آدمی محیط خود را از راه حواس می شناسد. گرچه انسان متمدن در عصر کنونی دارای همان حواسی است که انسانهای عهد باستان دارا بوده اند اما امروز باید در محیط زندگی کند که مناظر، اصوات، بوها، مزه ها و محرکهای حسی دیگری را بشناسد که برای انسانهای بسیار دو گذشته ناشناخته بوده اند. بنا به اکتشافهای فضایی انسان متمدن باید در آینده از راه حواس خود طرز زندگی در فضا و محیطی را که با سطح کره زمین تفاوت دارد بیاموزد. به وسیله اعضای حسی است که ما می توانیم با عالم خارج ارتباط برقرار کنیم و آگاهی لازم را به یاری عضو حسی خاص خود به دست آوریم.
عضو حسی که گاهی آن را گیرنده حسی هم می نامند بخش ویژه ای از بدن است که فقط برای دریافت محرک یا نوع معینی از متغیرها در محیط فیزیکی به کار می رود. چنانکه چشم فقط می تواند امواج نوری را دریافت کند ولی نسبت به محرکهای صوتی یا محرکهای دیگر هیچ گونه حساسیتی نشان نمی دهد. کسی که حس شنوایی خود را از دست داده است هر گونه سر و صدایی که در اطراف او ایجاد کنند نمی شنود.
محرک را چنانکه قبلا هم تعریف شد آن نوع تغییر فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی می دانند که بر عضو حسی تاثیر کند. در اینجا عامل تغییر کیفیت مهمی به شمار می آید و در جلب توجه فرد کارساز است. یعنی در زندگی همواره تغییرات گوناگون می باشند که توجه ما را به خود جلب می کنند.
معمولا چراغ قرمز زندگی را که در بالای یک در ورودی قرار می دهند به منزله یک اعلام خطر تلقی می شود. چنانچه وضع برای مدت زیادی به همین منوالباقی بماند تاثیر خود را به عنوان یک محرک از دست می دهد. اما اگر به جای آن یک چراغ چشمک زن قرار دهندن دوباره توجه افراد به آن جلب می شود. به این جهت بیشتر مغازه داران برای جلب مشتری بیشتر در ویترین یا بالای در مغازه خود چراغ های رنگین متحرک نصب
می کنند. در صحنه تآتر وقتی هنرپیشه خطابه بلندی ایراد می کند مرتب از نقطه ای به نقطه دیگر تغییر مکان
می دهد یک معلم موفق و با تجربه نیز برای جلب توجه شاگردان لحن صدای خود را یکنواخت نگه نمی دارد.
پاسخ به آن نوع واکنش رفتاری اطلاق می شود که یک محرک موجب بروز آن شده باشد. در واقع هر پاسخی که از انسان سر می زند بر پایه محرک خاصی استوار است. باید یادآور شویم که دو عامل محرک و پاسخ در فرآیند احساس و ادراک به یکدیگر وابسته اند و در روان شناسی حواس و شناخت و آگاهی ما از محیط نقش مهمی را به عهده دارند.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد
