخوان برای تشخیص متاستاز این نوع سرطان به استخوان امروزه خیلی استفاده نميشود. اسکن استخوان، اغلب وقتی احتمال انتشار سرطان به استخوان (به دلیل وجود علائم استخوانی) وجود دارد و سایر تستهاي تشخیصی قادر به تأیید نیستند، کاربرد دارد.
آزمایشهای بافت شناسی، پاتولوژی و سیتولوژی (سلول شناسی):
هدف این دسته از آزمایشها، اطمینان از این است که آنچه در گرافیهاي تشخیصی بهصورت غیرطبیعی شناسایی ميشود، بهطور قطعی سرطان ریه است. همچنین این تستها قادرند، نوع دقیق سرطان ریه و میزان انتشار و متاستاز آن را مشخص کنند.
پاتولوژیست، پزشکی که متخصص کارهای آزمایشی و تشخیصی بیماریهایی مثل سرطان است، سلولهاي تهیه شده را زیر میکروسکوپ مشاهده ميکند. اگر هر نوع سؤالی در مورد گزارش پاتولوژی خود یا سایر تستهاي تشخیصی دارید، از پزشکتان سؤال کنید.
بعضی از این آزمایشهای سیتولوژی / پاتولوژی و بافتی شامل موارد زیرند:
بررسی سیتولوژی (سلولی) خلط:
یک نمونه از موکوسی که با سرفه از ریههایتان خارج کردهاید برای بررسی از نظر وجود سلولهاي سرطانی زیر میکروسکوپ مشاهده ميشود.
بیوپسی سوزنی ظریف (FNA) Fine Needle Aspiration :
در این روش، از یک سوزن بلند و باریک برای نمونهگیری از سلولهاي ناحیهای که بهنظر ميآید سرطانی است استفاده ميشود و زیر میکروسکوپ از نظر بررسی وجود سلولهاي سرطانی مشاهده ميشود.
برونکوسکوپی
در این روش، یک لولة ظریف و انعطاف پذیر به نام برونکوسکوپ وارد برونش ميشود. این روش برای تشخیص و شناسایی تومورها استفاده ميشود و با استفاده از آن ميتوان نمونههایی از بافتها یا مایعات تهیه کرد و از نظر وجود سلولهاي سرطانی بررسی کرد. برای انجام این آزمایش، داروهای آرامبخش و خوابآور به بیمار داده ميشود.
اولتراسونوگرافی داخل برونشی
در این روش، از امواج صوتی برای تهیه تصاویر قسمتهایی از بدن استفاده ميشود. برای انجام این آزمایش یک لولة ظریف و انعطاف پذیر برونکوسکوپ به یک دستگاه سونوگرافی در انتهای آن متصل ميشود و از راه نای داخل ميگردد. اگر نواحی مشکوک مثل غدد لنفاوی بزرگ شده در سونوگرافی مشاهده شد، یک سوزن توخالی از راه برونکوسکوپ و تحت هدایت سونوگرافی وارد منطقه شده و نمونه تهیه ميکند. سپس این نمونههاي بافتی زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلولهاي سرطانی بررسی ميشوند.
اولتراسونوگرافی آندوسکوپیک مری:
این روش بررسی، تقریباً مشابه اولتراسونوگرافی داخل برونشی ميباشد. با این تفاوت که در آن از آندوسکوپ که یک لولة ظریف و انعطافپذیر است استفاده ميشود. این لوله از راه حلق و مری پایین فرستاده ميشود. مری دقیقاً پشت نای قرار دارد. این روش همراه دادن بیحسی موضعی با دارو و آرامبخشی مختصر انجام ميشود. تصاویر سونوگرافی از داخل مری به یافتن غدد لنفاوی متورم و بزرگ شده داخل قفسة سینه که ممکن است حاوی سلولهاي سرطانی ریه باشد کمک ميکند. اگر در این روش، نواحی مشکوک مثل غدد لنفاوی بزرگ شده توسط سونوگرافی تشخیص داده شود، یک سوزن توخالی از طریق آندوسکوپ برای نمونهگیری از آنها فرستاده ميشود. سپس نمونههاي تهیه شده زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلولهاي سرطانی بررسی ميگردند.
بررسی مدیاستن (داخل قفسه سینه) بهصورت مدیاسیتنوسکوپی یا مدیاسیتنوتومی:
هر دوی این روشها، این امکان را فراهم ميکنند که ساختارهای بین دو ریه و پشت استخوان جناغ را بررسی کنند و از این نواحی که به آنها، مدیاستن گفته ميشود، نمونه تهیه کنند. این روش در اتاق عمل تحت بیهوشی عموميانجام ميگیرد. تفاوت این دو روش در محل و اندازة برشی است که برای بررسی منطقة مذکور لازم است.
توراکوسنتز و توراکوسکوپی:
این آزمایشها، برای بررسی تجمع مایع در اطراف ریهها ناشی از سرطان و یا مشکلات دیگر مثل نارسایی یا انفارکتوس قلبی بهکار ميرود. برای انجام توراکوسنتز، پوست را بیحس کرده و یک سوزن از فاصلة بین دندهها برای تخلیة مایع وارد شده و جایگزین ميشود و مایع خارج شده، از نظر وجود سلولهاي سرطانی بررسی ميشود. برای انجام توراکوسکوپی، با استفاده از یک لولة باریک و سبک که به یک دوربین ویدیوئی متصل است، فضای بین دو ریه و جدار قفسة سینه، بررسی ميشود. با انجام این کار، پزشک ميتواند باقیماندة سرطان در ریه و یا جدار قفسه سینه را تشخیص دهد و نمونههاي بافتی کوچکی برای بررسی زیر میکروسکوپ تهیه کند. از این روش همچنین برای نمونهگیری از غدد لنفاوی و مایع لنفاوی و پیشبینی رشد تومور به بافتها و اعضای اطراف استفاده ميشود.
تستهاي آزمایشگاهی و سایر روشهاي بررسی:
نمونههاي بیوپسی و سایر آزمایشها به آزمایشگاه فرستاده ميشوند تا نمونهها در زیر میکروسکوپ از نظر وجود سلولهاي سرطانی بررسی شوند. اگر وجود سرطان تأیید شود، نوع سرطان، تشخیص داده ميشود. از آزمایشهای خاصی برای طبقهبندی سرطان استفاده ميشود.
سرطان سایر اعضا هم ميتوانند به ریهها انتشار یابند. شناسایی منشأ سرطان بسیار مهم است. چون درمان برای انواع مختلف سرطان، متفاوت است.
آزمایشهای خونی:
از این آزمایشها، برای تشخیص سرطان ریه استفاده نميشود ولی برای بررسی سلامت کلی بیمار مفیدند. آزمایش شمارش سلولهاي خونی، نشان ميدهد که تعداد انواع مختلف سلولهاي خونی به چه صورت است. این آزمایشها، اغلب وقتی فرد تحت شیميدرمانی است، انجام ميشود. چون این داروهای شیميدرمانی روی سلولهاي خونساز مغز استخوان اثر ميگذارند. سایر آزمایشهای خونی ميتوانند مشکلاتی در سایر اعضا، مثل کلیه، کبد یا استخوانها را تشخیص دهند.
از این آزمایشها، برای تشخیص سرطان ریه استفاده نميشود ولی برای بررسی سلامت کلی بیمار مفیدند. آزمایش شمارش سلولهاي خونی، نشان ميدهد که تعداد انواع مختلف سلولهاي خونی به چه صورت است. این آزمایشها، اغلب وقتی فرد تحت شیميدرمانی است، انجام ميشود. چون این داروهای شیميدرمانی روی سلولهاي خونساز مغز استخوان اثر ميگذارند. سایر آزمایشهای خونی ميتوانند مشکلاتی در سایر اعضا، مثل کلیه، کبد یا استخوانها را تشخیص دهند.
آزمایشهای بررسی عملکرد ریهها:
این آزمایشها، اغلب بعد تشخیص سرطان ریه انجام ميگیرند و نشان ميدهند که عملکرد ریهها به چه صورتی است. این کار مخصوصاً اگر جراحی یک روش درمان سرطان باشد، بسیار مهم است. این آزمایشها، برای جراح مشخص ميکند که چه مقداری از بافت ریه قابل برداشت است و مشخص ميکند آیا جراحی روش درمانی مناسبی هست یا خیر.
بعد از انجام آزمایشها (مرحلهبندی سرطان):
مرحلهبندی سرطان، تعیین میزان انتشار و متاستاز سرطان است. این کار بسیار مهم است چون درمان شما و پیشبینی بهبودتان به مرحلة سرطانتان بستگی دارد. از تستهاي تشخیصی که توضیح داده شد هم برای مرحلهبندی سرطان، کمک گرفته ميشود. سیستمهاي مرحلهبندی مختلفی برای سرطان ریة سلول کوچک و غیرسلول کوچک وجود دارند.
مرحلهبندی سرطان ریه سلول کوچک:
مرحلهبندی سرطان، پروسهای برای شناسایی میزان گسترش و انتشار سرطان به دوردست است. این کار بسیار مهم است چون درمان و پیشبینی بهبود بیماری به مرحله سرطانتان بستگی دراد.
2 روش مختلف طبقهبندی برای توصیف میزان گسترش و انتشار سرطان وجود دارد. در این سیستم، سرطان ریه سلول کوچک به مرحله محدود شده و مرحله (منتشر) تقسیم ميشود.
مرحله محدود شده، اغلب به این معنی است که سرطان فقط محدود به یک ریه و یا احتمالاً گرههاي لنفاوی همان سمت قفسه سینه است. اگر سرطان به ریه سمت مقابل، غدد لنفاوی سمت دیگر قفسه سینه و یا حتی به ارگانها و اعضای دوردست و مایع اطراف ریه انتشار یابد به مرحله گسترده یا منتشر گفته ميشود. این سیستم طبقهبندی بسیار مفید و کاربردی است چون کمک ميکند که افراد به دو دسته قابل درمان با اشعه و پرتودرمانی و شیميدرمانی (مرحله محدود) و کسانی که به احتمال زیاد غیر قابل درمانند (مرحله منتشر) تقسیم شوند.
سیستم مرحلهبندی TNM:
این نوع مرحلهبندی یک نوع طبقهبندی رسمي برای توصیف رشد و انتشار سرطان ریه است. مراحل بیماری در این نوع تقسیمبندی با اعداد لاتین از 0 تا 4 تقسیمبندی ميشوند (0-IV). بعضی از مراحل به زیر گروههای کوچکتری بهصورت A و B طبقهبندی ميشوند. به طور کلی هر چه عدد داده شده کمتر باشد، احتمال انتشار سرطان کمتر است. اعداد بزرگتر مثل مرحله 4، به معنی سرطان و بیماری جدی تر است. این سیستم بیشتر در مرحلهبندی سرطان ریه غیرسلول کوچک کاربرد دارد و در این نوع سرطان کمتر بهکار ميرود.
علت آن هم این است که انتخابهاي درمانی و پیش آگهی درمان بین این مراحل جزئی تفاوتی ندارند.
درمان:
اطلاعاتی که در این بخش آورده ميشود، مربوط به مجلههای پزشکی و تجربیات پزشکان است. این اطلاعات درمانی فقط برای اطلاعرسانی بوده و بهعنوان جایگزین درمان اصلی فرد و قضاوت تیم درمانی شما نميباشد. پزشک شما، ممکن است دلایل خاصی برای پیشنهاد یک برنامة درمانی داشته باشد که ميتواند با این اطلاعات بسیار متفاوت باشد.
انتخاب برنامه درمانی:
اگر مبتلا به سرطان ریه سلول کوچک هستید، اصلیترین درمان شیميدرمانی به تنهایی و یا همراه رادیوتراپی است. در موارد بسیار نادر، درمان جراحی در مرحله محدود سرطان قابل انجام است. بعد از تشخیص بیماری و مرحلهبندی سرطانتان، پزشکتان در مورد انتخابهای درمانتان با شما مشورت خواهد کرد. به خودتان زمان دهید تا با اطلاعاتی که دریافت ميکنید تطابق پیدا کنید. مهمترین مواردی که باید به آنها توجه کرد، نوع سرطان، مرحله آن، وضعیت سلامت عمومیتان، عوارض جانبی درمان و شانس بهبودی از سرطان یا کمک کردن به بهبودی است. سن به تنهایی مانعی برای ادامه درمان نیست. افراد مسن هم تا زمانی که وضعیت سلامت عموميمناسبی داشته باشند، به اندازه افراد جوان از درمان ضدسرطان سود ميبرند. مشورت با یک متخصص دیگر، یک تصمیم مناسب ميتواند باشد. یک مشاوره دوم ميتواند اطلاعات بیشتری به شما ارائه دهد و کمک کنند که نسبت به برنامه درمانی که انتخاب کردهاید، احساس خوبی داشته باشید. پزشکتان نباید از این موضوع ناراحت شود. اگر پزشک اولتان یک سری آزمایش تشخیصی و آزمایشگاهی برای شما درخواست کرده است، نتایج آنها را ميتوانید برای پزشک دوم بفرستید و دیگر لازم نیست که مجدداً آنها را تکرار کنید.
درمان جراحی:
جراحی بهندرت در درمان سرطان ریه از نوع سلول کوچک انجام ميشود. در کمتر از 1 مورد از هر 20 مورد، سرطان ریه سلول کوچک بهصورت یک توده یا ندول کوچک است که هیچ انتشاری به غدد لنفاوی یا سایر اعضا ندارد. در این صورت، جراحی ميتواند کمککننده باشد و معمولاً با درمانهای بیشتر از جمله شیميدرمانی و رادیوتراپی دنبال ميشود.
اعمال جراحی متفاوتی برای درمان سرطان ریه غیر سلول کوچک موجود است:
1. پنومونکتومی: در این عمل جراحی، کل ریه برداشته ميشود.
2. لوبکتومی: یک قسمت (لوب) از ریه در این عمل جراحی برداشته ميشود.
3. سگمنتکتومي (یا برداشت تودهای ریه): در این جراحی، قسمتی از لوب برداشته ميشود. بهعنوان یک قانون کلی، روش جراحی ارجح برای سرطان ریه سلول کوچک قابل درمان با جراحی، لوبکتومياست. در تمام این روشهای جراحی، غدد لنفاوی هم برداشته ميشوند تا از نظر انتشار سرطان به آنها مورد بررسی قرار گیرند. در این اعمال جراحی، بیمار تحت بیهوشی عمومي قرار ميگیرد. در این شرایط لازم است بیمار بعد جراحی یک هفته در بیمارستان بستری باشد. بعد جراحی به دلیل برش خوردن دندهها حین عمل، بیمار درد خواهد داشت. سایر عوارض احتمالی عمل، خونریزی، عفونت زخم و عفونت ریه یا پنومونی خواهد بود.
4. جراحی قفسه سینه به کمک ویدئو (Video-assisted thoracic surgery0 [VATS]: یک نوع جدید جراحی برای افراد در مرحله پایین سرطان ریه این نوع روش است. در این روش، یک دوربین باریک در سوراخ کوچکی که در جدار قفسه سینه ایجاد شده، تعبیه ميشود تا جراح از طریق آن بتواند غده را ببینید. سپس یک یا دو سوراخ دیگر در پوست ایجاد ميشود تا از طریق آنها، ابزار بلندی برای برداشت غده وارد ميشود. برای این اقدامات، تنها برشهای بسیار کوچکی مورد نیاز است و در نتیجه بعد جراحی درد کمتری بهوجود ميآید. این روش اغلب در غدههایی با اندازه کمتر از cm4 کاربرد دارد. شانس درمان در این روش، مشابه جراحی استاندارد است. پزشکی که از این روش استفاده ميکند باید مهارت و تجربه کافی داشته باشد، چون این کار به مهارت زیادی نیاز دارد.
عوارض جانبی احتمالی عمل جراحی:
عوارض جانبی بعد جراحی به وسعت جراحی انجام شده و وضعیت سلامت فرد قبل عمل بستگی دارد. مشکلات جدی شامل خونریزی شدید، عفونت و پنومونی (عفونت ریه) ميباشد. در موارد بسیار نادر هم بیمار در اثر جراحی فوت ميکند. افرادی که وضعیت ریه مناسبی داشتهاند، ميتوانند بعد برداشت یک لوب یا کل ریهشان به فعالیت طبیعی بازگردند. ولی اگر مشکلات زمینهای مثل آمفیزم یا برونشیت مزمن (که اغلب در افرادی که بسیار سیگار ميشوند) داشته باشند، احتمالاً تنگی نفس طولانیمدت خواهند داشت. اگر تحت عمل جراحی توراکوتومي قرار گرفتهاید، برش ميتواند تا مدتها بعد جراحی دردناک باشد و فعالیتان تا یک یا دو ماه بعد جراحی محدود شود.
عمل جراحی مجدد برای تسکین علائم:
در بعضی موارد از جراحی ميتوان برای تسکین و تخفیف علائم سرطان بهجای برداشت کل ریه جهت درمان خود بیماری استفاده کرد. مثلاً از جراحی با لیزر برای جلوگیری از انسداد راه هوایی که منجر به پنومونی و تنگی نفس ميشود، استفاده ميکنند. گاهی اوقات لولههاي فلزی یا پلاستیکی در راه هوایی تعبیه ميشود تا آن را باز نگه دارد. از بعضی روشها مثل رادیوتراپی برای این هدف، استفاده ميشود. گاهی اوقات مایع در قفسه سینه تجمع یافته و تنفس را دشوار ميکند. این مایع از طریق لوله کوچکی که در قفسه سینه جاسازی ميشود، تخلیه ميگردد. بعد از تخلیه مایع، تالک یا نوع دیگری از دارو جایگزین ميشود. این کار باعث پر کردن فضا و جلوگیری از تشکیل مجدد مایع ميشود.
رادیوتراپی:
این روش، درمان با امواج پر انرژی (مثل اشعه x) برای کشتن یا خرد کردن سلولهای سرطانی است. امواج از طریق یک منبع خارجی وارد بدن ميشود. در سرطان ریه سلول کوچک، رادیوتراپی اغلب همراه شیميدرمانی انجام ميشود. (درمرحله محدود شده بیماری)
رادیوتراپی اغلب بعد جراحی برای از بین بردن نواحی کوچک سرطانی که در حین جراحی قابل برداشتن نیستند بهکار ميرود و یا معمولاً روی مغز برای جلوگیری از انتشار سرطان به آنجا استفاده ميشود. رادیوتراپی اغلب برای تخفیف علائمي مثل درد، خونریزی، اختلال مایع یا مشکلات ناشی از انتشار سرطان به مغز بهکار ميرود. این روش معمولاً بهصورت دوزهای کوچک روزانه در طی چندین هفته تجویز ميشود. رادیوتراپی استاندارد، کمتر از گذشته بهکار ميرود. روشهای جدیدتر این امکان را فراهم ميکنند که بهصورت متمرکزتر روی سرطان ریه اثر کنند و اثرات زائدتر کمتری روی نسوج اطراف داشته باشد.
عوارض جانبی احتمالی:
عوارض جانبی رادیوتراپی شامل مشکلات پوستی در ناحیه تحت درمان با اشعه، تهوع، استفراغ و خستگی ميباشد. رادیوتراپی قفسه سینه باعث آسیب به ریه، اختلال در تنفس یا بلع ميشود. اغلب، این عوارض با خاتمه درمان اتمام پیدا ميکنند. عوارض جانبی روی مغز، اغلب یک یا دو سال بعد درمان بسیار جدی هستند. این عوارض شامل از دست رفتن حافظه، سردرد، اختلال در تفکر و از دست رفتن میل جنسی ميباشند. البته این عوارض در مقایسه با سرطان ریهای که به مغز انتشار یافته، بسیار ناچیزند.
شیميدرمانی:
شیميدرمانی، درمان با داروهای داخل وریدی یا خوراکی است. این داروها از طریق جریان خون جذب شده و در کل بدن انتشار ميیابد. این درمان برای سرطانی که به اندامهای خارج از ریه انتشار یافتهاند بسیار مناسب است. شیميدرمانی اغلب درمان اصلی سرطان ریه سلول کوچک است. پزشکان بهصورت چرخهای (سیکلی) شیميدرمانی را تجویز ميکنند. در این روش، هر دوره درمان با یک وقفه استراحت ادامه ميیابد تا در این زمان بدن فرصت کافی برای ترمیم پیدا کند. این چرخههای شیميدرمانی حدوداً 3 تا 4 هفته طول ميکشند و دوره اول درمان اغلب شامل 4 تا 6 است. شیميدرمانی اغلب برای افراد ضعیف که سلامت عمومي مناسبی ندارند انجام نميشود. ولی صرف مسن بودن، مانعی برای انجام آن ایجاد نميکنند.
عوارض جانبی شیميدرمانی:
داروهای شیميدرمانی در کنار کشتن سلولهای سرطانی منجر به ایجاد آسیب به سلولهای طبیعی هم ميشوند و همین اثر باعث ایجاد عارضه ميشود. این عوارض جانبی به نوع داروی مصرفی، میزان تجویز شده و طول مدت درمان بستگی دارد. ممکن است بعضی از عوارض کوتاهمدت زیر را داشته باشید:
-
ریزش مو
-
زخمهای دهانی
-
بیاشتهایی
-
تهوع و استفراغ
-
افزایش ریسک عفونت (در نتیجه کاهش تعداد گلبولهای سفید خون)
-
کبودی آسان و خونریزی (در نتیجه کاهش تعداد پلاکتهای خون)
-
خستگی دائم (در نتیجه کاهش تعداد گلبولهای قرمز خون)
بعضی از داروهای شیميدرمانی به اعصاب، آسیب وارد ميکنند که منجر به بیحسی انگشتان دست و پا و احساس ضعف و ناتوانی دستها و پاها ميشود. در صورت ایجاد این اختلالات به علاوه سایر عوارض جانبی و تغییراتی که متوجه آنها شدهاید باید به سرعت به پزشکتان اطلاع دهید. اکثر این عوارض جانبی با خاتمه درمان از بین ميروند ولی باید این عوارض را حتماً به پزشکتان اطلاع دهید.
میزان بقای ناشی از سرطان ریه سلول کوچک بر اساس مرحلهبندی:
اعداد زیر به معنی میزان بقای ناشی از سرطان سلول کوچک است. امروزه در اثر پیشرفت در روشهای درمانی، میزان بقای افراد افزایش یافته است.
میزان بقای 5 ساله به این معنی است که افرادی که به علل دیگر فوت ميکنند، در محاسبه قرار نميگیرند. این ارقام تنها شامل افرادی است که در اثر سرطان ریه از بین ميروند.
میزان بقای 5 ساله | مرحله سرطان |
31% | (1) I |
19% | (2) II |
8% | (3) III |
2% | (4) IV |
با وجودی که این ارقام، یک تصویر کلی ارائه ميدهند، باید توجه داشت که شرایط هر فرد کاملاً منحصربهفرد است و این اعداد نميتوانند دقیقاً پیشبینی کنند که در شرایط شما چه اتفاقی ميافتد. در صورتیکه هر سؤالی در مورد شانس درمانتان و میزان بقای ناشی از سرطان داشتید از پزشکتان سؤال کنید.
کارآزمایی بالینی:
ممکن است از زمانیکه به شما گفته ميشود که مبتلا به سرطان هستید، لازم باشد اقدامات زیادی انجام دهید. یکی از مهمترین تصمیمات، انتخاب بهترین و مؤثرترین روش درمانی است. ممکن است نکاتی در مورد کارآزماییهاي بالینی که در مورد نوع سرطان شما انجام ميشود شنیده باشید. و یا افرادی از تیم درمان، برایتان توضیح داده باشند.
کارآزمایی بالینی مطالعات تحقیقاتی کنترلشدهای هستند که در بیمارانی که داوطلب شرکت در این مداخلات هستند، صورت ميگیرد.
این مطالعات برای بهدست آوردن اطلاعات بیشتر و پیشرفت در درمان و روشهاي مداخلهای صورت ميگیرند. اگر مایل به شرکت در یک کارآزمایی بالینی هستید، باید با سؤال کردن از پزشکتان شروع کنید و بپرسید آیا در بیمارستان و یا کلینیکی که شما را تحت درمان قرار ميدهد، چنین مطالعاتی صورت ميگیرد یا خیر.
درمانهاي جایگزین و جبرانی:
وقتی مبتلا به سرطان ميشوید، بسیار علاقهمندید که در مورد راههایی برای درمان بیماریتان یا تسکین علائمتان که با درمان استانداردتان متفاوت است، بیشتر بدانید. این روشها، ميتوانند شامل استفاده از ویتامینها، داروهای گیاهی، رژیمهاي غذایی خاص و یا روشهایی مثل ماساژ یا طب سوزنی باشد. ممکن است سؤالات متعددی در مورد این درمانها داشته باشید. در اینجا سؤالاتی که تاکنون به آنها فکر کردهاید آورده شدهاند:
-
چگونه بدانم که روش درمانی من مطمئن و ایمن است؟
-
چگونه مطمئن شوم که این روش، اثربخش است؟
-
آیا باید یک روش یا تعداد بیشتری از این روشها را امتحان کنم؟
-
پزشکم در مورد این روشهاي درمانی چه ميداند؟ وآیا باید به پزشکم بگویم که ميخواهم این روشها را امتحان کنم؟
-
آیا این روش ها، در درمان اصلی و استاندارد من مشکل و تداخل ایجاد ميکند؟
-
تفاوت درمان جایگزین و جبرانی چیست؟
-
چگونه ميتوانم اطلاعات بیشتری در مورد این روشها بهدست آورم؟
اصطلاحات گیج کنندهاند:
چون همة افراد این اصطلاحات را به یک صورت بهکار نميبرند، آنها ميتوانند گیجکننده باشد. درمان جبرانی به درمانهایی که همراه درمان استاندارد شما انجام ميشوند و درمانهاي جایگزین به درمانهایی که بهجای درمان اصلی شما انجام ميشوند، گفته ميشوند.
درمان مکمل و جبرانی:
این درمانها در اکثر موارد، روش درمانی سرطان شما نیستند. آنها اغلب به شما کمک ميکنند احساس بهتری داشته باشید. بعضی روشهایی که قابل انجامند شامل تمرکز برای کاهش استرس، طب سوزنی برای تسکین درد و یا چای نعناع برای کاهش تهوع ميباشند. راههاي دیگری هم وجود دارند. مشخص شده که بعضی از این راهها، کمککنندهاند و راههاي دیگر هنوز امتحان و بررسی نشدهاند. ثابت شده که بعضی دیگر، کمککننده نیستند یا حتی مضرند.
درمانهاي جایگزین:
درمانهایی هستند که بهجای درمانهاي اصلی استاندارد بهکار ميروند. مطمئن بودن و اثربخشی این درمانها در کارآزمایی بالینی هنوز ثابت نشده است. بعضی از این روشها ميتوانند خطرناک و مضر باشند. بیشترین خطر در اکثر موارد، از دست دادن شانس استفاده از درمانهاي استاندارد است. تأخیر یا قطع روشهاي استاندارد، به سرطان زمان بیشتری برای رشد و گسترش ميدهد.
تصمیمگیری:
بسیار آسان است که بفهمیم چرا افراد مبتلا به سرطان به درمانهاي جایگزین فکر ميکنند. آنها ميخواهند هر تا حد امکان با سرطان مبارزه کنند. گاهی اوقات درمان استاندارد مثل شیميدرمانی ممکن است دیگر اثری نداشته باشد و یا دریافت آن سخت باشد و بیمار تحملش را نداشته باشد. گاهی اوقات افراد پیشنهاد ميکنند که این روشهاي متفاوت به بیمار کمک ميکنند که بدون عوارض جانبی جدی، بیماری را درمان کنند و این بسیار طبیعی است که بیمار تمایل داشته باشد این موضوع را بپذیرد. ولی واقعیت این است که بیشتر این روشها، هنوز خیلی بررسی و آزمایش نشدهاند و اثربخشی آنها در درمان سرطان هنوز به اثبات نرسیده است. چندین مرحلة مهم برای مطمئن شدن از مناسب بودن این روشها وجود دارد:
-
با پزشکتان در مورد روشی که تمایل به استفاده از آن را دارید مشورت کنید.
-
لیست موارد هشدار که در زیر آورده شده است را حتماً در نظر داشته باشید. و در صورت داشتن هر کدام از آنها، این درمانها را انجام ندهید:
علائم هشدار:
به سؤالات زیر پاسخ دهید. در صورتیکه به هر سؤال پا پاسخ مثبت دارید باید آن را بهعنوان نشانة هشدار قلمداد کنید.
