بسیاری از افراد بر این باورند که با یک بار سیگار کشیدن اتفاقی برایشان نمی افتد و اعتیادی نسبت به نیکوتین پیدا نمی کنند. اما مطالعات دانشمندان نیوزلندی این باور را به کلی رد کردند ، این نتیجه به کمک نظر سنجی در سطح بزرگی بود که از افراد سیگاری و افرادی که یک بار سیگار کشیده بودند پرسیده شده بود.
پژوهشگران از ۹۶هزار جوان ۱۴تا ۱۵ساله خواستند با پر كردن پرسشنامهاي بگويند كه آيا سيگار كشيدهاند و آيا احساس ميكنند كه لازم است سيگار كشيدن را ادامه دهند؟
كساني كه بارها سيگار كشيده بودند، همانطور كه انتظار ميرفت، گفتند كه نياز ادامه سيگار كشيدن را احساس ميكنند.
اما آنچه محققان را شگفت زده كرد، وجود افرادي بود كه يكبار و يا دفعات بسيار كم و بطور نامتناوب سيگار كشيده بودند و با اينحال آنها نيز نياز به كشيدن سيگار را احساس ميكردند.
۴۶درصد كساني كه در هر ماه كمتر از يك عدد سيگار ميكشيدند، گفتند كه كنترلشان براي مهار نياز به سيگار كشيدن كاهش يافته است.
نكته جالب توجهتر اين بود كه ده درصد جواناني كه گفته بودند به سختي ميتوانند احساس نياز به سيگار را در خود سركوب كنند، ظرف دو روز پس از استعمال نخستين سيگار و ۲۵درصد آنان، ظرف يكماه بعد از اين كار، احساس كردند كه بايد سيگار بكشند.
براي اندازهگيري ميزان وابستگي به سيگار، در اين پرسشنامه كه بين سالهاي ۲۰۰۲تا ۲۰۰۴از طريق مدارس در اختيار دانش آموزان قرار گرفت، سوالهاي مختلفي از جمله اين پرسشها مطرح شده بود: آيا هيچوقت در خود نياز شديد به سيگار كشيدن احساس كردهايد؟، آيا اكنون بخاطر اين سيگار ميكشيد كه واقعا ترك آن مشكل است؟ و آيا به اين دليل كه نميتوانيد سيگار بكشيد، تمركز دادن براي شما دشوار است؟
مجريان اين تحقيق گفتند پاسخهاي دريافت شده تاييدي بر تحقيقات قبلي بود كه نشان ميداد هر قدر فرد تعداد بيشتري سيگار دود كند، اعتياد او بيشتر ميشود و اين اعتياد پس از اندك زماني بعد از نخستين “پك”ها آغاز ميگردد.
در سال ، ۲۰۰۴پژوهشگران با مطالعه روي ۱۳۰۰نوجوان ۱۳ساله در استان “كبك” كانادا دريافتند آندسته از نوجواناني كه فاقد نوع خاصي ژن بودند كه آثار نيكوتين را از كبد پاك ميكند، احتمال بسيار بيشتري داشت كه به سيگار معتاد شوند.
به علاوه، كساني كه دو نسخه از ژن CYP2A6را داشتند، تقريبا سه برابر كساني كه نسخه معمولي اين ژن را داشتند، احتمال داشت كه به سيگار اعتياد پيدا كنند.
اين واريانهاي ژني، از تمركز آنزيمهاي از بين برنده نيكوتين در كبد ميكاهند در نتيجه نيكوتين ( كه مغز آن را يك ماده شيميايي “پاداش” تلقي ميكند)، با آهنگي كند تر فرآوري ميشود و به همين دليل لذت حاصل از سيگار كشيدن مدت طولاني تري ادامه پيدا ميكند.
يك واريان ديگر كه با موضوع اعتياد به سيگار مرتبط شناخته شده، نسخهاي از ژن به نام DRD 32806است كه دوپامين را در مغز كنترل ميكند.
دوپامين يك ماده شيميايي مغز است كه براي حسكردن “پاداش” جنبه حياتي دارد.
هر سال حدود پنج ميليون نفر در جهان جان خود را بخاطر سيگار از دست ميدهند كه زنان سيگاري و كل سيگاريهاي كشورهاي در حال توسعه،
آسيبپذيرترين گروهها در ميان آنان هستند.