چه عواملی در ایجاد گرفتگی در بینی نقش دارند و موجب بروز این مشکل تنفسی می شوند چه روش هایی برای از بین بردن این حالت موثرند و با کمک گرفتن از چه روش های درمانی می توان این عارضه را برطرف کرد؟
گرفتگی یا احتقان بینی حالتی ناخوشایند است که گاهی علت خاصی برایش پیدا نمی کنیم. اگر بینی تان مدام گرفته است و فکر می کنید مشکل بخصوصی هم ندارید، ممکن است عواملی در بروز این پدیده دخیل باشند که شگفت زده تان کنند.
بیمار نیستید و تقریبا مطمئن هستید که به چیزی هم حساسیت ندارید. پس چرا اینقدر بینی تان گرفته است؟ هرچند سرماخوردگی، آنفلوآنزا و آلرژی به گرده ها و حیوانات خانگی از دلایل شایع گرفتگی بینی هستند، اما دلایل فراوان دیگری هم وجود دارند که می توانند سبب شوند با تنفس از راه بینی مشکل داشته باشید. در اینجا شش دلیل ممکنی را که باید آنها را بشناسید می آوریم.
آلرژی ندارید، اما نسبت به چیزی در محیط تان حساسیت دارید
حدود یک سوم افرادی که مجراهای بینی شان ملتهب است، مشکلی دارند که به آن رینیت غیرآلرژیک می گویند، یعنی سیستم ایمنی بدنشان مقصر نیست. اگر تست آلرژی دادید و جواب منفی بود، احتمالا دلیل گرفتگی بینی تان همین است.
دلیل دیگر برای گرفتگی بینی که هرگز تمام نمی شود پولیپ است. پولیپ زائده خوش خیمی است که می تواند در بینی یا سینوس باشد و خطرناک نیست
یکی از انواع رایج این گرفتگی،”رینیت محرک گر” یا رینیت وازوموتور می باشد که زمانی روی می دهد که بدن شما توسط چیزی مانند دود سیگار، عطر و یا هوای خشک آزرده یا ملتهب شود.
نوسانات دما نیز می توانند سبب بروز این حالت باشند.
بهترین راه این است که محرک ها را شناسایی کرده و تا جایی که می توانید از آنها اجتناب کنید. اگر این کار مفید نبود، از پزشک در مورد استفاده از اسپری ضداحتقان بینی که حاوی آنتی هیستامین یا کورتیکواستروئید است، راهنمایی بخواهید.
باردار هستید
وقتی باردار هستید و جنینی در درون بدن شما در حال رشد است، غیر از بالا آمدن و بزرگ شدن شکم، تحولات زیاد و چشمگیری در بدن شما رخ می دهد. تغییرات هورمونی، اصلی ترین این تحولات هستند. ضمن این که گردش خون بیشتری در بدن تان خواهید داشت.
هرچند بیشتر مردم فکر می کنند بارداری سبب تورم مفصل و قوزک پا می شود، اما شاید تعجب کنید اگر بدانید که پرده های مخاطی بینی شما نیز ممکن است متورم شوند. شاید این حالت موجب شود حتی وقتی که بیمار نیستید هم احساس گرفتگی و احتقان کنید، حتی خونریزی بینی هم در این شرایط ممکن است.
استفاده از دستگاه بخور، نوشیدن زیاد مایعات و استفاده از اسپری بینی نمکی می تواند مفید باشد. البته پیش از هر گونه درمانی که نیاز به نسخه پزشک ندارد، ابتدا با پزشک متخصص زنان مشورت نمایید.
مبتلا به گرفتگی بینی انعکاسی شده اید
اگر سرماخوردگی شدید یا آلرژی داشته باشید، یک اسپری بینی دکونژستان می تواند بسیار موثر باشد. اما حواس تان باشد که اگر به راهنمای استفاده از آن دقت نکنید ( ممنوعیت استفاده بیش از سه روز)، ممکن است مبتلا به گرفتگی بینی انعکاسی شوید، یعنی به آن متکی شده و یا به گفته بعضی از افراد به آن معتاد شده و اگر بخواهید مصرف آن را قطع کنید، بیشتر احساس گرفتگی خواهید کرد. بنابراین مجددا به آن برمی گردید.
شکستن این چرخه معیوب کار ساده ای نیست. برای مدتی احساس بسیار بدی خواهید داشت اما تدریجا بهتر می شوید. اگر خودتان نمی توانید ترک این عادت را مدیریت کنید، از پزشک متخصص آلرژی تان راهنمایی بگیرید. برخی افراد برای کنار گذاشتن دکونژستان بینی، نیاز به استفاده از داروهای استروئیدی خوراکی یا از نوع اسپری بینی آن دارند.
مبتلا به عفونت سینوسی شده اید
سرماخوردگی تان تمام نمی شود؟ بیشتر عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی، بعد از یک یا دو هفته به پایان می رسند. اگر بیماری شما بیشتر از این ها به درازا کشید، یا اگر احساس می کنید سرماخوردگی تان وقتی درحال خوب شدن است دوباره عود کرده و شدت می گیرد، به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است مبتلا به عفونت باکتریایی سینوس شده باشید که نیازمند درمان با آنتی بیوتیک است. سایر علائم سینوزیت باکتریایی شامل تب، خروج چرک از بینی و درد نسبتا شدید در ناحیه سینوس ها می باشد (تصویر دوم محل سینوس ها در صورت را نشان می دهد).
کم کاری تیروئید دارید
باز هم هورمون ها! کم کاری غده تیروئید بیماری که در آن بدن شما به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند- می تواند منجر به گرفتگی بینی همراه با علائمی چون خستگی مداوم، یبوست، نازک شدن تارهای مو، خشکی پوست و احساس سرما شود.
اگر فکر می کنید ممکن است کم کاری تیروئید داشته باشید، از پزشک متخصص داخلی یا غدد بخواهید میزان این هورمون را مورد بررسی قرار دهد. استفاده از داروهای ترکیبی و مصنوعی هورمون تیروئید (مانند لووتیروکسین) حت نظر پزشک متخصص غدد، می توانند به برگشت تعادل این هورمون در بدن شما کمک کند.
پولیپ بینی دارید
دلیل دیگر برای گرفتگی بینی که هرگز تمام نمی شود، پولیپ بینی است. پولیپ زائده خوش خیمی است که می تواند در بینی یا سینوس باشد و خطرناک نیست، اما می تواند سینوس ها یا راه های هوایی بینی را مسدود کرده و احساس نسبتا ناخوشایندی به شما بدهد. پولیپ ها معمولا در افراد مبتلا به آلرژی، آسم، یا عفونت مزمن سینوسی بوجود می آیند.
اگر مدام احساس می کنید بینی تان گرفته و حس بویایی و چشایی تان مختل شده است، برای بررسی به پزشک مراجعه کنید. پولیپ ها قابل برداشتن هستند، اما احتمال برگشت شان وجود دارد. شاید اگر از یک اسپری بینی استروئیدی استفاده کنید احساس بهتری داشته باشید، چون به کوچک کردن پولیپ بینی و تسکین علائم کمک می کند. مداوای استروئیدی یا آلرژیک هم می تواند برای پیشگیری از عود پولیپ برداشته شده سودمند باشد.