Acupuncture یا همان طب سوزنی ، هزار سال پس از طب سنتی ابداع شد. این روش در ابتدا فقط در کشور چین رایج بود اما به مرور تمامی کشور ها از این روش استفاده کردند. طب سوزنی از سری قدیمی ترین روش های درمان بیماران است. این طب همچنان در حال بررسی است و روز به روز اطلاعات بیشتری راجع به آن به دست می آید.
البته باور این طب سنتی برای ما ایرانی ها که سابقه بسیار درخشانی از طب سنتی داریم و چگونگی برخورد ما با آن بسیار مثبت تر از جوامع غربی است.
اساس این طب برای درمان متفاوت است زیرا که بسیار متفاوت نیز به بدن انسان می نگرد. ولی این دلیل بر متضاد بودن این طب با طب مدرن نیست بلکه آنها مکمل یکدیگر هستند.
شاید شما هم یکی از کسانی باشید که می پرسند چگونه ممکن است که با فرو کردن چند سوزن که بسیار نازک هم هستند و حتی بدون اینکه ماده ای از درون سوزن ها خارج شود درد انسان خوب شود و یا درمان شود, بنده اضافه می کنم گاهی حتی سوزن هم نمی زنیم آن نقطه را با فشار و یا با گرما فعال می کنیم (طب فشاری و سیگارت Moxibustion.*).
خدمت شما عرض کنم بنده و همینطور هم کلاسی های دیگرم که پزشک هایی از کشور های مختلف بودند ابتدا که در چین مشغول به تحصیل بودیم حرف ها ی استادمان را چندان باور نمی کردیم و حتی گاهی می دیدم که بعضی از آنها به استاد لبخند های تمسخر می زدند… بعد از کلاس های اولیه دوره کارآموزی ما در بیمارستان ها و بخش های درمانی با طب سوزنی شروع شد و بعد مشاهده کردیم که حر فهای استادان ما اغراق نبود و این طب جهت درمان بسیاری از بیماریها, تسکین درد و کمک به بهبود سریع تر بیماریهای سخت و همین طور بالا بردن سیستم ایمنی و….. نقش مهمی دارد.
و از آن به بعد کلاس های ما که در کنار کارآموزی در بیمارستان انجام می شد بسیار جدی تربود و همگی با علاقه بیش تری به موضوعات گوش فرا می دادیم.
و اینگونه بود که ما یاد گرفته بودیم که چگونگی دیدگاه مان را به انسان تغییر دهیم و به روش طب سنتی چینی به او نگاه کنیم نه به روشی که سابقا عادت داشتیم.
حال بینیم این طب چگونه به انسان نگاه می کند. طب سنتی چینی اعتقاد دارد انسان جزوی از جهان اطراف است و پنج عنصری که در دنیا است در بدن انسان و ارگان های او نیز وجود دارد. این پنج عنصر شامل آب, آتش, فلز, چوب و خاک می باشد.
همین طور در بدن انسان 14 کانال (Meridians. Channels) است که مثلاً از دست به سمت صورت و یا از پا به سمت صورت می رود و در این کانال ها انرژی حیاتی که چی نامیده می شود (Qi. pronounced Chee) جریان دارد و باید این جریا ن دربدن در حال تعادل باشد، سلامتی در بالانس و روان بودن جریان انرژی حیاتی در این کانال ها است و هنگامی که این تعادل از بین رود درد و بیماری ایجاد می شود. بر روی این کانال ها نقاطی وجود دارد که با روش طب سوزنی و با وارد کردن سوزن در این نقاط دوباره این جریان به تعادل می رسد.
برای درک بهتر این جریان انرژی حیاتی (چی .Qi) مثالی را مطرح می کنم:
تصور بفرمایید آب رودخانه را که مظهر زندگی و زیبایی است و باعث طراوت و تغذیه گیاهان و موجودات اطراف خود می باشد در صورتی که به هر دلیلی جریان آب از حالت طبیعی خارج شود و طغیان کند سیل ایجاد می شود و یا اگر جریان آن متوقف شود, تبدیل به یک مرداب بد بو می شود و نه تنها دیگر موجب شادابی نیست بلکه تبدیل به یک ویران گرو مخرب برای طبیعت می گردد.
این گونه است که سلامتی نیز لازم به جریان منظم و روان انرژی در بدن است, عوامل زیادی موجب از بین بردن این تعادل می شود مانند عوامل خارجی مانند سرما و باد، رژیم غذایی ناصحیح یا عوامل درونی مانند عصابنیت، مشغولیت ذهنی زیاد، فعالیت بسیار زیاد بدنی و …. بسیاری عوامل دیگر که انسان ها با آن درگیر هستند.
همین طور که قبلاً هم ذکر کردم در آلمان بر روی طب سوزنی تحقیقات زیادی انجام می شود، اخیراً در یکی از روزنامه های کثیر الانتشار از تحقیقی ذکر شد که بر روی درمان سر درد بود و بر روی تعداد بسیار بالای بیمار که علامت سر درد مشابه ای داشتند انجام شد این بیماران را به سه گروه تقسیم کردند، یک گروه از بیماران را به صورت شاهد بدون هیچ درمان با طب سوزنی قرار دادند در گروه دیگر بدون این که بیمارها بدانند سوزن را در نقاط تصادفی زدند یعنی بر روی کانال ها نبودند و بر روی آخرین گروه نقاط مخصوص سردرد به طور صحیح بر کانال های طب سوزنی را سوزن زدند؛ نتیجه این تحقیق بسیار جالب بود ولی نا امید کننده برای کسانی که اعتقاد داشتند طب سوزنی تلقین است و یا این که می گفتند مهم نیست که در چه محلی سوزن بزنیم.
به این علت که بهبودی سر درد در افرادی که تحت درمان با نقطه های اصلی طب سوزنی بودند بصورت قابل ملاحظه ای بالا بود که قابل انکار نبود .
البته درمان طب سوزنی تنها شامل این کانال ها نمی شود به عنوان مثال طب سوزنی در گوشAuricular Acupuncture و یا صورت Acupuncture face و مچ دست و پا، طب سوزنی در سر scalp Acupuncture و …..که توضیح پیرامون هر کدام از حوصله بحث خارج است.
طب سوزنی علاوه بر وارد کردن سوزن گاهی در صورت لزوم همراه با تحریک های الکتریکی که مشابه آن در فیزیوتراپی است نیز انجام می شود و همین طور لامپ حرارتی و باد کش هم استفاده می شود.
تعداد جلسات آن بستگی دارد به اینکه تا چه اندازه بیماری حاد یا مزمن باشد ولی حداقل باید 10 جلسه باشد.
درمان بیماری در طب سوزنی بسیار وسیع است مانند سردرد ها، کمر درد، زانودرد، دردها ی مفصلی و عضلانی و آلرژی و آسم؛ بی خوابی …… البته لازم به ذکر است که در صورتی که فردی بیمار باشد به علت تومور و یا کیست و یا هر بیماری که باید جراحی شود طب سوزنی به هیچ وجه پیشنهاد نمی شود البته در موارد سرطان و بعد از جراحی و درمان شیمی درمانی درمان با طب سوزنی برای بهبود و برگشت به زندگی اولیه بسیار مؤثر است.
موضوع دیگر این که همان گونه که در طب مدرن جهت تشخیص بیماری نیاز به معاینه بدن و دیدن آزمایش و عکس رادیوگرافی داریم در درمان با طب سوزنی نیز علاوه بر ملاحظه بر موارد بالا از روش طب سنتی چینی نیز باید به نبض دست راست و چپ و وضعیت زبان دقت کرد تا به وضعیت سلامتی ارگان ها و جریان انرژی حیاتی پی برد.
به هر حال موفقیت در درمان طب سوزنی به تشخیص صحیح درمان گر و پر واضح است به تجربه او بستگی دارد.