-
آیا این روش درمانی، درمان تمام یا بیشتر انواع سرطان را بهبود ميدهد؟
-
آیا به شما گفته شده که نباید درمان استاندارد سرطان را داشته باشید؟
-
آیا درمان و یا داروی گفته شده محرمانه است و تنها افراد خاصی ميتوانند آنها را تجویز کنند؟
-
آیا برای این روش درمانی، لازم است به کشور دیگری سفر کنید؟
-
آیا افرادی که این داروها را تبلیغ ميکنند. ضد مجامع پزشکی یا علمي هستند؟
تصمیمگیری با خود شماست:
بهترین فردی که ميتواند در مورد انتخاب روش درمانی برای شما تصمیم بگیرد خودتان هستید. اگر در فکر استفاده از درمان مکمل و جبرانی و یا جایگزین هستید، باید در مورد آن روش اطلاعات زیادی کسب کنید و با پزشکتان در موردش صحبت کنید. در صورت داشتن اطلاعات مناسب و درست و حمایت تیم درمانیتان، ميتوانید از روشهایی که به شما کمک ميکنند استفاده کنید و از انواع زیان آور، دوری کنید.
سؤالاتی که ميتوانم از پزشکم بپرسم:
همزمان با تطابق با سرطان و درمان آن، به شما توصیه ميکنیم که گفتوگوی راحت و باز و صمیمانه با پزشکتان داشته باشید. هر سؤالی که دوست دارید از پزشکتان بپرسید و اصلاً مهم نیست که چقدر کوتاه یا طولانی است. در اینجا چندین سؤال که دانستن آنها برایتان مفید است آورده شده.
-
نوع دقیق سرطان مرا برایم بنویسید
-
آیا ميتوانم یک فتوکپی از گزارش پاتولوژی خود داشته باشم؟
-
آیا سرطان من از محل اولیة خود گسترش یافته و در قسمتهاي دیگر پخش شده است؟
-
مرحلة سرطان من کدام است؟ و این مرحلهبندی در شرایط من به چه معناست؟
-
آیا تستهاي تشخیصی دیگری قبل شروع تصمیمگیری برای درمان لازم است که انجام شود؟
-
چه انتخابهاي درمانی دارم؟
-
چه پیشنهادی به من ميکنید و چرا؟
-
هدف این درمان چیست؟
-
درمان من چقدر طول ميکشد؟ این درمان در کجا باید انجام شود و شامل چه مراحل و اقداماتی است؟
-
چقدر احتمال دارد که سرطان من با این انتخابهاي درمانی بهبود یابد؟
-
عوارض جانبی و خطرات درمان پیشنهادی شما کدامند؟
-
بعد درمان چه نوع پیگیری باید انجام دهم؟
-
چقدر احتمال دارد که بعد درمان سرطان مجدداً برگردد و عود کند؟ در صورت اتفاق افتادن این حالت چه باید کرد؟
-
آیا دچار ریزش مو ميشوم؟ اگر چنین شود، چه کارهایی ميتوانم انجام دهم؟
-
چه کارهایی باید انجام دهم که برای درمان آمادگی داشته باشم؟
بعد از درمان:
تکمیل درمان ميتواند پر از اضطراب باشد. با وجودی که از تکمیل درمان احساس آرامش دارید ولی هنوز بسیار سخت است که نگران بازگشت و عود سرطان نباشید.
این، یک نگرانی کاملاً شایع در افرادی است که مبتلا به سرطان هستند.
مدتی طول ميکشد که از بهبودی خود اطمینان کامل پیدا کنید و نگرانیهایتان بهبود یابند.
پیگیری و پیجویی:
بعد از پایان درمان، بسیار مهم است که در تمام جلسات پیگیری شرکت کنید. در طی این ملاقاتها، پزشکتان در مورد علائم بالینی سؤال ميپرسد. معاینة بالینی انجام ميدهد و در صورت لزوم تستهاي آزمایشگاهی، تصویربرداری مثل سي.تي.اسکن یا عکس اشعة x درخواست ميکند. اکثراً پزشکتان، انجام ویزیتهاي پیگیری و سي.تي.اسکن هر 4 تا 6 ماه برای دو سال اول بعد درمان و ملاقات و انجام سي.تي.اسکن بعد از این زمان را در نظر دارند و توصیه ميکنند.
این پیگیریها برای بررسی نشانههاي عود و بازگشت سرطان یا انتشار و پخش شدن آن در بدن و همچنین عوارض جانبی درمان صورت ميگیرند. این جلسات این فرصت را به شما ميدهند که هر سؤالی که دارید از تیم درمانیتان بپرسید و در مورد هر نگرانی که دارید صحبت کنید.
تقریباً هر نوع درمان سرطان، عوارضی دارد. بعضی از آنها برای چند هفته تا چندین ماه طول ميکشند ولی بعضی دیگر دائمي خواهند بود. در صورت داشتن هر نوع علامت یا عارضة جانبی به پزشکتان اطلاع دهید و اصلاً درنگ نکنید تا برای کنترل آن به شما کمک کند.
در صورت عود و بازگشت سرطان، درمان به محل اولیة شروع سرطان، نوع درمانهایی که قبلاً گرفتهاید بستگی دارد. درمانهاي بیشتر شامل جراحی، رادیوتراپی، شیميدرمانی، هدفدرمانی و یا ترکیبی از تمام روشهاي فوق است.
معاینه توسط یک پزشک جدید:
گاهی اوقات بعد تشخیص و درمان سرطانتان، ممکن است خود را در مطب یک پزشک جدید بیابید. بسیار مهم است که بتوانید به پزشک جدیدتان اطلاعات دقیق و جزئی در مورد تشخیص و درمان بیماریتان ارائه دهید. مطمئن شوید که اطلاعات زیر را با خود داشته باشید:
-
فتوکپی گزارش آسیبشناسی نمونه برداشته شده غده سرطانی و نمونة جراحی
-
فتوکپی از شرح عمل جراحی، در صورتیکه تحت عمل جراحی قرار گرفتهاید
-
در صورت بستری در بیمارستان، فتوکپی از خلاصه پرونده که هر پزشک موظف است در زمان ترخیص بیمار از بیمارستان به او ارائه دهد.
