اسیدها، قلیاها و سایر موارد ارگانیک فعال از نظر شیمیایی (همچون گاز اشک آور) می توانند سبب سوختگی شیمیایی شوند. سوختگی های قلیایی (مثل آب قلیا و آمونیاک) آسیب بیشتری ایجاد می کنند زیرا سریعا در بافت های چشمی نفوذ کرده و به مدت طولانی تری پس از شروع آسیب، همچنان به اثرات مخرب خود ادامه می دهند. مواد قلیایی همچنین موجب افزایش سریع IOP می شوند. اسیدها معمولا آسیب کمتری وارد می کنند (مثل ماده بلیچ، و باطری ماشین) زیرا پروتئین های مربوط به بافتهای نکروتیک، رسوب کرده و به مانعی در مقابل نفوذ بیشتر اسید تبدیل می شوند. سوختگی های شیمیایی ممکن است بصورت یک کراتوپاتی سطحی (آسیب نقطه ای به قرنیه)، خونریزی زیر ملتحمه و یا سوختگی کامل قرنیه ظاهر شوند.
در سوختگی های شیمیایی هر دقیقه از زمان اهمیت دارد و به شمار می آید. قبل از انتقال بیمار به بخش اورژانس، شستشوی فوری چشم با آب لازم است. تهیه تاریخچه و انجام معاینه باید خیلی گذرا انجام شود اما شستشوی زیاد سطوح قرنیه و ملتحمه با استفاده از نرمال سالین یا هر محلول خنثی دیگر اقدامی است که باید فورا صورت بگیرد. یک ماده بیحسی موضعی در چشم بکار می رود و برای جلوگیری از اسپاسم پلک ها یک اسکولوم مخصوص پلک برای بیمار گذاشته می شود (زیرا اسپاسم عضلات پلک موجب بسته شدن پلکها می شود).
اگر ماده ای در روی پلکها باقی مانده است با استفاده از پنبه های مرطوب برداشته می شود. فشار مختصری بر روی کره چشم وارد می شود. شستشو آنقدر ادامه می یابد تا PH ملتحمه نرمال شود (بین 3/7 تا 6/7). PH سطح قرنیه با قرار دادن نوار کنترل PH در فورتیکس اندازه گیری می شود. سپس آنتی بیوتیک در چشم قرار داده شده و چشم پانسمان می شود.
هدف از درمانهای حد واسط پیشگیری از ایجاد زخم و تامین اپی تلیالیزاسیون مجدد می باشد. مرطوب نگهداشتن چشم با استفاده از اشک غیر قابل جذب، ضروری است. همچنین با بستن چشم یا استفاده از عدسی های درمانی نرم، اپی تلیالیزاسیون تامین می شود. بیمار معمولا تا چند روز به صورت روزانه کنترل می گردد. پیش آگهی بستگی به نوع آسیب و شستشوی کافی پس از تماس با ماده شیمیایی دارد. درمان طویل المدت و نوتوانی شامل دو مرحله است: 1- حفظ سطح چشم با استفاده از پروسجرهای پیوند و 2- حفظ سلامت و تمامیت قرنیه و همچنین تامین شفافیت بینایی از طریق جراحی.
آسیب های حرارتی، در اثر تماس با شیء داغ ایجاد می شوند (تراشه آهن، تنباکو و خاکستر) در حالی که صدمات نوری- شیمیایی، نتیجه تابش اشعه ماوراء بنفش یا مادون قرمز هستند (اشعه منعکس از برف نور خورشید، نگاه کردن منظره کسوف بدون عینک مخصوص) این صدمات ممکن است موجب نقص در اپی تلیوم قرنیه، کدورت قرنیه، کیموز ملتحمه و احتقان عروق خونی (Injection) سوختگی پلکها و نواحی اطراف چشم شوند. در موارد خفیف درمان شامل تجویز آنتی بیوتیک و پانسمان فشاری به مدت 24 ساعت می باشد. به وجود آمدن بافت جوشگاه در پلکها ممکن است نیاز به جراجی پلاستیک داشته باشد در حالی که زخم قرنیه نیاز به جراحی قرنیه دارد.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد
