کودکان بیشتر از بزرگسالان دچار عفونت گوش می شوند.غالبا عفونت گوش دردناک است، زیرا گوش میانی ملتهب می شود و مایعات در گوش میانی تجمع می یابند. در فصل سرما یکی از مشکلات شایع بین بچهها درد گوش و عفونتهای گوش است. به خصوص که این عفونتها معمولا بعد از یک دوره سرماخوردگی سر و کلهشان پیدا میشود.
عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) چيست؟
عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) ، التهاب گوش مياني است. التهاب دراثر عفونت گوش مياني اتفاق مي افتد. اين حالت ممكن است در يك يا هر دو گوش رخ دهد. عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) شايعترين تشخيصی است كه براي بچه هاي بيماري كه به پزشك مراجعه مي كنند گذاشته مي شود. اين بیماری همچنين شايعترين علت ناشنوائي در كودكان است.
گرچه عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) در بچه هاي کوچک شايعتر است، گهگاه بالغين را نيز درگير مي كند. اين حالت اغلب درزمستان و اوايل بهار رخ مي دهد.
آيا عفونت گوش میانی جدي است؟
بله! جدي است چون مي تواند گوش درد شديد و كاهش شنوائي ايجاد كند. كاهش شنوائي به خصوص در اطفال مي تواند يادگيري را مختل کرده و حتي تكامل گفتار را به تاخير اندازد. به هرحال، اگر اتيت مديا سريعاً و به صورت موثر درمان شود، شنوائي اغلب به حالت طبیعی بر خواهد گشت.
از جهت دیگر عفونت مي تواند به ساختمانهاي مجاور در سر به خصوص به ماستوئيد گسترش يابد. بنابراين بسيارمهم است كه علائم (به ليست زیر توجه كنيد) این بیماری شناخته شده و سريعاًَ مورد توجه پزشكتان قرار گيرد.
گوش چگونه كار مي كند؟
گوش خارجي اصوات را جمع آوري مي كند. گوش مياني يك محفظه پراز هوا به اندازه نخود است كه توسط پرده گوش كه به نازكي ورق است، از گوش خارجي جدا مي شود. سه استخوانچه به پرده گوش متصل هستند. وقتي امواج صوتي به پرده گوش برخورد مي كنند، سبب ارتعاش استخوانچه ها شده و صوت به گوش داخلي منتقل مي شود.
گوش داخلي ارتعاشات را به سيگنالهاي الكتريكي تبديل كرده و اين سيگنالها رابه مغز منتقل مي كند. گوش داخلي همچنين به حفظ تعادل كمك مي كند.
يك گوش مياني سالم، شامل هوا با همان فشار هواي بيرون است كه به پرده اجازه ارتعاش آزادانه مي دهد. هوا از طريق شيپور استاش كه پشت بيني را به گوش مربوط مي كند، وارد گوش مياني مي شود. وقتي خميازه مي كشيد و صدايي در گوشتان احساس مي كنيد، شيپور استاش حباب هواي كوچكي را به گوش مياني جهت تعادل فشارهوا فرستاده است.
علل عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) چيست ؟
انسداد شيپور استاش هنگام سرماخوردگي، آلرژي يا عفونت راه هوايي فوقاني و وجود باكتريها و ويروس ها، منجر به تجمع مايع (مجموع چرك و موكوس) درپشت پرده گوش مي شود. اين حالت را اتيت مديای حاد مي گويند.
تجمع چرك در گوش مياني با بالا بردن فشار، سبب درد گوش، تورم و قرمزي مي شود. از آنجا كه پرده گوش نمي تواند به درستي مرتعش شود، شما يا فرزندتان ممكن است مشكلات شنوائي پیدا کنید. گاهي اوقات پرده گوش پاره مي شود و چرك به خارج گوش تخليه مي شود. اما اغلب به دليل شيپور استاش ملتهب و متورم، چرك و موكوس در گوش مياني باقي مي ماند. اين حالت را افيوژن گوش مياني يا اتيت مياني سروز مي گويند. اغلب وقتي كه عفونت حاد فروكش كرد، افيوژن مي ماند و مزمن مي شود و براي هفته ها، ماهها يا حتي سالها طول مي كشد. اين حالت شخص را مستعد عودهاي مكرر عفونت حاد مي كند و ممكن است سبب اختلال در شنوائي شود.
علائم عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) چيست ؟
در شيرخواران و نوپاها به دنبال اين موارد بگرديد:
- كشیدن يا خاراندن گوش به خصوص اگر همراه موارد زير باشد:
- مشكلات شنوائي
- گريه كردن، بي قراري
- تب
- استفراغ
- ترشح گوش
دربچه هاي كوچك، نوجوانان و بالغين بدنبال موارد زير باشيد:
- گوش درد
- احساس پري يا فشار گوش
- مشكلات شنوائي
- سرگيجه، عدم تعادل
- تهوع، استفراغ
- ترشح گوش
- تب
بياد داشته باشيد بدون درمان مناسب، آسيب ناشي از عفونت گوش مي تواند سبب كاهش شنوائي مزمن يا دائمي شود.
در مطب پزشك چه اتفاقي مي افتد؟
حين معاينه، پزشك از وسيله اي به نام اتوسكوپ جهت ارزيابي حالت گوش استفاده مي كند. پزشک توسط اتوسكوپ و یا میکروسکوپ گوش، معاينه اي جهت بررسي قرمزي پرده و يا وجود مايع پشت گوش انجام مي دهد. با استفاده دقيق از فشار هوا، پزشك همچنين مي تواند ببيند آيا پرده حركت مي كند يا نه. اگر پرده گوش حركت نكند و يا قرمز باشد احتمالاً عفونت گوش وجود دارد.
دو آزمون ديگر جهت ارزیابی بيشتر انجام مي شود:
شنوایی سنجی نشان مي دهد که آيا كاهش شنوائي در تون هاي صوتي با فركانس هاي مختلف رخ داده است.
يك تمپانوگرام، فشار هوا را در گوش مياني اندازه گيري مي كند تا متوجه شويم شيپور استاش چگونه كار مي كند و پرده گوش چگونه حركت مي كند.
اهميت دارو
پزشك ممكن است يك يا بيشتر دارو تجويز كند. مهم است كه تمام دارو(ها) طبق دستور مصرف و پيگيري شود.
اغلب، آنتي بيوتيك ها با عفونت مبارزه كرده و سبب بهبود سريع گوش درد مي شوند، اما عفونت زمان بيشتري براي پاك شدن كامل نياز دارد. بنابراين مطمئن شويد كه دارو براي تمام دوره اي كه پزشك شما توصيه كرده، مصرف شود. ممكن است يك داروی ضد احتقان (بخصوص در همراهي با يك سرماخوردگي) و يا در موارد آلرژی آنتي هيستامين تجویز شود.
گاهي اوقات پزشك دارويي را ممكن است يراي كاهش درد و يا تب تجويز كند. در صورت لزوم قطره هاي ضد درد، درد گوش را کاهش مي دهد. در صورتيكه هر سئوالي در مورد داروهاي خود يا فرزندانتان داريد يا علائم بهبود نيافت، با پزشك خود تماس بگيريد.
چه درمان هاي ديگري ممكن است لازم باشد؟
در اغلب موارد عفونت حاد گوش میانی (اوتيت مديا) توسط درمان دارويي مناسب و درمان هاي سرپایی، كاملاً بهبود مي يابد. گاهی درمان هاي بيشتري ممكن است توسط پزشكتان توصيه شود. يك نوع عمل جراحي به نام ميرنگوتومي ممكن است توسط پزشك توصيه شود. اين عمل جراحي شامل يك شكاف كوچك در پرده گوش است تا تخليه مايعات را تسريع كرده و درد را تسكين دهد. شكاف در عرض چند روزبدون هيچ اثر (جوشگاه) خاصي يا آسيب دائمی بهبود مي يابد. در واقع شكاف آنقدر سريع ترميم مي شود كه اغلب قبل از اينكه عفونت و مايع از بين برود، بسته مي شود. مي توان يك لوله تهويه در شكاف قرار داد كه از تجمع مايع جلوگيري كند و شنوائي را بهبود بخشد.
جراح، لوله تهويه اي (گرومت یا VT) را براي فرزند شما انتخاب مي كند كه براي مدت زمانيكه براي بهبود عفونت گوش مياني و بازگشت عملكرد شيپور استاش به حالت طبیعی لازم است، درگوش باقي بماند. اين مدت ممكن است چندين هفته يا ماه باشد. در طول اين مدت شما بايد از ورود آب به گوش اجتناب كنيد چرا كه ممکن است باعث عفونت گردد. در غير اين صورت، لوله مشكلي را ايجاد نکرده و سبب بهبود قابل توجه در شنوایي و كاهش تکرر عفونت هاي گوش خواهد شد.
اتيت مديا ممكن است در اثر عفونت مزمن لوزه ی سوم (آدنوئيد) عود كند. اگر اين حالت پيش آيد، پزشك ممكن است برداشتن لوزه را پيشنهاد كند. اين كار مي تواند در همان زماني كه لوله تهويه گذاشته مي شود، انجام شود.
آلرژي نيز بايد درمان شود.
پس يادتان باشد ….
اتيت مديا در صورتيكه درمان صحيح و سريع انجام شود،معمولاً مشکل جدی ایجاد نمی کند. با كمك پزشك خود، شما و يا فرزندتان مي توانيد خيلي سريع احساس بهتري داشته باشيد و بهتر بشنويد.
مطمئن شويد كه برنامه درماني را پيگيري كرده ايد و تا زمانيكه پزشک به شما بگويد كه عفونت كاملاً درمان شده است، پیگیری پزشکی را ادامه دهید.