عارضه فیبرومیالژی را چگونه می توان تشخیص داد این بیماری با چه نشانه هایی در بدن ظاهر می شود و چه روش های درمانی برای آن وجود دارد خستگی بیش از حد و احساس ناتوانی و کم شدن تحمل افراد خبر از این بیماری میدهد
تا به حال خانمی را دیده‌اید که با گریه از دردی که بهبود نمی‌یابد و کلافه اش کرده، گله کند؟ دردهایی که اگر هم بهبود یابند اندکی بعد عضو دیگری را گرفتار می‌کنند. این دسته از بیماران همواره از مراجعات متعدد به پزشک برای مدت زمان طولانی شکایت می‌کنند. پای درددل آنها که بنشینی متوجه می‌شوی که مدتهاست به پزشکان متعدد با تخصص‌های متفاوت مراجعه می‌کنند. حتماً دیده اید، چون تعداد این دسته از بیماران کم نیست!
فیبرومیالژی نوعی بیماری است که نام آن برای بسیاری از ما ناآشنا است اما علائم آن را در بسیاری از اطرافیان‌مان می‌بینیم. یک متخصص روانشناسی ورزشی در توصیف بیماری فیبرومیالژی می‌گوید: فیبرومیالژی یکی از رایج‌ترین بیماری هاست که هنوز تست‌های تشخیصی قطعی ندارد و علائم آن اغلب به غلط تفسیر می‌شود.
دکتر فرشاد نجفی‌پور با اشاره به نشانه‌های این بیماری می‌افزاید: از نشانه‌های اصلی این بیماری درد منتشره مفاصل و ماهیچه‌ها و خستگی مفرط است که همراه سایر علایم بروز می‌کند و می‌تواند باعث ناتوانی فرد و در شاغلان نیز به دوری یا از دست دادن شغل منجر شود. این امر علاوه بر تحمیل مشکلات جسمانی می‌تواند بر اقتصاد خانواده نیز اثرات منفی داشته باشد وی در ادامه خاطرنشان می‌کند: دسته‌ای از علائم این بیماری باهم بروز می‌کنند که از میان شایع‌ترین آنها می‌توان به کاهش تحمل درد، خستگی ناتوان‌کننده، درد در حال گسترش و دامنه دار اشاره کرد.
به گفته این متخصص روانشناسی ورزشی 2درصد از جمعیت جهان و 5/3درصد از جمعیت زنان جهان در حال حاضر مبتلا به این بیماری هستند. این آمار همچنین نشان میدهد که مبتلایان به این بیماری در محدوده سنی ۲۵ تا ۶۰ سال قرار دارند.
دکتر نجفی‌پور با بیان اینکه زنان بیش از مردان مستعد ابتلا به این بیماری هستند تصریح می‌کند: آمار جهانی نشان میدهد زنان تا ۱۰ برابر بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این بیماری هستند. اما متأسفانه در کشور ما آمار ضد و نقیض است و من تا به حال طیفی بین 1تا20درصد را در مقالات ایرانی دیده‌ام. به هر حال این آمار و ارقام هم زیاد است.
این متخصص با اشاره به سایر علائم فیبرومیالژی می‌گوید: این بیماری باعث احساس درد در همه اندام‌های بدن خواهد شد. مواردی نظیر خستگی فلج‌کننده یا ایجاد نقاط دردناک در بدن که لمس آنها با احساس درد همراه خواهد بود، تورم، درد شدید، سوزش یا تیر کشیدن ماهیچه‌ها و بی‌خوابی از دیگر مشکلاتی است که این بیماری ایجاد می‌کند. در حقیقت بیمار به گونه‌ای دچار درد ماهیچه‌ای می‌شود که گویا کار سنگینی انجام داده است. در حالی که این احساس بدون دلیل است و حتی در مواقعی که فعالیتی صورت نگرفته، روی میدهد. دسته‌ای دیگر از بیماران در اطراف مفاصل گردن، شانه، کمر و لگن احساس درد و ناراحتی می‌کنند و این امر باعث می‌شود که ورزش، نرمش و حتی خواب برای آنها مشکل شود.
دکتر نجفی‌پور می‌افزاید: درد شکم، سردردهای مزمن، مشکلات خواب (خواب سبک و… )، خشکی دهان، بینی و چشم، خستگی فزاینده، حساسیت شدید به سرما و گرما، عدم توانایی تمرکز، بی‌حسی و کرختی دست و پا، انقباض دردناک ماهیچه‌ای در هنگام قاعدگی، کوفتگی عضلات نشانه‌هایی است که فرد مبتلا به بیماری فیبرومیالژی با آن دست به گریبان است. از سوی دیگر می‌توان گفت این بیماری باعث بروز علائمی مشابه ورم مفاصل (بویژه در مفاصل شانه و بازو) و زردپی می‌شود. در حالی که دو مورد اخیر مربوط به نقاطی خاص از بدن است. درد و کوفتگی عضلات در فیبرومیالژی دامنه دار و گسترده است و تقریباً در تمام نقاط بدن حس می‌شود.
وی با تأکید بر اهمیت شنیدن شرح حال بیمار در تشخیص بیماری عنوان می‌کند: هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. تنها روش تشخیص صحیح اتکا به معاینه و شنیدن شرح حال بیمار است. البته معیارهای خاصی برای آن در نظرگرفته شده، مثل درد‌های دامنه‌دار که تا حداقل ۳ ماه ادامه دارد. این دردها کلیه اندام بدن را درگیر می‌کند.
این متخصص روانشناسی ورزشی با اشاره به عامل ایجاد این بیماری می‌افزاید: علت فیبرومیالژی چیزی غیر از استرس مداوم نمی‌تواند باشد چراکه همه تحقیقات انجام شده طی بیست سال گذشته بیانگر این نکته است که همه شواهد در شیمی مغز و هورمون‌های بدن در مورد استرس مداوم و فیبرومیالژی شبیه هستند.
دکتر نجفی‌پور معتقد است: درمان واحدی برای فیبرومیالژی وجود ندارد. در حقیقت دارو و شیوه‌های دیگر تأثیر توانبخشی و روان درمانی را بر این بیماری ندارند. در میان روش‌های متنوع و مؤثر روان درمانی، روان درمانی شناختی خصوصاً تصویرسازی هدایت شده و آرام‌سازی از نوع تمرکزی، بیشترین تأثیر را دارند و تأثیر توانبخشی را که خود بسیار مؤثر است، تا 60درصد افزایش می‌دهند.
وی در خاتمه عنوان می‌کند: اگر بیمار فیبرومیالژی علت بیماری‌اش را درک کرده و با متخصص توانبخشی و روانشناس همراهی کند، همچنین به طور مداوم به تمرین‌های تجویز شده و مشورت ادامه دهد، احتمال بهبودی‌اش بسیار زیاد است.
روزنامه ایران
