توضیح کامل طب موسیقی درمانی

براساس تحقیقات موسیقی‌شناسان، گوش‌دادن به موسیقی البته براساس نوع آن می‌تواند بر متابولیسم بدن تاثیر بگذارد، فشارخون را بالا یا پایین ببرد، توازن انرژی برقرار و به هضم غذا کمک کند. موسیقی در تمام حالات روحی می‌تواند تاثیرگذار باشد. موسیقی یک ابزار قوی است که می‌تواند تمام هیجانات روحی را به کنترل درآورد.

نتایج تحقیقات دانشمندان:

1.تاثیر موسیقی بر کودکان

2.تاثیر موسیقی درمانی بر نوزادان

3.موسیقی درد ناشی از تزریق را در کودکان کاهش میدهد.

4.مشاهدات بالینی

هشدار

امواج مغزی انسان

نتایج تاثیر صوت و موسیقی درمانی

مقدمه:

از دیر باز موسیقی در مناسک مذهبی، نیایش ها، آیین های درمانی، جشن ها و مراسم اجتماعی بکار می رفته، ولی در چند دهۀ اخیر، موسیقی به صورت یک فعالیت علمی مستقل درآمده است. در دورانی که انسان نسبت به گذشته نیاز به تأمین نیروی حیاتی بیشتری برای مقابله با استرس های فزاینده محیط پیرامون خود دارد، از صوت و موسیقی می توان در جهت تامین سلامت و ارتقاء سطح کیفیت روحی – روانی زندگی بهره جست. موسیقی درمانی کاربرد صدا، سازهای  موسیقی، آهنگها، قطعات موسیقی، و هر چیز موسیقیایی است که در تمام زمینه های زندگی به بهتر زیستن افراد کمک می کند. در تحقیقات اخیر کاربرد صوت و موسیقی درمانی در توانبخشی جسمی، ایمنی شناسی، روان رنجوری و موارد دیگر تایید شده است. موسیقی درمانی می تواند برای هر کسی، صرفنظر از استعداد او در موسیقی مفید باشد. سطح دانش موسیقی فردبیمارتاثیرچندانی در درمان او ندارد. از دهۀ 1950 چندین موسسه به گرداوری، سازماندهی، و معرفی انبوه پژوهش های مربوط به موسیقی درمانی اقدام کرده اند. که معروفترین آنها، انجمن ملی موسیقی درمانیNAMT) (و انجمن آمریکایی موسیقی درمانی (AAMT)، می باشند. انواع موسیقی، ریتمها و سازها تاثیر خاص خود را دارند. این وظیفۀ موسیقی درمانگر است که صوت یا موسیقی مناسب وضعیت فرد متقاضی را تشخیص دهد، تا به کمک آن درجهت حفظ سلامتی یا درمان بیماری او عمل نماید. در روش سنتی تعیین گام موسیقی فردی، از نشان ماه تولد و نام شخص استفاده میکنند، زیرا این دو عا مل را از عوامل پر قدرت ارتعاش انرژی در انسان میدانند. اشخاصی مثل فیثاغورث، بطلمیوس، یوهان کپلر و … از طریق رتبه بندی سیارات و ریاضیات این کار را انجام می دادند. در روشهای مدرن تر، از برد صدا وشیوه تکلم فرد استفاده می شود. امروزه انواع روشهای موسیقی درمانی مثل گوش دادن به موسیقی، نواختن یک ساز شخصی، آواز خواندن، تألیف وساخت موسیقی، ذکر و مانترا و … وجود دارد. وقتی شیوه صوتی دلخواه خود را انتخاب کردید، حداقل ده دقیقه در روز به هنگام طلوع یاغروب خورشید یا هر زمانی که احساس نیاز میکنید آنرا اجرا کنید. همچنان که ما به یک رژیم غذایی مناسب و میزان ورزش روزانه کافی و تنفس هوای سالم نیاز مندیم، استفاده مرتب از موسیقی های شفابخش میتواند به حفظ تندرستی ما کمک کند.

سرشت صوت چیست؟

صوت نوعی ارتعاش است. وقتی سیمی را در یکی از آلات موسیقی به صدا در می آورید، هوای اطراف آن فشرده و سپس منبسط می شود. این کار امواجی صوتی ایجاد می کند که با سرعت سیصد متر در ثانیه فضا را می پیماید. میزان موجی که مرتعش می شود،(بسامد) یا (فرکانس) نامیده شده و با واحد (هرتز) اندازه گیری می شود. محدودۀ شنوایی انسان (20 – 20000) هرتز است. امواج بالاتر از (20000) هرتز را فراصوت می نامند.

درک موسیقی توسط چه عضوی در بدن ما انجام میشود؟

حواس وسیلۀ ارتباط آدمی با عالم خارج است. واکنش ما در برابر صوت فقط از طریق گوشهایمان نیست. تمام اندامها و اعضای بدن ما از جمله مو و پوست و کل سیستم انرژی انسان (هاله – آورا – Aura) در برابر امواج صوتی محیط واکنش نشان می دهد. یک آزمایش ساده این موضوع را ثابت میکند. در حالیکه با هر وسیلۀ ممکن مانع شنیدن خود میشوید، در مجاورت صدای طبل های بزرگ قرار بگیرید. گویی بدنهایتان با دیواری از ارتعاش برخورد میکند. دنده ها و جناغ سینه با ضربه های طبل ارتعاش پیدا می کند. گاهی با درک ارتعاش، مو بر بدنمان راست میشود.

ما حتی قبل از تولد در صوت غوطه ور بوده ایم. جنینی که در رحم مادر قرار دارد در اثر ضربان آهنگین قلب مادر و صدای ملایم دستگاه گوارش و سایر فرایندهای جسمانی او آرامش می یابد. مادران در هنگام بغل کردن نوزادان خود، می بایست او را در نیمۀ چب بدن خود قرار دهند تا با شنیدن صدای قلب مادر آرام بگیرد. لالایی خواندن مادر می تواند ضربان نامنظم قلب نوزاد را آرام و منظم کند.

پیام عصبی از گیرنده های حسی، مانند چشم، گوش، پوست و … به مرکز عصبی یعنی کورتکس مغز منتقل میشود و فرایند ادراک حسی شکل می گیرد. اصواتی که  به مغزما می رسد، حواس و عواطف را تحریک می کند و با ایجاد انرژی موجب انگیزه و فعالیت می شوند. بطور کلی موسیقی از طریق تحریک تخیل، تداعی و تهیج عواطف در روحیۀ شنونده اثر می گذارد. مرکز دریافت موسیقی در مغز انسان درست همان نقطه ای است که وظیفۀ یادگیری، کنترل و ابراز احساسات را بر عهده دارد. دانشمندان دانشگاه دورتموند در نیوهمپشایر میگویند: علت تکرار شدن ناخود اگاه برخی قطعات موسیقی در ذهن انسان، به ناحیه ای در قشر جلویی مغز بازمی گردد. این قسمت از مغز مسئولیت پردازش صداهای اولیه و ساده، استدلال و یادآوری خاطرات را بر عهده دارد.

شیوه های مختلف استفاده از اصوات و موسیقی در درمان چیست؟

1- ذکر درمانی یا مانترا که خود به چند روش انجام می شود. از قبیل، تکرار و کشیدن حروف صدادار مثل (ای ی ی ی ..، آ ااا…،اوووو …) یا تکرار حرف صدادار با حروف بی صدا و بی معنی مثل (اوووم ، آوووم، هاااام، سوووو …) و یا تکرار کلمات و جملات معنا دارو نیروزا مثل: ذکرنامهای خداوند در ادیان مختلف، و خواندن  دعاهایی که در مذاهب مختلف اثر شفا ودرمان دارد. و یا ذکر (هو) در سنت دراویش شرقی که با حرکت بدن نیز همراه است.

شنیدن موسیقی ملایم (در خواب یا در بیداری)

اجرای موسیقی و نواختن ساز

تالیف ترانه و موسیقی

اجرا یا شنیدن موسیقی همراه با حرکات بدنی

استفاده از امواج فراصوت در دستگاه های مدرن تشخیص بیماری مثل (سونوگرافی – اولتراسوند) شکل تغییر یافته دستگاه (سونار) است که در جنگ جهانی اول برای رد یابی زیر دریایی های آلمانی توسط کشور انگلستان بکار گرفته می شد. امروزه در صنعت نیز برای  آشکار سازی شکافها در فلزات و سایر مواد نیز بکار میرود.

دندانپزشکان تنها با استفاده از دستگاه ایجاد کننده امواج صوتی، دندانها را جرمگیری می کنند.

سایمتیک درمانی (تاثیر انواع موجها وارتعاشات صوتی را بر ماده نشان میدهد.) این اصطلاح حدود سیصد سال قبل توسط (ارنست چالدنی) وضع شد. و در ادامه کار او دکتر (هانس جنی) توانست اثر نتهای موسیقی را که از بلندگو پخش می شد و بر روی شن اشکالی را ایجاد میکرد به صورتی قابل رویت بر پرده منعکس کند. این روش حدود سی سال قبل توسط یک دکتر انگلیسی بنام (پیتر گای منرز) گسترش یافت. او وسیله ای اختراع کرد که بسامدهایی را که از بافت های مختلف بدن ساطع میشد محاسبه کرد و برای درمان، دستگاه وی موسیقی مناسب با بسامد اندام آسیب دیده تولیدو پخش می کند. (ارتعاشات شفابخش) – آماندا کاکرن و … ص 61

تاریخچه موسیقی درمانی

– افلاطون، فیلسوف یونانی معتقد بود که صوت به شکل موسیقی یا زمینه آهنگ میتواند تأثیری شفابخش داشته باشد. نخستین بار او در کتاب (جمهور) به طبقه بندی تم ها پرداخت. وی مقام (میکسولیدین) را حزین، مقام (دورین و فریژین) را محرک و مقام (لیدین) را نشاط آور توصیف کرد.مقالۀ (تم درمانی) – رضا جوهری فرد

– در یونان باستان نوازندگان میتوانستند از طریق نت واحد یا آهنگ صدای شخص، از او شناخت بدست آورند و شفاگران با آهنگ درونی بیمار هماهنگ شده و با نواختن یک نت بر چنگ یا بربط ، بیمار را شفا می دادند.

– ارسطو معتقد بود که نوای فلوت احساسات را برمی انگیزد و فشارهای عصبی سرکوب شده را رها می کند.

– مصریان باستان صوت را به شکل ماده می شناختند.

– فیثاغورث، ثابت کرده است که ارتباطی قوی میان حواس و موسیقی وجود دارد. و اگر اصوات به شیوه ای مناسب بکار گرفته شود، کمکی بزرگ به سلامتی خواهد بود. او آهنگهایی می نواخت که با ارتعاشات مثبت آن، احساسات منفی، بخصوص اندوه، غضب، رقّت، غرور و عصبانیت را از بین می برد. او قوانین هماهنگ بین صوت و ماده را کشف کرد و آنرا در جدولی به نام (لامبدوما ماتریکس) منظم کرد. پزشکی مکمل و درمانهای موازی – شعبانخانی – ص 50 – 47

– فارابی دانشمند ایرانی درنیمۀ دوم قرن سوم هجری قمری در رسالۀ (مقالة فی معانی العقل) به بحث در باره تأثیر درمانی موسیقی بر روح پرداخته است. اطلاعات وی درریاضیات خوب، در طب متوسط و در موسیقی بسیار خوب بوده است. فرهنگ فارسی معین – جلد ششم

– در ژاپن نوع به خصوصی طبل می زنند تا جریان انرژی (کی) را در سر تاسر بدن تحریک و متعادل کند.

– بومیان استرالیا از نواختن وسیله ای به نام (دای جریدو) به همراه قصه گویی استفاده می کردند. وقتی کسی بیمار می شد میگفتند که اشکالی در آواز او پدید آمده و بومیان با این وسیله اشکال او را برطرف می کردند.

– طب (آیورودیک) که سابقۀ چند هزار ساله در هند دارد، اصوات بدو ی را بکار می گیرد که بر ذهن، جسم و روح تأثیری عمیق دارد. در دل خواندن کلمات (مانترا) تنفس را آرام می کند. تحقیقات نشان میدهد که چنین اصواتی قدرت جلوگیری از رشد سلولهی سرطانی را داراست .

– در افسانه های چینی از نوعی (ندا سنگ) یاد شده است. این سنگ از جنس یشم بوده و به هنگام برخورد دو قطعه از آنها، آ وایی خوش شبیه به آهنگ موسیقی به گوش می رسید. چینی ها این طنین را صدای آسمانی و ندای بزرگ طبیعت می نامیدند و برای درمان بیماری و حفظ تعادل از آن استفاده می کردند. * *

– در قبایل بومی افریقا، سرخ پوستان امریکا، انسانهای بدوی استرالیا، شمن های سیبری، بومیان اندونزی و … از ( طبّالی) به تنهایی یا به همراه سازهای دیگر و همراهی گروه سرود خوان، مراسم شفا انجام می گرفته است.

وضعیت موسیقی درمانی از قرن بیستم به بعد (نقل از ویکیپدیا)

در انگلستان =  موسیقی درمانی از سال 1982 از سوی سازمان بهداشت و درمان ملی انگلستان به عنوان تخصصی وابسته به رشته پزشکی تعیین شد و درسال 1999 به عنوان حرفه ای تثبیت شده در انگلستان به رسمیت شناخته شد. موسیقی درمانی در بیش از 50 کشور دیگر به عنوان یک حرفه و تخصص به ثبت رسیده است و فدراسیون جهانی موسیقی درمانی نیز با اهداف معرفی مفهوم کاربرد و رشد، تکامل و گسترش موسیقی درمانی و در خدمت کانون جهانی سلامت روان بنیان نهاده شده است. تاکنون نام بیش از 200 موسیقی درمانگر حرفه ای به ثبت رسیده است. بسیاری از آنها درخدمت خدمات درمانی دولتی، آموزش و پرورش و خدمات اجتماعی مشغول به کار هستند و بقیه نیز به طور مستقل کار می کنند. حضور مراکز موسیقی درمانی در کانون پرورشی کودکان، مراکز تحصیلات متوسطه و آموزش عالی کاملاً جا افتاده است. انجمن موسیقی درمانگرهای حرفه ای (APMT) از جمله دیگر سازمان های مفیدی است که ارتباط  بیمار را با یک موسیقی درمانگر که در منطقه جغرافیایی او زندگی می کند بر قرار می کند تا بیمار از توجه و مراقبت موسیقی درمانگر برخوردار شود.

در امریکا = تکنیک موسیقی درمانی به صورت رسمی در قرن بیستم، از زمان جنگ جهانی اول برای درمان مصدومین بکار گرفته شد. و بتدریج تکامل یافت. درسال 1944 اولین برنامۀ آموزش موسیقی درمانی در جهان در دانشگاه ایالت میشیگان و در ایالت کانزاس اجرا شد. در سال 1950، انجمن ملی موسیقی درمانی ((NAMT تاسیس شد. در سال 1971، انجمن آمریکایی موسیقی درمانی (AAMT) تأسیس شد. امروزه چند مرکز مهم دیگر  از جمله مرکز موسیقی درمانی در سازمان خیریه (نوردورف – رابینز)  وجود دارند که در سطوح بین المللی فعالیت می کنند.

در هند= موسیقی هندی که به (رگاس – Ragas) مشهور است، تأثیری عمیق بر روح، روان، ذهن و جسم دارد. هندیها معتقدند تعدادی از رکاها از قدرت شفابخشی معنوی برخوردارند.

در استرالیا = در سال 1949 توسط سازمان صلیب سرخ این کشور کنسرتی با هدف شفا ترتیب داده شد. و در همان سال انجمن موسیقی درمانی استرالیا (AMTA) تأسیس شد.

در افریقا، در تانزانیا = موسیقی های کوبه ای (ضربه های طبل) که در مراسم مخصص در جشنها، عزاداریها و در درمانگری استفاده می شود، سابقه ای دیرینه دارد.

در هنگ کنگ = اولین سمینار موسیقی درمانی در سال 2003 برگزار شد.

در ایران =  از سال 1377 گروهی متشکل از اساتید و دانشجویان گروه پژوهشی موسیقی درمانی تحت نظارت مرکز پژوهشهای علمی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران فعالیتهای نظام مندی را در این زمینه آغاز نمودند که ماحصل آن، برگزاری اولین و دومین سمینار موسیقی درمانی در سطح ملی و تشکیل جلسات کنفرانس هفتگی، بانک اطلاعاتی، دوره های آموزش نظری و عملی (Work shop) و انجام تحقیقات بالینی بوده است. در جریان برگزاری دومین سمینار سراسری موسیقی درمانی در خرداد ماه سال 1379، قطعنامه ای قرائت شد که در آن، لزوم تشکیل انجمنی رسمی که ماهیت حقوقی داشته باشد، اعلام گردید. این ماده از قطعنامه بر اساس برنامه ای از پیش تعیین شده و بنا به درخواستهای متعدد از جانب مراکز دانشگاهی و دانشجویان گروههای مختلف، و احساس نیاز اعضای گروه شکل گرفت و پیگیری آن پس از یک سال با برقراری جلسات متعدد مقدماتی منجر به ثبت انجمن حاضر گردید. انجمن موسیقی درمانی، چهارمین سمینار موسیقی درمانی را بر گزار کرده است.

وظیفۀ موسیقی درمانگر چیست؟

از آنجا که بنیاد این درمان بر مبنای آگاهی از این نکته است که، همۀ افراد در نهاد خود نسبت به موسیقی عکس العمل نشان می دهند و این فطرت علی رغم نقص فیزیکی، ادراکی و احساسی، در درون افراد باقی می ماند.

موسیقی درمانگر با اشاره به ریتمی که نبض انسان می زند، ملودی کلام و نیز نوبت گیری در هنگام صحبت کردن و نیز تعامل صوتی بین مادر و جنین، آواهای موسیقایی را که بنیاد شخصیت انسان می داند، می یابد.

روبارتز در سال 1998 در صفحه 176 کتاب خود “موسیقی درمانی برای کودکان…” این پدیده را به عنوان میراثی موسیقایی و ارکسترراسیونی شرح می دهد که خود تنظیم و خود سازمان یافته است.

از آنجائیکه موسیقی با وجود ما دارای آمیختگی زیادی است، هنگام تلاش برای آزاد سازی محدودیتها، مقاومتها و تدافعات موسیقایی اشخاص، باید به ساختن اجزایی از موسیقی پرداخت که متناسب با ساختار و توانایی جوهر موسیقایی فرد باشد. همزمان باید تلاش کرد که از جنبه های دیگر ادراکی، فیزیکی، احساسی و عصبی فرد برای درمان کمک گرفت. طول مدت درمان معمولا با پیشرفت در برآوردن نیازهای ویژه و شرایط محیطی بیمار تطابق دارد.   موسیقی درمانگر از سازهای پرکاشن یا سازهای مدور [مثل انواع طبل ها، دایره ها، و …] و یا از صدای خودش استفاده می کند، تا پاسخی خلاقانه به اصوات تولید شده توسط بیمارش بدهد و بیمار را برای خلق کردن زبان موسیقی خودش، تشویق کند. سازها بر اساس اینکه کدام یک برای بیمار ترس آور نخواهند بود، انتخاب می شوند. آوازهای ساده، قطعات یا سبک های موسیقی می توانند به عنوان عنصری درمانگر در جلسات درمانی استفاده شوند اما این ها می بایست با انعطاف در هر لحظه و با توجه به اینکه کدام یک از آنها با حالات و نیازهای بالینی و تکاملی بیمار تطابق دارد، انتخاب گردد. در حقیقت موسیقی به عنوان یک درمان نیازی به درگیر شدن با روش های سنتی یا حتی استفاده از کلمات ندارد. موسیقی درمانگر می تواند به گریه ها، جیغ ها و حرکات بدن بیمار پاسخ دهد. چرا که تمام این ها دارای ریتم و نوسان هستند و مستعد سازماندهی در روابط و مناسبات موسیقایی می باشند.

ارکان موسیقی چیست؟

درموسیقی سه رکن وجود دارد: 1- ریتم که ضرباهنگ ونظم است. 2 – ملودی که خود آهنگ و محتوای آنست. 3– تم که تاثیر احساسی و شناختی خاص از موسیقی است. تم ها به چند گروه تقسیم میشوند، تم های آرامساز (از بین برنده استرس) – تم های خلسه ساز – تم های خلق ساز (غم، سرخوشی) – تم های جسمانی ساز (دینامیک وعمل در سطح بدن) و تم های نیرو ساز (با حرکات ورزشی یا رزمی) مناسب است.

موسیقی درمانی متفاوت از تدریس موسیقی

این مطلب حائز اهمیت است که تأکید کنیم روی تفاوت بین موسیقی درمانی و تدریس موسیقی. در مضمون و مفاد درمانی، نواختن یک ساز به بیمار آموزش داده نمی شود و مادامیکه او امکان اکتساب مهارتهای موسیقایی در جلسات درمانی را پیدا کند، یادگیری موسیقی یک اثر ثانویه درمان می باشد و نباید آن را هدف اصلی قلمداد کرد. روش های مختلفی برای استفاده از موسیقی درمانی وجود دارند ولی اکثراً براساس بداهه نوازی می باشند.

نتایج تحقیقات دانشمندان:

1-  تأثیر موسیقی بر کودکان

نواختن موسیقی بر نوزادان تأثیر دارد. بررسی دانشمندان نشان می دهد که نواختن موسیقی به ویژه موسیقی کلاسیک موتزارت علاوه بر بزرگسالان بر نوزدان و حتی جنین درون شکم مادر نیز تأثیر مثبت دارد. اثر تسکین دهنده آواز و موسیقی با صدای ملایم، در کودکان بیمار دیده شده است. نتایج یک تحقیق نشان می دهد پخش موسیقی با صدای کم برای کودکان بیمار موجب می شود تا آنان تسکین پیدا کنند.

2-  تأثیر موسیقی درمانی بر نوزادان

دکتر گرهات می گوید شکم مادر قادر است اکثر صداها به جز صداهای بسیار بلند مانند شلیک گلوله را، ضعیف و حتی خفه کند از این رو حضور مادر باردار در یک کنسرت موسیقی نیز خطری برای جنین وی ندارد. این محققان می گویند با بررسی های ما مشخص شد بیشتر صداهائی که به گوش جنین می رسد از بدن مادر است و حتی در یک اتاق ساکت و آرام نیز صدای خود مادر، تنفس وی، حرکاتش و روند هضم غذای او به گوش جنین می رسد و بنابراین محیط شکم برای جنین محیطی پر سر و صدا است. از سوئی میزان صدائی که یک جنین می شنود بسیار کمتر از صدائی است که در کودکی یا بزرگسالان می شنود زیرا گوش های جنین پر از مایع آمنیوتیک است. دکتر گرهارت می گوید صدای مادر صدای غالبی است که به گوش جنین می رسد.

محققان دانشگاه فلوراید دریافته اند جنین می تواند اصوات با فرکانس و تواتر پائین را بهتر از اصوات با فرکانس بالا بشنود. ازاین رو صداهای بم را بهتر می شوند و همچنین این نظریه به این معنی است که جنین می تواند حروف صدادار را بهتر از حروف بی صدا بشنود و به بخش های آهنگ دار صدا حساس تر است. جنین می تواند صدای طبل را بشنود ولی صدای ویولن را نمی شنود. همچنین مراکز مراقبت از مادر و جنین می توانند از این تحقیق بهره ببرند زیرا بسیاری از این مراکز پر سر و صدا هستند و در چنین محیط هائی نمی توان به خوبی به وضع جنین و مادر پی برد. دانشمندان پیشتر این امر را دریافته اند که جنین قادر است صدای مادر و همچنین موسیقی را از همه تشخیص دهد ولی تاکنون مشخص نبوده است که یک جنین چه چیزهائی را می شوند. تأثیرموسیقی شامل بخش تفکر، خلاقیت و مهارت ها و آموختن آنها می شود. تقویت قدرت شنیداری، تکلم، حافظه ومنطق نوزاد از تأثیرات دیگر موسیقی کلاسیک است.

3- موسیقی، درد ناشی از تزریق را در کودکان کاهش می دهد.

تحقیقات دانشکده مامائی و پرستاری خرم آباد نشان می دهد، موسیقی درد رگ گیری و تزریق را در کودکان کاهش می دهد. فاطمه ولی زاده، عضو هئیت علمی دانشکده مامائی و پرستاری خرم آباد هدف از این تحقیق را جلوگیری از عوارض سوءترس ناشی از درد در کودکان به هنگام رگ گیری و تزریق عنوان کرد و گفت: ترس از درد باعث همکاری نکردن کودک، واکنش های شدید از جمله گریه و دست و پا زدن هنگام تزریق، افزایش ضربان قلب و فشارخون می شود که با موسیقی درمانی می توان از عوارض و درد ناشی از تزریق در کودک جلوگیری کرد.

وی افزود: برای کاهش درد تزریق و رگ گیری در کودکان، ۳۰ کودک ۶ تا ۱۲ ساله مبتلا به تالاسمی مراجعه کننده به بیمارستان شهید مدنی خرم آباد را که ماهانه برای تزریق خون مراجعه می کردند در سه نوبت رگ گیری مورد بررسی قرار دادیم. نوبت اول رگ گیری بدون استفاده از هیچ گونه تکنیکی برای کاهش درد در کودکان انجام شد و در نوبت دوم رگ گیری به مدت سه تا چهار دقیقه موسیقی پخش می شد و سپس با دو ابزار مشاهده و پرسش تصویری از کودک شدت درد اندازه گیری شد. این تحقیق نشان داد که هیچ کدام از کودکان درد رگ گیری را شدید ندانستند.

روش دوم: همچنین رگ گیری به روش تنفس منظم (هی هو) نیز در بین کودکان اجراء شد به طوری که از یک دقیقه قبل تا پایان رگ گیری این تکنیک انجام شده و بعد از این مرحله شدت درد اندازه گیری شد. نتایج برررسی هر دو روش انحرافی درمانی، شدت درد را کمتر از روش عادی نشان داد به طوری که شدت درد در روش درمان موسیقی نسبت به هر دو روش معمولی و تنفس منظم از شدت درد کمتری برخوردار بود. عضو هیئت علمی دانشکده مامائی و پرستاری خرم آباد تأکید کرد: در روش استفاده از موسیقی هنگام رگ گیری طبق روش شناسائی درد (ابزار مشاهده) و پرسش از کودک ۲۶/۷ درصد بچه ها رگ گیری را فاقد درد و هیچ کدام از کودکان درد رگ گیری را شدید ندانستند. همچنین نتایج نشان داد: رگ گیری در روش تنفس منظم ۶/۷ درصد فاقد درد، ۱۳/۴ درصد دارای درد شدید و هیچ یک درد را خیلی شدید ندانستند. سایت دانشگاه دانشکده مامایی و پرستاری خرم آباد

4- مشاهدات بالینی:

– در یک مطاله تأثیر موسیقی درمانی  بر روی بیماران میگرنی، 70 درصد آنها اثربالایی در کاهش درد داشته اند. 56 درصد افراد در آخر این مطالعه میگرن آنها باز نگشته، 43 درصد کسانیکه همراه با میگرن شدید، اختلالات بیخوابی هم داشته اند، توانستند به راحتی بخوابند. 31 درصد آنهایی که سابقۀ طولانی میگرن داشته اند، کاهش حملات میگرنی را تجربه کرده اند.

– در یک گروه زن دیابتی 81 درصد کاهش سرگیجه شدید در پایان مطالعه دیده شد.

– کاهش خارش در بیماران مبتلا به داء الصدف (پسوریازیس – Pesoriasis) به میزان 89 درصد. — در کلیولند دکتر دفوریا لین (Dr. De foria Lain) پایه گذار موسیقی درمانی در مرکز سرطان بیمارستان

دانشگاه ایرلند، در آزمونی، برای عده ای از کودکان سرطانی که به دلیل شیمی درمانی ضعیف و رنجور شده و موهای سرشان هم ریخته بود در دوره انتظار، با اجرای زنده موسیقی و خواندن ترانه های کودکانه، شادی و نشاط را برای آنها به ارمغان آورد. و برای گروه شاهد چنین امکانی فراهم نکرد. نمونۀ بزاق هر دو گروه قبل و بعد از شنیدن موسیقی، گرفته شد آنهایی که بدون شنیدن موسیقی زمان انتظار را طی کردند، هیچ تغییری دیده نشد ولی در گروهی که با شنیدن موسیقی و شرکت در همخوانی، زمان انتظار را سپری کردند، تقویت در سیستم ایمنی دیده شد.

در یک مطالعه  56 درصد بهبودی در وضعیت زنان باردار در  پیشگیری از تهدید سقط جنین دیده شد. — در یک بررسی که در فرانسه صورت گرفته، زنان مبتلا به سرطان سینه، اگر هر روز چند ساعت آهنگ گوش کنند و با هم در همخوانی شرکت نمایند، غده های سینه کوچکتر میشود. — در همایش بین المللی سازمان بهداشت جهانی،  اثر موسیقی درمانی بر استرس و کاهش اضطراب بررسی شد. و تأثیر 4 تا 8 دقیقه گوش کردن به موسیقی در هر روز، مؤثرتر از دارو بوده است.

— در دهۀ 1980 دکتر (مانفرد کلاینز =Dr. Manfred Clynes) پروفسور هنرستان موسیقی (نیوساوت ولز استرالیا)، کشف کرد که احساسات با ساختار ملودیهایی ویژه همخوان است. هر احساسی شکلی بخصوص دارد که به کمک گرافیک کامپیوتری میتوان آنرا رسم کرد. بعنوان نمونه، عشق، تصویری عمیق و ملایم ایجاد میکند. در حالیکه لذت، پرشهایی دارد که به سمت بالا میرود و دوباره به سمت پایین می آید. او معیار چرخشی احساسات را که شامل خشم، اندوه، عشق، لذت جسمانی، نشاط و تکریم است ف شرح داد و اظهار داشت که هر یک از این احساسات یک حیطۀ ابرازی از ( 8/4 ) ثانیه خشم تا (8/9) ثانیه برای تکریم است. ارتعاشات شفا بخش – آماندا کاکرن و … ص 66- 65

— تأثیر صوت بر اعمال سلولها در تحقیقات مختلفی بر روی گیاهان، جانوران و انسانها بررسی شده است. در تحقیقی، قناریهایی که ار شنیدن صدای آواز دیگر قناریها محروم میشوند، رشد مغزی شان کند می شود. به عبارت دیگر، رشدسلولهای مغزی  پرندگان به واسطۀ آوازی که برای یکدیگر می خوانند، تأمین می شود.

—  آواز پرندگان بر سلامت و رشد گیاهان نیز اثر دارد. در طی 15 سال محققان کانادایی، تولید محصولات کشاورزی را با استفاده از اصوات طبیعی بالا بردند. آنها صدای پرندگانیهمچون گنجشک، چکاوک و پرستو را از بلندگو برای گیاهان در حال رشد، پخش می کنند. این اصوات روزنه های سطح برگ را باز میکند و باعث می شود گیاه مواد غذایی بیشتری جذب کند و گردش غذایی را در گیاه تا هفت درصد بالا می برد. این روش را (سونیک بلوم – Sonic Bloom) گویند. ارتعاشات شفا بخش – آماندا کاکرن و … ص 51

– – هشدار

قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و ناهماهنگ نه تنها به حساسیت شنوایی ما آسیب میرساند، بلکه بالاترین منبع ایجاد تنش و فشارهای عصبی است. آلودگی صدا، و موسیقی های تنش افزا یا غمناک، باعث برآشفتگی و عصبانیت و افسردگی است. ممکن است ضربان قلب را تغییر دهد و بدن را در برابر بیماریهای دیگر نیز آسیب پذیر می کند. از دیگر آلوده کننده های جسم ما، الکتریسیته های مصنوعی، انرژی های الکترو مغناطیسی، آب و غذای آلوده، احساسات منفی و … میباشد.

— در انسان نیز گوش دادن  به آهنگی  یا به یک صوت با بسامد معین، ممکن است میزان ارتعاش امواج مغزی را تندتر یا کندتر کند. با استفاده از دستگاه الکترو انسفالو گرام، امواج مغزی انسان در 4 گروه طبقه بندی شده است:

1- امواج بتا، که بالاترین بسامد است افکار فعال را ترسیم میکند. (14 تا 21) دور در ثانیه

2- امواج آلفا، کندتر از بتا است (14 – 7) که با قرار گرفتن درحالت مراقبه و تن آرامی (Relaxation) ایجاد میشود.

3- امواج تتا، (7 – 4) مربوط به روشن بینی خلق است و ممکن است وقتی درخواب میرویم به سراغمان بیاید.

4 – امواج دلتا، (تا 4)  که کندترین امواج است.

اعتقاد بر این است که پر کردن مغز با بسامدهایی از نوع امواج آلفا و تتا ممکن است منجر به روشن بینی خلاق شود. بعضی از بسامدهای بالا همچون مسکن های طبیعی عمل میکنند. بسامد هایی در محدوده 2000 هرتز قادرند در مغز آندروفین تولید کنند که موجب احساس شعف میشود و احساس درد را کاهش میدهد.

– بسامد های بالایی که از دلفین ها ساطع می شود، ممکن است تاثیر عمیقی را که تماس با این موجودات بر شفا و آرامش انسان می گذارد، توضیح دهد. مبحث شنا کردن با دلفین ها یا بودن در کنار آنها امروزه از شاخه های طب مکمل، بنام دلفین درمانی است.

نتایج تاثیرات صوت و موسیقی درمانی:

در فاصلۀ زمانی حدود هفت دهه اخیر تعداد تحقیقاتی که در رابطه با اثر صوت و موسیقی درمانی بر انواع بیمارها صورت گرفته بسیار زیاد است، وبادرصدهای بالایی میزان تاثیر گذاری روشهای مختلف صوت درمانی و موسیقی درمانی بردرمان یا کاهش علایم ویا کاهش درد، در انواع بیماریهای زیر قابل قبول بوده است، بیماریهایی همچون: تصلب شرایین – پارکینسون – آلزایمر – در کودکان مبتلا به اختلالات سیستم عصبی – اختلال حسی مرتبط با استرس – بارداری وتولد وکاهش خطر سقط جنین – درمان سردرد ومیگرن – درمان بعضی امراض پوستی – اختلالات خواب – مرض قند – سرگیجه – ناتوانی های سیستم مغزی و اعصاب – تقویت ماهیچه ها درفلج ها و اختلالات سیستم های حسی حرکتی – سیستم ایمنی بدن و ترشح هورمونها – جبران کاهش انرژی حیاتی – طب اطفال – تمرکز و حافظه – از بین بردن غدد بد خیم – افزایش شهامت ومیل به زندگی – افزایش قدرت خلاقه – تواناییهای حسی معنوی- بهبودعلایم بیماری  اسکیزوفرنی مثل انزوای احساسی – در درمان نارسایی های گفتاری و نقص برقراری ارتباط کلامی – در درمان کودکان استثنایی با ایجاد ثبات عاطفی، کنترل شخصی و انگیزش و …