یکی از جلوه های بارز ناکامیهای شدید احساس حقارت یا خوار خویشتنی است که فرد به گونه ای آگاهانه به ناتوانی و ناشایستگی خود پی می برد و در مقایسه با دیگران خود را پایین تر و درمانده تر از آنان احساس می کند. دانش آموزی که دو سال پیاپی در امتحانات نهایی دوره دبیرستان مردود می شود وقتی خود را با دانش آموز همکلاسش مقایسه می کند که در نخستین امتحان نهایی با معدل ممتاز پذیرفته می شود احساس حقارت به او دست می دهد.
هر وضعی که فرد را پایین تر از دیگران قرار دهد یا هر برخوردی که نقص وی را آشکار سازد، ممکن است در او احساس حقارت پدید آورد. در واقع احساس حقارت شکاف عمیقی است که بین امکانات بدنی و روانی و جاه طلبیهای فرد ایجاد می گردد و او نمی تواند از این سد یا عامل بازدارنده به سلامت بگذرد. هر قدر حس جاه طلبی در فرد شدیدتر اما کامیابی او کمتر باشد احساس حقارت شدیدتر خواهد بود. البته پدران و مادران و معلمان باید حدود توانایی و امکانات فرزندان و شاگردان خود را بدانند و تکلیفهای شاق و هدفهای دوردست و دشوار را برایشان تعیین نکنند تا احساس حقارت در آنان به وجود نیاید.
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد