افتالموسکوپ مستقیم یک ابزار دستی با عدسی های مختلف مثبت و منفی است. عدسی ها در محل خود قابل چرخاندن هستند و به معاینه کننده این امکان را می دهند که قرنیه، عدسی و شبکیه را مورد مشاهده قرار دهد. معاینه کننده افتالموسکوپ را در دست راست خود نگه می دارد و از چشم راست خود برای معاینه چشم راست بیمار استفاده می کند. همچنین برای معاینه چشم چپ بیمار از دست چپ و چشم چپ خود استفاده می نماید.
در حین معاینه، اطاق باید تاریک باشد و چشم بیمار و معاینه کننده در یک سطح قرار بگیرند. بیمار و معاینه کننده هر دو باید در وضعیت راحتی قرار داشته باشند و بطور طبیعی تنفس کنند. بیمار به موضوع هدف نگاه می کند و تشویق می شود تا هر دو چشم خود را بصورت باز و ثابت نگهدارد.
وقتی که ته چشم معاینه می شود، ابتدا عروق مورد مشاهده قرار می گیرند. قطر وریدها بزرگتر از شریان هاست. معاینه کننده ابتدا روی یک رگ بزرگ تمرکز می کند و بعد به طرف خط مرکزی بدن، نزدیک می شود در نهایت این مسیر به عصب بینایی می رسد. فرورفتگی مرکزی صفحه بینایی را اصطلاحا (کاپ CUP) می گویند. یک کاپ نرمال در حدود صفحه بینایی را به خود اختصاص می دهد. اندازه کاپ بینایی فیزیولوژیک، باید تعیین شود. آیا لبه های صفحه بینایی کاملا واضح هستند و یا مبهم و نامشخص می باشند؟ آیا وریدها ظاهر نقره ای یا مسی رنگ پیدا کرده اند؟
همچنین با تغییر دادن موضوع هدف بیمار، می توان قسمت محیطی شبکیه را نیز معاینه نمود. آخرین قسمت ته چشم که باید معاینه شود، لکه زرد (ماکولا) است. زیرا این قسمت حساس ترین قسمت چشم به نور است. شبکیه یک فرد جوان غالبا دارای اثر درخشندگی است. گاهی اوقات به این تاثیر رفلکس سلوفان اطلاق می شود.
در ته یک چشم سالم نباید هیچ ضایعه ای وجود داشته باشد. معاینه کننده باید از نظر مشاهده خونریزی های داخل شبکیه دقیق باشد، این خونریزی ها ممکن است بصورت رگه های قرمز دیده شود و در صورتی که بیمار دچار هیپرتانسیون باشد به صورت اشکال شعله مانند مشاهده می شود. در شبکیه بیماران مبتلا به هیپرکلسترولمی یا دیابت ممکن است چربی مشاهده گردد. این چربی ظاهر زردرنگ دارد. وجود هر گونه اگزودای نرم به رنگ سفید (Cotton- Wool spots) باید مورد توجه قرار بگیرد. میکروآنوریسم ها بصورت گرده های قرمز رنگ کوچکی دیده می شوند. هر گونه خال در شبکیه باید مورد توجه قرار بگیرد. در دژنراسیون ماکولا: drusen مشاهده می شود (رویش های گلوبولی هیالینی کوچک) این رویش ها دارای لبه های تمایز نیافته زرد رنگ می باشند. معاینه کننده باید ته چشم را به دقت مشاهده کند و هر گونه آنرمالی را مورد توجه قرار دهد.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد