امروزه شاهد پیشرفت روز افزون و نجومی علم پزشکی در زمینه های مختلف به خصوص دندان پزشکی هستیم. و همه روزه روش های جدید برای درمان و ترمیم دندان ارائه می شود . یکی از این روش های جدید پر کردن دندان به کمک اشعه است . در این مطلب به توضیح چگونگی انجام این روش می پردازیم.
این ماده ترمیمی تا مدت های طولانی فقط آمالگام(همان پر کردگی های سیاه رنگ یا نقره ای رنگ قدیمی) بود. اما در سال های اخیر با پیشرفت علم، مواد دندانی همرنگ دندان یا همان کامپوزیت ها به عرصه دندانپزشکی ترمیمی وارد شده اند. این ترمیم های همرنگ دندان به دلیل زیبایی که دارند، برای ترمیم دندان های جلویی مفید هستند.
کامپوزیت هایی که اکنون مورد استفاده قرار می گیرند در ابتدا به شکل خمیر هستند و کامپوزیت نوری نامیده می شوند ،زیرا در حضور نور شروع به سفت شدن می کنند. کامپوزیت ها مخلوطی از مواد به نام مونومر هستند که این مونومرها در حضور نور سفت شده و تبدیل به ماده ای سخت به نام پلیمر می شوند.
همانطور که گفته شد، این کامپوزیت ها به شکل خمیر هستند که دندانپزشک می تواند آنها را به راحتی در حفره تراش داده شده روی دندان قرار دهد و آنرا به شکل دلخواه شکل دهد.سپس با استفاده از نور آنرا پلیمریزه و به حالت سفت و سخت در می آورد. نوری که امروزه برای سخت شدن کامپوزیت ها استفاده می شود، طیف آبی نور مرئی است. پس برخلاف آنکه عده ای به اشتباه آنرا لیزر یا اشعه ماورای بنفش می نامند، این نور همان نور مرئی است. این نور قدرت نفوذ به حدود ۲ میلیمتر از کامپوزیت را داراست. پس دندانپزشک باید لایه به لایه کامپوزیت را روی دندان بگذارد و هر بار حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نور آبی را بتاباند تا هر لایه سفت شود و بعد لایه بعدی را بگذارد. اگر کامپوزیت نور کافی د ریافت نکند ،ماده به خوبی سفت نمی شود و احتمال شکستگی در ترمیم و همچنین رنگ پذیری و تغییر رنگ آن در آینده وجود دارد.
بعد از سفت شدن کامپوزیت، دندانپزشک با استفاده از وسایل و برس های مخصوص، سطح آنرا پولیش می کند تا زیبا و براق شود. از آنجا که رنگ های گوناگونی از کامپوزیت وجود دارد، دندانپزشک رنگی را انتخاب می کند که بیشترین شباهت را به رنگ دندان اولیه داشته باشد.
از دیگر مزایای کامپوزیت، علاوه بر زیبایی، این است که این ماده با استفاده از تمهیداتی که توسط دندانپزشک به کار بسته می شود قابلیت چسبیدن به نسج دندان را دارد، همین امر باعث می شود تا نیاز نباشد که دندانپزشک تراش زیادی به دندان بدهد.(بر خلاف آمالگام که نیاز به تراش نسج بیشتری از دندان دارد تا ترمیم از دندان جدا نشود.)بنابراین با استفاده از کامپوزیت ها می توان بافت بیشتری از دندان را حفظ کرد.
از کامپوزیت علاوه بر ترمیم پوسیدگیها، در ترمیم شکستگی لبه دندان های جلویی، در بستن فاصله های بین دندانی، در تصحیح کردن شکل دندان های بد فرم، و در ارتودنسی برای چسباندن سیم های ارتودنسی ثابت، استفاده می شود.
مساله ای که طی کار کردن با کامپوزیت مهم است، این است که دندان مورد نظر و محیط اطراف آن باید تا جایی که امکان دارد خشک باشد، تا حداکثر چسبندگی کامپوزیت با دندان فراهم شود. دندانپزشک این کار را با استفاده از پنبه و ساکشن های قوی انجام میدهد و بیمار نیز باید در این مرحله همکاری لازم را با دندانپزشک انجام دهد. کامپوزیت ها را عموما در دندان های جلویی به کار می برند، چرا که مساله زیبایی در این دندان ها بسیار مطرح است..
امروزه کامپوزیت های جدیدی به بازار آمده اند که از استحکام بیشتری کرد برخوردارند و می توان برای پر کردن دندان های خلفی هم از آنها استفاده و نکته آخر اینکه ترمیم های کامپوزیتی باید هر ساله توسط دندانپزشک چک شوند، تا در صورت به وجود آمدن هرگونه نقص در ترمیم ، دندان مجددا ترمیم شود، تا دندان دچار پوسیدگی های ثانویه نگردد.