مغز پیچیده‌ترین اندام بدن انسان محسوب می شود. در شرایطی که مغز تنها 1.3 تا 1.8 کیلوگرم وزن دارد اما نورون های تشکیل دهنده آن حرکات، احساسات و افکار ما را کنترل می کنند و در نتیجه از اهمیتی بیش از آن چه فکر می کنیم، برخوردار است. ما باید به بهترین شکل ممکن از مغز خود مراقبت کنیم. در ادامه برخی مواد غذایی که می توانند به این عضو حیاتی و حساس آسیب وارد کنند را معرفی می کنیم.
غذاهای فرآوری شده
غذاهایی که به صورت شیمیایی فرآوری شده اند منبع خوبی از قند افزوده شده هستند. همچنین، این مواد غذایی سرشار از سدیم و روغن های نیمه هیدروژنه – چربی ترانس – هستند. برخی از این مواد غذایی فرآوری شده می توانند حاوی مونوسدیم گلوتامات (MSG) و چربی اشباع باشند. آیا هنوز قانع نشده اید؟ با نگاهی به برچسب مواد غذایی فرآوری شده متوجه خواهید شد که حاوی انواع مختلف مواد مصنوعی هستند.
چربی ترانس
روغن های نیمه هیدروژنه یا چربی ترانس می توانند مشکلات جدی برای مغز ایجاد کنند و همچنین خطر آسیب به سلامت قلب را در پی دارند. رژیم های غذایی که شامل مقادیر بالای چربی ترانس می شوند رسوب بتا آمیلوئید در مغز را افزایش می دهند که با بیماری آلزایمر در ارتباط است.
مونوسدیم گلوتامات (MSG)
اگر به غذاهای آسیایی علاقمند هستید باید نسبت به انتخاب گزینه هایی که حاوی مونوسدیم گلوتامات هستند، توجه داشته باشید زیرا بسیاری از غذاهای آسیایی دارای مقادیر زیادی از آن هستند. مونوسدیم گلوتامات که به اختصار MSG شناخته می شود تقریبا شامل 78 درصد اسید گلوتامیک آزاد، 21 درصد سدیم، و تا یک درصد مواد آلاینده می شود. مونوسدیم گلوتامات یک اکسیتوتوکسین است که به واسطه تحریک بیش از حد سلول ها تا نقطه آسیب مغزی بر شیمی مغز تاثیر می گذارد. مصرف کنترل نشده مونوسدیم گلوتامات می تواند به چاقی، آسیب چشم، سردرد، خستگی و سردرگمی، و افسردگی منجر شود.
قند افزوده شده
نوشیدنی های شیرین شده با قند مانند سودا، نوشیدنی های انرژی زا و نوشیدنی های ورزشی از جمله منابع سرشار از قند افزوده شده هستند که در رژیم غذایی بسیاری از مردم جهان قرار دارند. این نوشیدنی ها یک سوم قند افزوده شده مصرفی مردم در آمریکا را شامل می شوند. به گفته کارشناسان تغذیه، ما نباید قند افزوده شده بیش از حد وارد بدن خود کنیم زیرا به سلامتی آسیب وارد می کند. قند افزوده شده بدن را با کالری بدون همراهی ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و دیگر مواد مغذی خوب تغذیه می کند و همچنین موجب افزایش وزن نامناسب و پوسیدگی دندان می شود.
فروکتوز (HFCS)
به گفته پژوهشگران، مصرف بیش از حد فروکتوز می تواند چگونگی استفاده و ذخیره انرژی مورد نیاز برای انجام تفکر و یادگیری در سلول های مغز را تحت تاثیر قرار دهد. شربت ذرت با فروکتوز بالا می تواند در توانایی یادآوری اختلال ایجاد کرده و توانایی یادگیری مغز را تغییر دهد.
چربی اشباع
بنابر نتایج مطالعه ای که در سال 2013 انجام شد، یک رژیم غذایی حاوی میزان بالای چربی اشباع توانایی مغز برای مبارزه با تشکیل پلاک های مغزی مرتبط با آلزایمر را کاهش می دهد. همچنین، چربی اشباع موجب اختلال در توانایی یادگیری مغز و شکل گیری خاطرات جدید می شود.
مواد مصنوعی
مواد مصنوعی در غذاهای فرآوری شده یافت می شوند. آنها از مواد نگهدارنده، رنگ ها، طعم دهنده های مصنوعی و بافت دهنده ها تشکیل شده اند. نگهدارنده ها مواد شیمیایی هستند که از فساد مواد غذایی جلوگیری می کنند. رنگ ها مواد شیمیایی هستند که برای ارائه رنگی خاص به ماده غذایی استفاده می شوند. طعم دهنده های مصنوعی مواد شیمیایی هستند که مزه خاصی به غذا می دهند. بافت دهنده ها نیز مواد شیمایی هستند که بافتی ویژه به ماده غذایی می بخشند. پس با موادی شیمیایی مواجه هستیم که تاثیر خوب و مثبتی در بدن انسان ندارند.
کافئین
قهوه اساسا از دانه های قهوه تهیه می شوند. این دانه ها به طور طبیعی دارای ماده ای به نام کافئین هستند. این ماده به افزایش سطح هوشیاری انسان کمک می کند و انرژی بیشتری به شما می بخشد. کافئین مغز را فعال تر از حالت عادی می سازد. این ماده از جذب مجدد دپامین در بدن جلوگیری می کند و موجب می شود تا مدت زمان بیشتری در اطراف مغز حضور داشته باشد. البته این اثر همان چیزی است که قهوه را اعتیادآور می سازد. به گفته سازمان غذا و داروی آمریکا، مصرف روزانه 600 میلی گرم کافئین بیش از اندازه است. این میزان مصرف می تواند موجب سردرد و حتی بدتر کردن اضطراب و اختلالات خواب شود. همچنین، احتمال اوردوز کافئین نیز وجود دارد که موجب سردرگمی و توهم شده و برخی مواقع بروز تشنج می تواند به مرگ منجر شود.
نمک
نمک در هر وعده غذایی روزانه ما حضوری پررنگ دارد. اما مصرف بیش از حد این ماده غذایی می تواند خطراتی را برای سلامت ما به ویژه سلامت روانی ما داشته باشد. رژیم های غذایی حاوی سدیم بالا به همراه ورزش نکردن ممکن است با افت شناختی سریع‌تر در سنین بالا مرتبط باشد. مصرف غذاهای فرآوری شده می تواند خطر زوال عقل را افزایش دهد زیرا به طور معمول حاوی سدیم بالایی هستند.
غذاهای فوری
غذاهای فوری یا فست فودها در دنیای امروز که همه چیز با سرعت بیشتری انجام می شود و مشغله های کاری دیگر زمان چندانی برای آشپزی باقی نمی گذارند از محبویت بالایی برخوردار شده اند. اما مصرف بیش از حد غذاهای فوری مضرات بسیار زیادی نیز دارد. فست فودها مانند سیب زمینی سرخ شده و برگرها حاوی چربی ترانس بالا، چربی اشباع، سدیم، قند و غیره هستند. مصرف بیش از حد غذاهای فوری می تواند موجب چاقی شود. افرادی که بیش از چهار بار در روز غذای فوری می خورند از شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی در نتیجه دریافت بیش از حد چربی های اشباع و ترانس برخوردار هستند. همچنین، فست فودها استرس را بدتر کرده و اختلال در عملکرد مغز را موجب می شوند. غذاهای حاوی اسیدهای چرب بد و سدیم بالا سطح استرس را افزایش می دهند زیرا همانند یک محرک قوی برای مغز عمل می کنند.
عصرایران؛