-
در صورتیکه تحت رادیوتراپی قرار گرفتهاید، خلاصهای از نوع، دوز و مقدار اشعه و زمان و محلی که تحت درمان بوده است، ذکر شود.
-
اگر تحت شیميدرمانی یا هدفدرمانی قرار گرفتهاید، لیستی از داروهایتان، دوز آنها و زمان دریافتشان داشته باشید.
تغییر شیوة زندگی در حین و بعد درمان:
داشتن سرطان و درگیر درمان آن بودن، بسیار زمانگیر و از نظر روانی و احساسی بسیار فشارآور است. ولی این زمان ميتواند فرصتی برای بازنگری به زندگیتان به روشهاي جدید باشد. شاید به دنبال یافتن راههایی برای پیشرفت سلامتیتان در بلندمدت هستید.
انتخابهاي سالمتری داشته باشید:
زندگیتان را قبل این که بفهمد مبتلا به سرطان هستید به یاد بیاورید. آیا کارهایی انجام ميدادید که سلامتیتان را بهخطر ميانداخت؟ ممکن است بیش از حد نیاز غذا ميخوردید، سیگار ميکشیدید و یا فعالیت بدنی کافی نداشتید.
اکنون زمان افسوس خوردن، احساس گناه و مقصر دانستن خود نیست. ميتوانید از امروز شروع به ایجاد تغییراتی در شیوة زندگی خود کنید که اثر مثبتی در کل زندگیتان ایجاد کند.
با این کار نه تنها احساس بهتری پیدا ميکنید، بلکه سالمتر هم خواهید شد.
ميتوانید با تغییر مواردی که بیشترین نگرانی را در موردشان دارید و یا تغییرشان برایتان بسیار سخت است شروع کنید. مثلاً اگر سیگار ميکشید، یکی از بهترین راهها برای افزایش شانس موفقیت درمان، ترک آن است.
تغذیه و رژیم غذایی:
داشتن تغذیة صحیح برای بیشتر افراد معمولاً مشکل است ولی این حالت در حین و بعد درمان سرطان، ميتواند سختتر هم شود. یکی از بهترین کارها بعد درمان، جایگزین کردن عادات غذایی سالم است. با مشاهدة اثرات درازمدت بعضی از این تغییرات ساده، شگفتزده خواهید شد. بعضی از این تغییرات شامل:
افزایش تنوع غذاهای سالم در رژیم غذایی است. سعی کنید روزانه حداقل 5 واحد میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید. بهجای مصرف آرد سفید و شکر از تمام ردههاي غلات استفاده کنید. مصرف گوشت پرچرب را محدود کنید. مصرف غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و بیکن را متوقف کنید. و داشتن فعالیت بدنی منظم را از یاد نبرید.
ترکیب رژیم غذایی مناسب و تمرین منظم به شما کمک ميکند که وزن مناسب خود را حفظ کنید و احساس انرژی و نشاط بیشتری کنید.
استراحت، خستگی، کار، فعالیت بدنی:
خستگی، یک علامت بسیار شایع در افراد تحت درمان سرطان است. این نوع خستگی، یک خستگی عادی نیست بلکه نوعی احساس عمیق است که اغلب با استراحت بهتر نميشود. در بعضی از افراد، این خستگی معمولاً مدتی بعد خاتمة درمان ادامه ميیابد و آنها را از فعالیت فیزیکی باز ميدارد.
فعالیت همچنین به شما کمک ميکند احساس خستگی کمتری داشته باشید.
اگر بیمار هستید و نیاز دارید در طی درمان استراحت بیشتری داشته باشید، بسیار طبیعی است که انتظار داشته باشید، تناسب اندام، مقاومت بدنی و قدرت عضلانیتان تا حدی کاهش یابد. درمان فیزیکی به شما کمک ميکند قدرت و محدودة طبیعی حرکت عضلانیتان را حفظ کنید تا از این طریق با خستگی و احساس افسردگی که گاهی اوقات با خستگی همراهی دارد مقابله کنید. هر نوع برنامة فعالیت بدنی باید با شرایط شما مطابقت داشته باشد. به همین دلیل قبل شروع فعالیت بدنی با تیم درمانیتان مشورت کنید و نظر آنها را در مورد برنامههاي ورزش و فعالیت خود بپرسید. سپس سعی کنید برای ورزش، یک همراه پیدا کنید تا مجبور نباشید به تنهایی ورزش کنید.
اگر بسیار خسته هستید، با وجودی که باید بین فعالیت بدنی و استراحت تعادل برقرار کنید، کاملاً طبیعی است که هر زمانی که احساس نیاز دارید استراحت کنید.
فعالیت فیزیکی ميتواند باعث بهبود سلامت فیزیکی و روانی، وضعیت قلبی عروقی، قدرت عضلانی، کاهش ضعف و خستگی، کاهش اضطراب و افسردگی شود و… منجر شود که در کل حال عمومي بهتر و احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید.
همچنین ورزش در درازمدت در جلوگیری از بسیاری از سرطانها بسیار مؤثر است. توصیه ميشود جوانان حداقل 1 فعالیت فیزیکی برای حداقل 30 دقیقه در حداقل 5 روز در هفته داشته باشند.
مواردی در مورد سلامت روانی:
با پایان درمان، ممکن است در احساسات خود غرق شوید. این حالت برای بسیاری از افراد پیش ميآید. شما در مورد اثرات سرطان روی خانواده، دوستان و شغلتان بسیار فکر ميکنید.
حتی ممکن است روابطتان با همسرتان را مجدداً ارزیابی کنید. شرایط غیرقابل پیشبینی، همچنین باعث ایجاد نگرانی ميشود. مثلاً وقتی در اثر بهبود حال عمومي و سالمتر شدن، دیدارهای پزشکتیان کمتر شود، تیم پزشکتیان را کمتر ملاقات ميکنید. این حالت ميتواند منبع اضطراب شما باشد.
اکنون زمان مناسبی برای درخواست حمایت اجتماعی و احساسی است. شما به افرادی احتیاج دارید که به شما کمک کنند احساس قدرت و آرامش و اعتمادبهنفس کنید. حمایت ميتواند بهصورت حمایت خانوادگی، دوستان، گروههاي اجتماعی، گروههاي معنوی و یا مشاورههاي شخصی باشد. سرطان باعث ميشود احساس تنهایی بکنید. واقعبینانه و درست نیست که این مسیر را تنهایی طی کنید. حتی دوستان و خانوادهتان در صورتیکه آنها را وارد این شرایط نکنید احساس ناراحتی ميکنند. به آنها و هر کسی که به شما کمک ميکند احساس بهتری دست میدهد اگر اجازه دهید به شما نزدیک شوند و به شما کمک کنند.
شما نميتوانید این واقعیت را که مبتلا به سرطان شدهاید تغییر دهید. چیزی که قابل تغییر است، شیوة زندگی برای کل مدت زندگی است. سعی کنید انتخابهاي سالم انجام دهید تا حد امکان بتوانید از نظر جسمی و عاطفی احساس سلامتی کنید.
موارد جدید در مورد سرطان ریة غیرسلول کوچک:
تحقیقات در مورد سرطان ریه در بسیاری از مراکز پزشکی کل دنیا ادامه دارد.
پیشگیری:
تنباکو:
بسیاری از محققین معتقدند که پیشگیری بیشترین نقش را در این زمان برای مقابله با سرطان ریه ایفا ميکند. سیگار کشیدن هنوز هم مسئول %90-%85 موارد مرگومیر ناشی از سرطان ریه است.
مطالعات همچنان ادامه دارند تا مشخص کنند چگونه ميتوان به بهترین شکل به افراد، برای ترک سیگار کمک کرد. راههایی وجود دارد مثل مشاوره، جایگزینی نیکوتین از راههاي مختلف از جمله چسبهاي نیکوتینی و سایر داروها و روشهاي درمانی. سایر مطالعات به دنبال راههایی برای متقاعد کردن جوانان برای جلوگیری از شروع سیگار کشیدن هستند.
تغذیه و رژیم غذایی:
تحقیقات برای یافتن راههاي پیشگیری از سرطان ریه در افراد پرخطر ادامه دارد. تاکنون مشخص نشده استفاده از ویتامینها و یا داروها در این کار مؤثرند. بعضی از محققین معتقدند حفظ وزن فرد و خوردن حداقل 5 وعده میوه و سبزیجات تازه بهصورت روزانه، بهترین روش است.
تشخیص زودرس سرطان ریه:
ممکن است بتوانیم بهصورت زودرس سرطان ریه را در افراد پرخطر از طریق انجام سي.تي.اسکن مخصوص، تشخیص دهیم. در یک مطالعة دیگر از طریق راههاي جدید، ميتوان سلولها را در نمونة خلط پیدا کرد. همچنین محققین ميتوانند بسیاری از تغییرات را که اغلب در DNA سلولهاي سلولهاي سرطانی ایجاد ميشوند، مشخص کنند. بسیاری از روشهاي جدید ميتوانند از این طریق به پیدا کردن زودرس سرطان ریه در مراحل اولیه کمک کنند.
درمان
شیميدرمانی:
بسیاری از کارآزماییهاي بالینی برای بررسی میزان اثربخشی داروهایی که در شیميدرمانی بهکار ميروند، صورت میگیرند. این مطالعات، اطلاعاتی در مورد کاهش عوارض جانبی ارائه داده و راههای بهتر برای درمان ترکیبی شیميدرمانی و رادیوتراپی ارائه ميدهند. بسیاری از داروهای جدید شیميدرمانی که در مطالعات اولیه مورد بررسی قرار گرفتهاند امروزه در کارآزماییهاي بالینی بزرگ آزمایش ميشوند.
هدفدرمانی:
امروزه، اطلاعات ما در مورد مولکولهایی که در کنترل رشد و انتشار سلولهای سرطانی نقش دارند بسیار بیشتر شده است. هدف بسیاری از روشهای درمانی، این مولکولها هستند تا مشخص شود آیا با تغییر آنها ميتوان کمک کرد افراد بیشتر زنده بمانند یا علائم تخفیف یابند.
داروهای مهارکننده رشد عروق خونی (داروهای ضد آنژیوژنز و رگسازی):
همزمان با رشد سرطان، عروق خونی جدید برای تغذیه این بافتها مورد نیازند. داروهای جدید مشخص شدهاند که ميتوانند رشد و تشکیل این عروق جدید را متوقف کنند. تعداد بسیاری از این داروها، امروزه تحت بررسیاند.
واکسنها:
در کارآزماییهاي بالینی تعداد زیادی واکسن مورد بررسی قرار گرفتهاند تا اثر آنها را بر تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سلولهای سرطانی مشخص کنند. برخلاف واکسنهای ضدعفونی از جمله واکسن ضد سرخک و سرخجه، این واکسنها اثر درمانی دارند و پیشگیریکننده نیستند.
یک مزیت احتمالی این روش درمانی این است که احتمالاً عوارض جانبی کمي دارد و در افرادی که نميتوانند سایر درمانها را انجام دهند بسیار مفید است. امروزه، واکسنها در کارآزماییهاي بالینی تحت بررسیاند و هنوز به مرحله اجرا نرسیدهاند.
منبع- تبیان