به طوری که پیش از این یادآور شدیم در انتقال منفی مهارت یا معلوماتی که در موضوعی به دست آمده است نه تنها به آموختن موضوع دیگر کمکی نمی کند بلکه از پیشرفت آن نیز جلوگیری می نماید. انتقال منفی به سه صورت مزاحمت عادت، تعمیم غلط و بازداری واگرد و فراگرد دیده می شود.
1- مزاحمت عادت
مزاحمت عادت هنگامی به وجود می آید که آنچه سابق آموخته و بدان خو گرفته ایم مزاحم آموختن جدید ما شود. چنانکه رانندگی برای یک انگلیسی در فرانسه و آلمان بسی دشوارتر از انگلستان است و همچنین برای یک فرانسوی در انگلستان. زیرا عادت انگلیسی رانندگی در سمت چپ و عادت فرانسوی رانندگی در طرف راست است.
2- تعمیم غلط
تعمیم غلط زمانی به وجود می آید که دو موقعیت به ظاهر یکسان جلوه می کنند، اما موقعیت دوم در واقع پاسخی غیر از پاسخ موقعیت نخستین می خواهد. برای نمونه کودکی که مادرش روسری به سر می کند هر زن روسری داری را که ببیند مامان صدا می زند یا آنکه گوسفند را مانند سگ هاپی یا هاپو می خواند. چنین کودکی گرفتار تعمیم غلط است. زیرا با اندک شباهتی حکم کلی کرده است.
3- بازداری واگرد و فراگرد
منظور از بازداری واگرد آن است که وقتی بخواهیم دو موضوع تقریبا مشابه را یکی پس از دیگری بیاموزیم موضوع دوم مانع آموختن یا به یاد آوردن موضوع نخست گردید. در صورتی که در بازداری فراگرد به عکس آن موضوع نخست مانع آموختن و به یاد آوردن موضوع دوم می شود. برای مثال زبان ایتالیایی و اسپانیایی خیلی به هم شباهت دارند اگر هر روز نخست یک ساعت ایتالیایی بیاموزیم و بی درنگ به فرا گرفتن زبان اسپانیایی بپردازیم اغلب هنگام صحبت کردن ایتالیایی یا اسپانیایی تداخل به وجود می آید. یعنی انتقال منفی صورت می گیرد. اگر زبان ایتالیایی مانع آموختن زبان اسپانیایی شود بازداری فراگرد و اگر زبان اسپانیایی از پیشرفت زبان ایتالیایی جلوگیری کند می گویند بازداری واگرد رخ داده است.
برای اینکه تعمیم غلط پیش نیاید لازم است اختلافهای مهم میان دو موضوع همانند را به روشنی مشخص کنند. در مزاحمت عادت باید همواره توجه فرد را به ترک عادتی که ایجاد اشتباه و لغزش می کند جلب نمایند. برای آنکه از بازداری واگرد و فراگرد جلوگیری شود شایسته است که دو موضوع همانند تا جایی که امکان پذیر است در فاصله های زمانی دور از هم آموخته شوند.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد
