چه عواملی در ایجاد آلزایمر در بدن ما تاثیرگذارند و باعث ایجاد آن می شوند سبک زندگی چه میزان در ایجاد این عارضه نقش دارد و تا چه حد می توانیم از این عارضه در سنین سالخوردگی پیشگیری کنیم
چندی پیش خبری منتشر شده بود در مورد افزایش میزان ابتلا به آلزایمر در جامعه کنونی! برای بسیاری از افراد که گمان می کنند آلزایمر بیماری افراد کم سواد است شاید این سوال پیش بیاید که چرا با افزایش میزان تحصیلات و فعالیت های فکری همچنان میزان ابتلا به این نوع از زوال عقل در حال افزایش است؟ با اینکه آلزایمر بیماری افراد کم سواد نیست اما در افرادی که سطح تحصیلات پایین تری دارند، بیشتر دیده می شود.
شاید آنچه بیش از سطح تحصیلات در بروز این بیماری نقش دارد سن افراد است. با هر 5 سالی که به طول عمر افراد اضافه می شود احتمال ابتلا به آلزایمر 2 برابر می شود. از عوامل خطری که در کنار سن می توانند در بروز آلزایمر موثر باشند، سطح سواد پایین, کیفیت پایین زندگی, تغذیه نامناسب, فشار خون بالا و کنترل نشده, سیگار و الکل و… است که روی بافت مغز اثر گذاشته و می توانند عامل زوال عقل باشند… و اما چند نکته مهم دیگر درباره آلزایمر:
1- ژنتیک برخلاف تصور عام در بروز این بیماری دخالت ندارد. اگر فردی در سنین بالا دچار آلزایمر شد، نباید خانواده آن فرد نگران ارثی بودن این مساله شوند. در افراد بالای 65 سال، شیوع این بیماری به طور کلی بالاست.
2- آلزایمر مرحله بندی دارد. در آلزایمر تخریب قشر مغز در بخش حافظه چندین سال طول می کشد اما در سایر بیماری های فراموشی ممکن است این روند شدیدتر و سرعت آن سریع تر باشد.
3- منظور از دیگر بیماری هایی که غیر از آلزایمر می تواند باعث اختلالات حافظه شود؛ کم کاری تیروئید، اختلالات ویتامینی و… است که اگر زود تشخیص داده شوند قابل درمانند. لازم است حتما به متخصص مراجعه شود تا آزمایش های لازم را تجویز کند زیرا درمان این نوع بیماری ها با هم متفاوت است.
4- برای آلزایمر درمان قطعی نداریم اما به کمک داروها می توان روند بیماری را کند کرد.
5- برخی کارها هست که حتی در بیماران باعث کند شدن روند بیماری می شود؛ از جمله: تمرینات حافظه مثل مطالعه و بازی های ذهنی مثل جدول حل کردن و حضور در جامعه و حفظ ارتباطات اجتماعی.
6- افرادی که مشکلات شنوایی یا بینایی دارند بهتر است حتما از سمعک و عینک استفاده کنند زیرا عدم تحریک شنوایی و بینایی خود سبب انزواطلبی فرد و کند شدن فعالیت های مغزی می شود.
7- افراد بازنشسته حتما باید مطالعه فراوانی داشته باشند. صفحات اجتماعی و استفاده از اینترنت و حل جدول و پیگیری اخبار و سریال ها در پیشگیری از آلزایمر بسیار کمک کننده است.
8- عدم مصرف مواد غذایی چرب و نمک، ورزش، ترک سیگار، کنترل بیماری قند و فشار خون شما را از آلزایمر دور می کند.
9- ممکن است آلزایمر با بیماری دیگری در سالمندی اشتباه گرفته شود؛ افسردگی در سنین بالا شایع است و علائمی مشابه فراموشی دارند. البته در افراد مبتلا به آلزایمر این خود فرد نیست که متوجه بیماری اش می شود بلکه اطرافیان به دلیل علائمی که بروز می کند متوجه مشکل می شوند اما در افراد مبتلا به افسردگی خود فرد به دلیل اختلالات حافظه به پزشک مراجعه می کند و اطرافیان برعکس متوجه بیماری نیستند.
با آلزایمر کنار می آیم
مارت مر کادیه، کمدین 86 ساله فرانسوی، در کانال europe1 در مورد ابتلایش به آلزایمر گفت و تاکید کرد دلیل اینکه در مورد این بیماری صحبت می کند، این نیست که برایش دلسوزی کنند چون: «می دانم به زودی آلزایمرم پیش می رود و حتی توان راه رفتن را هم از دست می دهم اما تا آن روز به زندگی امید دارم و لازم می دانم در مورد بیماری ام صحبت کنم تا شاهدی برای دیگری افراد باشم. همه بدانند این بیماری یکدفعه زندگی آدم را تعطیل نمی کند و تا روزی که وقتش برسد، باید از زندگی لذت برد.»
*متخصص مغز و اعصاب، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران
هفته نامه سلامت – دکتر مسعود مهرپور*:
