آیا ممکن است صاحب اندامی متناسب باشیم اما چاق نشویم و به تدریج این عارضه برایمان مشکلی به وجود نمی آورد مرگ و میر افراد چاق و متناسب نسبت به افراد سالم و با وزن ایده آل چه تفاوتی دارد؟
وزن همه چیز نیست. غذایی که می خورید، اینکه چقدر خوب می خوابید و کیفیت رابطه تان همه روی سلامت بدن تاثیر می گذارد. تحقیقات همچنان اصرار دارد که رسیدن به وزن ایده آل به معنای سلامت کامل نیست ( هر چند تاثیر زیادی دارد ).
در یک تحقیق بسیار جامع، محققان 1.3 میلیون مرد که به صورت متوسط 29 سال داشتند را مورد بررسی قرار دادند. محققان رابطه بین وزن، تناسب اندام هوازی و خطر مرگ زودرس را در این افراد با هم مقایسه کردند. آنها متوجه شدند مردانی که در وزن طبیعی قرار دارند – بدون توجه به سطح تناسب اندام – 30 درصد کمتر از کسانی که اندامشان متناسب است اما چاق هستند در معرض خطر مرگ در جوانی قرار دارند. نتیجه نشان داد مزیت متناسب بودن به واسطه چاقی کمرنگ می شود و شاید در مواردی که چاقی زیاد باشد این تناسب اصلا تاثیری نداشته باشد ( به عنوان نمونه وزنه برداری را به ذهن بیاورید که عضلات قوی دارد اما چاق است ). دکتر پیتر نوردستورم، استاد و پزشک ارشد پزشکی اجتماعی و توانبخشی در دانشگاه اومئو در سوئد و مسئول این تحقیقات می گوید: تثبیت وزن سلامت در جوانی بسیار مهم تر از تناسب اندام است.
اما این یافته چه معنایی می تواند برای شما داشته باشد؟ اول از همه، شایان ذکر است که این مطالعه فقط مردان را در نظر گرفته نه خانم ها و مرگ های ناشی از خودکشی و مصرف مواد مخدر را نیز حساب کرده است. نوردستورم می گوید با اینکه خطر مرگ زودرس در مردان چاق اما متناسب بیشتر از مردان با وزن طبیعی است، اما خطر همچنان آنقدرها هم بالا نیست ( آن 30 درصد را به خاطر دارید؟ حتی اگر افراد دارای اضافه وزن و یا چاق، 30 درصد بیشتر در خطر باشند، فقط 3.4 درصد از شرکت کنندگان در این تحقیق جان خود را از دست دادند. پس به این شکل نیست که چاق ها همینطور از چپ و راست روی زمین بیفتند و بمیرند! ) همچنین یک تحقیق در سال 2014 نشان داد نرخ مرگ و میر افراد چاق اما متناسب آنچنان فرقی با افراد سالم و متناسب ندارد. در این تحقیق نتیجه دیگری نیز گرفته شد که می گفت افراد نا متناسب بدون توجه به وزنی که دارند دو برابر بیشتر از افراد متناسب در خطر مرگ قرار دارند.
دکتر تیموتی چرچ، پروفسور طب پیشگیری در مرکز تحقیقات پزشکی پنینگتون در لوئیزیانا می گوید: مهم نیست وزنتان چه مقدار است، داشتن فعالیت بدنی همیشه برایتان مزایایی به همراه دارد. من اهمیتی به وزن افراد نمی دهم، قند خون ناشتا چقدر است؟ فشار خون؟ سطح تری گلیسیرید؟ برای سنجش سطح سلامت این موارد از وزن قابل اعتماد تر هستند. تحقیقات نشان داده افراد با اضافه وزن اگر چنین مشخصه هایی را تحت کنترل داشته باشند درصد خطر مرگشان به اندازه فردی با وزن طبیعی پایین خواهد آمد. وزن و سلامت هرگز با هم یکسان نیستند.
افراد با مقدار زیادی از یک چربی خاص مانند چربی شکمی، بیشتر در خطر مشکلات سلامتی هستند تا آنهایی که چربی هایشان بیشتر در ران ها، باسن و بازوهایشان انباشته شده. بر خلاف چربی های زیر پوستی که برای خود زیر پوست پرسه می زنند، چربی های احشایی به عمق حفره های شکمی می روند و ارگان های درونی بدن را احاطه و به خطر می اندازند. حتی تحقیقات نشان داده چربی های منطقه ران و باسن سالم هستند، بدن را از اسید های چرب مضر رها کرده و ترکیبات ضد التهابی تولید می کنند که به کاهش خطر بیماری قلبی و دیابت نوع 2 کمک می کند. گلابی بودن آنقدرها هم بد نیست!
به همین دلیل است که میان تنه بزرگ و فرم بدن سیبی شکل به عنوان عامل خطر سندروم متابولیک تعیین شده اند، چون مجموعه ای از عوامل را شامل می شوند که خطر بیماری قلبی، دیابت نوع 2 و سکته مغزی را افزایش می دهند. این را هم در نظر بگیرید: تحقیقات نشان داده خانم هایی که وزن طبیعی دارند اما میان تنه ای بزرگ بیشتر از خانم هایی با وزن طبیعی اما میان تنه کوچک در خطر مرگ قرار دارند.
وزنتان هرچه که باشد ساده ترین روش برای تعیین میزان سلامت ممکن است اندازه میان تنه باشد. انجام ورزش و داشتن فعالیت بدنی بهترین راه برای کاهش چربی شکمی و اندازه میان تنه است.